Ka Hoku o Hawaii, Volume XV, Number 20, 13 October 1921 — HE MOOLELO KAAO NO Kekuhaupio KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Kekuhaupio KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui

ia n > ka powalkai o,k »ka Hotu i J t>e heluheiu) 1 ka loh«o ke Alii Kaioehai kei* leo o koua Uuiu ii**kua, u * «*»-■ Uke akp ja K«kuhftupiO n > knhi o tCeeau. iuoku $ te*alewa uiai la malunap **ia AiH k»uo uui O puna ( ? wa%o iki a« ,ia o Jv*ai«haojcha t ka o«e «'i» »ku uo k#Ui ok e Am opio *i»u eiuiM m<ii iti i o« n;oa o KtOU« ma. Ma#uei la mahele k* ts&' k*„po« kakau tii«ioielo piii ia Kau>cUameha k*ia leoa kau. Uaa oua, 4»i* bo» ko&a ukail mau m» o« kabu«* kaua apau ahiki wais i ko &* oie h fc oieUa «uo«īk »o ikui ka mta noUtt keia mwieioe ia nku a eL Ma !««ktthi aaaUeie o. k« Mooieio . •>. ka [i*** 'Aupu*** u «,a |u» «ieUi ia u«ua ponoi uo \ l*l&u I*«t4 Aiii kiuO uui u Puoa *. uh*e iMM tbe he kA> aeijM a uta °>Q ka m%» » hOok*ba u t» a ka j.MooWto o ua JSai Aupuui kaulaua | u,l> I Ma ka h«»kt hoi e k»-kahi pw 1 4*u»*o «4 piU »ku hoi »•* Keku|iiaupto« «* Uoike i &a, uuea e kak*u uei kuia Mc v jeio " | li*kUiiiupto» ai4e ua Kauiiehauueha |i uh«t « Uahae k«U kauaka kiao i a4ii o Puua, aka, o ka n>ta posolej i«a«oii u« ua iiiua wikmi o |t»«*U|>to. * ue uie» i»o fca la i jke o u« p*tv ieuuieuu » kuUio iioko y m« c«u« * iv<«ui«rhaaieli-*, ua K?kuUrtUi>ig iio « Mhai ke kaaaka ai k« m*u*w* r h*i *ī ke te««ak* i n« .*fu« o K«kuh*upi y , alaiU, h»awj tu*t ia tM* i u* iiiH ' u k*i»a ilant, Aui, « u*e aa oitio mai ia tsehjt. ' K t<! Kh oaai k c s«tu«k« oUai 1« iUo." ot«i u y ua, ti» i»«i uiua uo ke k<*u«k» iloki» o nattf*»*o Kekuti*.upi.., ak», a O Se to* « kauiana ia h«i »oa o keia kan*k« iioko « koua m*u tiuia 4 »ka 4 o k*n« t m*k*?»nakt. ai e puka «au no ka hioh o k»n» A!ni o°« poo «i t <to «*•»« b«uai«na i)o lsoj i ao «i * «« tk« %«ua o Haw«i< uei o ke «tfk«h<kook* «ina. (I ka hoe« •n« « k« tnea e nou o«* k«*a M»«*>J*lo »> Ke|uh*u- * n* Kon* i k* mnkauiki IS**, «»lm «iu «n* Keei ;a k«k«ttt j£i*makuie n.ui* k« inoa u Mhueinui, a »> * no hoi ke Kupu n«k«ne pin » e Kr«nn ta« |Mk> *«i<e Mf* e <>i* nei oo i k«»a «aanaw», a ©*« h-»i ka euaku. «hmt ponoi o J»ct H»ck#rvW e «obo Hope KakauokiO nu uo ke Kaiana o H*w**i, l * boifc# ffl*i U ktl* KlMeiakuie kah»ko » k o na tu.iit «tafc*fetki, »* ik« »o oi* 'a Keku. h«op»o t • hem*a no » « r ,» pij; l*i* im«n» K«pn»« ° «ak a h*hti m»t i* o« i fct*a <ne» * ka «at* ■' 'Kak»» MooMo e hotke «ei," oia ti-»i <* «w k«o«k* • U*** «»a i >■« [|»*a* aiii r» K*fc*it&*wplo, *■ h*a*t l«tn *fi* oi* l* Kawelimeh* m* |* «fc*l itia »*% ol*to % h<v-k< ii* a* I* «H*t«ft* '*'£ K*?*ni e* f3ft f»«< **«»»%* ** ! \\ ka i af'o pM > i % *>k |«« Xvh*>kkfk*%i o na ' akn U \*kt*k ~>! - o k* K*-•*«»*, ' fi k* M. K

