Ka Hoku o Hawaii, Volume XVII, Number 16, 13 September 1923 — Ma ke kauoha KUAHAUA [ARTICLE]

Ma ke kauoha

KUAHAUA

Ke hoolaha >a &ku nei e like me ke kuhikuhi a ka Pauku 29 o ku Mokunh to na i 0«ponopono ho« 1« o Hawaii, 1916, ai hoololi ia hoi e kc Kauawai o ke Kau o 1919, no ka i ke -Koho Barota Wae Moho.no wae ana" i;na. l-«n» Aupum o k« a" fio k<; Kalana hosVo Hawaii, ae malama ia ana ma ka Poaono, la 13oOtakoba, A. D. 1923,. oe malama ia hoi ma ke Kalana holoakoa o Hawaii, mawaena o ka hora 8.00 A» M. ame ka hora 6,00 P. M, O na Lufta Aupuni e koho ia ana e na Aoao Kalaiaina like ole, ae koho •ia-ai- hoi tn:ft kei'a. koho Wae Moho ana ma ke Kalana holookoa, oia no kei» malalo iho. KALANA 0 HAWĀII Hookahi Makai Nui. iiookahi Kakauolelo o ke Kalana, Hookahi Lunahoos« e ke Kalana.. Uookahi Puuku o ke Kalana. Hookahi Loio Kalana o ke Kalana. Ehiku Lunakiai e like me keia ka mahelehei*; ana. He ekoiu (o, ivai ka l P ana Koho Barota Lonaniafc.'.!-niana Ekahi. ..,.He«kolu;i&; ma. .ka Apar»a Koho Ba,rota Lwi&Hiakaainaīia Elua. He hookahi (1) e koho laula ta ; ao na iīiea e koho ia ana, he roal3 lala lakou oo kB I'apa, ao ka ehiku hoi e laula ia ans f om ka:lAmshoomaiu o ka Papa» ao ka Mana Kooko ta hoi o ka Papa, O na Apana Koho B%rota Lunamakaaiuana, na Mahele koho ame kahi e Koho ai, oia nu na wahi e ia nei . aaalaio iho;— . a APĀNA KOHO LUNAMAK AAINANĀ' IEKAHi: Apana o Puna, Hilo Hema, Hiīo Akau ame Hamakua ma ka Mokupuni a Kaiana o Haw&H. MaHELE KūHO EKAlil —Kalapana 0 kela Wahi o ka Apana o Puna ma ka Mema ae o Keaau, a komohana o ka palena o Kehena, ae moe aha ,iria ka laina a hoea aku i ka hemakomohana o'ke kihi o na Horne Uookuonoono o Kaohe, a moe hou ma ka lama a hoea 1 ka palena Komohana o Keaau. Wah 1 Voho Halekule'o Kalapana. MAHELĒ KOHO ELUA—K&uanihi, Kamaiii, Kehena, Makm» ame 'Opihli kao. O kela mahele o ka Apana o Puna e hoomaka ana ma ke Ko'inohana o Kehena, a holo aku a hoea i ke kihi Hemakomohana o na Home Hoo. knonoono o Kaohe, alaila, holo ma ka laina pololei a hoea i ka huma o ke Aianui o Pohoiki ame ka Pele i iho ai i ka 1840, alaila, holo akti ma kē alanui o Pohoiki a hoea i ka alanui o Mai&ma, a holo aku ma ke alanui o Malama a hoea i ka palena o Keahialaka, a moe aku ma ia palena a hoeā i ke kai. Wahi e koho ai, ma ka Halekula o Kanaea. MAHĒLE KOHO EKOLU—Kapoho. O kela mahele o ka Apana 0 Puna ma ka hikina ae o ka mahele koho elua, a ma ka aoao Hemahik'ma o ka iho Pelei o 1840, Wahi e koho ai ma ka Halehookoiokolo ma Kapoho. MU-lELE KOHO EHA—Pahoa me 1 na Home Hookuonoono o Kaohe. 