Ka Hoku o Hawaii, Volume XV, Number 22, 27 October 1921 — HE MOOLELO KAAO NO Kekuhaupio KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Kekuhaupio KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui

|{ttakaū ia nō ka pomaikai o k » ka f Hoku t*oe heluhelu) « i | I keia manawa e waiho »na 0 iKewiomoko ilalo mamuli n ke ku {ana i ka *he « kela wahi koa K'ui, iua piha koke mai U kela Wahi i n a Ikoa o kela aoao o Kiwala,., a na j» |pib® i alakai mai l ka Moi Kiwalao U wah', ae pnlepale ann hoi i iM-ieo* e *lai ae aoa i kon« aiahele 1 i hoea wale no i kela wahi o Krleaomoku e w«iho o*w*liwa!i ®na. | i k# i|ie«f»a o Kiwalao i keia Aī'i ik«ki# o Hawaii nei e houhou ta iana e n« koa i hoopnni ae iaia, o | tona manawa no U i kahea ae ai *ise kof)M teo ano hanaj.il© | keia i mfcu olelo. { "K*. e akaheie boi k» o-r ana e k« U«at K malama hoi e haukftj k«nihoike|koko," t %a iohe ana o Keeanmoko i iia |ot«}o moa a Kiwalao, u« man*o iho i!• oia i koa* ttta, o|«i, he olelo kau. [ob« hoi ket» e malama i ka hr u hou 1-aoa i k« l«»u, akft ( i ka manawa k r|tok« m*i ai na olaio hope « ua j M >i oei o Hawaii, akai,i t | uo o*a a ike iho i »Ona poino. oiai, |o ka oiho p««iaoa «na e le! an« oU kai oleio ia mai e matama o h«ukae i ke koko. H* nibo palana kanlana ik> keia, ai kapa i« kotia moa o "Nalukoki*' a oa «inamiua loa o Kiwalao i keU lei palaoa i hana noiau ia me ka lauoha o ke. kahi oihu »iii kaulana o Hawaīi jo«i, ao ka haukae ana i ke koko Ihe mea hoopiliki* ja i ka maikai o ikeia 'Mei p«lsoa laulaua.'* | ia matt*AW ( « i kani tho ai ke u & j Keaeumokn nu keia make oua iiu i oieio aioha uie a Kiwalao, a oi* jko»« hoopuka ana i ke!a mau olelo i l »h« ia iwa«na u ua poe | Hawaii m*boy« aa^ i **Kahftba! O ka niho paiaoa fca Ikana i aioha ai. • aole hoi he ai6h a tiho t ka HULU MAKUA ' | 1 keU wa poiuo o ka ola o Kee. i*«i»oku »a hoOiuaopope koke m aji | ta o Kamanawa kekah! j ;0r.4 kapa a K«kaul'k« jt keī» pouw o kona Hoa aiii uj.i ka| j*oao v «\,MIK ».-.iUeli* s •»» hOy» r*C'» ) m-( kvU w*ht «• **tho • i |o IC«*aumt ku, a hō- ii' ' U! |k*Hahi k*ua h»hau>« j > #ua .ft, >»' iko Kiwaia <• k »* »f ' »' *m«!aīo f t* < v :t »"a ju4a*līUoka W.h Wii' A«.a ma, lj **«ua M »»" «.u a . * u«ke, u k*it !f hpoih k«u» an, «a !ete t|t«i i-i ke. hnkw a i* i k* Itv ke pdo o Riw*U»> t hau> ,t ioi* t UW »:v «.*&* ko|okr* *oa | I kahi t n.l i |ea«-ka I \% ike *nt *> feekaht lAl+l 81* ka *'»dfl O KiwaliīO t f ket« ? kau »ktt u»on Aiu AmswMsu, ua ii:o ia i m nWi |! A \l% li t o i**» i «kti i i*a «.*»qo Klw»!*^ u .n.stī> Lm * h\n * ka «m» # v, k% hasti 4tt« « * h u ia®** -.k.., -• >» #k» l* i?a. H* v && v * - k V *a- --- i - »• . , * » - k 11-n * \ Vf * o ■ i*.-» aa® »«*. i %\ $ \ *« *kt, ; ! f A $t IMWII