ilike pu hoi kau* hoike e like me; 'iiāmea i kamaillo ja Tn«i e kefa j I?tēmakule kahtk ) o Keei, oia hn fc | na na lima wik A tii no 6 Kekbhatt.T pto e haīke kanak» a hVa#f ak« ;.f ua lima o ke Alii Kaooehameh* nia< kekahi u»āu kau* lanaleiia » ke At'ij_ Kainfh»meba, » nana no liui * ho. |)ke pa mai ka mobl«!o o ka t«ake \ na o Jf rtm jk*hi kwkoke loa \k» Home ooho o mMhekukui, ai ike i® hot m» ki ii.oi p»,|iole '«'k'o **0 Kekuku»** ka makuaknne o Kekumano o Napoopoo. Ao'le no paha keia manao e hoole aria i kaikai ol fce AIH Kīekie Kaniehameh i. aka f he hoiae no keia i ka haiia M majke ali!** oka p u e kahiko o keia hina ftt tiaawi tnau ana uo i ka o ka lākou niau ha»a kokua i ko lakou «au Alii i atoh» a! ra*t«na ola mftu Alii, pa olelo pu mai no fk*i« mao Ele.-naknle i ka w«a ka ikilu >fooīelo, **Ua haj nua no ke ikar,a..c iloko o fc« litua o Keku« iliAupio, a loaa pu wai ta no lioi ; lima wikatst o |"alaila, aole ai i ka pap«a i keU iAlii koa nui w»le. Oiei'' hnv ila laua i ka maa **kakau tnc ik« «o ka poe kahiko i k«i« «au mea. aka, o ka ino* o ke ka iue» noi, a lse lahoi al.>ba a!ii loa |ei« !4bul Hawaii, a ua nH►iWku i»»u i>o boi e i lakou ola uo'ua AliiHuī a lakou f ! aloha nui ai. He Alii wi«u ol' no| 0 K*«ehameba, a mamiili t4 o ho j >o kauaka hana p*fc t te »i iKekuluupin i ke|a eua K^up° aiwaeleakuai o |o»vh?. i ke alahele me'kana Ihe' 1 kau«, a ho e ik ? Vafef o K*kuOaupte*

'e hoopuni ia ana e k<> Mau* mau a ua waete hou mal iau» ī 'ko f»u» alahele a hoea \ k™»!.' »- n* e lau* aao m,,1 ]a l«u» * Ike * a i * ilnĀa on» wa;i o k a [Moi KKlj«tOputJ. a tiiaait)li t,o h*; ola hftna pooHīa loa * K»ttiehatteh» t ua p!li a*t»ha loa »k« ka manaookona K*h*» Kaniu go k&ua fafa t * ad!e loa he ho,»Ui kaua ana a Paie* K»i»ehameha ka K?i Aupunl kaulaha i pili ole #ku o Ke* lktibaopio m» k©na aoai*. ktat

■ «B»« ana ! o?s »> k««* H»«*s aīīī.' k»!a 5a *tj»f no n*e ta mfs **ka.' k*n rtf<v6lelrt tso ¥ei? toau 1 ■ : ' ..■] It>aa sti« »Vu"'*t* A?■?!:] kino n«i o Pona ! n» tiaa w!k#ui o| Keiuhanpio leamoa •> loa» 1 kiua H*n*i *Y\\ F*iea, • 'b»twf| f t»st la o K:koh»t3pic i o*' Alil nd | fo Pti»«, n u» otrlo īa bai nui 1 ti»t 1» k* kn» o ua Alii uei o f*na* i iloko o k» iiu*» o Rekub»up:o, $V k» tti» q)4! o tu At!f nei o 1 f»«n* iloko o ko Jt*tn*hs®3*h» mau 0* 0000 īa «e !» ke!» Aliklnb t*«i t Uot>». t üb«e i* »e !a e tin!!na» wlk*s>t t>u] nohei o K»meh*meh», i uk *?! 1* mai ?« n<Ve wftiwc!- 4u* e kf *m Ahs* o rtm* * A;ii K* mth*ra*h», * u* IVc jm bc 4 k«KI * koi «13» kā »v. »c O KU * \Vi«!ao, a iii liīo ia 3 uip* hQi>k*uj f**n Ik* weII i! u h» o Ukc>i, loaio >bo !* «* k* &ant<> I.oW w*l< ] f f*oko o keklli! o ke!» j»-e ko» K» ATii XjmoVu | A «*k« o. AbU on* t?cu3 o| IK<.ii>h»»eh* *t!k* k» aee »r.» 1ok« moole*o. k*U k*n* St»kn*li*i. u» n<v h \i «la !* . *K»web»»eehi \«V Am ! |or< y ¥ > w *o» s tke aiU* ae H 4 j I«n«i koj*it>«h* : U I \h» *<»• ««*, īii n*% x A ' »1* m*kli *t» O K^^e-' BJ> k>vt»o Ak,;» $**-*' fi|©k« Oka fciln peiukm k«a* 3V S ] kvi* ] V*it* 1 j t «haī4 «-• Kat* *w*k * **<r 1«* f* ♦_ \« \ j.m*k. JV» **,*, v!,f,uc.; ' K ; 5 * ,**»« -V v - * «"i'- 4 -,r** ** *; «441 11 I* *v

