Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 45, 4 November 1875 — Page 4

Page PDF (996.75 KB)

Na Ekalesia o Kawaiahao a me Kaumakapili.

Halawai kakahiaka, la Sabati .... hora 10½
Halawai po ..... hora 7½
Halawai Apana auina la ..... hora 3½
Kula Sabati ..... hora 9½

NA KULA SABATI.
NA HAAWINA.
Nov. 21.—Iesu ke Alii.—Ioane 18 : 33—38

33 Alaila komo hou aku la o Pilato i kahi hookolokolo, a hea aku la ia Iesu, a ninau aku la ia ia, O oe anei ke alii o na Iudaio?
34 Olelo mai la o Iesu ia ia, Nau wale iho no anei keia au e ninau mai nei, a na hai anei i olelo mai ia oe no'u?
35 Olelo aku la o Pilato, He Iudaio anei au? Na kou lahuikanaka a na na kahuna nui oe i haawi mai ai ia'u nei. Heaha kau i hana'i?
36 I mai la o Iesu, Aole no keia ao ko'u aupuni. Ina no keia ao ko'u aupuni, ina na kaua aku ko'u poe kanaka, i ole ai e haawiia aku au i na Iudaio ; aka hoi, aole no keia ao ko'u aupuni.
37 No ia hoi, ninau aku la o Pilato iaia. He alii no anei oe? I mai la o Iesu. Ke olelo mai nei oe, he alii wau. No keia mea i hanau mai ai au, a no ia hoi i hele mai ai au i ke ao nei, i hoike aku ai au i ka oiaio. O ka mea no ka oiaio, oia ke hoolohe i ko'u leo.
38 Ninau aku la o Pilato ia ia, Heaha la ka oiaio? A i kana olelo ana i keia, hele hou mai la ia mawaho i na Iudaio, a i mai la ia lakou, Aole i loaa ia'u ka hewa iki iloko ona.

———:o:———

Ua pau ka pule uwao a Iesu. Ua hewa kela haina mamua, aia ia pule ma Getesemane. Aole i hiki o Iesu ma ilaila. Aia no ia pule ma kahi e kokoke ana i Getesemane. Mahope iho, komo Iesu ma ilaila. Ilaila kekahi pule pokole a Iesu, heaha ia pule? Mat. 26:39. Pahia ia pule hookahi? A pau ia pule hope, puka koke mai ka poe e imi ana e hopu ia Iesu, owai ko lakou alakai? Ma ke aha oia e kuhikuhi aku ai ia Iesu?
Hopu aku la lakou ia Iesu a hoopaa ia ia i ke kaula, a alako aku ia ia i hea? Imua o ka aha hookolokolo nui o na Iudaio. (Owai kona inoa?) Ua hookolokolo lakou ia ia, a hooholo, ua kupono ke make oia. No ke aha ko lakou pepehi ole ia ia a make? Aia lakou malalo owai ia wa? Malalo ae o Roma. Aole o lakou mana e hoopai me ka make ke ae ole o Kaisara.
Nolaila, ua lawe ia Iesu imua owai? Owai o Pilato? Imua o Pilato, ua hoike lakou i na hihia, na karaima o Iesu ; a noi aku iaia e hoopai koke iaia i ka make. Ua ae koke anei oia i ko lakou noi ana? Aole paha, aole pela ko Roma, e hookolokolo e mamua, a ina ua akaka ua hewa, alaila hoopai. A ma ko Pilato hookolokolo ana ia Iesu, ua akaka anei ua hewa Iesu? Aole, ua hoapono loa oia ia Iesu, a hooikaika e hookuu aku. Heaha kekahi karaima nui a lakou i hoopii aku ai ia Iesu imua o Pilato? Ua kapa oia iaia iho, oia ke alii o na Iudaio, a e hoole ana oia ia Kaisara i ka hookupu ana iaia. I ka hookolokolo ana nae aole oia i hewa imua o Pilato.
P. 33. Heaha ko Pila to ninau mua ana ia Iesu?
P. 34. A pane Iesu pehea?
P. 35. A pehea hoi i pane mai ai o Pilato? He mau ninau aha keia a Pilato?
P. 36. A pane hou aku Ie su pehea? He aupuni no kona, nohea nae ia aupuni? Ina no keia ao kona aupuni, pehea kona mau kanaka? Owai lakou?
P. 37. I ka ninau hou ana o Pilato ia Iesu, He alii no anei oe? Pehea ko Iesu pane ana?
P 38. I ka ninau ana o Pila to, heaha ka oiaio? Ua kali anei oia i ko Iesu pane
ana? No ke aha ke kali ole? A hele oia a hai aku i na Iudaio pehea? Maopopo loa, aole o Iesu hewa. He aupuni no kona, he alii hoi, aole nae no keia ao. Nolaila, aole oia he kipi, e hoole ana ia Kaisara. Pohihihi no ko Iesu ano alii ia Pilato. Aole hoi oia i ninau i maopopo.
He alii no Iesu, hai mai i na wanana e pili ana i kona ano alii. Nahelu 24:17. Halelu 2:6 ; 45:1—6 ; 72:8—11 ; Isaia 9:6, 7 ; Dan. 2:44; Mika 5:2 ; Zekasia 9:9.
Owai ka poe i hele mai ka hikina mai e ike a hoomaikai i ke keiki alii hou a lakou i lohe ai? Owai ia keiki? Nawai i imi e pepehi? no ke aha? Pakele nae, ma ke aha? A kanaka makua oia, imi hou ia anei kona ola? Nawai, no ke aha?
He alii no Iesu, aole nae no na Iudaio wale no, no na kanaka a pau. Oia ke alii o na'lii, ka Haku o na haku. Nohea kona aupuni? Nohea kona poe kanaka? Nowai ke aupuni o ka lani? Pehea Mataio 5:3, 10, 18:3; Ioane 3:5 ?
Ma ke aha e kukuluia'i ko Iesu aupuni, ma ka pahikaua anei? Owai ka poe kuhihewa a kukulu no i ke aupuni Karistiano ma ka hoomaau, pepehi, puhi i ke ahi? Kuhihewa loa ea. Heaha ko lakou hope? He hope anei ko Iesu aupuni? Pehea na 'lii a me na aupuni o keia ao?

