Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 5, 2 February 1912 — KAHI BALOKA, KAHI MANA I KOE I NA KAWAII [ARTICLE]

KAHI BALOKA, KAHI MANA I KOE I NA KAWAII

Aole-p«iha hikl i 'kekahi kanaka ke hoole mai ia mea oia wa le no kahi mana ī kqe iloko oka poholima ona kanaka Hawai l oka alualu pepa i kapaia he "baloka." Ma \a wahi mana pookela e koe nei īloko o ko kakou hma na Hawaii, ua heluia ke kanaka Hawau haahaa me ka poe ua hele ka waiwai a pa i ka lani, oka hanohano o ke kanaka kiekie, ua kau like laua me ke kana ka Hawan ma īa kulana "kahi mana koho baloka." Aka nae, he mana hlo a ieahuli wale no keia, ke manao ka Ahaolelo Labui_e kaih. iJceia_mana~k«b©4)aloka—mai —ia—kakow aku na kana'ea Hawaii ke manao lakou pela, a nolaila ke kumu oko makou kamaiho ana aku i a oukou na Hawaii no keu wahi mana ī koe ma ka poho o ko kafcou hma e na Hawaii, oiai aole 1 loaa wale mai keia wahi mana ia kakou me ka maalahi, aka, ua loaa uo me-ka īmiia me ka hoomanawanui īloko no o na hoinoi£, apela i loaa mai keia mea he b\loka ma ke a-na naauao. I na aoie ī īmna e kekahi poe, alaila, he baloka make a-na wai ■wai ke loaa mai ana īa kakou ka lahui A oiaio no ka mea ī paa ma ka wa ī hakuia ai ke Kanawai Tentori o Hawau nei e Feria e noho Kiaama mai nei ī keia wa, Dole e noho lunakanawai mai nei no ka_Aha Hookolokolo Federala, H.u, lunamakaaina o ka mokuama o t Tlinoi; Senatoa Mogan o ka mokuaina o Alahama a me Senatna Callom o ka mokuaina o Ohio, na [akou i nooaoo ke Kanawai o keia Paualaau ma makahiki 1898, aua paa ma ka lakou haku ana he a-na waiwai kaln haloka a. kakou e haaheo nei i keia la, a 1 haaheo kakou mamuli o ka hoouniia ana o R W. WilcoX e ka ahahui "Kalaina e noho Peresidena īa ana e D Kalauokalani Sr, oia ame Caypless Joe Heleluhe ame Moreno, o lakou na Komite ī aponoia e ka ahahm Kalaiaina, ana lakou ī hooikaika imua o ke Komite Hookolokola o ka Ahaolelo, a ma ka hooikatka a Senatoa Tillam a me Pegeturn, pela īho la i loli ai kahl baloka mai ke a-na wai wai a ke a-na naauao, a ma ka makahiki 1900 lulai 17, ua hoo holoia kahi baloka a makou e kamailio nei no ia wahi pono. E ponr i na Hawaii e naauao nui a e naauao oi pookela loa ae, a noonr me ke akahele loa, ae ku hoi me ka makaukau i keia mau la, ei ink: ole mai na la hahana o ka Hooili kaua ka_ laiaina, aka, aole e h'lo kekahi mea koho baloka ke ole oia e hoopaa i kona inoa. ī kea mau la. Aole hiki iaia ke koho ina elele 0 ka mahele an.a "nho ana ke koho, no ka mea, aole kou inoa i hoopaaia ma ka !■ kakau inoa ake Kakauolelo oke Kalana, aole hoi e hiki u oe Ke koho aku i na eleie e holo ana'no ka wae I moho Peresidena nui o ka aoao Demokalaka a Lepupalika no ka 1 mea, aole oe i hele e hoopaa i kou īnoa ī mea e loaa ai īa oe kahi 1 apana j pepa \ kapa ia he "baloka." j A pela makou e hoakaka aku nei imua o oukou na poe ko-| ho baloka no keia wahi mana hookahi wale noi koe ma ko pohohma ena Hawaii a hiki i keia la, aia no na poe i hoopaa i 1 k° kkou mau inoa ī keia wa ma kahi o 2,212, he 5,000 i koe 1 aole ī hele ae e hoopaa ī ko lakou mau inoa, a o ia ka makou e' kamailio nei, ae na Hawan e kakau i ko lakou mau īnoa, o' haule auaneī oukou i hope waa, a ina e puka he elele haole, o ka pau no īa oko kakou ikeia ana mai, a mahope aku poe Ilikmi a 1 ole na Paele loaa ole o ka mana koho haloka. [ Nolaila, e wiki a e makee i keia wahi mana i kee ia kakou 1 no keia wahi mana ī ikeia mai ai kakou e Amerika ma o ka pu-' ka ana o Kuhio j elele kanaka Hawaii mai keia Panalaau aku, a «o ke aha ka ulolohi ona HavJaU i keia mau la, a ona haole ua pau ka hapanui o lakou i ke kaku Inoa, a o na Hawau ke hoomau nei, nolaila, oka leo oka pu kani loihi a ka nupepa Home Rula - I E huh kanaka auana nei, j Nohēa la ka 'ikaika e hele ī ka po; | Mahea la ke kino e pomaik a i ai?' j Ke lilo ka uhane, a make mau no. j E wiki e hele e kakau inoa r a Hawai, apau o keia Kalana.' O ka LOHE ke Ola, a o ke KuLl'ka Make. !