Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 920, 16 April 1894 — Ka Hopena o ka Haiolelo A HON. DAVID TURPIE, IMUA O KA AHA SENATE O AMERIKA MA KA NINAU HAWAII. [ARTICLE]

Ka Hopena o ka Haiolelo A HON. DAVID TURPIE, IMUA O KA AHA SENATE O AMERIKA MA KA NINAU HAWAII.

" I k?i l;i m;;a o Mr. Btivini i ike ai i ka Moiwahine Liliuokalani, ka mea nona ka hale kipa aua e nolio malihini hoa- - ioha aku ai -no kekahi man mahina lehuleha, ke aliiwaliine e liaawi mai ana ia ia i na haawina a me liookipa ana o ka noho ana oluolu i ku i kona kulana kiekie he mali- ' hini ī oluolu ai hoopunaheleia. 44 Aole anei he leo i pa-e aku iloko ona mai kahi mamao' aku, kekahi leo hawanawana e pili ana i kana mau olelo hoinoino aloha ole e kue ana i kekahi wahine, i hewa ahewaole paha, he mamoaliio kekahi o na lahui koikoi, e olelo ae ana ia ia, ■ Aole,' aole lioi mai a oe ae, e puka i aku ai keia mau manao pelapela e liōiho ana i kēia waiiine.' Aole o kakou manao ana ae e inii i na kumu e hoomaopopo ae ai no kekahi mea e Joaa ai ke ano pololei maoii o kekahi Kuhina [Stivini]'e kakau ana i na palapala oihana 0 keia ano manao a me keia ano oielo. Ua lioike maopopo ia mai no kona ano kulana oihana ma kana mau olelo i kakau ponoi ai. Owai hoi ke hoao ana e hoopa, e hoanoe ae, a e hoololi ae paha i ke ano o keia kii kino kanaka piha, paewa ole o kekahi kanaku kiu aupuni, lokoino, a > kanaka i kāa mawaho o ka palena o ke kanawai, ka mea ! 1 kaha kii ia kona ano e ia iho i no ina kana mau olelo il oko o j na waihooluu lehuiehu o na! ano panopano i kupono i kona ! ano i hanau ia mai ai. j "Ile mau au loihi i kaa hope, e Mr. Peresidena, ua ka-| kau iho hoi kekahi kanaka j hoopono kaulana o Helene i! , ka inoolelo a kekahi malihini' inanao niaikai ole. I ka loaa! ana hoi i kekahi la o kekahi 1 11100 i kekahi kaiiaka mahi-ai \ e waiho ana iloko o kona ma- 1 hina ai ua wikani a laau i ka make a ka hau-anu. Me ka| naau aloha oia i hii ae ai ma 1 kona mau lima i keia moo, hoihoi aku la a kona home, a ma kahi o ke ahi e a ana, i waiho iho la iaia i pumohana' ae, Ua akoakoa mai hoi ka' wahine a me na keiki me na 1 i

manao i piha i ke aloha no] keia inalihini anoe. Ua kiai: iho lakou i kona pohala ma- j ; lie ana ae i ka loaa ana iho i j ka meliana a ke ahi. Ua ike ; lakou i kona oni ana ae, ko-, na lapuu ana, kona wili ana ; ilio iaia a poepoe, a" i kona makaukau ana, ualele akula hoi oia me koiia mau niho j ■ ■s/ ' ' 1 awahia a nahu aku la i ke kanaka nona ka mahina ai, a niake ilio la ua kanaka la i ka mako mainoino. No ka 1 ! wa pokole, ua hoomaeele ia ! : ae la na mea a pau e ike ana ( i keia liana lokoino a ua nioo nei, a i ka pohala ana ae imi; 'aku la lioi lakou i keia moo j ina na wahi a pau, aole oia. j |Ua kokolo aku la keia mali- ' hini kokolo honua a ua nalo 'aku. (Ke kii keia o Stivini.. |a me'na misionari e noho nei ; !ma Hawaii.) ' j 44 Mamuli o na ano a pau, i | maluna o na noonoo maikai | i ana i na mea i hoike ia mai ma na palapala i waiho ia mai! ia kakou e pili ana i keiamea, e ike ia iho no ke kupono ole \ | o ka hoomaopopo ana o kakou i ji keia manawa, e ae i ke kui- j kahi a i ka hoohui aina. j <4 Ua papaia mai hoi kakou e | na manao hoopono ma ko ka- { |kou aoao e malama i ka ma-1 i nao maikai i na kanaka a pau |. • o ke ao nei, mai ka mua mai | | o ko kakou moolelo noho ana ; laupuni, e ku hoomamao aku , jmai keia hana Jioow r alewale i j i hanaia. Aole loa hoi e hiki i j ke aupuni o Amerika Huipuia ! ke ae e alina oia ma kekahi! manao hoohuoi nona e manao j ana oia e hoopomaikai ia ia | iho ma kekahi hana hewa | moakaka i ku hoi i ka hoowa-' hawaha ino ia e na kumu ala- j kai noho ana aupuni kaulike. j 4< Ina hoi ua ae ia he mea ! maikai ka hoolilo ia ana mai! o na Mokupuni o Hawaii, e | pono wale no e loaa mai ma i ikekahi ano e ae. A6le lioi i 1 kohu i ke ano a me ka hano-1 ! hano o keia Repubalika nui, e | , kaili mai kakou mai kekahi j j lahui nawaliwali, ke hoohali- ' | ke ia, a hiki ole ke pale nona , iho, i ko lakou wahi a me ko ! lakou inoa maiwaena ae o na lahui o ke ao nei ma kū<aihue ; j ana, ma ka hana imi mialea ' • ana, a ma kekahi mau hana j | im i hana keaka a ano maikai |ole e ae paha, a aihue uhiuhi 1 kahinu ia a lilalila i ul,u ae mai ka olelo a na powa, i kapa hewa ia makaolelo he kumuhana i lamkila, nolaila ua pono iho la. 4t Aole hoi he pomaikai e ukali ana i kekahi hana hoo- i poino wale aku. I ko kakou > wa e makomake ai e hoonui j aku i ko kakou mau palena < aina ma ka hoohui ana mai i na aina o ka Paeaina Haw r aii a wahi e ae paha, ua kupono i •.

! wale no e hele mai io kakou : nei me ka lima malaelae,, me ;ka poho liina maemae, kinai' i ole, haumia ole, a ina aole ij ; hele mai ma ia ano, a ua laiwo ia mai hoi, alaila e lawe ;ia lioi s me ka lima oolea me | ka pahikaua i unuhi maopopo ia no ia niea imuao ka ike j | ana o na maka o ka malamā-! lama, a e lilo mai hoi he wai-1 wai i kupono e lilo na kanawai o ke .kaua akea ( 1 ana me ka hoa paio e kue i ! ana i ka pono o ka lehulehu.! ; Alaila hoi ka hae, ka haeo; ko kakou Repubalika e welo | I ai. e like me ia i na la i hala,; j me ka hanohano a me ka na- ! ni n'ialuna o na kahua kaua i' eo mai ma ka paio ana no ka| pono—no ka pono, ka lana-! , kila, a no ka poe wiwo ole !"