Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 8, 27 April 1881 — .302NA NIOI NIKOMIKO O PAKAALANA [ARTICLE]

.302NA NIOI NIKOMIKO O PAKAALANA

I Ua wa aole i noho ae ka naauao ma Lanai, ua holo aku kekahi keiki i Lahaina, nona na makahiki i kalele ae mawaho o ka'umi. O karfa huakai mua ia i ka l'ai o Lele, a ua ike no hoi i na mea a pau olaila. A iaia i hoi ai a La^iai, eia kana mau olelo ano e. " Hele akumakou akekahi hale nui, e noho ana kanaka, ua^iha ka hale; he'poe kanaka liilii, me ko lakou mau huelo loloa, a o ka lakou oleio, mu-ti mu-ti, mu-t: mu-ti, mu-ti mu-ti." A hene ae Ia ka aka a ka poe e hoolohe ana. Malia he ike lihi aku la no uaihepa la i na kaeaea (moo) oloko o Mokuhinia. 1 īaa la o ka poe hoohaunaele kipi o Honolulu nei e hopuhopu ia ana. Ua hoike ia mai kekahi lono palaualelo, eia ae he puali kaua nui ona kipi ma Koolau a pii mai e kaua ia Honolulu. Ua haawi kokeia ae la ke kauoha ia Kapena A — K — e hoo-

i j makaukau i mau koa.kaua lio he 50, me ka l lako pono i na meakaua, a e holo pololei e i paniku i ka nuku o Nuuanu. Ua hooko ia l ke kauoha me ka hiehie loa a rne ka eehia. I ka hiki ana i kahi i kauoha ia e paniku . aku, hoomoana iho la me ke kali makaala ana. He hora okoa mahope iho, ike ia aku H-k-kekaiii hnakai lio nui launa ole e nee papa mai ana i kahi loihi ioa, me na mea e ' hakake ana ma ke kuamoo o ua kaoo Iio nei, a he pa-ha ko iakou nui i ko ka puali koa. Ua nele ka puali koa i ka Ohenana ole, a ua neie pu hoi i na pu panapana holo lio ole ( horse-pistols.) Ua komo mai la ke anu o ka weli makau iloko o na koa. no ka mea ke nee awiwi mU la ua huakai nui la no ka pali o Nuu'anu. No ka nele 6 ko . 'kakou puāli pale lahui i m mea i hai mua ia ae la, ua hookohu koke ia ko ke" Kapena hope i kapena no ke kahua kaua, a holo mai la ke Kapena i ke kulanakauhale nei i mau iako hou me ona mau koa kokua. laia no i hala mai.a-i," kokoke loa mai la ua poe lio nei, nana pololei loa aku la na koa, a hoomaopopo iho la lakou, o ua kaoo lio la a lakou e .maka'u nei, he poe Pake lawe Laiki, . a o na mea hakake ma ke kuamoo,,o na lio a me na hoki, he mau eke laiki e lawe la aha ! " i Honolulu. I ka hiki ana o ka huakai i ka nuku.ponoi, ua haawi ae la na-koa i na leo huro ha«oli, oiai ua pau ar la ko lakou maka'u ana o pau' i ka make. Hu no hoi ka aka i keia poe koa o kakou. Ua hoi mai na koa ua hele a palaha~na a-i i ka auamo i ka Iaau a ke'Iii.-.ia Hoolehelehekii— oia mea akaaka hou aku no ia. Holo aku la elua mau kanalea piele manu palahu mai Lanai ae a hiki i Lahaina, a lawe aku la i na manu a ma-kahi o ka haole. la laua no e kuakii ana mawaho o ka puka o ka hale, kani mai ana ka wati o 'ua hale nei o na horakakahiaka, -hikilele ae la kona kokoolua, a lu iho la i na manu ilalo, a hookaiue ae' la i kona kikala mā ke ano oni e hula, a pane āe la, "Auwe ! he haie lukeke ka paha keia ke kani mai nei hoi ka aha. Wili malu iho ia ka a-i o kona hoa i ka aka. I ka pae ana aku olaua i Lanai, wawa ia aku ia ia mea, a ppkele mai-hemo h na onohi o Kaululaau i ka noke i ka aka. Ua kam.aaina mua makou i na āno o ka poe inu awa ; he mahuna, a.'ukele na maka; aka, he kahaha ko makou i ka hana a ka ■ awa maluna o ko makou wahi Huaa me Samiota. Aole hoi o ka makole wale, aole hoi o ka piheka wale, aka, he oi pku keia o ' ka lilelile piheetero, a ua hele a kohu wa'iubata o Waikakalaua. . Aloha wale no Iea . hoi na onohi ī ke kapi mau ia i ka paakai. al lusi awa lusa, He mea hilahila no makou ka ike ana i kekahi keiki opiopio e kainuu ana me kana wati pakeke olewale, e kuhi ana kahi poe he-. wati io, eia ka auanei he 'neo ia. Hoohilahila no hoi ka hoolewalewa i na kaula-wali. *