Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 41, 12 January 1859 — Kekahi hemahema o na kanaka Hawaii. [ARTICLE]

Kekahi hemahema o na kanaka Hawaii.

EkaHaeilawnne: Aloiia ko pahA'oe;— Ua nui na makahiki* i hala, mni ka wa i puka mai ai ka pono oiaio i keia pae aina a hiki i 'keia inanuwa. Ua nui no'hoi ka malamaiama io i hoea mai me kona mau kukuna, e huolele anu a puni keia pae aina. Ua ao ia keia lahiii ma ka naauao a me na hanu a pau e pili ana i ka noho naauao ana; ame na mea like. Aka, aole nae i pau kekahi mau hemaheina e pili nei. Eia nae ka hemahema iki a’u e hoopuka nei. e kaao nae. I. Elua kanaka ma kahi hookahi; ua naauao loa kek'ahi, a ua waiwai no hoi. A pela no hoi k.a inea hapa noonoo,! he waiwai nui nae kona. OB. kn mea noonoo, aoK. ka mea hapa n.oonoo. Ika wai ku ae ai ka moku kuai i kahi kuai, ua lawe mua o K. i Jtona mau. puaa anana 3, ine na manu palahu 6, me alua kakini moa. A hiki e aku la i kahi kuai ine ka haole. Ninau mai la ka mea dala, “He mau puaa kuai kau?” Ae, “ehia dala?“ He $16,00 no ka puaa hookahi. “Kahaha !,'nui loa, !.! e aho i $10,00 wahi aka inea dala. Hople loa ka mea nana ka puaa, ; aole au i ae; ina $16. ae au. Ninau hou ka inea dala “pehea hoi ka manu palahu?” Elua dala no ka manu hookahi. “Kahaha ? pono ole, e aho i $1,00.” Aole no, wahi a K. “Heaha hoi ko na kakini moa?” Eha dala me ka hapnlua ko ke kakinl hookahi, wahi a K. Hooki niai la ka mea dala, “uoki, aole au e kuai me oe, e kali au i keia awakea, i na puka ole mai kekahi poe kuai, e holo au.” Ka noho a nui ae ka la hora 1-J pnha; ,hiki mai o B. ine kona mau puaa anana 5, a ekolu puaa emi .mai, 7 inanu palahu, 2 knkini moa, a hiki i kah.i kuai. Hele koke mai la ka mea dalu, a ninau, “heaha ko ka puaa?”-. I aku o B. ine ka noonoo: Pehea kau kuai ana me K ? Olelo ka mea dala, “he 16. dala o kana puaa hooknhi.” Ae, ua lohe iho la au, e aho hoi i $8.00 no ka’u puaa anana hookahi, ano kahi mau puaa iho i $3,00. “A heaha ko na manu me na moa uu e B.?” E | no ka pnlahu, a e $3,00 no ku kakini hookahi, Oka huki koke ae la no ia oka mea dala i ka eke, o ka ohi iho lu no ia. £ia kakaloaa oB. ua hni ia na loaa a pau ho $60,25. Ka ! pokeokeo ka mea aka palahu ! 11. Un holo ka moku ika hora 2| o ke ahiahi, ua hoi mai ua kanaka nei elua o B. me ka pokeokeo; a o K, me kn huikau i na holoholona. Elua puna’a K. i make ma ko alanui, 4 manu, 6 moa. No ka wikiwiki

i ka poeleele, pan nu holoholona i ka make. O ka hoi nmi la keia a ka hale, ua hiki ae ka Lunaauhau e olh dala no na Auhau o ke Aupuoi; alia oe i ike i ka hoka la ! ka hopu iho no ia i ka pauku o ka Roma. Poho ! ka mea naaupo !! Aka, o B. ka ! “hoi iuuluu i ke one o Hanakahi. Hoihoi mai la ka wahine me kana mau keiki, me kona poea'pau. Mama ka hoi ana mai ikc pili ioa o Honoipu ma. £ kuu noau hoa e, he kaao keia o ko oukou hoa la. Eia iho malalo ke ano, e noonoo knkou i ka pili a me ka ole.

Oke ano mau ia o keia lahui o ilawaii nei, o ka hoopii loa iluna o ke kumukuai o na mea kuai, oiai hc mau mea poho wale. Ua ike pu kakou, ua hoi nele o K. no ka hoopii ino, haalele ka haole. Eia ka pono, aole hoohalike na kuaaina me kahi ku nloku; e pono e hoemi mai, a na kahi ku moku ia hana oka hoopii loa. Aka, ia kakou o kahi kuaaina ea, e hoemi mai. Ma ko makou wahi nei ea, i na e hookuai aku i wahi puna, oka pii aku lu no ia iluoa ioa. Ina hookahi kapuai ame| ko ka puaa $2.00 ia. Aoie pono, kuai naaupo ia; e noonoo pono. Pela kakou mamua aku nei i ke kau akakai, i hoopii aku ka hana, haalele ia iho e ka haole, aia ke poho la, pau t ka pala. £o no hoi e nana iho ia Mr. Bona o Kohala, e 5.00 o kana mau bipi mai ka mea nui a ka mea liiKi, hōokahi no la huki ka eke, a pela e ao iho ai ka noonoo ike kuai ana, Oia kekahi hemahema o kakou. Pela no ke hoolimalima iho, wahi hana uuku, nui loa ka uku, E aho uoki, o kaumaha oe. G. II. K. Pololu Kohala A. Nov. 29, 1858.