Ko Hawaii Pae Aina, Volume II, Number 43, 25 October 1879 — AHAHUI EUANELIO OAHU. [ARTICLE]

AHAHUI EUANELIO OAHU.

j Ua haUwiii ku Ahuluii Kuaneliu Oahu j nia Kaiii'nlu' i k;i Poaiua n uk> ka Po- , | uha, lu 14 a iue 1G Oet. 1579. A i-ia 1 n>i inea iuiu uui i ilie ia. i Mti nu liuike ki\iajiai o l;;i ekalesiu o j ll;niulii, i;a Jiie;i oi o k;i [Uiiin j h<in;i a nie i | ka hoUmiua o na haiui, a \iUali uiai o j W iūalua. | ila nu j">ala|)!\la lioopii ekaleeia i lioopii inai. 0 ku ekulesia o llamila keka- ,; lii, e noi inui una e liooluii i ka okaleeiu, i o Kahiiua uk> lliiuula i hookuhi, e uoi jmui aua no lioi e hoonoho ia Kuapu i ko i jlakoii liaiolelo i kahu uu lakou, uaaj>otio j ia keia uiau noi. a ua koho kaaliu i koi mite na na e liuoko ia mau haua u elua, i iui ke tvu o ka mauuwa e hoike niai, uu j liookoia. lle inea hauoli keia, no ka i inea, lui make o llauulu, a ua oln inai j nei. | 0 lta ekalesia o Ewa kekahi i hoo)>ii j mai e ho'ojiau i ko Kahalewai uoho hai- . i olelo iiua no lakou, no ka luwelawe j>u ana me ka oiluuia kuuiukiilii uupuui. i Un kolio liou ka aha i konute e hele hou ' j e Uuina nie ia £Ualesia ; no ka mea, ua iohe ia ua ka aha luuu \rale uo e hoojiau nei i ko laila inau kahiniiipule. Lle niea liiuunaliii keia, no ka mea, aolo piiha aa ka alui luna e kīpakn (>ini'j>iiie i na kahiiuapule eiike me leeia: Ht* mea maikai i keia kotuite e naua pono i koia, a iue ka kuluna o na hoa o ia aha luna, anoai aiu uwlaila ka j»un nui o k«ia jiilikia ke lana nei ko'u nianao e ]iati iina ia | j)ilikia 3 a e kuikuhi ana lakou, o Uo ka j lliikinuakeinaku ia oke kuik&hi a me ka j lokalii. j. 0 ka ekalesia o Kaneohe kekahi i hoo j j>ii niai i Uu ahu, ehia kmnu booj>ii. E | huopau i ko lakou aie ia Mauuela, ko laUou luiliu inua, E hooj»att loa i koua I l;ulana kahnnaj)ule, uo ka mea, ua inao- , popo i.i lakou koutv kuj>ouo ole ina iu oii iixiiit i l;eia u-a. Ua lioole ke komite nale e lioopau i leela aie ia Manueln, ua s houlmlo laUou e oku ukn ka i i la-ln aie a pau. Ua hooj)anee ka aha i j Ua huoj)au iiua i kona kulaiiiL kuluina a > imi poiHj kela koniite a niuopoj)o loi iu i uiea, a hoike īnai i ka halawai hou ana o l-ii'ia ahu; lle niea maikai no e ului aku i kela .uie i koe. i liala ole ka ekak-siu, u inalniia no o ka niea i iiewa ia, uieii, a no ku niea hoi, im pomuikai muoli Jsa eluilesia o Kuneohe i ke uho nui a uie ka hooinai nawanui o Manuela i ke kukulumuii ; ka luakini o Kaneohe, oiu wale tio nio ; ki; kokua ole o kekahi hoahuniui u lnnu j l>aha. II e inea niaikui e i, u i j ono i ka , lu:wa o ūu k.iliima|)cl(> o kukou no ku i meii, uole oihunu eliki; nieia, nohiila eiini ; īne Ite akahele i Ue kuniu e hoojiau ia ai iainoa, uole e |iout> e hauanie ka inanao : iuo uie lee aloha 010, jrnte ka miuaminu 1 ole i ka oiliana lau. j No ke kiimuhaoa no na kulu kuikamahine, ua liooholo liou ia, e hookua- ! j walu i ka lulu uiahiim ium 0 na ekaksia I Oahu nei, o ka mahiuia o Febrruari > ISBO, no Ua pouo o na kula kaikama. hine o Kawaiahao a tne Waialua. lie I mea po n « io no iu, e kokua i keia tnan 1 knla kaikamahine. no ka i»ea, o ko ka- | kpu mau Uula [>otioi no ia, oi.i iia hiani j o keia- mau mooknpuni iua ls t .j a hope , akii, a iualaila no hoi e j)iika ai Ua ],ono, ka maemae, a tue ke ola o ku lahui. > Ma ka lioike a ke knmu o ko knlu ltahunapule, na niaoj>o],o ehia wale no ekiL"WiL " o U;niu 7i('i I 7rof<im ak-u "'im ke kukulu ana i halo liou no ko kula ka-

