Ka Hoku o Hawaii, Volume XIX, Number 42, 9 March 1926 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

MOKUNA 3CIV KAHALEKAKELA KEOKEO

"Ae, « noho iho oe a hoopono pono ia oe iho, ae kii ae hoi wau i mau wahi mea ai .nau, ame ka hoowela pu ana mai i wahi bola ti nou, Aole no hoi e loihi a makaukau mai na wahu mea ai kupono nau." Ma keia naau olelo «a haalele iho la ka wahme malama hale i ka Lede opio iloko o tela mmi, a mahop® nae hoi o ka oleio ana aku o ua Ledo opio hoohololio nei o ke ahiahi. Aole e pono e hooiuhi wale iaia, aka, e hana mai no oia i na wahi mea ai mama ame kahi bola ti hoi nona.

I ka hala ana o'ka wahine maiama hale no ka hoomakaukau i na mea ai no kana mahhini, aa noho iho la ua Lede 'malihini nei a wehewehe ae la i ka mikini--iima hoiolio mai kona lima aku ame ka wehe nu ana no hoi i kona iapa e iaia e nana ana i na mea iloko o kfela rumi. ua ike aku !a oia i ke kau mai o kahi wahi waiho kii īiilii» ai hana ia hoi ma ke ano puuwai, Mamuli no hoi o kona makemake nui e ike i ke kii iloko o keia v/ahi opuu puuwai, ua lalau aku la o»a mai ka pahu ku e ku ana īloko o kela rumi, a wehe ae la i ke pani o ua wahi puuwai nei, a ike iho la oia i kekaM kii iloko o kela puuwai, aikahalaanao kekahl mahawā

o kona nana ana i kela kii iloko o kela puuwai, ua kulu iho la kona tnau waimaka, a lioopuka ae la oiai keia mau huaolelo me ka leo ano hauhau uwe. "Kuu puuwai hoi! E kuu puuwai hoīl! Heaha hoi keia e kokolo maeeie ae nei iloko o'u?" Hoihoi aku la oia ī ua wahi puuwai nei me kela kii iloko o ua puuwai gula nei, alaila, ; kalele ae la kona limahema 1 ftona aoao hema, a me he ala e hoomaopopo iho anaoia i ke kokolo' ana .ae o kekahi ano maeele ma wai, a me he ala he ftana c kaomi ala i kona 'ma kela A-ahi kona puuwai. £ kuu mea heluhelu maikai, e waiho iki ae no hoi kaua i ka Lede o ka lio hulupala ae hoihoi ae hoi i ko kaua nana ana i ka wahine malama halo o Merevila Home. Eia oia maloko o ka halekuke kahi i hoolapalnpu ai i kekahi wahi ipu hoowela wai— wela. Oiai no nae oi» c han& ana i keia mau hana hoomakau - kau no ka malihini kipa o ke ahiahi, a ta pu eia ke nukunuku ata uo iaia iho me ka hoopuka §na ae i keia mau olelo iaia iho no: la hoi wau i ike mua ai i mau onehi maka, a me keh; ni'iu maka e nana mai ana, He m ik i ui no kokahi a'u'ī 'ke mua a e Mkc me ket*» t ak&, ua anoposn n»c wau i ks»hi a'u i |K6 n.u«i at* He keu keia a ka Le<lo opio : ul nui wuk, Ao!e paha e loaa; koim iua m» Enelani nei a pum.!

