Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 26, 28 June 1902 — Page 2

Page PDF (659.33 KB)

This text was transcribed by:  Brianna Matsuura
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

KE ALOHA AINA, POAONO, IUNE 28, 190@

----

HAO KA MANA O KA HUI KAA UWILA NUI NA NOII ANA E HOOLOHE I KEIA

--

Aohe Nana ia iho o ka Hui Kaa Hapaumi

-- Pau ke Alahao i ka Wehweheia

--

            Ma hora 12:30 o ka po La PUle a ao ae Poakahi, ua hoea ae la he 250 limahana mawaho o ka hale aupuni a wehewehe ae la i ke alahao a ka Hui Kaa Hapaumi i manao ai no ka hoohana ana aku i kona mau kaa uwila a i papa ia hoi e ke aupuni malalo o ke kue ana a ka Hui Kaa Uwila Ua hoohikilelel ia ae na poe i ala ae ma keia kakakhiaka nui i keia mau hana a ka Hui Kaa Uwila, ua kaawale aku na alahao o ka Hui Kaa Hapaumi a o kona mau alahao ke moe ana.  O na hoolala ana no keia mau hana hookikilele ia W. H. Pain a me kona Hui Kaa Hapaumi ua lawelawe ia ia me ka malu loa.  He uuku loa na poe i maopopo i keia mau hoolalal ana.  Ma ka auina la La PUle ua hoouna ia aku la ka lohe iwaena o 250 limahana me ko lakou mau luna e akoakoa aku i ka hale kaaa uwila e ku nei ma ke alanui Alapai mawaena konu oia po.  AOle he mea i maopopo i ka manao o keia kauoha a ko lakou mau haku.  He hookahi hora mamua @o ko lakou wa i makemake ia ai e akoakoa aia na limahana ke kamoe ala no kahi i kauoha ia.  I ko lakou hoea ana i ka hale kaa uwila ua hookomo ia aku la lakou iloko o kekahi hale me ke kauoha ia aku e noho malie lakou malaila me ka hamau loa a hiki i ka wa e loaa aku ai o ke kauoha no kahi o lakou i makemake ia ai e hoohana ia aku ma ia aumoe.

            I ka pau ana o ka holo ana a na kaa uwila a hoomaha iho la kalakou hana oia po, aia o Luna Nui Ballent@ne o ka Hui Kaa Uwila e kiai makaala, ana no ke kaa hapaumi hope loa e haalele ana i ke alanui Moi a hoi no kona hale hoolulu ma Punahou.  A i kona ike ana na meha ke ku la aohe lele pueo, oia no kona wa i haawi aku ai i ke kauoha i ua kanaka iloko ona mahele liilii e nee aku imua me na kaa i piha me na lako p@ahana.  Aole i maopopo i na limahana ka lakou wehi e hele nei, a hiki i ko lakou wa i hoea aku ai i ke alanui Moi, a mawaho iho o ka hale aupuni, ua haawi ia aku la ke kauoha e paeli iho i ka lakou mau kipikua a ulaa ae i ke alahao e moe lohi ana o ka Hui Kaa Hapaumi i akeakea ai no ka pono o kona mau kaa uwila ma e ae ia mai ana e ke aupuni.

            Ua lilo keia mau hana hoopahaohao a ka Hui Kaa Uwila i mea makaikai nui @a e ka lehulehu i keia Poakahi.  E hoonee ia ana na hana e ka Hui Kaa Uwila o ka hoomoe ana i kona alahao o hiki i ke alanui Liliha a ia wa e kaawale ka holo ana o na kaa uwila, a e kaokoa ai ko ke alaunui Liliha a Punahou, a okoa hoi ko Kalihi a hoea iwaho o Waikiki.  E ano pilikia loa aku ana ka hui kaa hapaumi ma keia mua aku ke holo pololei na kaa uwila ma ke alanui Moi.

----

NA KAA UWILA NO WAHO O PAWAA.