0 ke koena i koe o kela wahi o ka Apana o Puna, ma ka hema se o ka palena hema o Keaau, Wahi koho m'a ka Halekula o Pahoa, MAHELE KOHO ELiMA—Olpa, Mauna huihui, Glenwooci. O ke koena mai o ka Apana o Puna. Wahi koho ma ka Halehookolokolo o Olaa. M \HELE K.O MO EoN0 —Na Home Hookuonuonu o Waiakea. O keia wahi o ka Apana o Hilo Hema, ma ka aoao hikina o ke Alahao o ka Hui Kaahi, ae hoomaka ana ma ka paienao' ka Apana o Puna a moe aku no ka Akau a tioea i kekahi kiht, ae holo ana a hoea' i ka 'pa hoopaa holohoiona hoomal'u o ke Teritc»ri, a moe aku no ma ka laina pololei a hoea aku i ka palena o ka Aina o Kukuau I, a moe aku ma ka palena hema o Kukuau I ame Punahoa 1!. Wahi e koho ai rna ka Halekula o Waiakea-waena. MAHELE KOHU EHIKU- -Na Honie Lot» o W'aiakea, Waiaketf-kat, Vula Franca, Ponahawai ame Keaukaha- 0 ke koena aku o ke Ahupuaa o Wniakea, ae komo pu ana hoi o Ku* kUHU I ame Kuku&u 11, ao kela wahj apau o Ponahawai ma ka hema ae o ke Alanuī o Ponahawai ame ke koena aku i koe. Wahi ti koho ai, Haiekula o Waiakea-kai. 'MAHEI.E KOIIO EWAU- Hilo, Puueo, Kawiki, Piihonua tne K'aumana, O V,», ii; tuah«-'le o ka \paita o Hilo Heni», se knpulena in sn»t ana m» Ur hema e ka mahele kohß ehiku, a ms ka Ak»y hoi ke Kahawai o Honoiii, ao k» palena hoi mi ka hema e kg aina o P»ukaa-maukB. Wahi koho. Halehm>Vi>lokolo o llilo. MAHELK KonO ElWA—Pueopaku, Pap&ikou, Kalaoa, Onomea ame nn Honīe Hookuonoono o Kulaimanu. O kel» maheU 1 o ka A p*na o Hilo ili'nia mawaen» o k* Mahele koho ewahi me | ka !".'*> k W«V uhfti k' i Wahl koho ma ka H«M '» P i h *» t MAHEI-E *»«MlO i VI It f Htkeo, Uonomu me Hakhlau. O k» 4 koena «ku o ka /Si|>»r,is o H : .!e Hema. Wshi koh», ila'akula o Oonomu t

MAHELE KOHO UMIKUMAMAKAHI—Honohih#, Kamaee, Waiknmah> ame Ninok'. O kela mahele o i ka Apf<na o Hilo Akau e hoomaka ana mawaena konu o ke kahawai o Mauhia i mak»), uttif km pulima hema o ke Kahawai o Maulua mauka Wahi kohn ; ma ka HalehoW o Honohina. . MAHELE KOHO UMIKUMAMA- ; LUA—Kapehu, Papaaloa, Home Hooo Kīhalani, Horne Haokuonoono o Manowaiopae, Laupahoehw ame Ookala. 0 ke koena aku o ka Apana ■ ō HUo Akau, ae komo pu mai ana ! aina o' Humuula. Wahi koho, Hale 1 Ilookolokolo o Manowaiopau, MAHELI KOHO UMIKUMAMA- j KOLU—Keehia, Kukaiau, Kainehe ' ame Paauilo. O kele mahele o ka Apanao Hamakua ma ka hema hikina ō ka palena hikina o na Home Hookuonoono o Kaapahu me Kalopa mauka, ' ao ka paiena hema hoi o Paahau mauka, ai komo pu hoi ka aina o Kaohe, Wahi koho, Halekula o Paauilo. 3JMAHELE KOHO UMIKU-MAMAHA Hom# Hookuonoono o Kalopa, O kela aina apau mauka o Kalopa. ame ka aina o Kalopa makai ma ka Apana o Hamakua. W T ahi koho, Haiekuai o Anlone Luz Ferreira, MAHELE KOHO ' UMIKUMAMALIMA—Honokaa, Ahualoa, Paauhau. O kela māhele o ka Apana o Hamakua mawena o ka mahele koho umikumamalua me ka hikma o ka palena 6' Malanahai me Kaopoaula, ae moe ana a hoea i ka puu o Kaliali. Wahi koho maka Hale Hookolokolo o Honokaa. MAHELE KOHO UMIKUMAMAGNO—KukuihaeIe me Kapulena, 0 kela mahele o ka Apana o Hamakua mawaena o ka mahele koho umikuīnamalima, ae holo ana ma k& hikīnahema a hoea i ka hemahlkina o ka palena o ke iwawa o Waipio maluna. Wahi koho, Halekula o Kukuihaele. MAHELE KOHO UMIKAMAMAHIKU—Waipio me Waimanu. O kē koena aku o ka Apana o Hamakūa. Wahi koho ma ka