Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 21, 27 September 1834 — Page 4
LAMA HAWAII.
No ka Lama Hawaii.
No ka hoolahaike o ke kulanui. I ka lilo ana o ke aupuni kahiko o ko kakou aina nei i aupuni hou: ua maopopo ka pono o ka mea hou, a ua akaka ka hewa o ke kahiko.
Auhea oukou e na kanaka mai Hawaii a Kauai, ua pono ko kakou hooikaika nui ana e ao i ka olelo a ke Akua. Eia ka mea hewa ia oukou, o ke ao uuku, a hoonui i ka noho wale, oia kekahi hewa a makou i ike iho nei. Eia ka pono o ka hoomau i ke ao, o ka hoolilo i na palapala a pau loa i aniani e nana ai i kela la i keia la. Oia kekahi pono a makou i ike iho nei.
Eia ka pono nui a makou e wae nei i pono ai ka noho ana o ko Hawaii nei noho ana i ke aupuni hou. E hoihoi ka aina i ke Alii hookahi. Alaila o ke kuai ka pono, i wahi e noho ai.
E kuai na alii malalo iho o ke Alii nui, i wahi no lakou e pono ai ke noho, e kuai no na makaainana i wahi pono no lakou. Oia ka pono hou no ko kakou noho ana.
Eia na mea e kapu, mai kuai, o na haole, ina paha i makemake na haole e kuai e hoole aku ke Alii. Aka, o na haole pono e kuai no lakou i wahi no lakou e noho ai, ma ka noho ana, aole ma ka aina kekahi, ma ke kahuahale wale no ka pono.
Eia ke kuai hewa i ke Alii. O ke kuai i ke dala, aka, o na waiwai kahiko ka pono, oia ke kumukuai no Hawaii nei.
Ke manao nei makou e kuai o Lahainaluna nei. Eia ka uku e haawi aku ai i ke Alii, i hookahi puaa, ina i ole ia, i hookahi upena, oia ka uku pono no ke kanawai.
O ka lau, a me ka mano, oia ka uku hewa, pono ole. Ina paha i hewa keia manao.
Eia hou no ua manao, E hooki ka oukou dala, a me ka auhau nui.
Eia ano ka pono, o ka auhau i na mea i loaa i ka lima o na kanaka o Hawaii nei, aole i ke dala.
O ka auhau nui ke oki e uuku mai ka pono. Auhea oukou e na kanaka o Hawaii nei, e hoikaika pu mai oukou i ka pono oukou.
Ua hewa paha kekahi hana ana a na alii aole paha, o ka hooakaka wale aku no keia ia oukou, i ko oukou pono. Aole paha no na alii paha no ka haole paha.
Mai hoonaaupo mai oukou i ka pono a kakou i ike iho nei. E nana pu mai kakou.
No ka Lama Hawaii.
Auhea oukou e na haumana o ke kulanui o Hawaii nei. Eia ko'u manao ia kakou, o ka hoohewa ana o kekahi o kakou i ka noho malihini. I ko'u manao, he pono ka noho malihini i keia wa, no ka mea, ke hoopaa kakou ma ka mea a kakou e hana nei. Ua akaka loa ka pono i ko'u manao e noho nei. Eia ka mea i akaka ka hewa ia'u, o ka noho lehulehu ana o na kanaka ma ka hale hookahi, he nui ke kamailio ma ka mea lapuwale, aole pono ka noonoo, aole akaka ka manao maikai ma ia mea, kamailio wale no a haalele wale, aole malama. Oia ka hewa nui o kakou i keia wa. Ina kamailio ma ka lealea, auwana loa ka manao, nolaila, ua hewa ka noho lehulehu.
I ko'u manao, he pono ka noho malihini, aole i huhuia mai e na'lii, aole i kipakuia mai; aole nae he pono ia kakou e noho wale i keia wa, e noho hana kakou i pono ai ka noho malihini, e imi kakou i ko kakou manao a kakau ma ka pepa, e malama kakou i ka kakou mea e hana nei. O ka mea e haalele wale i keia hana; eia ka hope, o ka hilahila, imi lakou i mea e nalo ai ka hilahila, o ka lealea paha ka mea e nalo ai, aole paha, o ke aloha paha.
Ua akaka loa ia'u ke ano o ka poe haalele ia hana a ke Akua, ua hilahila lakou i ko lakou manao lapuwale iho, kuamuamu lakou i ke Akua, i mea e make koke ai, a nalo koke ka hilahila.
Ua akaka no ka hilahila, o ka poe haihai i ke kanawai, imi lakou i mea e pau koke ai; manao lakou e hana hewa i ka pono, manao paha lakou o heneheneia'ku e na kanaka o na aina e, hooloihi lakou i ka lakou hana i ike ole ia e na kanaka ka kakou hana ana.
Auhea oukou? Ina e hoomau kakou i ka kakou hana, aole kakou e hilahila, ina e uhai kakou i ka berita a Iehova a ko kakou Akua, he nui ko kakou hilahila no ko kakou haalele ana, he mahuahua ko kakou hewa i ko lakou la.
He manao aloha.
Auhea oe e Nahienaena; o ka manao no hoi au i kauoha mai ai, i ka wa pono; o ka pule hoomau. Ua hana iho nei makou, he pule okoa. Ua paa mua kou manao i ke paiia, ke hai nei hoi ko makou manao.
Eia hoi ko makou manao kauoha ia oe; aole o makou wahi makemake iki i ka huli ana ou ma ka manao kuuna o oukou.
Oia ko oukou luapau, e luku mau ana a hiki i na mamo a oukou, aole i ka na makaainana.
Hookahi wale no mea e pakele ai, o ka nana aku i ke kalahala, ia Iesu.
Auhea oe, ua paa loa ko makou manao e hele mau ma ka pono, aole e like me kou manao ka muhee ka hololua. Aloha olua, ua manao kuhi hewa makou ia oe no ko hanau wahine ana, he ano pono io.
He manao hoakaka aku ia oukou, e ka haumana pono, a me ka haumana hewa. He lahuikanaka nui makou e noho nei maanei, e ao ai. He lahui uuku o Nahienaena ma i holo aku ai e kinai i ka hewa. Ua lilo aku lakou i poe hana ino i ke Akua; ua pau kekahi poe i ka make, i ka ha haunaele ka nui o lakou.
Aole o makou wahi pono ke mahiai, he wahi pono iki uuku, aole wahi pono e lawaia ai, aole he wahi pono e kuku ai. Nolaila, ea, akolu ae nei o makou makahiki, i noho ai maanei; hookahi no o makou mea i make; oia ka hoailona o ko makou ike ana i ka makepono; ekolu makahiki hookahi i make. O ka hewa kekahi mea kupanaha.