a īna no e loaa i nā lima kokua, e pobaU ana no oia m»i kela p»suo mil Ika ike a oa i. KeMumoku i keia haawina po\no i hekaa aku maluua o ka Moi 0 Hawaii e namoalioi oka )īto ana ako 6 k« kino 'o K»wal%o ika liuaa kekabl o na koa o Kaaunawa, a hoi u* hoolkaika t« »a e ia o®»a ma i kela «ulaoa uawaliwaii io* on» e waiiīo aoa, a oee i kibī e waiho oei ke ki»6 0 KiwaUo, a nie ka hoopuka p« aua 4e ? »aii olelo ī k» poe e ioh« toai . **Ea, mai nn*u e maUm» kekino oke alii. M Xa maoawa hook»!)! tio boi i apo mai ai oa iinoa o Keeau. «6Vtq i ke k'ino o e wailio maoie aoa, ae komo ana lio! kekahi o kona mau iima ma k» pu> o Kiwalao, a ia inatiawa h.>okahi n<> i hao.a »ku »i ka ''Le'-, u-oiauo'* i kana hau B , o la i a n< - lua lima t Keeaumuku kela mikim.Uma »iho mauo kahi i ha. welt \a ai, LU moku pu ae la ka opu oke Alis K»wa !a <> i ke*a "leimano'' a hu mai ia ka naao oke Alii Kiwaiau iwaho, a 0 koua make ioa iho la ro iala mauaWa i keoa ae ai o Katnanawa 1 ke kino m*ke o K'wai ao e hapai pu u m e k* kiuu eha o Ke«aumoku a hoihoi i a aku ,la i kekahi Hale o Keei, a oi a n > ka H«le 0 Kekuhaupio ka mei n >n* .k&ia Mooleio a uiakou e a * M ue i poe "heluhela. la' iiO«a *ua o niag aiun m» kela hal« u u» hoo«pak a ( knke %* iho U k& hana u Kahuna Ak»mat o H a wttii «ei tsa k» ao a o o e lap«au 1 ua piiinia o ke k»uo o K«e«nmoan, aua hojke koke ia aku ]a nn hoi kna p>!ikia ok« AS'i kiekie Keeauuioku t kana wahine am fl K«*hum»nu a u« h-ea m«i i* i»0» » kahj e Wiiho

'eh» «»a o K w#iho hui k>kuu i ke kino ch» u KeeaU'| moku īiuko o kt Hm* ° « a •k»cD*i o Hawaii, *<f ot< an* lioii l«kou * kel* e p* a *u« fr '* «u*o o K.ee&uuioku. a« oini *uaj b,i ina Uaa kau ikaika uu a H a -I w*U «e hoao aoa h» i e Hoopaai; ke kah« aua o k* koko ui*i kfc o Keeaumoku M 'a hooeahi no hoi e «ua fcii»o cuak« okt AUi 4)*| moku KiwmUo. £ hnii «ai hoii |kakou i ka houii* k«ua o k« k«haa | kMua, ] ke Ali! Kam«h»tti«ha e hel« a> m« k«»»« uka'i |>u ta e kana i«N> ov haUwai roai [a.no^ 'iaua lIK u» k*ua ma^ jk«i* kuuu-i k*u.k, *dka, *uW j«»«* hik.i. fc« ku aiat i«u« o £<Ta j ka«U«A a»t! k«o» uk*«'. k<-*. |> hookau u aku 1* uo k* ia«ke v k-* |KK i Iso4v « h« Ut«r«i h»kaka w« K4>»rh«atfh» •«i a« eau »<.< k« wrū iw*eo* «> uA j iko« i» k«ia *oa\» »*o |tv ]«il« i KM* i* m s kfc»* jiUu** K*« .O *» «uu i v *»* kc«a «<rc iu» u k w*Us i*kc >- U- . i k »t»., n\u 4 o M-»ku*»h% % os* m* knua ,M* $W*ji '|K«i4 «a« i Ai u tt»4t , l±*i $ 'llu* mA *> 0 »«£ t>v* 1 fc»4 1 kv ** ht I k* |S > **ka Jtf*U *iw *y« •; i> *-. ofc* a»*** -M,* k«Hi« Wi§« ; - - • ;..., ..- I i k i:.' 1 ** Ui* •*-_ *! it s J wa «** tty I* - 4 s 'H 1 V kek"»!»* : %■. «\ I■' *" * i«to«U4 k * kJH-- " *ff i#, n* % K I - n*,tt » * v lk»- 3 } m ->> : |;nr- jfc< L*lv *•» - *' s i-1 •-i i" " - . * - -"j '

