Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 37, 10 January 1929 — HAINA AME KA WEHEWEHE ANA O KA NINAU PAAKIKI A ROBERT K. POIKAOHU, MA KA OLELO HAWAII KUMU [ARTICLE]

HAINA AME KA WEHEWEHE ANA O KA NINAU PAAKIKI A ROBERT K. POIKAOHU, MA KA OLELO HAWAII KUMU

IE Mr. Lunahooponopono oKE I'ALAKAĪ' O HAWA7T, j AloKa a nui:—• f Ua ike iPfo la au ika hoolaha ja RoUert K. Polkaohu, e nonoi j mai ana i Ko'u oluolii Mtte ko'u ) lokomaikai, e aku i j ke ano maoll o ka manao o keia mau olelo, e kamailioia neL ' Ae. ke kamaiiloHi nei keia mau 'holeio me ka maopopo oie 1 ka !4>oe. A ela iho na haina ame na ana no lia mau ninau nei j Akahi. Opu alii—l ka wa kahl- ! ko o na alil aimoku ame na alii 1 nui kiekie o ka aina, a i noho no ilakou a hanau na kelki, a t ku |no ka makemake i ke kane e i holo i ka mokupunl o Maui. a i ! okia, o ka v;ahine paha ke hele >a hiki 1 Maui.o ka noho aku la I no ia me ke alii aimoku o Mau! t Xna no e hele keia wah'me a f hiki i Kauai a noho me ko laila I alii a 1 hanau keiki no, he mea 1 maikai iho la no ia, A ina no he nnu wahine ka keia mau alii, iiole iiO la he mea e huhu ai; limuoii llke lakou, A ina no e hol keia wahine me ke kane mua 'no]p no la he mea na ke kane e ! huhu mai ai 1 ka wahine lalau, O Kalaniopuu, eiwa wahine; 1 Kamehameha, ehiku wahlne, i j hoike, Hauoli like 'lakou, Aoie huhu, a hoopaapaa, A pela keia olelo a'o ia kakou, e opu alii. Opu Keemoa—O ka manao o keia hua olelo, he liuhu hiki- ] wawe, Elike me keia opu keemoa ! i ka a-i o ka moa, (a i kapala,, ' opu ai ai), a no kc kaū koke o ' keia opu i ke kani a-i o ka moa, } aole loa i hala aku ilalo i ka opu [ waiho ai, pelāi i kapaia aku ai ! na kanaka a waWne huhu koke. ;OPU PUnalua— Pili no keia no \na kane kaokoa elua ika wahihe hookahi, a pela no hoi na wahine . Aia i keia mau kanaka ame na wahine, i pili loa ai ka opu punalua. E noho ana ka huhu ame ka ukiuki iloko pakahi o laua. E ake ana e make kekahi, a lilo loa nana waie no ka wahine, A he like no me ia elua kane; kaikuaana a "kakaina i ka wahine hookahi, a pela no ke kaikuaana a kāikaina wahine i ke kane hookahi, Aole lakou kuee a liiili. He nui wale 0 ia ano e noho nei. A I ka'u ike ia lakou e noho nei, maikai maoIL Aole no ia he punaīua, he nohona hoahanau no. ia. -■ ; i - ' Opu Palula—O ke ano o keia, he poe kanaka nunui o na opu kohu opu hapai ke*ki o na wahine. Kaikoeke Hanaiho—Eia ke ano he hoohoka, he hoohilaliila. a he make no ka hope. He nui wale o na poe i hanaino i ko lakou mau kaikoeke. | Eiike me Kukuipahu alii o i Kohala ia Kapunohu kon?. kai-; | koeke i ka wa i ai ai. A makaukau ka ai ame ka ia. Olelo aku j ;la ke kaikuahine e nee aku e ai, ! nee aku īa keia a kahi e waiho ana na mea ai. Alaila kahea mai la o Kukuipahu. e kela kihi, keia kihi, e kela kala keia kala, e kahuai.oia hol kahi « ke pakaukau e ai a Ua i I ? mai nei anei oukou» ua kahea aku nei au iaia nei e n«e niai e ai? Hoole like mai la o loko o ka hale, aole. O ke ku no keia o Kapunohu kaikunane o ka wahine a Kukuipahu heie, a hele a ha kaua ko ia wa me Niuiii, a hele o Kapunohu a ma ia aoao mai, kaua mal ia Kukuipahu, a make o Kukuipahu ī ke kaikoeke, He nui wale aku. Pela no o kol 1 ka make ana o Umi Make ke kaikoeke I kc kaikunane o ka wahine. Pakelo — hoopakalaki. Ina e hele &n» kekahl mea i ka lawaia. kahea aku la, aie

i a īhe no o hele ana i ! b xuia }ioon.i,iikoKv, a huahuu ! AOLh' I l'Al' |