--

            E like me na mea i hoolaha mua ia aku ai, ma ke kakahiaka La Pule nei i hoomaka ia ai na kaa uwila o ka Hui Kaa Uwila Rapid Transit e hoohooloia iwaho o Pawaa, me ke alanui Moi mai ke alanui Alapai aku.  O na kaa oia na kaa mai Kalihi mai, ua holo mai lakou ma ke alahele o na kaa o Punahou ma ke alanui Moi a me Hotele a hiki i ke alanui Alapai, alaila holo a hiki i ke alanui Moi, ua pau hoi ka holo ana o na kaa o Kalihi no waho o Punahou, aka o na ohua e makemake a@a e holo no waho o laila e kau lakou maluna o na kaa o ke alanui LIliha e holo pololei ana no waho o Punahou e like me kinohi i hoohana ia ai na kaa uwila.

Ua hoopiha ia na kaa uwila e holo ana no waho o Pawaa me na poe holo lealea a me na poe holo iwaho o Waikiki, aole na kaa uwila i hoea iwaho o Waikiki, aka, @a na kaa hapaumi e lawe aku ia lakou mai Pawaa aku no ka panina o ka lakou huakai, he 5 keneta e loaa ana ana i na kaa hapaumi a aole hoi e like me na la i hala ae nei e ohi mau ana kela a me keia kaa he 10 keneta no kela a me keia ohua e holo ana no waho o Waikiki.  Ua emi loa ka nui o ua ohua e kau nei ma na kaa ha paumi, aiwa loa aku paha a hoea na kaa uwila iwaho o Waikiki o ka pau loa no ia o na ohua i na kaa uwila

----

Ua haawi ae o Porofesa Leonada i kana hoikeike lele haluna me ka holopono loa ma ke ahiahi Poakahi nei.  Mahope o kona hiki ana aku ma kahi he 1,5000 kapuai kiekie ua hookuu aku la oia i ka @aluna a iho mai malalo o ke kokua ana e kekahi mamalu a haule maluna o ka uwapo Amerika.

----

O na @oii ana no na kulana hooponopono aupuni o na panalaau like ole o Amerika Huipuia me he la aole o lakou hopena.  Ma kela moku aku nei na lohe kakou na hoouna mai ia ka Peresidena Rusevala i kekuhi Komisina i hilinaila i Pilipine a me Hawaii nei, i wahi e hiki ai ke loaa aku iaiai na hoike oiaio no ko laua mau kulana hooponopono.  I keia wa eia o Senatoa Mitchell o Oregona ua waiho aku la he olelo hooholo i ke Komite Pakipika a me Porto Rico e huli pono ia ke kulana ma Hawaii nei, ka hooponopono ia ana o na hana pili aupuni, ke ano, ke ku lana a me ka waiwai io o na aina aupuni, na aina leialii a me ko ka moiwahine kuleana.  A no keia ua pakui aku o Senatoa HOa he hoololi, a i apono ia, e imi pono aku hoi ke Komite ina paha he koi ka ka Moiwahine ia Amerika Huipuia, ku i ke kanawai a i ole pololei i ke kumu o kona hoonele ia ana iho nei me kona kuleana no ia mau aina.

O na hoike no ke kulana ma Hawaii nei ua hanaia ia no na manawa lehulehu e na Luna Aupuni a me na poe e ae o anei.  Ua hoouna ia aku na hoike e na Luna Aupuni Amerika maanei.  Ua hoouna aku nohoi me na Luna Aupuni i kipa mai maanei e like me Adimarala Evans, ma kona alahele e holo ana no Samoa.  He oiaio iloko oia heluna huahelu nui he nui na hoike i ku like ole, a he mea pono loa i kekahi komite e hooponopono i keia mau wahi i hiki ai i na Senatoa a me na Lunamakaainana i manao nui i ke Teritori ke hoomaopopo iho i ko lakou waiwai a me ka lakou hana pono e lawelawe ai. – Mai ka Hoku mai.

----

KA MOKUAHI KOREA NO KA PAKIPIKA.