Pono ole ka Lunaleta o Makawao.

E KA LUNA HOOPONOPONO; Aloha oe:
          Owau o kekahi kanaka hookaa auhau o keia aupuni, kanaka maoli no o Hawaii nei. Ke nonoi aku nei au i kou ahonui e hoike ae ma kou mau kolamu, i ike mai ai ka Lunaleta Nui, a me na Kuhina o ko kakou aupuni, i na hana pono ole a na lunaleta o na apana.
          Ua hoouna aku au i ka'u keiki e kii i kuu leta, a o ka hua maikai i haawiia mai ai i kuu keiki he hua ino, me ka hoole ia mai aole a'u leta, a e waiho ana no nae ka'u leta ia manawa, no ka mea, ua hai maopopo ia mai au e kekahi makamaka o'u i lohe i ko'u inoa i ka hoopuka ia ana ae i ka wa i wehe ia ai ka eke leta. A he mau la elima mahope mai o ka oluolu ana o ko'u mai, ua kii aku au i kuu leta i ua hale leta nei, a ua haawi pu ia mai ia'u na haawina i ka'u keiki, he huhu, a me ka olelo ino, a mamuli o ka hookuikui olelo ka maua hana ana, a o ka lawelawe koe me na ikaika, ua loaa mai nae ua leta nei.
          Eia no hoi, aole owau wale kai hana ia pela, o na mea e ae kekahi, o ia haawina pu no ke haawiia mai, he huhu me ka olelo ino. I ko'u manao, i huhu keia haole i ka ike ole i ka olelo Hawaii ; a ina pela, he pono e hoopau ia keia haole, a e koho ia i mea ike i na olelo elua, no ka mea, he nui no na haole i ike i na olelo elua. Oiai, o keia haole he hale kuai kona, o ia paha kekahi kumu i huha ai ua haole nei, no ka mea, ina e kiiia aku na leta, a e kuai ana ua haole nei i na lole, o ke kipaku mai la no ia e hele iwaho, no ka mea, he hana kana.
          He pono anei keia i na luna leta pela e hana'i? Oiai, he kuleana ko'u i ka'u leta, a anoai paha, he palapala pilikia, o ka lauwili mai hoi ka keia haole.
          Eia no kekahi mea o ua haole nei, aole oia e oluolu ana ma na mea kuai, ina e nui aku ka olelo ana no na lole, o ke kipaku mai la no ia e hele, oi loa aku hoi ma na leta, he olelo ino mai. Ina he haole ka mea i kii leta mai, aohe e huhu mai ua haole la, no ka makau paha o hoopii ia i ka Lunaleta Nui, a ia makou hoi i kanaka, nui kona huhu.
          Nolaila, ke hoike aku nei au ma ke akea i ka hana a keia luna leta, me ka lana o ka manao e ao ia mai oia e ka Lunaleta Nui, a i ole e hoopau ia. O ka haole a makou i manao ai, a he kupono oia, o John Miller, he haole noho paa oia i ka hale ma kana hana, he hana kikila, a aia no hoi kona hale mawaena ponoi o Makawao, he wahi kokoke i na mea a pau. Ina ka Lunaleta Nui e ae i ka hoomau ana a keia haole i neia hana, alaila, ua makaukau na makaainana o ka apana o Makawao e hana i palapala hoopii i ke Kuhina Kalaiaina. Me ka mahalo.  KAPUNI.
Kaua Ukiu, Maui.
          [He mau pule ae nei ko makou hookaulua ana i kou manao e ka makamaka Kapuni, me ka hoomaopopo mua i ka oiaio a me ka ole; oiai o ka oiaio a me ka pololei ko makou makemake; a mamuli o ka hooia ia ana mai o kau e kekahi mau makamaka e ae, ke pahola aku nei makou, me ka lana o ka manao, e pau ana ia pilikia o oukou e na makamaka o ka "Ua Ukiu," ma ke alakai ana a ko kakou mau Luna Aupuni.  L. H.]

