Ke Au Okoa, Volume VII, Number 40, 18 January 1872 — NA MEA HOU KULOKO. [ARTICLE]

NA MEA HOU KULOKO.

No īe ano loiilo}) puha o ke ea o kei» mi»u j la, u« hoopilikia mai ke kunu, kahanu paa, j i me ka ualnlu i kekalii hapa o ua kauaka o j ke kulaaakaohale nei. Ua hoi aku la ke Kiaaina o na Hooo maluna o K\lauea ika Poakahi iho nei. Ok§ Ilamukn Nui W. C Parke kekahi i holo #ku la no Lahaina no ka hana e pili ana i kaoa oihana. -——— Ma ke kakahißka oui onehinei i hookomo mai ai ka moku llokuao i ke awa gei, he 27 la mni Maikoniaia m-i. Ua hoi pu mai me ua Rēv. Einamu, Ae» ame Pali. Ua hai i» mai e kaua ana ma T«rawa. •i ■ Hl olai ikaika ka i hoohakui iho ia Hilo ma ka la 6 iho nei o keia malama, aoie nae he meu poino nui i loaa. Ua haī ia mai, ke hoomaka hou la ka lauahi o ua wahine eoaena la o ka lua. Ma ke awakea o'ka Poaono ae nei e hiki mai ana e Kuai .Kukala ia ai eka .uoa Kukala E. P ]Adamu, ka moku kuna Keoni Jlna t a me kona mau lako moku e ae Ma ka Poakahi iho nei, ua ikeia ka puka kino ana «e o ks aupepa, haole puka malama The Hawaiian no ka manawa mua. E hoopuka mau la ana i kala ame kein la 15 ona malama a pau me ke koe nae paha o r na la 15 o Sepatemeba a me Dekemalia. Ma ka. la ekolu o Feberuari e hiki mai

ana, oia ka la hookahakaha nai o na Puali Kinaiahi o Houolulu nei. Ke manaolana ae nei makou e uiaai ia no ia ia e na hoaluhi o Oihaoa Kinaiahi, me na kulaia haaheo . t kupono no ka uuiaoa a lakoo e lawelawe la. Ua hoomaha iho nei ke Knla Kauka, malalo o ke ao aoa a Dr. 6. P. Judd, a ua hookuu haumana e hele e naoa i ko leiou mau Apana kupooo e noho ai lakou, a e haawi ai paha i ko lakou mau kokua aaa no ka poe pilikia. Ma ka la 10 ibo oei o keia malama i hoo- ; huiia ai Lunakeoawai Kiekie mua A. "S. me Miss Lottie Ē. Smitli ma ; ke kauU fula o ka mare, na Rev. J. W, \ b; i kokua ia e kc Rev. D. Dole ma j . oloa, Kauai. Ok j wahine mare, oia no j Be kaikamahine a Rev J. W. Smitb. Ma ka hora l a me ka hapa o ka po Poali-' ma iho nei, ua hoohikilele ia mai ke kulana ka«haie nei ras ke kani keke aoa mai o ka , bele pau abi. O«a wahi hale nei i aaia • ke ahi aia ma Polelewa maka aoao Hikina Hema iho o ka Hale Kuai o Kakela a meKuke. Ua pio e oo i ka wai mamoa o ko ke abi boolaoakila aoa ae ia ia iho. Ua lono mai makou e haawi hou ana ka | pne himeoi o Manoa i hookahi po him'eni ma j ka luakini K««makapili, aole oae i akaka ka j maoawa. Ua 1000 pu mai no hoi makou e ī hele poai puni ana lakou i na mokupuni, • j - hoike ai iko lakou puukaoi. Oka liuioa o j na dala loaa ia Ukou ma ka po himeoi ma Kawaiahao |226. ! j 0 ka alani a me ka managd na hua ai o ke Kfikina, ke hoomaka mai uei ko Ukou ike ' ia m» iw makeke. Ma ke ku ana mai nei o na moku Hawaii iloko o keia mau pale elua i hala ae nei, ua Uwe mai lakou 5,000 hu» alaui mai Kona mai. Oka manajro ke lux>niaka mai nei koua ike hapa ia, « iloko o na malnni» pokole e h >opaki mai auaiioi ia mau baa ai w«ln kuai,

