Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 571, 25 October 1892 — Page 1

Page PDF (916.20 KB)

This text was transcribed by:  Laila Poche
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

Buke II.     HONOLULU  OKATOBA 25, 1892.     HELU 571

HE MOOLELO KAILI PUUWAI

---NO---

SENIA LUTERA

Ka Ui Puuwai Mabala

---:O:---

ENELANI KAHIKO.

 A I OLE

He Nanea Hooheno

no kekahi Kauna

Wahine Opio me

kana mau Aloha

Ekolu.

(Mai ka peni mai a ka mea kakau o Ava-

reda, a pela aku.)

MOKUNA XIII.

"E ike no oe i kou mau kulu wai-

maka e kahe aname lie koko la,

e like me ka ula rose e kau

la ma ka umauma!!

Hookahi no lea e lohe ia ana, oia hoi, "ua maule ka Lede Senia," e pahola ana me he ahi nui la, a hoopuni mai la lakou, a haiki loa kahi e hanu ai ka Lede opio.

Ia wa ua hapai ae la o Laionela i kana ipo ma kona mau lima a hoihoi aku la ia ia i kona rumi moe iluna, a waiho aku ma ka pela moe, me ka ukali pu ana mai o kana aikane, o Lede Iulia Sevila, a me ke kauwa wahine Ianete; ia mana wahine i hooluolu ae i kona mau aahu a limi iho la i ka Lede Senia, a aole i loihi mohala hou ae la oia.

He wa a ka lomilomi ana a Iulia a me ke kauwa wahine, pohola ae la na lihilihi o na maka o Senia, a h@nju kaumaha ae la oia.  Ia wa kaakaa loa ae la kona mau maka, a ike aku hoi i kana ipo, ia Laionela e kaknui ana maluna o kona mau maka ke kaumaha a haawi aku hoi i kona lima i ke kane, me ka pane una ae, me ka hoi hou mai o kona mau ano mua:

Iloko o keia mau ano a pau e kaalo nei, aole hjoi i ike iki a i launa mai o Haku Lutera.  Aia hoi oia ma kekahi wahi o koa loa o ka hale kahi i nanea ai, a no ia mea ua nui ka mahalo o Laionela, oiai aole hoi e hoopuiwa wale ia ka makuakane i ka ulia i loohia i ka ui Senia.

"He keu hoi kou palupalu a hupo i ka hoohikilele wale ia e na hana hoike ike kii.  E kokua mai oe ia'u e Ianate, e ala ae, a e iho aku hoi e launa ai hoi me na hoaloha."

"Ea hoi, alia oe e hoeu koke e iho ilalo. a mohala pono ae oe mai keia maule ana ou. "wahi a Laionela, me kona honi pu aku hoi i kana opi aloha."

"Aole a'u i mai maoli, "wahi a Lede Senia, "hauli wale no a ua pau ae la."  Hoao ae la oia e ku iluna, "He keu hoi kou kohu kamalii, i k ahikilele wale ka hoi, aka he keu ka inoino o ke ano ka hoi o ke kii a kela wahine pupuka, a mae hou iho la kona mau helehelena ia ia i hoopuka ai i keia manao ona.

"E kuu mai oe e hiiinai aku au maluna o kou mau lima, ae haawi aku hoi oe i kekahi lima ou ia Iulia," wahi a Senia.

Iho aku la lakou me ke kuikui e na opio wahine elua mana aoao o ka Haku Laionela, aka, aole nae o Lede Senia i hoomaopopo i ka mae o kona helehelena o kana aikane aloha a me ka hoailona ehaeha e pua ae ana ma kona helehelena, a a ma kona mau onohi maka uliuli.

Ia lakou e komo hou ana iloko o ka rumi nui, kahi o na malihini, e noho ana, hooikaika loa ae la ka Lede Senia e hoopau i kona onawali, me ka i iho iloko ona, heaha la ka manao o ka Haku Lutera e hopo wale ai.

