Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 226, 30 June 1891 — He Moolelo Kaao NO KANA. [ARTICLE]

He Moolelo Kaao NO KANA.

KE AHI KANAKA—KA HIAPAIOLE—KA MOOPUNA A ULI KA MEA NANA I HOOHIOLO O HAUPUKELE KA PUU KAUA I MOLOKAI.

Pane hou aku la o* Uli: E, at2hea oe e kun rao«puna f aole keia he olelo hewa, he olelo oialo no keia; eia ka pono, e ho©pau ko kaua kamailio ana no keia mea; a e hoolnolu kaua iko kaua mau pauku kino, eia no hoi kou waai e moe ai, he kapa« uluna, moena, a, me na mea uo a pau oka moe ana; a eia 110 hoi ko'u wahi e moe aL a aia ka pone» o keao aqo ., r i.. A ua ae aku la o i ka mauao o kā luahine, a ua haule aku la laua hiamoe ma kahi pakahi i hookaawaieia no laua. Ia wiaho ana aku no o laua ma kahi npoe; ia puuho ana ae ma ke kakahiaka, aia ka la iiuna; ua aia like ae ia no laua, a hoomakaukau iho la o Uii i maw wahi mea ai n* laua, no kakahiaka nui. Ai ka makaukau ana ona mea ai, ua noho iho la laua e pama; a i .ka maona ana olaua, ua hoomaha iki iho la lana no kekahi mau minute, i ke kuu ana iho o ka na-e. o ko laua paina ana, ua pai aku la no Ke oolea o ua wahi kolohe nei : E, pau ae la no ka kaua ai ana, e heie ana wau ma keia wahi aku, i ka makaikai; a hoi mai no hoi wau i ka wa pono.

I aku la o Uli ia Niheu: He mea kou piiana aku raa keia uka aku; no ka mea, aohe kanaka o keia wahi aku au e pii ai, he hihipe'a rra ka uluhe, na ka ieie, nu ke kawelu, na k» ahihi, na ka hapuu, na ke kepie, a .pela wale aku. he mea hooluhi wale no ia i kou wahi kiho opiopio; bfe noho iho ko kaua. a pau kou niakemake i ka noho i uka x>ei, alaiia, huli hoi aku oe no kai. a heipu me kou mau makua e noho mai Ia t a ke kau mai 2a paha na maka i ke aloha ike keiki. Paneaku la oNiheu: Pela j\o paha. aka t aohe e lele ko laua oiii ia'u, ua hoike mua aku no au ia )a ua, aiaapuni ke anahulu, alaila, hoi aku wau a halawai pu me laua, a oka wa bo hoi ia i pau ai o ko'u mau manao auwana pli kuahiwi; noliil», mai anA oe ia I »,' e pii ana m i keia manawa.

īloko o keia manawa a Kiheu e hoopankiki nei no ka pii ana UiKa o ke kuahi'wi, ua koino ibo la iioko o Uii ka dooroo; aole e paaiāia ke aun aku i kana moopmia; no ia r»ea ua-«« aku la no Hli, me ka panepu ana akn: O pii hoi ha, a mai no nae oe mamua oka as£ooan& o ka !a; ua ae aku 1« no m *a!rf ko* nei i ka manao o koiia kur>una Wāliine.

| Hoomaka aku 2a keia e pii ma ;ia waoiiehele kanaka ole; ua hooJjalaia e ia ia mm hora e ia k, ma kona anwana hele ana mao a maa~ nei, e like me ke ano mau o kamalii, a hiki i ke ahiahi, ua hn]i hoi akn la oia no kahi pupupu hale o Uli. I kona hoea ana aku i kaphale, ua inahamaha mai la kona kupuna* wahine. no ka hnqko ana o kana moopuna i kona leo. O©e mai la ka ia ? wahi a Uli i kana inoopuna. Ae, owau mai la no koi kei, wahi a Niheu. Ua kali aku nei no wau ia oe, a hoi mai oe, paina kāna. Ae, ua pono ia, a noho iho la laaaepmwa. Mahope o ka pau ana o Ka laua ai ana, ua hoonanea «ale iho la no laua ia ahiahi liula, a hiki wale i » lama l 4*# & W* W kna* wahi moe. Pela laua i noho pu ai no ia mau ia, a hiki i ka piha ana o kona māu la; he ewalu fa ka loihi o ka noho pu ana o laua. Ma ia mau la, e koi mau ana no hoi o Niheu e hele hou oia iloko o ka hale kahi a kona pokii pokaa kaula e waiho mai ana.

I aku la o Uli ia Niheu kana wahi moopuna koiohe; ua lawa kou wa a'u e ae aku ai e hele a komo i kela hale. Nolaila, ua heopau iho la no hoi o Niheu i kona manao uilani no kona hele hou ana aku i kela hale. Pane aku la o Niheu ia Uli: a ke kokoke roai nei ko'a wa e huli hoi aku ai i kai o Hilo, no ka halawai ana aku me ko'u mau makua aloha nui; na lawa ae la hoi ka'u huakai auwana o keia naau la; mali'a paha, ua ano haohao loa laua ia'u. Nolaila. ma ka la ap6po wau e "nuli hoi aku ai, a haalel# l iho nē hoi wau ia oe e noho hookahi i ko wahi mehameha k&naka ole. Ina pela ua pono, frahi a kona kupunawahine; a uaoe iho ia laua isa ia po, a oaa ke kak£hiak& ae, ua ak like ae la no laua.

Ia iaaa i ala loa «e ai T uu hele aku la o Uli e hoomakaakau i wahi mea ai na laua, a i ka pau ana oia paina hope a laaa, ua liuliu ao la.keia no ka huli hoi ana aku, a haawi ae 3a na aloha hope ioa aoa a Uua.V Iwaena V» keia manawa a lana e haawl aiona ana, ua pane mai ia o Ufl iaia neil " Ke huli hoi ]a oe, a e haawi aku oe i ko'a aioha nni i ou mau makua; ua ae aku ia keia, a hoomaka mai ia keia e hoi no ko* na homo.