Halekula o Waipio. MAHELE KOHO LUNAMAKAAINANA ELUA. HAPA 0 KA APANA KOHO SENXfOA Ka Apaiia o Konala Ak&u, Kohala Hema, Kona Akau, KonaHema me Kau, ma ka Mokupum a Kalana o Hāwaii. MAHELE KOHO E KA Hl—.Niulii, ī Awawa o Pololu, Ilalawa me Halaula, .0 keia wahi o ka Apaua o Kohala Akau īua ka iiikinā o ku Kaiiawal o Wainaia, a tiia ka palena hikiua o Nunuluiki au« j Liiiualoloa, a u»a ka pelena hema o Halawa, Aamakoa, Makapala, Kiulii, anie Waiapuka, alaila inoe aku nia ke Awawa o Pololu. ae lawe pu ana 1 ka ama o linnokane, Wahi kohu iua k.a Halekula o Makapala, MAiiELK KOHO ELUA-Kapaaai lole, Ainakea, Honoipu, Maliukona, Hawi, Houoiuakau mePuehuehu 0 kela mahele o ka Apana' 6 Kohala Akau ma ka beD»s ae o ka Mahele koho ekalii, ao iuoe aua.ma ka lauia akau o ka palena • H*m& o Kaoina a ( moe aku naa 'ka..l»ina. pololei a hoea i ka'akau ae o ka Hale haua ha'akahiki o ka Htii Hana hala kahik!, alaila moe pololei aku uia ka iaina polelei no ka akāuhikina a hoea i ka Anwai o Kohalā, alaila, inoa komo. . hana sb mai kela auwai a hoea i ka ] palena o ka M'ihele koho eknhi, Wehi I koho. ma kā Halekula o HonOniakau MAHELE KOHO EKOLU—-Kaauhu--1 hu, Kahua, Puuhue, Pnnonale Pohaku'loa. O ke koena aku o ka Apana o Ko--1 hala Akah, ae koma pu mai ana nae kekalii uinhele o ke Ahupuaa o Kawai ; hae 1, ma ka Apaūao Kohala Hema, he ekolu niile niai kekai roai. Waht koiio ma ka Haleknla o Kaanhuhu. MAHFLE KOHO KHA-Waiinea, Puukapu ame "Waikii. 0 kela mahele o ka Apana o Kohala Hema, maluna o ka komoh.ana h.e ēkeiu mile mal kahaka' mai. Aole nae e komo.ka aina a Kawaihae 1. Wahi koho ma ka Hale HookelokolooWaimea. MAHHLK KOHO ELIMA-Kawaihae m? Pua'ko. O ke koena aku o ka Apana o Kohala Hema. Wahi koho ma ka Haleknia o Kawaihae. MAHELK KOHO EONO -Puuaiiahuln, Pimwaawaa ine Kiholo,. O kela malieie o ka Apana o Kona Akau, n»a ka hikiua o ka palena komohanao Pauwaawaa. s ma ka akau mp ka palena hema o Pnuwaawaa me Puuanahulu. Wahi koho, ma ka Halekula o Pauanahuiu, MAHELE*KOHO EHIKU-Kohana-iki, Kalaoa, Huehue me Hnnokohau. O kela maheie o ka Apaua o Kona Akau, ma ka komohan» ae o ka Mahele koho eono, a tn« k»aksu se o paien i hema o Huaokohau II B'iie Honokoluiu I, ae m>«' ako ana m«waena o Kaupulehu a hoea i k» huina hema me komohana o ka p&len» o Pnuwaiwaa. W»hi koho Halekula o Kalaoa. MAHEIE KOHO KWALU Kai!>u, } Kahuiui «roe MakalaweaiW, 0 kela mahele o ka '. paua o Konn Ak'au, ka heiua ae o k» Mahiie koho eoiio uu l kā ehiku, * m# ka «kau ar k,t pnl«>na o Hoiualo*, iuia hol ata kvt, lain* mai LaalaAU a ho<>R i NaohnWlua. hi koho Hale Hwkolokolo oK«ihts, MAHELK KOHO EIW V-Ke»uho». Kahahm, Kainaliu, L«s'os me ioa. O ke koena #k« o k« Apana o Ak Bit. W«hi koho tua ka Hst!e-| kula o Keauhou. MAHELII KOIIO I'MI KĀlui'.iioa, Ke*lakekua, Keei. RsmU. O mahel» o Ap*n» o Xon« M»- ' ma m» ka skAU o kn Uin» !ur ! \ k*i »s rm>e » h.** ! l?ou*Wn*U,