MA RE.

          O ct. 23.—Ma Kaneohe, Koolaupoko, O., mareia e Rev. J. Manuela o Apa Pake me Maria Kulailua. Ma ia wahi no mare ia e Rev. J. Manuela o Nakookoo k. me Pakeke w.

HANAU.

          Sept. 12 —Ma Honokohau, Maui, hanau o Inoaole w., na Kaelewaipio me Alapai.
         
Sept. 14 —Malaila no hanau o Kawahineheleloa (w), na Pua me Kaanaana.

MAKE.

          Oka t. 29.—Ma keia Kaona, make ke Col. H. Prendergast (Penikalaka). He haole keia i ike ia a he kamaaina no hoi no keia kaona.
          Oka t. 29.—Ma Kapuukolo, H. O., make o Kaimikahu w.
          Okat. 31.—Ma Kewalo, H. O., make o Mrs. Kamaiopili Thos. Cummins.

HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mokuahi Hawaii
KILAUEA!
KAPENA MARCHANT!

Poakahi Nov 8.....hora 5 pm.....Hilo
Poakahi Nov 15.....hora 5 pm.....Kona
Poaha Nov 25.....hora 5 pm.....Nawiliwili
Poakahi Nov 29.....hora 5 pm.....Hilo
Poakahi Dec 6.....hora 5 pm.....Kona
Poakahi Dec 13.....hora 5 pm.....Kaapuni ia Hawaii
Poakolu Dec 22.....hora 5 pm.....Kaapuni ia Kauai
Poakahi Dec 27.....hora 5 pm.....Hilo
I ka huakahi hoolele pipi ole a Kilauea i ka Maalaea, alaila, e hoaoia ana e hiki i Honolulu i ke ahiahi Poaono.
Ma na huakai a pau a Kilauea e hoi mai ai mai Hawaii mai, aole e haalele ana ia Kaalualu a hiki i ka hora 9 a. m. a mahope iho paha; Makena a hiki i ka hora 6 a. m. a mahope iho paha ; aole hoi ia Maalaea a hiki i ka hora 8 a. m. a mahope iho paha.
Uku Eemoku mai Honolulu aku
A hiki i Kaunakakai, a pela maluna mai.....$ 5 00
" Lahaina, " " ..... 6 00
" Maalaea, " " ..... 7 00
" Makena, " " ..... 8 00
" Mahukona, " " ..... 10 00
" Kawaihae, " " ..... 10 00
" Kailua, " " ..... 10 00
" Kaawaloa, " " ..... 10 00
" Hilo, " " ..... 12 50
" Kau, " " ..... 15 50
Uku kaapuni ia Hawaii,..... 22 00
A hiki i na awa o Kauai,..... 8 00
Uku kaapuni ia Kauai,..... 12 00
Uku ohua Hawaii oneki,..... 2 00
Aole aie no na uku ohua.
Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala.
Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai.
E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
E hoaoia ana ka Mokuahi e hiki i Honolulu, ma ke ahiahi no o ka la e haalele ai ia Maui.
SAMUEL G. WILDER, (Waila),
A gena.
Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui Papu a me Moiwahine.  696 3m 709

LEWE RS & DICKSON
(O LUI MA.)