hunapuU', o liainii«kaplli'sSU,"o- llīuula he $10 paki. Ua liooliolo ka ahn 'e paipui i na ekalesia i leoo, e hooiknikn u i ki\lnkon imui Uolmu, i'liko me kti niuln'lē ia nim. laiinnha'ini, no' la> Kula Wnl)nti,'ua hoakiika ia ka j.o»o ole o lsu ninau, o lu'kahi uiau hiuiwina hoikn o Kaneohe, u ua li(johu]<) ia. ona hiiawaiua kula S;ilwti c unuhi ia iH'i o Lannin, a e lu>ojiuka iu īu-i mā ko "Kuokon," oia wale no īiū" luiawina e kuht ia ai tim na Kuh Stll)ati Oaln> m\. I'le nma kupouo io no keia no iui Kula Babati a. mĀ nn lmhu ekulwi, »na lu'ia n.oa nui e pouo ai na okalreirt, o ka hoike i ka oiaio ,no ke kuio, nie lu' nieu la o ko lakou maimoio nmoli uo oia kawuiwai nni iuv hoiko Kula Siihati, uole oUa paaui nui ka hoakaaka. Ua apono loa un nia nu kalai anaa nu' na ao aiiii a ko Kuhi S;ibiti uui Oaliu ni'i ma i;a hoike a kfi ulumo, iim peia na kahu Kula Kubati, Kahu Ekaleaia, K:ihu R«liva.ib.iti Nui o Uulai ]iouo ai, e holo|)ono ana na Kula bab,iti, a e nuiu 110 ko lakon ola u me kolakon ikaika, a nie ko lako>.Tnani. Hakakaha Oi.uo. Auaih'i Ivcla Sau»ti.— Ikn luiiawai aua o ka Aluiliui Kiil» K.ihaLi o ka 3(»ktu |»uni 0.-hu nm Kanwihe, i ku l'oukolu la lō Oft. IHTH. liia iia im:a auo nui i lioo« lioloia iuaia huluwai a»n. 1 K hnike liui aua na Iu;la Sabati o ka ,-\JoUii|)Uin Oalui nei ina ilonolniu, i iva ia inua o lamuii'i 1880, <>ia lioi k;i hoike o ka luhil'O o iia Kul:i fc.sil.li o llawaii nei, uo ka uiea, o ku pilia aiia ia o k,i hiku o na niiikalnki o ka lioolalia ia aua o keia auo liaawma Kala S.,b;it.i a !,nina e unuhi nei a lu-olaha nia mi niu.epu llawaii. l'a ko ln.ia o 11 Wiik'kiiiuiuki i l'ei'cs'ukuia uo ka. la hoike, a o lU*v Waiwaiole koua Ih.| e. l':i Ui'.hoia i komiU' ua na o liaawi t u.i naa\MUiiMUiVi.e a uie na lii i.eni luii. ila ua huikv o ua lCul;v !>ub;Ui la, u;i uuioi pupo, ua nni iio na Kul.i Sab;iti i haawi | mui i na makiiua na ka uiakua Laiaua, a he m:iu knla uo koe. U.i j;;ii;> : »i i.u lak.ni e hooikaiku e lioouna inai, a ke lana nei ko'll nianao e lawa liko una no. Ua lolie ia uae elua Kula S.ibiili i lioouna poluk'i i ka laaa makana i i Laiiuia, inu ku hookae i ke kouiiie liooko o ka Alia' Kula S;.biti o Ko IIAWiH I J AE Aina, ka mea nona ka leo i kai.ea aki» i na luila S.ibati, e hoouiia niai i nu inakuua 'ui lakou, Uole ia L .i--ana, iio ku mea, aole (.ahu lakmi i manao miii 0 llnliwi i nii.kaua ia Lui;m„, aka, mu ka lohe au.i i ku leo o.ke komit« e wawaloana i„:v na paia lani, ula ae a manao lio mukaim, ahea la e knkulii a e hele hke ini Kula babati o kakou ! iLIt.VSI.UCA 0i.u0..