Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 3, 19 January 1912 — KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke kakela Mauna KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke kakela Mauna

KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA

A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA

MOKUNA XII

Penei, ke hoomanao nei oe 1 ka hui Gerat Plaeei Reef. "Ae, he kumu no paha ko'u 1 hoomanao ai, i pane mai ai ke kahi me ke ano kukule " "Ke 'ke ala oe ea Ika wa ī hoomakaia ai, a i ka hoomaopopo aku aohe he manaolana no ka holopono o ka hui, aka, i ka hiki ana o Rawson Fetona ilarta, a kuaua ai na mea apau o laila eia, a kukuluia he hui, a o ka puka he ehia Ia tausani?" "AoLo i maopopo īa'u O ka'u i īke at, he elua tausani ko'u poho," wahi a ke kanaka mua me ke ano huhu. "Ke kumu 01 ■. ea, aohe oe i kuai i kou m.he'• i ka ona 1 kuai ai." A oia iho la ke ano maanei —o ka'u nae e manao nei e pili ana 1 ka waiwai o kona inoa. O ka poe i makemake e hoolilo aku 1 wahn hapaumi ma ke ano maa mau e panee ko ke ana lakou 1 ka lakou mau tau sani dala me ka haudi a me ka hilinai ina o ko Fetona īnoa kekahi iloko oia hana. A e hoomanao iho oe, ua pololei lakou a oia ka mea maa mau. He mea oiaio no ia, aohe he kanaka koikoi maloko nei o Ladana i 01 ae mamua o Fetona " "Me*Midas maopopo ke hoopa kona lima, a o ka lilo aku ia no ia i gula!" "Pela no, he makemake hoi paha ko'u e hoopa mai kona lima i kekahi hana a'u e paa nei, a hlo ae hoi 1 gula, Oia ko'u koho, apela no hoi me oe, apela J no hoi me lakou ala," me kona kuhi pu ana ae 1 kona manamana hma nui i ka poe e kali ana ia Fetqna. "I ko'u koho, oke kanaka 01 loa keia o ka uhaua maloko nei o Ladana." "Pela no ka hoi paha. Ēa, o oe no kekahi ī kana aha hulahula 1 haawi ai 1 kela mau po aku nei? Me he mea aia, ua ik\ -au īa oe īlaila?" Ae, ilaila au: He nui maoh no. Aia paha maluna o |na tausam na hoolilo" He kanaka piha hauoli maoh no oia," wahi a ke keonima-

na mua. "Aohe au 1 ike He kanalua au i kekahi maoawa. A ua hoomaopopo pono no auanei oe i kona helehe)ena? w Ae, e mineaka mau ana oia i na wa apau " He mea ole la mau mmoa ka, he hiki wale no ia ke hana Ja," i pane oolea mai ai kekahi 0 laua. M He nui wale na ano minoaKa; he mau hoopalaimaka hookohukohu wale iho no ia. Ano 1 keia wa ke hoomaopopo nei au, he mau hana uhiuhi la umania wale iho no ia na Fetona Nolaila ea, na oe e hakilo po no aku i kon- -h-iehelena i kekahi wa, e hiid r.j ia oe ke hoomaopop aku, aia no pa ouli 0 ke leanmaha a me ka lawa ole maluna o kaiia helehelena, elike me kekahi kanaka e huli ana no kekahi mea, a ke ole e loaa la mea! aole e hauoli a i ole loaa iaia hei

noho maluhia ana " "Onoai paha, e noonoo ana no kahi e loaa hou mat at ke dala," wahi a ke keonimana mua me ka a-kaaka ana ae. "Aoie, aole o'u manao loa pela Ina he dala kana 1 makemake ai, he hiki no la oe ke koho īho, e hele ana no ota e huh ' kala. Aole no oia leana mea i i makemake ai, be mea okoa ae i no, eia nae hoi, aohe 1 maopopo loa :a'u i keia wa. Ak*, eia no i ka mea 1 maopopo ' keta wa, he kanaka kokoolua ole oia 1 keia wa. "A, oia ka ea,aohe ka oia 1 maleia " "Aohe waliine, aohe ana keiki a i ole pilikana la hoi, he ole loa no " Ano e maoli no ka hoi. Manao wau ua hiki no oia ke male me ka poe kulana kiekie, ehke me kana e makemake ai?" "A hiki i ka paepae o ka noho alii," waht a ke keonimana. He kakaikahi Iqs paha na ohana alii o loko nei o ka a>na i nele i ke kaikamahine no ka haawi ana mai iaia me ka hauoh. I ka hulahula au a ke Duke wahine o Crownbrilliant, a"ua kuhikuhi mai Ia au, a pela no hoi ko'u ikemaka, he hapa kakmt ka nui ona kaikamahme o ke kulana maikai loa, a oi kela no hoi oka nani ame ka ui o na kaikamahine o kakou nei—i ma kaukau —me ka hauoli pu nohoi e kulou—e lalau iho Ika hainaka ī na oia e hoohaule īho " "Ano e maoli no hoi kona ma le ole Aohe no hoi he pupuka o kona mau helehelena ke nana aku." "Aohe no hot," 1 hooia aku ai kekahi He maemae maoli no kona mau helehelena ke nana aku, aohe he alauka " Onoai paha he mea huna pee