MEA KUAI PAPA A LAKO KUKULU HALE o na ano a pau.
AIA MA KE
Alanui Papu a me Alanui Moi
E LOAA AI NA
Pani Puka,
Puka Aniani,
Olepelepe,
Laka,
Ami Liilii,
Ami Loloa, &c.
PENA o na ano a pau,
Aila Pena,
Vaniki, &c.
NA BALAKI me PUNA,
NA PEPA HALE me na LIPINE HALE.
O na mea a pau maluna ae, e kuai makepono loa.
14]   ia aku no ke DALA KUIKE.  [1y

WIL DER & Co.,
(WAILA MA.)

AIA MA KE KIHI O
ALANUI PAPU me MOIWAHINE!
Ua hoolako mau ia me ke kuai ana aku i na
Papa me na Lako Kukulu Hale
O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA!
PUKAANIANI,
OLEPELEPE,
LAKA,
AMI-LIILII,
AMI-LOLOA
PENA o na ano a pau,
AILA PENA,
VANIKI, &c.
Na Balaki Pena me Puna,
Na Pepa Hale me na Lipine Pepa.
Aniani, Paakai, &c.
O na mea a pau maluna ae e kuai makepono loa ia aku no ke DALA KUIKE  7-1y

NA BUKE
I HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII
—ME KE—
KUMUKUAI O KELA ME KEIA.

BAIBALA HEMOLELE NUI ILI GULA NANI me na kuhikuhi ma na aoao.....$12 00
Baibala Hemolele Nui ili eleele kaekae waigula.... 5 00
Baibala Hemolele uuku iki iho kae wai gula..... 8 00
Baibala Hemolele pananaiki iho ili eleele..... 4 00
Baibala Hemolele ili eleele 2 00
Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi..... 3 00
Kauoha Hou ili eleele kaekae wai gula..... 1 00
Kauoha Hou ili eleele.....  75
Kauoha Hou Hapa Haole.....  75
Moolelo Ekalesia.....  50
Haiao ili lahilahi.....  10
Hele Malihini ana.....  25
No ko ke Akua ano.....  25
Hoike Palapala Hemolele.....  25
Moolelo o Heneri Opukahaia.....  15
Hoike Akua.....  25
Wehewehehala.....   25
Ninau Hoike ili manoanoa.....  50
Ninau Hoike ili lahilahi.....  20
Kumumua Kula Sabati.....  20
Buke Lawe Lima.....  10
He Buke no ka Pope.....  15
Ui Kula Sabati Helu 3.....  25
Ui Kula Sabati Helu 4.....  15
Ui Kula Sabati Helu 5.....  25
Buke Euanelio a Ioane Hapahaole.....  10
Buke Wehewehe Huaolelo Baibala, elua ano..... 2 00
Buke Wehewehe Ano Mataio..... 1 00
NA KAUOHA HOU PAKEKE.
Ili gula nani..... 1 50
Ili eleele kaekae nani.....  50
Ili eleele.....  35
KAUOHA HOU PAKEKE ME NA HALELU.
Ili gula nani..... 1 70
Ili eleele kaekae wai gula.....  65
Ili eleele.....  50
NA HALELU PAKEKE.
Ili Gula nani.....  50
Ili eleele kaekae wai gula.....  30
Ili eleele.....  20
Ka hae Hoonani (Buke Mele).....  25
NA BUKE MELE.
Himeni Hawaii ili nani..... 1 75
Himeni Hawaii..... 1 00
Kumu Leo Mele ili manoanoa.....  50
Kumu Leo Mele.....  10
Li ra Kamalii.....  25
Li ra Hawaii 1848.....  25
Li ra Hawaii 1855.....  25
Hae Hoonani.....  25
Leo Hoomana.....  20
EIA NA BUKE HAAWI WALE.
PALAPALA LIILII—
Helu 4—Makemake anei oe i ke ola?
Helu 6—E hele i o Kristo la.
Helu 7—Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha.
Helu 11—No ka hoohiki wahahee i ke Akua.
Helu 16—Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka Haku a me ka Bapetizo ana.
Helu 17—Mai hana ino i na holoholona.
Helu 18—No ka mahi ana, kuai ana a me ka inu ana i ka Awa.
Ka Davida Malo Kumumanao.
Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.
Aia ke keena kuai buke o ka Papa Hawaii ma ka huina o Alanui Betela me Alanui Kalepa, e kokoke ana i ka Hale Leta.  J. F. POKUE.
Kakaule ta o ka Papa Hooko o ka Ahahui Euanelio o ko Hawaii Pae Aina.