Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 23, 6 November 1919 — KE KAIKAMAHINE HAIPULE OIAIO (HE MOOLELO PERUSIA) [ARTICLE]

KE KAIKAMAHINE HAIPULE OIAIO (HE MOOLELO PERUSIA)

I na la i hila !.<»» aku nei nAHiU i a i &IMHW paba e -kanaooo r kanahika uinkaiiiki \ > h&'U * beie hoiohuio aPB ka Moiw«ihine Eligabeta KiUkina o Peniaia omwahn ibo o ko iaua Haiealii, a iwaenn hoi o na kihapai pua o k;i pa alii, a e («akaikM.' ana hol i na p«a nani ka-1 mahao o ke kihapai, a h<>ni pu hoi i ko iakou mau "ala waiauuhea,'* j iaia e aan-e-a pu an» i ke kani; hoene o ka In.o o n» manh ha»ili, j ua ioha aku ia oi» i ka ieo .-ak&aka j hauoii i! kekhtn wahi kaikauiahinp,

a lvuii ae la oia e nana, he wahi kaikamahiue makamaemae e paani .ana iwaena o ua pua kamahao o ke kihapai 'o iia pa aiii He w«hi kaiEHUiahine unku wa!e no nona paha ua -nnkahiKi eont>, a no ke ano aiaetime o kon& oaau inaka, ua hookoki'ke aku la ka Moiwahine Elikai>eta i kahi o kahi kuikamahine e paaiii hauoli ana. Ika ike aoa mai u kahi ka>katuabine i keia wahine j hanuimno ;> ke aio alii, ua kuionl haahaa aaai l«i ojs me ka hoaiu ana ; i h.i>iiH wati: kino uuku, a ua lilo iho ia ia bana o kahi «.aikauiahine i aiea mahaio ioa na ka Moiwahine, a i ko ka Moiwahine Eiikaheta ka-. maiiio biva i keia wahi kaikamahine uuku, u$ pane aiai la oi.a i na :»-• n»u me ke ano haahaa, a noie hoi i iiouepe waie e iike we kekahi poe kuinaiii oia mau makahiki, a ua iilo ke <ino ui o kona mau heiehelena, ame k» ouaikai o kana mau oieio i raea iawe aku i na oaanao mahalw o ka Moiwahine. Haawi ae }a ua aioha o iaua, a nae hoi o knr hoike ana aiai a kahi KanaaiKi aioha, he kaikamahine oia a ka "niea maiama kihapai pua o ka pa aiii.-' I kekahi la ae ua hoouna «ku ia ka Moiwahine e kii ia ua wahi kaikamahiue rnku nei a ka "mea malaina malapua o ka pa a 1 ii,'' « ua uoakemake ioa ka Moiwahme e ikf pu kekahi poe o ke f.io alii i ke ano fci:Jana inaikai o keia wahi ka-

maiki uuku. I ka hoea āna tnai o kahi k&ikamahine uukn, a i Kahiko ia no hoi i kona wahi aahu kup'»iio, ua hooooho ia ae oia ctia ka aoao o ka Moiw&hiue, a mamuli hoi o ka he e ana msi o kahi kaikamahine uuku i ka wela o&& la, ua pii nani ae la ka ula wahine ui i'na papalina mohala oua wiihi kaikunaahine uuku nei. 0 ka tva uo hoi i hoea 'oiai ai o ua wahi Kama nei ieeua o ka Moiwahine, oia no ka wa paina o ka Moiwahine me koua mfc.u4joe haaoo ka Hale alii, Ua hoopiha ia

ka pafcaukau ai i oa uiea ai like ole a e waiho aoa hoi ihnia o na pa <3al-i me na pa gulr), aiwe na pa aniani nani o Murano, a ua k'»mo ka maiiao iif)ko o ka Moiwahiue e iiio ana paha kda mau mea nani o