Ma ka Poalpa iho n«i, «8 poka ae kehahi nupepa haole auko, «h« Semi- Weekly Com mercial Adrertiser hoon inoe, mai ha īlale Pai ao o Bltck ame Au!d. Ua manaoia e | hoomauia k< na puha aoa i elua manawa i ka i puie, me ka hoohui pu ia o kona mau manao j iloko o ka i»ap«pa haole puka hebedoma, ke Com'ncrcial Advertser. Ma ka po Poaha o kela pnle akii nei a me ka po Poakahi ihō nei o kēia pnle, oia na po i h<yke ae ai o Mr. Paur>cefort i kona akamai haiolelo ma ke keena Bafifum's Hall, imua o ke anaina i hiki kino 6e s O kana mau loina kamailia a me kana mau puana leo ana, ua ku 10 no i kn hiaai ia ; a oo in ano i oi ae ai fta pih» pia po PoaWah'i mamoa o ka po Poaha. . ■ .. Ma ka po Poakahi aku nei ua kipo mai la ka moku Devonshire a ku mawaho o Mamala, me ka leau, p;»p», no Calno Peni. Ua halawai miīi oia me ka pakuikui aka makaoi a ■me oa ale oo' -ka oka moana, e na ia mea \ hoepoino iho ike kau m»u wahi ok» moku, a oia ke kumu o kona kipa aua mai. Ma ka Poalua iho nei ua nana i>i kona mau wahi poioo, a mi ka Poakolu hoi ua hoomama ia ae kona ukana ma ka hooili ia ana ina kekahi moku naoa i aloalo nui iloko nei, i hiki ai ia ia ke komo mai ilpko nei oke awa e hana hou i kona mau wahi poino. He moku nui oia, he 1397 tona kona nni. Ma ke ku ana maī o KUauea i kela pnle aku nei ua ili mai maluna'ooa he 50 eke uala kahiki, a ma ih mea i hoopomiiikai ia mai ai ke knlanakauhale nei. No ka mea, iloko n keia mau pule ekolu i haU ae oei, ua kakt>> kahi loa na wahi uala kahiki i lona ma ke kuInnakauliale, aole no hoi tie u ila i loaa msi | na ainn e mai. Hc mea pono ia kakou e, hoo- | miu me ka hoopalaleha ole i ka mahi ana, i i Uokua ia ai ko kakou hemahema kuioko no | ka manawa i makemhkeia. E hoomahuahua, e hooakea aku i ke kanu ana i ka uala kahi- | hi i ole ai e hilinai hou ia ka pono na waho e | kokua iuai ia kukou. -Mi fea po Poaono īan, 13, i make ai o Mra. Kukakma Kaae maluna o ka moku knna JV«<i r Mera, a i ke ku ai'i mai oka moku i ke ka- : kahiaka Sabati iho nei i ho' lele ia mai ai kona kino, ka hale noho anuanu o ka übane i hula aku no kela kapa n ka muliwai. Ua waiho mai oia he-u ana mahope nei, no kana kane a me kona mnu pilikana, hb walohia ana hoi i ukali pu ia e ka manaonao, oiai he make aoa ilnna oka hale paialewa i na ale o ka moana. Ua hookau ir maluoa oka moku i { ka Poaha me ka manao e hiki ola mai i Ho- j nolulu nei, aka no ka nialie lon, aole i ku mai I ia nei numua o kona wa i lui ia mai la no j ko kela ao aoaina.