"E hele ana au e lohe i ka moolelo o ko'u ola ana, mai keia wahine magoi mai," pela oia i hoopuka akea loa ae ai, me kona akaaka pu ae hoi.

Mai hookokoke aku oe malaila e kuu aikane aloha, wahi a ka Lede Iulia i kaupale koke mai ai, oiai kona mau maka onaona elua e hoomau hala oel ana me ka hialaai nui maluna o na papalina lawe a lilo o ka mea nona keia moolelo hooheno.

E maliu mai i ka'u e uwalo aku nei e kuu Senia, wahi hou no a ua wahine opio nei i hoomau mai ai, a mawaho ae hoi o na mea apau, mai hookaawale aku oe ia oe iho mai a maua aku no kekahi manawa.

Aole, e noho malie olua a e hele ae au e hoomahuakala i ka ike kilokilo o kela wahine wahi a ua nohea nei, oiai o Mavila e koi ana i ua Senia nei e hooki ia manao ana aka luli mai la ke poo o ua nohea nei, a i hakalia no a hemo mai na lima o kana aloha mai ka paa ana aku iaia, huli ae la ua mea nona ka po a hele pololei aku la no ke ala pololei e hoea aku ai i kahi a ua wahi halepea eleele nei e ku ana, me he anela io la mai ka lua hohonu mai ke ku i ka weliweli ke ike aku.

E hoi mai ihope nei, e kuu Senia aloha, wahi a kana aloha i kahea hou mai ai i ua nohea nei, aka nae me he mea la he ume mageneti pipili ka mea nana e huki ana i ua Senia nei imua no ua wahi hale la, nolaila ua hoomau aku la no oia i ka hele ana imua, haalele i Puna na hoaloha.

Aole i pau.

 

HE MOOLELO

---:NO KE KEIKIALII:---

AWAREDA!

a me

KA UI LEILA

o Noremadi.

(Ka Kakauia no Ka Leo.)

 

MOKUNA XIX.

He Make Olelo Hooholo no

Awareda.

Ua noho iho oia ilalo, me na kaulahao no ma kona maju lima, a e hoopoluluhi ia ana hoi kona noonoo maikai ana no na mea e hana ia mai ana maluna ona e kona enemi kuepuu.

Ua hooholo ia ka hoopai o k amake maluna o'u, wahi a ua opio nei, o ka hopena maewaena anei keia e ili iho ana maluna, o ke keiki a ka moi Koratina? aka, o ka makemake o na lani ke hooko ia, me keia mau mapuna leo iho makawalu iho la kona mau waimaka.

Aole no ka maka'u i kona hoopai, aka, no kekahi mea nui e ae e hakoko ana iloko ona, oia hoi ke aloha ona i ka mea ana i hoomaunauna ai i na waiwai a pau o keia ola ana, oia hoi ka ui nohea puuwai olu o ka panahe, Leila.

Ua haalele au i ka noho alii o Noremadi nei, kuu lahui a me na hanohano a pau o keia ao a hele kohana aku la no ka huli ana i ka mea a nei puuwai i aloha ai.

E kuu Leila aloha, wahi ana me ka leo o ka mea i komo kuhohonu iloko o ke aloha ipo, aole anei oe e ike hou mai ana i na maka o kau aloha nei; eia ka pahi okipoo a Hubata ke hookokoke mai nei ma kuu mau poohiwi, e ke aheahe lau makani, e lawe aku i ko'u aloha pau ole a hoopaa aku ma kona puuwai, a e na lani hoi, e hoopakele iaai mai na popilikia a pau o keia ao, e haawi iaia i ka hauoli, i loaa ai i ko'u huane ka maha ma kela ao.l

Iaia e kokoia ia ana e keia mau noonoo pono ole, aia hoi komo mai la ke kahaha iloko ona, no ka lilo o Morica ke keiki kuapuu hoi a Orema i moi no Noremadi, aole na kekahi mea okoa keia mau hana, hookahi wale no, oia kela kahunapule hoopunipuni, e like me na hana kepolo e ae a pau ana i hana ai imua o ko'u mau maka.