poli kekahi a ia iloko o kona puuwai, he mau hana hooipoipo iloko o na Ia 1 aui aku o kona ola ana, aole anei pela?" "Pela paha, aole paha Ua lawa kaua maanei. E hele paha au. O ke aloha no kou a hui hoiī aku no. Aloha oe " "Owau no hoi kahi e makemakealaeheie Ma ke kulanakauhale ana kau huakai?a hai ele like aku la laua. 0 Rawson Fetona, ke kumil hoi o ko laua kamaiho, mamua oia o kekahi pakaukau kahi 1 aoho ai maloko o kekahi rumi nam o kekahi papahele mua o kekahi hale nui, e wehe ana i kana mau leka. He leha wale īho no 1 kekahi oia mau leka a kiloi aku la iloko o ke ie opala; a heluhelu awiwi iho la no h Ol i kekahi mau leka, a hoolei aku la i kana kakauolelo, he kanaka opio nanakea ka mea hoi e noho keke ana īaia, a e hoopaapaa ana hoi i ke kakau, me he mea ala aia ka pakele o kona ola makamae maiaila; a o {kekahi mau leka, ua heluheluia no me ke akahele 1 loa, a hoahuaia ma kahi okoa' aku. J 1 kela a me keia manawa e

komo mai ai kekahi kauwa i aahu i ke kapa i ano okoa hoi mai ke kahiko lilehle o na kauwa, me na leka a me na hoike teleg-arapa 1 hiki mii ia manawa, a o keia mau leka apau e hanaia ana no ia e hke me na leka mua. Pa pono iho la ka malamalama maluna o na maka o ua kanaka koikoi nei Ua loh tiae kona ano, dole hoi elike me ka wa a kakou 1 ike hope ai iaia malokoo kahi pupupn hale o Knuka Grahame Ua piha loa ae hoi paha keia i ka maalea a nrie ka eleu, me ka mohala m.uleai ae hoi ona aln malunao ko na lae a e hoopuni ana no hoi i kona mau maka, aka, oia mau no nae kela mmaunna hookanono kahiko o na la i hala aku Lanakila-holomua hoi kau a hvt pai niai-en nae aohe i hoenu īa kela ano kahiko o ke ake ma ,na a me ka makemake e hooma ( opopoia aku kona noho mana I ana ORowson Fenton īho la no īa, . he kanaka auwapa, ma 4ca honua nei i hehna malalo o kona mau kapuai wawae. 0 ka hana, he hana nui maoli no, 1 hoomauia no kekahi hora a oi, me ka puai wahi leo ole. Ho lo no hoi ke kakauolelo raa ke kakau ana," ina oia ka mea pono e hana ai, he noke wale no hoi ka ua kanaka nui nei ī ka haehae i na leka —na leka iloko o na wa-hi leka pili uihana—na leka no hoi i hookomoia iloko o na wa-hi leka ī hana mikioi ia a nani no hot ke kilohi iho, a ī ku niia hoi i ra hoailona kaukauahi ī hoope ia a puia i ke ala o ka waiala. 0 keia mau leka hope, mai na wahine mai, he palapala kono i kuhinuia me na olelo 1 oi aku ka pumehana o na olello, ma mua oka loma mau o ke kono ana Aka, aole nae i hoeuia he manao pumehana iloko ona, e kakau wahi leka aku t kekahi o lakou. E hookaawale pakahi ana oia ī kela ame keia leka, o kekahi īloko o ke ie opala, a i ole kapae ae Ia no hoi. Komo ana he kauwa a hoopuka ae la oia i ka inoa o kekahi kanaka kaulana o ke kulanakauhale ka inoa hoi o kekahi kanaka i manaoia, ua noho mana maluna o na miliona Ea ae la ke poo o ua Fetona net īluna a nana "E kala mai la'u. I ka la apo po wau e ike ai i ka barona īloko o ke kulanakaulmle" O ka pau ae la no īa. Aohe ī loihi iho, hoea hou ana ua kauwa nei, a me ka hopohopo oia ī neenee malie aku ai a kokoke ' ke pakaukau a waiho aky la i kekahi wahi apa' na pepa iluna o ke pakaukau. I "E kali ana," wahi a ke kau- 1 wa j Hopu īho la o Fetona, a nana īho la i ua wahi apana pepa nei, a la sekona no, ua nalohia ae la kela helehelena uahoa mai, laia aku, a poha koke ae U he malamalama īloko o kona mau onohi maka. I "Kah," wahi ana i kauoha aku ai ī ke kauwa. Wehe ae la on i kana uwati, a" "nana iho' la. | ' E pono oe e hoi e pauia," wahi ana ī kamaiho aku ai i ke kakauolelo. I Ku koke ae la no hoi ke kakauolelo iluna, a waiho iho la i kana peni ilalo, a puka aku la iwaho o ka rumi. j "E alakai mai īaia īloko nei," | wahi Fetona ī olelo aku ai ī ke kauwa, j He minute a elua paha maho, pe iho, alakai mai ana ua kau- 1 wa nei i kekahi kanaka elemaku le, īli halenalena, maka alualu, o kahi mea wale no e hiki ke hoo maopopo aku, o kona man rna«