\Ma ka hora ewolu u ke hakaiiiaka Poaono iho nei i hoolele ia ahu ai ike kai ka moku kuna hou i kapili ia ihe nei e Tibbet ma lauu me Sorrfnson na Kamana Kapili mokip ma Ulakoheo. Oka īuoa oua moUu nei o īlilama ; o kooa loa ma ka popahele he kanaono kumamawalu knpuni, lie umikumamawalu kapuai me eono iniha lee kiekie, ehiku kapuai a me kB hap* ka hohonn oka opu o. ka moku mai ke kila ma ka aoao maloko a i ka oneki, I kona wa e komo ai i ka ukaoa, eono kapuai a ka hapa kona iloko o ke kaī, a e fciki ia la ke iawe v i hookahi t«usani pahu ko Ua hana ia kooa kii e like me ke ano o na moku pailai» Amenka, a u» ano like o<» meJco ka neoe au kai Mera. Ua olelo ia ae hoi e ka poe i ike ub oi aku kona miikai a ma ka paa mamua o kekahi mau jrioku e ae o ia auo i hiki mai ia nei ttiai oa aina e niai. Ua hiki no ke hookele ia <a me na kanaka kakaikahi 0 ke ano nui o kona kukului* aoa he moku awe okana. Ma keia manawa, akahi no a hoike mao popo ia ae ka mole o kela hihia pepehi kanaka 1 hauaia ma L>anai, i ka malama o lune oka makahiki 1870. O Palau, ka mea i pepehiia, he maa aialama kona ualowale aua, a mahope loaa kooa kino kupapau, a ma ka naoa.ia ana ua ike ia, pa make oia ma ka pepehiia, Ma ka ninanioau ame ka imi ia aoa e Mr. E. H. Rogers o Lanai i loaa ai ka lono oiaio. O Kamai, oia keC»hi o na mea i huipu ma ka pepehi ana, ahe ke ' i hanai oia ua Palau, oia ka mea i hoike ae ika oiaio o na uiea i haoeia e pili aoa i keia pepehi kaaaka. Ika la i pepehiia ai o Palau e hele aku ana laua o Paliu, a halawai mai la me lau», !tolu ka oe a hookahi wahiue, o ko lakou mau iuoa, o Mailou, Kehioalu», a me Naehu, a o Lupeloi ka wahioe. Mahope iho o kekahi mau kamailio aua lakou, ua olelo hooweliweli akn o Palau ia lakou e hai oo ko lakou aihue iaa lnpa o Gibeoo; no keia mea hoolei mai la o Lupeloi ka w->hine he ikoi kaula iluoa o Palau a hoohina iho la ia ia ilalo. Nokioaki iho la o Mailoo ii i» 9« k« kaula, me ka olelo aku ia Kamai e ht ,e mai e pepebi ia ia a ma-' ke, a i pepehi ok oia alaila e make pu no laua. No keia mea \ habau iho ei o Kamai jne ka laau ma ke j>oo o Palau a mak« iho la ia, a pela i hahau hke iho ai lakou a pau Mahope iho oka make ana lawe aku la lakoa » kiola aku la iaia i ka pali. a malaila i waiho ai kona kino a hiki i ke au i ka manawa i hoike mai ai i na mea huna i hanaia ma kahi nalo. Maanei i hoike mai ai o Kamai i aa owa i h«i la ae U maluna. oiai oia e hoopaa la ana, O na knnaka i . .«pu i heia hihia ua hopu ia Ukou e ka Limamakai o \laui m» uanai, a nia iloko ok i Uaiepannao ma Lahainn, i keta w». Oka w4loo», 1 o Lopeioi, ua make • aku oei oia.

Ua lono mai ma makou he kai hoee ma Waialua i ka po Poaono iho nei ao ae Sabati. Ua komo pu ia ka loko o ukoa nuku e ke kai, a ua pau kekahi ia i ka puka iwaho. I ka la Sabati ae, ua hele aku ka na kanaka e hopuhopu i ka ia o ka loke e puka ana i wahi. O na poe malama hale, a me na poe e ae nana e kuai mau nei i na la a pau, ua mea ulu kuloko o kakou i hoouluia, a me na mea i hoopulapula ia, ua ike lakou i ka loli ano e ana o ke kumukuai o ia mau mea i keia manawa. I ka wa iho nei i k mai ai na manuwa elua, ua kiekie wale ae ke kumukuai o ia mau mea mamua o ko na makahiki i hala aku. O ka moa a me na huamoa nae paha ka oi i hoopukapuka ia e ko kakou poe kuai manu. Ua nui wale na moa i laweia ae ma na wahi kuai a me ka huamoa, aole nae i hooemi ia iho ke kumukuai. Ina wa mamua aole i lawe mau mai na poe kuai i na wahi makeke i kekahi mau mea i manao ia e na moku ku mai e kuai, ua waihoia ma kahi kaawale mai ka makekek aku, i mea paha e loaa ai na kumukuai kiekie ae ia lakou. No keia kumu ua pohihihi ka imi ana aku o na poe makemke i hoolawa ia ko lakou mau hemahemea, a ua hookaawale ia he wahi makeke e kuai ia ai na mea ulu a me na mea e ae, ma ke kumukuai kupono nae.