A ke maopopo loa mai la ia'u, ua oi aku ka mana o Kaberana maluna o na mea a pau, mamua o Morica, a ma ka hoo@aio maoli ana ae i ka puana a ka moe, oia maoli io no ka moi, aole hoi o Morica, he kauwa hooko kauoha wale iho no oia na Kaberana.

Me keia mau akaku a paa e kau mai ana imua o kona mau k@-onohi , aole no i komo mai kau wahi lihi o ka makau iloko ona no lakou a pau, a i ole no kona hoopai i manao ia ai.

Ua maopopo no iaia, aole e ae mai ana na kanaka aloha ahi oiaio o Wavela e lawe ia ke ola o ka lakou moi opio, ma o ke kauoha a kekah kanaka e like me ko Morica ano.

He nui ko'umau hoaloha ma Wavela nei, a ke lana nei ko'u manao, aole lakou e ku mai ana a nana maka i ka hoomaewaewa ia ana o ko lakou moi, eia no kuu Kawerada ke ola mai nei, a aia no hoi kona aloha a pau mahope o'u; me keia mau manao a pau e loku hala ole ana iloko ona, pili iho la kona maumaka.

I ka oili ana mai o ka la o kekahi la ae ua holo aku la ka lohe a puni ke kulanakauhalealii o Wavela, no ka paa pio ana o ka moi opio Awareda, a eia hoi oia maloko o ka halepaahao kahi i paa ai; a e hookolokolo ia ana hoi oia no ka hewa kipi i ke akua a me kona lahui kanaka.

I ka lohe ana o na makaainaan i keia mea hou ano nui,k ua holomoku koke ae la lakou no ka halealii, no ke ake ana e ike a e lohe hou i ka leo o ko lakou moi opio; a iwaena oia huina he kakaikahi loa ka poe i hookae iaia.

No ka mea, e lohe mau ia ana ka leo o ka lahui e ke ana i ka moi hou o Noremadi no keia mau hana ana maluna o ka moi opio.

I ka hiki ana ae o ka manamana kuhikuhi hora i ka hora eiwa, ua alakai ia mai la ke pio no ka rumi hookipa nui o ka hale'lii, ua piha hoi ua keena hookipa la me na kanaka koikoi a pau o Wavela, e noho hookano mai ana no hoi ke kuapuu maluna o ka noho moi me ke kookoo alii kula ma kona lima, a e ku ana hoi ma kona aoao ke kahunapule Kaberana.

Ua haawi ia na Teorino na hooponopono ana o na hana, a ua hookaawaleia e ia o mua o ua rumi la, no ka poe e lohe njui ia ana he nui ka lakou mau olelo hoino i ka moi opio.

I ka manawa o Awareda i alakai ia mai ai iwaena o ke anaina kanaka e kakali nei iaia, ua au ae la kona mau maka mao a maanei o ke anaina kanaka me ka malie, me ka iini hoi e loku hala ole ana iloko ona no ka ike lihi aku i kekahi o kona mau hoaloha iwaena o kona mau makaainaan, a i ole o ka ike lihi aku paha i na hiohiona o ke ohohia mai ona e na makaainana.  He puanuanu a he kuoo wale no na nanaina i hoike ia mai iaia, a me he la ua kue lakou a pau iaia.

Ua lohe pu aku no hoi ua moi nei i na huaolelo mai kekahi mai o lakou--he mau huaolelo i hoopuka ia me ke awahua a piha lokoino; ua haule pu iho na pana ana a kona puuwai iaia e hele aku nei imua o ke anaina, no ka mea, o na hoaloha ana i manao ai e kokua mai ana iaia, aole iho lakou.

I kona hiki ana aku ma kahi kaawale hookahi o ua rumi nei, oia hoi o mua iho o ka noho moi, kahi hoi i hookaawale ia nona, ua au hou ae la kona mau maka me kona manao la hoi e ike aku ana oia ia Karewada ka mea ana i hilinai hookahi ai mawaena o na mea a pau, e hoi hope ole ana ia mai kona aloha aku nona.

Aole i pau.