koiia papaaina i mea hoopahaohao i ka manao o kana wahi malih|ni uuku, aku, he mea haohao nae i ka manao ka Moiwahine aiue na Hoaai hanoh;iuo e hoopuni ana i kela papaaina hanohano. Mamuli o ka nana like ana o keia poe hauohano i kahi kaikaiuahine uuku, ua uiu īho ia ka manao iioko o ke "knoaalki'' uuku, e manao ana paha keia po« e i na inea oin> oluim o ka'papaaina, a no sa 'iiea ole pahi nana e pule ke kumu o ko lakou h<iomaka ole aoa e paina. Ia manawa i puHfckaf j ai ua wahi kaii kona mau wahi lima uuku, a kuiou iho !a koua p<'o ilalo ma ke ano pule, a kaiiiailio ae la oia i keia mau hnaoleh» pule inae-

inae "K') Kristt> koko kumukuai nai! amt» kon« pono kamnhao, Ho mai ia no'u e iike uie n i p '{)aku; n.nni i ha»wi is aiai, K h <>l« i t«!ti maluna o T u i k;% 'n»-j "* iuhi.s i- ki>na aloha. Ai kjn heie<»na e kouioil<iko o k< | ipv\k« nf»tsi nm ka lai !, Na kuna uhiha e hookip» oiuikHi aku iā'u me Aupuoi tiiau l«>a, Kt' uoi «ei wau i«i« kouu ituuj kāumhao, Amwsi«, ,? j t*a kamaili > ia k»>ia m;?u oleioh u»«* kg le<» iHhopup » ia ■ ai e rm mea amu maloko kela ' K«?ena pain* o K'a II» f» h !; 5, ,« jj! CiO{i.> ImaiHU h«ii na a)» 1 * apa» < ! hooh x ht» «ku ta * ka "Iw pu!t» |

" l ?ahi b»mftiki nloha. Us uoji)nt& ia kA ii'iikii ki Moiwa'mi ' E * iji ka wwin'aiia, t» o a» poe !i i t fioopuiii vmh i p paa* i i kc j ;a la, na h >np-< ia k:> lakou naau e Ka teo pnie hilinai o

kahi kaikamahine :> ke aanaka ma iama kihapai o ke alo alii. [waena o keia poe oke alo alii na A lii o ka aina, ame na wHhine aiii hanohano hoi oke aio aiii o ka Moiwahin?, a he poe ka hapanui o lakon i noonoo ole i na mea ' pili uhan«,' > a*a, oa lihi nae keia mao Jeo pule maemae o kahi kaikamahine uuku aka "mea malama kihapai pus» M i mea hoala i ko lak<>u manan, Uj»

hiki oie iho ia i kekahi w»bine alii a-oo o k#na mau makahiki ke a n.a i kona manao mahaio i keia wahi kaikamahine uuku, a kama'iio ofcoa inai la oia i keia mau olelo mahalo i ke "kamaiki haipule." "Nani kou pomaikai e ke Ka. ' maiki aioha, o ka mea r loaa ia oe ua oi aku ia i ha pohakn kumuknai noi e hoohiwahiwa nei i ko makou naau ei, He w6iw d hooilina mftU loa kou, aole e hiki ke kaiii wale ia aku e kekahi mea me ka lima ikaika Pomaikai wale hoi makou ke

] loaa pu ia "hilinai .kapekepeke ale" J je like o)e kou e kuu keiki aloha," ī#ai keia mauawa aku ua iilo loa keia wabi kaikainahi'ie uuku o ke kanaka malama pu» o ka Halealii j "mea pouahele loa 1 ka Moiwaliine Elikabefc:>i," a mamuli no'hoi c kel« wahi pule maemae o ke Ka'.uaiki auku, Un alaaai ia ka manao o ka Moiwahine Elikapeka o Perusia, e hilinai oiaio aku i kona "Hoola," a e panlele hoi i kē waiwai io

o ke Keiki a ke Akua, a <> ka Hoola hoi o ke ao nei." Ua hooko pu ia no hoi kela olelo 6 ka Palapala Hemoiele mao ka Kaula leaia ala, "Na ke keiki uuku lakou e alakai '' O keia no ka waiwai nui o ke ao maikai ana i na kamaiki aloha ma fca homē, oiai, wahi a ke A'u Naauao ioa o ka Isaraela. t4 E ao | aku i ke keiki uuku i na aoao o ka pono, a makua oia aole loa oia e haalele ia uneH."