Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 24, 20 December 1834 — KA HALE PULE NO KA POE HOLOMOKU. O KA HALE PULE NO KA POE HOLOMOKU MA HONOLULU, OAHU. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KA HALE PULE NO KA POE HOLOMOKU.

O KA HALE PULE NO KA POE HOLOMOKU MA HONOLULU, OAHU.

Akahi no Hile pule ikukuluiae ko Amerika poe pono no ka poe Holomoku ma ka aina e. Elua papa o ia hale, he p&pa no malalo ahe papa no maluna. Hehale pohaku ka papa lalo; he hale laau ka papa o luna. Eiwa anana ka loa o ia hale a keu aku,ke helu pu ia me ka lanai,a elimahoi ka laula. Ma ka lanai ke ala e pii aku ai ī ke keena maluna a me kahi nana aku ai , maluna loa. Ua mahele ia ka papa malalo ī eha mau ''eena. He walii waiho ai ka palapala kev ahi, he wahi heluhelu kekahi. No na Alii moku kekahi, a no ka poe holomoku kekahi. O ua liale nei, he mea ia e pono ai ka poe holomoku a me ka poe haole a pau loa e noho ana ma Honolulu. O ka papa maluna,ea, he liale pule no ia. Malaila kahi e pule ai i na la Sabati a me na la e ae hoi. Ewalu anana ka loa o la keena, a elima hoi ka laula, a paapu ī ka ooho; he nrau noho maikai. E hiki no i

na kanaka he kanaha ehiku a keu ke noho. He ala nuunuu kahi epii aimai ka lanai malunaa hikii kahi nana. Maiawahi e hiki no ke nana aku i na hale a pau o Honolulu, a me na moku e lulu ana, a me ka papu o Waikiki ma ka hikina, a me Palaina ma ke komohana a me na wahi e ae he nui loa. Ua hoonohoia ka pohaku kihi o ua Halepule la i ka la 29 e lulai i ka makahiki 1833. Mahope mai, ua kukuluia ka laau i ka la 22 o Augate. Aole aae i inu iki ia ka rama e ka poe nana i kukulu ae ai e like me ka wamamua. Haawi lokomaikai mai kekahi poohina i ka omole baraui, i meae hoowalewale mai ai, aole nae i inu kekalii, o ka mea wale no nana i lawe i ka barani a hoihoi aku no. He la ino no ia la, he ua, he anu, aole i paa ka hale i ke kukuluia i ka la hookahi. A i ka lua o ka la, hele hou mai no a hana i ka hale a paa, aole nuku i ekemu iki aku i ka rama. Haawi lokomaikai mai na lu ī ka aina kahi i kukuluia ai ua Hale pule nei, a ua ukuia'ku hoi ka poe mea hale ma la waln i hookaawale aku. Ha'awi wale mai ka poe pono ma A«ae-

r»ka i ko lakou waiwai i mea e pono ai ka poe holomoku, oia ke kumu o ia Hale pule. Na na moku o kohola i lawe wale mai i ka laau a me na papa; a o ka moku, o Mentor ka inoa i lawe nui mai; aole nae i imi ka poe nona na moku i ka waiwai ma ia lawe ana; he lawe wale no ia. Ma ia moku no, o Mentor ka inoa, i holo mai ai Mr. Diell a me kana wahine. Oia ke Kahuna nana e hai aku i ka oleo maikai i ka poe holomoku a me ka poe haole e noho ana ma Honolulu. E pule kakou i hoomaikai mai ke Akua i kana hana ana, a i nui hoi ka poe hewa i huli ma ka pono, a e lilo kela Hale puke i wahi ipuka e komo aku ai i ka lani.