Pehea la ka hoea ana raai o'kēia Lede «i ia nei? Heaha 1& kana hawanui o ka aiia mai 1 Meteviia Home nei?" Koho hamau iki ihq la ua wahi wahhie malama hale nel no ke - kahi mau minu.te, i a!ail& kamailio hou ae la no oia i keia mau plelo, "0! Ke!» mau onohi-maka ; aoie !o* • hiki ia'u e hoo--poina, a me he ala ka e. hahai mau ar>a na koomanao ana o kola mau onohimaka ia'u, a me na mak* ala no kekahi mea a*u i ike mua ai. ihea la wau i ike mua ai ia mau onohi-makā ooi a ka ui i haiamu ai. A ia a hoi aku wau iioko oka rumi, ālaila, e kilohi hoomaopopo loa aku wau i keia mau onohimaka palupalu." Ua makaukau ae la na mea ai ana i hoomakaūkau ai, ua baila j maikai ae la hoi ka waiwela no jka hoomoa ana aku i ka ti l hoo, :ia iloko o kekahi ipu-ti, Lawe ; mua aku la ua wahine malama 'hale nei i ka pa!e-pakaukau lilina ame na mea e pono ai ka papalaina, e laa ke pa me ke boīa, ka ipahinohoi me ke o, a me na Ipuna nui a liilii hoi. i Ika pau ana o keia mau mea i !ka hooponopono ia maluna o ka ! pakaukau, alaila. kii aku laoia i Ina mea ai i hoomakaukau. 'maiau lia e ia, a lawe mai la ia mau mea 'a waino iho la maluna o ke pa— kaukau, Kii hou aku la oia ika ! ipu-ti i hoo ia ke ti maikai loa |iloko alawe mai la iluna o ke pakaukeu. laia no nae e komo Imau ananokoo kela rumi o Ica | wahine opio e noho ana, e hoaō mau ana oia e nana a*ku i n& maka o ka wahine o'pio malihini. I kekahi manawa ana e nana aku ai r ua pupuku ae la kona lae, a me he a)a e hooikaika ana e noonoo no kahi ana i ike al 1 kela onohimaka nohenohea, a ina paha he paa i kela wahi wahine 'malama hale o Merevi!a Home !ke mele hooheno a kekahi poe haku mele o Hawaii nei, 5 na 'paha ua kanaenae āe oia i keia maulalani mele. He aloha no wau i ko maka, ; Ko iho wa!iwa!i ka'u i honi. i Koe aku ko piko wai-olu, ! Ua kapu ia na ka mea waiwai. | Ika makaukau ana o' na" mea ai maluna o ke pakaukau, ua 'kahea aku )a \ia wahine malama |hale nei i ka maHhini kipa o ke iahiahi, e hele mai hoi e inu wahi ti, ae hoopiha hoi i ka lua o ka inaina me na mea ai i hoomakauk'au ia e ia maluna o kela pakaukau. Ia manawa no hoi ua Lede malihini nei o ka "onohimaka nohenohea" i heie mai a noho iho la ma ke pakaukan i kau ia ai kela mau mea ai, a noho iho la me ke ano hauoli, oiai no hoi, ua ano pololi io no oia i keia holo ioih? ana ir,a keia huakai helolio o keia la, oiai, o kona hookomo wahi ai ana no i ke!a kakahiaka, a akahi no oia a hookomo wahi mea ai hou i kela hora o ke, ahiahi. Ua nui no hoi kona ano! luhi mamuli o ka lu ia ana aiai e; ka lio i kela la holookoa, ao keia mau niea hoi a ka wahine ma luma ha'e i hoomakaukou ai, ua lilo ia i mea kokua nui mai i kona kino !uhi. Oiai ua Lede opio nei e paina auu i na mea ai hoomakankau liiaikai ia >o .ka wahmo malama! ha!e, ai kona kokone ana e maona, u ia tnanawa no oia i huli mu ; ai a ninau i ka wahine malama ha!e. "L ka Maaaaie, he mau meaj kani ao anei kek&hi oloko o keia h«ie uaiū uu e malanui nei?" koke aku \& no ka wahine malama hale, a me ka oielo pu ana aku i ka māiihini, ē, A ia maloko oka rumi o na mea kam na ano mea kani ap*u *] ike i» ma Er,e!ani ne! } ahe mau'

