Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 34, 3 October 1889 — He Moolelo Kaao Hawaii NO KAHALAOPUNA, KA Nani Oi Kelakela a me ka Ui i kona mau la. KAIKAMAHINE A KAAKOPUA A ME KAHEHUNA. [ARTICLE]

He Moolelo Kaao Hawaii NO KAHALAOPUNA,

KA Nani Oi Kelakela a me ka Ui i kona mau la.

KAIKAMAHINE A KAAKOPUA A ME KAHEHUNA.

Ka Mu-o, Ka-ao, KaLiko ka Pua iuka o Waolani,

KA MEA NONA KA UA KUAHINE . 0 MANOA, Mt KA NALU O KAI UĒHUAWEHE, WAIKIKI. \ &c, Ao. Jco. ileahaka ka huakai o ka liolo ana iwai o neia kai loa? Pawe aku; la keia: Ht huakai makaikai i ka aina. A pau na kukai olelo ana a lakou nei, uarkono mai la na khniaaina e hoi i ka hale. Aole nae keia i hai mua aku i na wahine v Jie huak*i imi wahine kana i hele aku ai, ua huna keia ia mea. laia i hookipa :a ai e na na me ka haawi ia mai iaia o na pono ai e like me ke ano mau o ka lahui Hawaii nei, he piha i ka lokomaikai.

A pau ku i& rfei hoonou ana i ka lokoniaikai o na kamaaina. o ko ia nei haule aku la no ia hiamoe, no ka mea, akaiii 110 oia a hooluolu, a kuu hoi ka luhi o kona holo ana mai i ke kāi, fi ke huki ia la hoi e na hilii'o o ka aina uhane. Aia i keia wa e hianioe nei o ua < wahi kamahele eueu nei,*ua hoopuiwa ia kona hiamoe e na leo uwaiiwa o na kanaka. laia i puoho ae ai, ninau ae la oia ina Immaaina: Healm Ja keia pihe.p uwa nei na kanaka? A wahi a na kamaaina i pane mai ai: Oia pihe uwa au Hohe ae 4a mai loko ae o kou wa hiamoe, aole ia 110 kekahi mea e ae, no ke kaikamahine ui no ia o Oaliu nei, no Kahalaopiuuū ua au ae la i ka heenalu me na 'lii me na makaainaana o ke alo alii. 1 ko ia nei lohe ana i na olelo a na kamaaina; ua kaawale koke aku la ka hiamoe-mai ko ia nei mau maka aku, oiai o ka nani a me ka ui o kekahi kaikamahine ana e ike ai. a i oi ae hoi mamua o na kaikainaliine o kona nioku.pimio Hawaii. alai'la. oia ka waliine koiui kaikaina Kalamiiuln e -Jioao ai i konu mau ia opio. " ■ "* ' Noiaila, o nmia kaua o ka īnea iieluāelu iua keia. mua iho o keia mooielo i kqhi e lilo ai o pi'iia iaia. M&hope ih(*o ka pau ana. o jia oielo a iia kamaaina, ua ala koke ai- la ua ;vahi kaniahole nei a puka aku la iwaho o ka -hale. a o ko ia nei iielo aku la no ia me ka iio< kolo ana aku. . ■ A iaia nei i iiiki pono aku ai ma Kauahu: ina ke alopono iho o I.aeahi. iiee aku la keia i ka ula pu o ke kai i ka ih o na kanaka, lie koliu pu-uliuh a ka ]H>e lawaia. aia nohoi ka punohu a me ka ua koko ke halii la i ka ili o ke kai. a ke hooniau la keia i ka nana j>ono ami i ke kumu o keia mau mea eku nei ike kai. A no ko ia nei manao e ike pone i ke kuinu o ka punohu e ku nei, ua hi>oholo iho la ko ia nei mnnao e au a hiki i kahi o na kanaka e au nei. I kona hiki ana ma kahakai ma ka ae one, o ko ia nei hoomaka koke aku la, no ia e au. A iaia i hiki pono aku ai ma ke kulana heenalu o Kalehuawehe, aia hoi ka īnea nona keia moolelo e kau mai ana iluna o kona pi\pa 010 uie kona nani nui, a ke lana aku la ke» ia nlft kahi mamao me ka nana jh>no ana i na helehelena o ke kaikainahine kaulana. I ka jv\e ana o Kahalapuna me na hoa heenalu, aia pu hoi keia Pohumakaino ke pae pu nei, a i ka pae ana iuka, ua hele aku la keia.a ma kahi jvia-pu ole i kanaka, malaila oia i noho mai ai e naha i ka l>oe heenalu. ( Tke ano alnahi ana aku, ua hoopau ae la o Kahalaopuna i ka lea> lea heenalu, a un hoi nohoi ua malihiui nei ma kahi o kona mau kamaaina nana oia i hookipa me ka oluolu, Aole i pan.