Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 4, 26 January 1878 — NU HOU O NA AINA E. KE KAUA MA EUROPA! Hoole o Rusia l ko Enelani KOMO MAI E UWAO! Liuliu Enelani no ke Kaua! NA KUMU PAAKIKI A RUSIA E hoopau ai i ke kaua! [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NU HOU O NA AINA E.

KE KAUA MA EUROPA!

Hoole o Rusia l ko Enelani KOMO MAI E UWAO!

Liuliu Enelani no ke Kaua!

NA KUMU PAAKIKI A RUSIA E hoopau ai i ke kaua!

j\la "ko ku una mai o ka mokuahi i ka hora 11 o ka po Poakahi iho neiiloko o 14 la Uolo muī Nit Kilani mai, ua lona i ka nupepa "Ko Hawaii Pae Aina" na nu.hou hopo loa o ke kana a liiki i ka la 7 o lanuavi. E hoonuu iho kona poe helnlielu i na nu hou niulalo iho a o nkauka na wahn : Laikna, lan. I.—Ua. kauoha ia na nioku kaua a pau o Enolani o haua liou iu noi, o hooinakaukau pupuahulu loa ia lakoii no ka holo i ko kai. Ua l\ov>lo o Uuain i ko Kui<laui manao o komo niai o nwao i ko kaua mawaona o llusu\ a mo Tureko, i ko Kuhina Noho 0 Euolani n\a Sana l , eteroboro. Aka, ina o makemnko o Turoko, es hoopan i ke kaua uo ka inauawa, he pono iaia ke noi pololei mai i ka Alihikaua Nui o na Puali Koa Hūkini. Ua lawe ae la o G-enerala Gouka o na koa Kukiui i na ala mauna o ka Balakana nv«vwaeii& o Arak Kuak a me Sophia. Ua lohe ia ma Bukaresa, na pnhi ae Ia na Tureke ia Sophia a haalele iho la. Ua lioonoho ia lea Hooilina Moi o Rusin me kekihi mau Puali lvoa Rusia ma Bulagaria, me (Teuerala Todlnben ma ka noho poo ana no na ukali o kona kino a me ka hoonohonoho kaua ana. Ua maiiiumuu wale na halawai i malaiua ia ma Enolani no na meae pili aua 1 ka ke Kuhina Disraeli kuiuuhana pili i ko kaua. Ua aneane lannkila ka manao kue kaua. Molhoumo lan. 3.—K<? manao laulalia ia nei, na kokoke loa ke kaua mawaena o Enelani a me Rusia. Ua nee aku nei na Rukini mawaena o Ikhman Dofile a me Sophia, me ke oki pu ae i ko ala a na Tureke e auhee aku ai, ke mauao lakou e emi aku i Adrianople. Ke inanao nei na Tureke e kapae ko kauu i keia mnnawa, a e kukakuka pu na aupuni kaua, me ka paa no nae o kela a me keia o na puali kaua i na aina kahi a na kapuai o kela a inu keia koa e ku nei. Ua paakiki loa o Rusia, aia wale no ka ao ia u hoopii pololei aku o Tureke ia Rusia. NA KUIIŪ I'AAKIK.I A RUSI.V E HOOPAU AI I KE KAUA. Ua kukala akea ia ae e Rusia, ina e makemake o Tureke e hoopau loa i ke liaua, alaila, eia wale no na kumu o hoopau ia ai a Rusia e ae aku ai: I—E1 —E ae ia ka uoho auplmi hooponopono leuokoa ana o na okana aina o Rouniania a me Serevia. 2—E hoouoho ia lea hoomalu ana i ka okana aina o Bulagaria malalo o kekahi Keiki Alii kuwaho, aole no Tureke iho. 3—E lioolilo in ke anmoku kana holookoa o Tnroke ia Rusia i uku huikala kaua. 4—E haawi ia aku ka hapanui o ka i okana aina nui o Tureke ma Asia, oia o ' Aaienia. 5 —15 ae ia ke komo lnnakila ana o na moku kana o na aupuni a pau uia kekowa o ke D«denela. Ke Kuaio k* Aumohu Kaua o TiireUo. Aia maloko o na mea hou na lono ke lioupunpnia noi o kuaiia aku ana keaumoku kaua, o Tuceke, aka aolo nae he man lono oiaio hou ne i pa-e pn mai. 1 ka nana aku i keia manawa, me .he mea la, a lilo aku ana keia mau moku kauu iloko o na lima o na liukini ma ke ano -he uku huikalakana. 0 ke uuinoku kaua o Turoke mamna iho uei o ka hoomnkaana o.keia kaua, oia no koknhi o na liuina mnikni loa o na inoku kaua o ko ao nei. 110 iwakalun o lnkou ho inau mokn hao,