mea kani'hoi o ke ano kahiko me 1 ke ano mea kam hou o keia au. | Aia pu rio ke ka ala kekalii pila kahiko lōa liapa ma ia rumi 3 ; laokameakani punahele loa ia a' 'kekahi Lcde i aloha nui ia oloko 'o keia Kakola, ,ai aloha nui ia 'hoina lrauwa lehulehn o kela 'home o k 4 ona mau Kupuna. | Oka hapa nui nae o kela mau imea kani, aole he hiki ia Lede 'Vare!la ke hookani !a lakou, a ipelapu no hoi ke Kauna Opio |Wa!aka,'* "Ua olelo' mai nei oe e ka 'Madame haikai, a ia maloko o kela rumi kekahi-pila hapa nui. a oia ka mea kani punahelē loa i Lede a na poe kauwa o keia Kakela i aloha nui loa ai. Owai Ka inoa o keia Lede au e kamaiiio mai.nei,' a aia oia ma — hea i keia manawa?'* I ka lolie ana o ka wahine malama hale'? keia nīnau a ka Lede malihini, ua nana aku !a oia ma ka puka komo, a ano'pupuku iho !a kona mau m'aka, ai ka hala ana o kekahi mau minuie, alaila, huli Dono mai la oia a kamailio mai !a i ka Lede malīhini i keia mau olelo. "No kau ninau e ka Lede mar kai, ua hookuia nui ia mai īa wau e ia ninau, nokamea, oka moa ua Lede ala au e makemakē nei e lohe, h'e inoa ia i papa loa 'ia makou na kauwa oloko o keia hale, aole loa e hoop\ika iki ae i kona inoa. Aka nae, i hai aku wau ia oe e ka Lede malihini, he inoa ia i laahia ia e a'u, a ūa lilo oia i mea aloha nui loa ia e nakauwa apaa loa o keiā hale Kake'ia nei. - E hai aku no nau ia oe, o ua Lede ala a makou i aloha nui loa ai, aole paha oia ma keia ao i ,keia manawa, a aole' no hoi ma— ,kx>u i ike i kona wahi i naiowale | aku ai mai keia home i aloha, oiaio iaia, He lohe wale mai no nae ko'u, ua haalele mai kona; uhane i kona kino nani ,ma Sepania. Ao kQna inoa la e ka ka Lede malihini, oia no ka Lede I Adeiina,. ao ka mea hoi i kapa j hoohanohano ia "0 ka Ui poo — kela o Mereviia Home nei, r E, hai aku no nae wau ia oe e ka Lede maiihini. he niau oielo. i He oiaio maoli no kelakapa ana iaia "Ka Ui o Merevila nei, oiai, aole ona lua ma keia iiome, a aoienopahahe Ui ma Eneiani nei e ukah* aku mahope o kona ui nani maoii no, Aoie keia he mau oieio haanui waie aku ia oe, ao kekahi mea nani loa no hoi. ai aioha nui ia ai oia, ua piha oia i ka lokomaikai me ke aloha i na poe apau e halawai ana me ia. He akahai kona ano a he haahaa hoi ma kena kulana, a ua a!oha ia aku oia tne"ke aloha oiaio loa/ aole wale d na kauwa maloko ne| o keia Home o Merevila nei, aka, ma na wahi kokoke mai i Mere— vila«Home nei. ua aloha ia mai l oia no kona kulana oluolu a| akahai o kona ano. fAb!eiPiiu, O kn loaa o kā Ahn Apana o Hil-i Heroa no ka o ĪYhr- - la. ua hoea.akn up 1 k» No ka walhona ;> lro o a fo:iß t>iHi h-M puu d«!a mn'huptiOA mnl r*><j walf>na i hffychf>pn e kg Luo K'na* walona H. f, H »'stien uw k* kckt»s pi i« « fc» 0 hau* IV!akai Km * H# M»i** 4—60 «•* oW<u«»bt<« i h«»u»i a « uh Oo k* i «aaaWH 1 , ar «»« |$*<»hi oi« kaa imua o, k Luotk|i)»w*i H iualu u Houo - loUi r 'tU hoo'oho ia o ku Ukou ouiii