ka liilii' ooi. 0 kona wahi kahi Iko hoi ke nana. aku me he mea ( ala, he kupakako hahikō i hilinai nuiia no loko o kekahi hale banako. j Nana aku la o Fetona iua kanaka nei a kunou aku la, a kunou haahaa mai la ua nei. Kulou iho la o Fetona maluna o na pepa e waiho ana imua o kona alo, a hiki i ke pani ana 0 ka puka mahope o ke kauwa, a ea ae la kona p(?o īluna me ka hikiwawe I u Ki aku ika puka 'a 'paa," wahi ana Me ka pihfi efeuT~fiēTe~ akn aj ua elemakule nei maloko o ua rumi akea nei— hikiwawe maoli no hoi no kekahi kanaka elema kule — a ki mahe aku la i ka pu ka <t paa I "Ae," wahi a Fetona me ke puanuanu He nuhou ano nui paha kau?" | "Ae," wahi aua kanaka eleJmakule nei, me ka hoopololei ana ae 1 kona kino a kupololei ma kekahi ano i ka okoa ae i kona kulana elemakule. Akahi no a loaa he nuhou. Hopohopo no nae au i ko'u ulōlohi loa, a elike no me ka'u i hat aku ai ia oe, īna no he makaiku, e puhili ana no e Fetona, aohe e hiki laia ke hana, ke ole e loaa iaia he wahi meheu Ua maopopo no ia'u ia mea," 1 pane awiwi aku ai o Fetona "Heaha kau mau mea i ike ? Ua loaa ia oe ua kaikamahine ala " i "Ae," aka nae— | "Heaha?" 1 wahi a Fetona, me ka leha ana ae o kona rjiau maka īluna, a he pihoihoi pjha uki uki ka mea i loaa. Pehea oe e olelo mai nei? Awiwi, he waiwai ko'u manawa," | "Ae no hoi. E hai pokole aku no au, ua hookoloia e a*u o Miss —" 1 Leha aku la aa maka o Fe tona i ka puka. "Kela wahine opio a'u i huh ai. Ua hele oia i Buckingham9hire e noho ai." A eia ka moa o kona wahi ponoi i noho "ai. Lalau aku la o Fetona e nana ma ke ano hookamaemae, me he mea ala aole ia he mea ano nui laia, eia nae he hiki no ke ike aku i ka mea oiaio maoli, o ia hoi, aia ka n'ni ilaila. "Kakela Brakerpeare," wahi ana "Ka Makuika o Brakespeare Kumu a'o no ka Haku Lancebrook opio " j ! Waiho iho la oia īka pepa, īlalo me ka palulu ana ae ī ko- 1 na lima mamna o kona mau ma ka mai kela mau maka ooi e haka pono mai ana iaia "Eia koke ae no ka hoi la'" wahi ana ī namunamu iho ai A oia wale iho Ja no?" wahi ana ī olelo ae ai me ka {eo'moakaka j "Ea, minamina wau i ka oleloi ae aole ī pau oka pololei ma oli no a'u e hoike aku ea, o kahi i kena i noho ai o ka lede opio?" I noho ai? Heaha ke ano o kau mea e olelo mai nei?" "E ke keonimana, ua haaleie oia la wahi a ua hele aku oia he wahi okoa " "Ua hele?" "Ae, i ]kakahiaka nei kona haalele honua ana, me ka mahui mua oleia e haalele ana oia." I la wa i ku ae ai o Fetona ilu na me ka huli ana ae o kona 1 kua i kahi o ke kukui e a ana.| "Ae, ae, a>a oia īhea ī keiaj wa?" 'i I Aole ī pau I