n lu» kanuliiku man mokuahi kauu o ne, i hoolakoia nio nu moa kaua, a ua uhiin kokahi mau moleu mo ua pali} hao. 0 ua moku kaua hao uui, ua hoolakoia īuo »a puknniahi nuuui a Limaikniku. Ko hui puiu na mokuuhi aliaiololo a mama loa, alaila o ka huina uni o na mokn ka m» o Tutoko inauuia iho o koia kaim ana, «010 i omi iho malalii o okahi hauori. Aolo palia i oi aku niaiuua o olua a okolu pulia o keia holuua i ili a uahaha.' Ina io ho kaua hou aku koo o Europa i nui koia mua koko iho, alaila, o makalehoin nua paha nuanei koia aumoku kaua ; o kokahi mmi mana nui o Eumpu. Mulia o inakeuiake paha o Goremauia, uka he mau mnkuhiki aonei nae kona kapili ann i mau moku kaua mana loa nona. Ina e hooliloia ana na manuwa o Tureko ma ka lawo pio maoli ana, alaila ho niau hakoko ikaika ana inatnua iho mainua o ka haawi pio aua. Aoho o Rusia mau moku kaua ikailea © ku aku ui imua oko Tureke mau moku kaua. Eia ke numoku kawa o Toreko ko paa uei i ko Kai Eloelo a mo »a kai o pili ana, a ko paa loa nei lioi i ua moku kaua Ilukini mawaho loa aku oke Kuiwaennhonua. lna paha o lilo io aua ko aumoku kaua o Tnroko ia Enolaui ma ua kukakuka una, malia paha o hoomauia ka hunohn-, no o Konalinopela. 1 keia manawn, o I linelnni no ka maua uui maluna oka moana, a o kona numolui ka holu akalii ma ka ikaika oke no nei. Aka ina o lilo io mni keia auuioku kaua o Tureke, aole paha o liewa ia ke hookano hou uo ka oleli.nnn, nana e kau kanawai na alo oknmoana. Mni ka makahiki 1874 n\ai, ua kapfli iho nei o Goromania lie iwakalna inaii mokuahi huo kaua. He ewalu o lakou lie mau mokn knua unnui, he eliina he mau moku malnlo ihon heehikuho mau moku kelua liilii; a mawaho ae o keia mnn luko kaua, he elua mau hatari hao lana iko kai i kapiliia. Aole hoi i emi iho malalo o umikumnmalimn mau moku kaua laau, kau nei iloko o na wahi kapili mokn i hoomalooia, e hoomakaukauin ana lakon ma ka pale ana akn i ka liao. oka pii mahuuhua aua oko Geremani.i anmokn kaua, he moa kupanaIm loh ole ia, a ua lilo lioi i meano Enelani e pniwa ai. 0 leekahi puu dala i loaa mai ai ia Gercmania mai a Pamni mai, ua hooliloia 'aku no ke kapili ana i keia aumoku kau& hou, me ke kapiliia ana o keia au naauao ake kana. I hea aku la anauei kahi o nee hou ai o koia mau hoonmkaukau kaua ana ? Owai la auanei ka Enelani mea e makau aku ai, ke aupuni hoi e hoolako aku nei iko Tureko aumoku kann rne ka Adimarala, iaa e hooliloia mai on» ke aumoku kaua 0 Tureke ia Enelani ma ke leuai 110 na miliona dala lehulehu, ano ka hooknpaa ana ia Tureke, e like me ia e ano minamina mai nei na helehelena? Na Kon lianlana o Hnaia. —0 na koa_j!i\ulana wiwo ole ekoln o Ruei'\ 'A ua puuwai o nu koa e kau nui akn nei, o Todloben, Gouko a me Skōbeleff. 0 Ti)dlbban, eia oia ike knonono o kona maii maknhiki, a i ka makahiki 1835 kona komo mua nmi ike Kula no Puali Ana Aiun K-tua o Sana Petoroboro. Ika wa knna iho nei o Caraimea, naua paka no i hoolala i ka hoala ana e j hoopuni ia Silistria, a mo ke pnle wiwo ole ana ia Sebaapolo. Ai ka hooinaka ana o keia kauu, ua manaoia oia, ua ha-pauea-a kaliiko, a ua lioonohoia oia ma ka Puali Ana aina o ka Oihana Kana. Aka i ka iko nna o k:i Ukali Poo ona koa Rusia, aole e lilo pio inai ana o Pelevena m» ka hoomaunaiina waleaku no 1 na mahele koa e kue i na nuwaha eli, nolaila, ua kaheaia kn hnpauea e hele moi imua a e hoolala i ka hoopuni ana ia Pelevenn,.n ua ikeia ka hopoha lanakila malalo o kiina hana ukninai. 0 Gouko hoi, aia oia ke hele aku nei ike kauHlima o'kona man mukahiki, a ua ike oia i na hakuka o Curaimea a i Polani, mamua o kona olali ana iho nei maluna ona kakai mauna oka Balakana. Ke nōho alakāi nei oia no na koa Ponoi o ka Emepem, ka pua o ka Puali kon Hnkini', a oia kekahi i komo hobonu ilokoo ka hoopuni nua ia Pelcvena.

0 Skoheleff hoi, oia noMta Mdkia Genen.la'opio niiiieiko o keia kuuii, oiai \w kannkoln kumainulun wnlo no oua imiu niaknhiki i kei» ititiunwn. Ua loua iaiu

ka inoa olali mu ko kuua i Khokuml, a ko holo hoikoiko akea mau noi oia inia iho mamua loa o kona muu kon i koia \va kuua iu« ka makau 010. Ma ke ahiahi mmimii ilio o ka a-o mua loa nna o na koa ltusia maluna «ku o ke Ponuho ina kunolia aku la ko Uuko Nui Nioolaaa luia o kahoa nku i ka poe o na ana o na koa Oonaea malalo ona, e au ma kela noao o kapa o ka muliwui l)onuho oia ka aoao Turoko, a e nana i kola kapa. Lolo kino aku la no oia iloko o ka wai ma ke poo o kekahi poe uuku uona ka heluna he umi, a au aku la a pao ma kela kapa me ka nana ' pono nna a pau ka haua. 0 ka mea mau iaia, o kona alakai i kona mau koa imua o ka enemi. Nana i hoopnkele i ko kooiia mai o na koa i lele aku ai muluna o osman r nu la hope o lulai, n ma kaua kaua hoopaakiki inaluua oka kaenemi mau pnpu hoopuupuu iloko o Sepatomnha, ua hakaka maoli oia mo he Suw«ro hliui la.