W Vau* * o .. kuu* mau ko » me u» Q.kti>ik- • »• Ift» i 'mea bOohtugii i U ii*k» e U8 yci o lta ilee *iia aiiu ; k t ; ku2it£k» u»akaukau tuaolj o kuu® ui<*u kua* & «3 tiio uirt,u ka i m*tt koH ma na waj 4 i .jikg.oie a iak'uu i t)£kaka ai, t,Ta kaeaaiiio afcju W uo o KaoJeham t lia u Kekuuiupio no kcja k uian* niwo v kyu* oiau 'ko» a« hft]ii pu aua Lji uia Hoo» be.tfliel«na kf *uy uaaheo ktl]āt)A yin'uolc u Jp*t>~ «01. īi ( |au»n # e «ie iiekukauii^ <ils ktiahi aoau o keia. kabu<* *SU* ae ku ai;a hoi m*: kekaui w«*Ui *»<:• kie, ua u]u ia k$ a&u j ks pnhee uui *U4 o ua kO4 -> k» a»«ō o i&o iau* i* t j, u aku i ka auhee j»u aui* q kekaiii mau Aīii o kela aoau s uUi, u« hi^i waie no ke ik* i3 «ku ua aiii o»* nn ka f ,ai.a n C , uui « a*uu **;a ia1 ~Jkko.u iiuiku Aiiuuia- *<■ kau ana poi oi* ko Ukou tti*a jj«u ,® a j Jjau* ta i ua iiuiu o oa Manu o liaw&u **i. kirkt ibo U o &a£Bi)ā»itt«b.i lua i keia wahi a iaua eku oei 4* uoao •ku 1« .;$. oee uo kei* waiii a iaua i ika akti.«i i ka puuluuiu © kekabi poe leUukhu o koua aeao. Ua ike i® mai ia uo o K,acocua£Ußū« ®c Kekuhaupio 4 koke iii. roa» 3» fcua e Loio wai t- t i JA i j £ K*t»eUai»«U* i *a m«ke <ma oka Mos JjU*a«aa *<s»c ka (jUj» kukouukoou ioa ; »o«a a uia 4g iuair. uui e auhee'pei k»iaaoau # u*i, u* ioUe ia ae ia ka'uiake «oaa u k« Aia Aimoku atu« 4 uku weiiw«;i o ua koa o ka o «raU 4 , eu u k. u * v» ka aoao o K»*c&«hameha. | Ik« loie aua Ka €btauirU« ' keia lono kaueuaii* *uo ka xu«kc ia n « o koua Xloahau*u iwnoi ua J.haU»iioi ui®i ta ua waim*ka iß* ua

ta*kA o «Oi« n, f o Ks»raeb«iuieu* b« am ak*, he jH U awti Aiii 4 kau®ta kou*. Xa u*# 4 heleīēl ftaa ua u.*. a>* iija*G r= Jt« j£&a6ti*ttictka ua ken* kokt &ku u o &e*uk*upio i at kv>t < 4U« auaU«4Jfc a laaa e haU&l , ui % 4Ube« eloaa uU iku ia« <4 t iiu bol s k% ffltkg k* e h<>»o e h«t»ka Vusc o».. | ! ka «IU ijj* K«wu* f» m« kan* ta.au al;i k* ~ a me I«.kwu ;&>» au& |*V ;! **.(**.» U ="♦- *-W iOo* r .. »o«t- e u3 k>%i u u« , b°fv »tiy k Ukuo %Wi. 4« >*i*. .»a aku '* ua» «w g .Aku» ( t «V ai*^ # 6. Loi »ku ua ... «fc*. w - ifcA ■>* ua .k<U o ua A n«ū »* . k«. <i>* 4«a P'}*.-b. s i kt , , |<aa ;y; C4 .si»kt;. sm_ )*. j* g ĪA AC4 - d u* kj ae uv I w**«-' 'A 3tc |A S a»% 4* «*»p « &aBKu*ait:fc» 1« i,ka ii i»t fee& i k«to* AIU. f1 I» «ikWillak., * lu* aa. H* **UV w> ' U ; A',» ī k»£uiu . i iC 4* Mt*A «|Mk *► fc*|* *• fe* 4 « feta>fc9fc* |-i - - - - f * #»*_ 1( i «JK,ī ii. t".x « J<k« *t JtAj >tw*«k**i* |lp£* * 4*** t ft||». _ !<•*; W* v 1* |%» , -«as ~-lil. ** '**%_'«*•« " r r>V***V ****<$( : ' ? *~f ī : J-:„. v W«U*'£t - 4*5» \4-ar .: : * Kei s=■ W.**!* t||i,- •r- * y : ni l* ; Wh «||« dBH@EHHH