Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 183, 30 April 1891 — HE MOOLELO HAWAII NO KUALUNUIAOLA. [ARTICLE]

HE MOOLELO HAWAII NO KUALUNUIAOLA.

KE KEĪKIKOA 0 KA MOKUPUNI 0 MANOKALANIPO,— KA HI'APAIOLE O KE KOA I NA LA 0 KA NOHOALII ANA O OLA, KE ALII O WAIMEA, KAUAI.

He ae ro au i kou manao e kuu aka, eia ka mea pauaka. he wahine ka'u a me na keiki ua nunui, e noho paha auaoei kaua iuka hei, noho inai ko kaikamahine meau meopuna i Puna paia ala i ka hala. Ueaha hoi ka piiikia o ka au'a aku a ka makuahine ia oe e ke kei-j ki. a paa ka noho o kaua iuka nei, kauoha aku ko wahine a me au inau feeiki e hoi mai. Ua pono keia manao ia Pi. nolaila, ma kekahi la ue, kii aku la oia i ka wahine me na keiki, a hoi iL&i la lakeu a noho pu iho la me ka makuahine iuka o Pe'ape'a. A iloko hoi o keia mau la a ke alii e noho ana i Puukapele, ua kuka. pu iuo la oia me kona kahuna i ka mea pono e hana ai i ka auwai o Kikiaola. A aahope o ka laua noonoo ana, oa hooholo iho la laua, e kuahana i na alii a pau a me na konohiki» ai aina a pau e noho ana malalo ona 0 ka moApuni o Kauai, e helf 4 ka nahele i ke kalai pohaku, hookahi kanaka hookahi pohaku, a ua hookoia keia manao o ke alii ma kona komo k-ino pu ana e hana kino maoli me ka nana ole ae i kona ano kapukapu alii. Oiai, ua makemake ua alii nei e hana i kekahi hana kaulana mamua o kona make ana, nolaila oia 1 hooikaika loa ai e holopono kana apana hana ano nui i manao ai e liana, Iko Ola ike ana, ua lawa aua nui ka pohaku e paa ai ka auwai o Kikiaola. ua haalele iho la oia ia Poukapele a hoi aku la no kai o PuUima e noho ai no kekahi mau la, no ka hana ana i ua auwai nei. Ua nui ko ke alii noonoo ana i ka mea e holopono ai kana apana hana i makemake ai, a oiai, ua ike oia aole e hoookeia ia mau koiikoi ana a loko ona ina aole he poe e ko kua mai ana iaia, nolaiia, ua u-i tiku la «ia i ka manao o kona kahu 'iia ina paha e hiki no iaia. hoakahi wale no. A oia ka ke kahuna i pane aku ai, aohe mea eae e pono ai o kau hana, o oe no e kē alii; e ninau mai paha auanei oe," pehea la, e hiki ai ia oe? Pehea e hiki ai ia'u ke hana ? wa hi a ke alii. Ae; a peaei-e pon® ai, he leo nui kou ko ke alii, nolail», i hakalia no la oe a kauaha aku i na elele e kii i ke kanakā, o ka loaa koke mai no ia, pau ka nilikia, Oia hoi ka'u e noonoo ae nei, <iwai kau kanaka e hoouna ae ai i ka elele e kii ?

Heokahi no a'u kanaka kupono e manao nei no ka hele ana rttai e kokua ia oe e ke alii ma keia hana au o manao riei, o ko keiki 110 • Pi, no ka mea* he kanaka ike hana ola a me ka Qiakaukau. Ua aoono mai la ke aliL i keia manao oke kahunty nolaila, hoouna aku la oia i kekahi mau kanaka e kii aku ia Pi iuka o Pe'ape'a. O ka heie ia o na kanaka kii a hoea imua e Pi, a i»au ka laua hoike ana i ke ano o ka laua huakai e like me ka kaua i ike mua ae nei, ua pane mai la o Pi: O uhoi a olela aku i ua makuakane nei o'u e iho aku ana atf. Aoi«, e iho pu no kakou.. e naake mai auanei maua ke heea aku aole o oe kekahi me maua, nolaila, aia no a hele pu kakou. Heaha auanei hoi. pela iho kakou a hele aku i ka hana a ua raa* kuakane la o'u, aia la ihea kana hana ? Aia i Waimea, o ka hana wale no a paa hoi mai no oe iuka nei. Ina pela, e moe kakou iuka nei a kakakiaka, alaila. hele ka 1a okoa, no ka mea, ua hakina keia la. - Aole i pau.