--

            Ma na lono i loaa mai nei maluna o ka mokuahi Pekina, na haalele aku la ka mokuahi Korea ia Newport ma ke alahele no na kai o ka Pakipika nei no ka lawe ana ae i kona kulana maloko o ke laina mokuahi Pakipika Maila.  E pani ana oia ma ka hakahaka o ka mokuahi Peru.  O keia ka mokuahi nui a holo loa nana e hehiku aku keia mau kai, o kona holo he 20 nota i ka hora.  He mau keena kona i hiki ke hoopiha he 200 ohua kapena a me 1200 no na ohua oneki.  O kona mau mea paahana no keia au hou wale no a hona hoi ka lilo o ke kapili ia ana he $1,000,000.  Ua mauaoia ma ka la 8 o Augate oia e hoea mai ai i kela awa ma kaua huakai mua loa no Iapana a me Kina.

--

            Ua makemake ia na Lunapepa a pau o KE ALOHA AINA  e paipai aku a eleu mai ka hookaa ana i na koena ai@ o ka lakou poe lawe pepa o keia hapanua e pau ana i keia mahina, Iune 30.  E hoomakaukau na Luna a pau no ka ohi ana aku i ka uku pepa o ka hapa hope e hoomaka ana mai ka la mua aku o Iulai.  O na poe a pau he koena ala ko lakou aole he ope @epa e hoouna ia aku ana mai keia keena aku.  E hoouna pololei mai i ka hookaa dala ana ma ka inoa o ka Puuku, a ma ona la no hoi e hookoia aku ai na kauoha nupepa a pau.  O na Kumumanao, Hoolaha, Kanikau me na Mele.  Ehoouna pololei mai ma ka inoa o ka Lunahooponopono. 

            Ma ke kauoha a ka Puuku,

            Keena o KE ALOHA AINA, Honolulu, Iune 14, 1902.

--

NA HIONA O KE KAI MALINA A EHU.

--

E Mr. Lunahooponopono,

                                                Anoai wale:--

            O na hiona e ike ia nei o ua lai malino nei i keia manwa ua kaawale ia mai na makahiki ae i kunewa aku la, oia hoi, he mau mahina keia a ka la e nohoalii iho ai ina keki lawaia o ua lai nei, a i keia mau la e ike nei ke hoohanini mai nei na omaka wai opua o Kulanihakoi.  Eia hou iho keia ua o ua lai nei i keia mau la, he ua keia mai Honolulu mai e kahe mai nei aole o @ae  mai.  Elua ano wai o keia ua, wai ula, wai kea/  O ka pilikia o keia ua o ka hao aku i na wahi okeni o ka pakeke o ke kane, ka wahine a me ka lehulehu a pau.  O ka ninau wale na pehea la e pau ai ke kahe ana o kea ua hoopilikia?

            He aku ka i’a e ike ia nei i keia mau la, o ka maka nae ke maona, he wahi mea iki wale no kai loaa mai, aole pela i na makahiki i kaahope aku la, ke hoea ke aku i keia mau mahina he mau waa komo.  He nui ka hana e ike ia nei o ua lai nei, ke hoomaemae hou ia nei na alanui.  O ka poe hoomanawanui no ma ka hana ohi no i ka mea lelo o Amerika.

            O ka pilikia wale no o keia mau h@na a ko onei papa alanui e hana ana mai ka hora 6 a.m. a pau i ka hora 4:30 p.m.  Aole pela hoi na kanawai i hooholo ia iho nei e ka Ahaolelo o kakou no ha hora ewalu.  He nui ae no na hana like ole a ke kanaka e loaa ai kahi kenikeni, aole pela na makahiki i kaahope aku la.

            O keia ae la na hiona e ike ia nei o ua lai malino nei i keia mau la e nee nei.  Ua lawa me ke aloha anui i na keiki hoonoho hua kepau o KE ALOHA AINA.                              P. MIA.

            Hoopuloa, Kona Hema, Hawaii.