&yf»kea s Kijiar f Kfela I a i ka pak-ua Ak«u o Kahuku, Walii l->oho, iTia ka llaltfliu!a o Kn'iH'ilmi, MMIELH Kulio UMIK VM AM AKAlil— Houauuau, K<.'ok<;a> K«-ulia, Ilookena um Kakhiki, ,0 iuALek u ka ajfaaa o Kvna īlenm maWneim <4 k» Mahdi; koho Uiiii asn<- ka 'pa ku« o lloiioka». Walii lt.r>Uo, iloie iioukoiokoKi o Kookeu»;. MAHELii UMIKIiMAMA-■LUA—•Aia-i'» Palw'hoe, 1Io»kAji«, Opi hftlts «lue Uklomoan». O kel'i mahek'. o k'i Apah* o lioiiK l|jfctu.n mawaena o ka Maheie koifo, Umlknniamakahi mo ka paiena hema o k» aiu» o Kaaj>tJnu. \Va.hi koho ma ka Halekiila o Ala-» 1 . MAHELK KOHO UMIKUMAMA"K'OLU—HoopuIoa, P*pa, Alika, Kanna. mano, Kapna aroo Milolii, O kfi kotina aku o ka Apana o Kona Hema, Wah' koho, lialekolao Milolii. MAHALE KOHO T T MXKT*MA M VH \ [ Kahuku, Naalehu, Waiohinu, Kamaoa f ine Hoiitt*i}iO. O kela maheie oka .*pan« ' o Kau, ma ka h«ma ae o ba palfcna I hemnliīkina o Kaalaiki a hoea t ka Pun o'Kaiholena, a}?ilß, hoīo poiolei akn & i Pnuiki, nlaila moe a!tu ma ka laina pololwi ka akān loa n Kahuku. Wahi koho, ma ka Hale Hookolokolo o Waiohimn. MAIIHI.E KOIIO UMĪKUM" AM \- L?MA—HiI. a. Punakm, 1?lno1o. O kola maholp o ka Apaiia o Kau, ma ka hikia«i o ka Mahele: kolio Umikumamaha, a uia kc hemakoiu.ohana o ka iania o moe aua mai Puniki niai, ae hoVo ana hoī ma ka hemakomo! aisa o ka palona o Moanla a hoea akn i kn palena liikiua 0 Poiiplau- Wihi kolio, Haie Waiho nkan« o Pmualun. MAaiLE koiio ī;mtkdmama--oNo—Pahala. Moanla, \Voorl Va!'-'y Uoine Hookuonoonii, Keaiwa, Kapapala me ka Hale Ka lua o Pele. 0 ke koena aku o ka Apana o Kau. Wahi koho ma ka līak' Hookolokolo ma Pahala. KO KA OIAIO O KEIA, Ke kakan iwi ua Hoa o ka P«pa Lmiakiai o ke Kalana o Hawaii j ko lakou inau noa, » me ka hoopili pu aku i ka Ssla o ke Kelana o Hawaii. Hanaia ma ililos Ha*vaii, i keia la 1 0 Aukate. A. Lf. 1923. {Kakauinoa ia) W. A. TODI) Lnnahooinalu o *a manawa. (Kakauinoa ia} JTJLIAN YATPS Hoa " " .JAMES AKO " " 'A. M. CABRINHA '■ " " " EUOENE LYMAN i4 " ' " " A. A. AKINA ■Papa LuiiPkiai o ke Kalaua o Hawaii. Apono ia Kakan inoa ia. A. A. HAPAI Kkkauokloo ke Kalana o Hawaii. (S-€-a-l) Se'pt. 6, 13, 20, 27, Oct. 4 V 11. Mauiul' <» ka 'hūwn-huwa ame <a iimi-nilikino, a mamuli imi p a haule aoa o ka Moho a lakou 1 moepoo i<ta ai, ai poina ui hoi i oa/'HoHioha o ka la makaponiu«iu, 5 ' ua hoat. ia o Lunakiai Kuli»na leti o Hawaii Komohana, e lawe i* iiuu& o ke Kiure kiek'e no ka inai ana i 'hewa" e k«ūii ia aku ai ka hilinai ia mai ona akn.] 0 ka hope oae oia eia mau hana ij iu ohana ia no ka hoopoina i keia j Lueakiai opio.eW o IL wan Koeuo* | h«n», '*JUa ku akii Ja fea moku 1 ''Hauln-pu" b« p l * mai ka ma kou. & he&ha mai kau." TJ a kokna mni la t Pkn l «q Haili, Konn Kalti bt, ne e keknhi ma Ahehui C E. tr>alato oia Bkfl]egifl, nme a Hui Makuahine o Haili m*a ka ī'a Sabati iho • ei 4 ne ka pilikia o Inpana, aua !oaa mi d j .la he $55.00- He hoomoh'al» ana keia i k'a tima no ka pilikia maeipaewa o Rela ain? me Lahui kan»ka.