hmia BKu o'keia ni kaiiiahao j° aif Jcaaa Haaōi A'ii ffaīoehfcQicJja. f -Ma ktia sv a Li h«. xuea maiiuii ioa itjo Pah® uo kj Ui»kou poe helu'heiu k a ?»wc 6 k» tna; i kekalii »au ~ mea i bo»ke aiua ciaatU,j oka oWoa ka j»oc kabiko u & uUit £i e naa ai holk*. *a m»i boi xu keiii, h*ki<ka lna a«H mawaenai u Aiiia oie auxoku t M hoike :a i k« e V a Vsu ni;i e kfciu *.Auaka KahiinaijUt, fij bgiitt. j>u ia «tfcu hrt ia Chttr-. K- Xgtiey # kckabi k»fTi*ains ukod.e a® uo i*otu Kuua» t*a . hoi.i.e mai o k<ia Eiemakuk u Keaau "»a > Kei'i, U* k.»kojtt: l:- A o*> i kah> e i3ohu u u,i nti kauī i h»kokv *j.y feLc C i»umoku me ALla. A peoei .ka...jDuoiclo o ko laua.hui hakaLa aua. l*a hoea tnua aku ia K#taulunki. maniua o ke aua aku u K.^mehjajfbii oke a>uka o k« ksua, ua oi mai ka u©e aua o ua koa o kela aoaq,'oia hyi ka o ;«visyal%o ©a # ia i>**ba ko Ukou uae awiv i a ua w&i unu* mzracti o k* i -jl iakon i kt kak»i^-ia t <i uu k4A jOd OJIi : l.a. lakou oaa keia o l^eomu # . a la wabi i hui kiuo ®ku ai o &e«aū*,c S u ai e Ahia. fc e AU» «;in u uui to Puua. U« hoopa» ui|sa iho l& o Kec*unn,ku i kuu* aj-»u iioaa aas ka niikiui kāu.i 'iia ieūo.aj«hu" mauma'kaki-iho o kv Uu« h*. lawai dua '«n»; Ahi*. i ka hui au<» o ,m* u u * A'h kaua i Lowkahi.. ,u,x ikv koke uUi ~<1 g Ahi* i ka r*lti o mauo ma ns, hma o &e*an.

mpiu. a ua tmii iat& ( kau» koke ,i a Ua ku iho Ia «*..ua>UA «ku k£* k,bi i kc|..h,, *c *»*e, a u-* ii«i o p a :ac k * u * : |° ile Am uui .»,«• ki. : , a)«kuakauc ■. « «. bt; i AII. uu hoi i.Uoka vi\}*u% k&ua i ujie* i«w» 4 *u« »a uuq iuni i jua u*u* ]ua yK« k&fciku |H« Aul i»') h,ui w Abia iitau* iaua kuua ii;tk*ui| l a u iau« 4 a; k*u aui U kou* weii « ke % *hi pvc Aiū* 5 aC * u f l»«iupih# i* muu iiui i ki ik*ik«. & *v

uui li® kino i*U*l®uā ko t.e4jtiQ()4jt« *ii k» oi loā a« oka 9Uik.*i &* i-a to«t % ol» lio k*;a OiL kiui-lima "K* u-4u#u u " e &jl. wci« aa*aja 4004 «MUiina**** k&ul&im QO hui iua a houhaii* ftc; • tt » ;*>dq h*k*ia iac *°* * 04 i» «e* i Uaakaa^/uA *4iU i kA Ci*U4-_> iiiAi 41 Aiii* c h«ko4u kiuv Uu*. 1* U rw e a«u* *ua keUh; ; kt*4bi m« u* txuu &*ui # U* UOW iu«i U Mk*hi Ilc« a k« o £1 «*:a r « WiO)*:*» 1« Kccwi«k^ii # 4 «•** a £<*?*uati»ku « «* u - OMikt <?,&£•*«* yzl « |ul% P?** * k tiA *4fai ko4 a4A («»«« « &*«»*•*!» UA *tfe hI.A 4ki ii* o itee*a?»oktt il&l Ao k* w&~ a4» »• c> &%$* ī l#le m* . |,i ♦ 'Pts ti KeeJ&«» k.' ::* &qu> v *;.-•* »ac o*«U* Sv *•> *®** 4* m4. ©k« kii&i « Kc*jms*v4u m*. >m*n nal «, %<* Ah"s ; k e u m* P » '; M 4 K.*<4fc- ( 1 A**& 1 »•». \ ' " '*■*' — • - - ! * **k* « »*ī ** k* " c ifW - k?:x 'e « " |* ?i * * u ,*t. _ ►*** iM-. 3 ** 1« t |i«m » _**» <*» *».*.!% *a*. ,h* ~ r - 1 - * •- - " ! - -•- 1 .| .-t -^..- , * JU MMmm. I l *** =*[* >i« * H*«fc &** % _ gP«tA «kil *vi i ■.-l^-'-.v : ':*