Ka Lei Momi, Volume I, Number 14, 6 November 1893 — Page 2

Page PDF (415.43 KB)

This text was transcribed by:  Lawrence Gersaba
This work is dedicated to:  Judith Nalani Kahoano Gersaba

Ka Lei Momi.

 

2    HONOLULU, OAHU, POAKAHI, NOVEMABA 6, 1893.

 

HEMOOLELO KAAO

MONE TIKERO

- KA -

HOLOLIO I KA WA HOOILO

- KA -

UI MAALO I KE KUPULAU

A O KE

KEIKIALII HARE MATINE

- KE -

KIAHA OPAKA O NINEWA.

 

MOKUNA VI.

Ka Ui Maalo i ke Kupulau - Ke  Kakele Pahikaua Akamai

   Ka Makana a ka Pua Lilia o Zubieda.

  Kani mai la ka keo o ka o-le a paiakuli koke ae la ka lewa i na leo hooho o ka lehulehu mai o a o, a i ka meha ana iho ua poha hou mai la ka o-le no ka elua o ka manawa a oili mai la ka Ui maalo i ka wa Kupulau mailoko mai o kona halelole.  A iaia i kau ae ai maluna o kona lio oia pu no ka manawa i pii ae ai kekahi hae iluna o ka puoa o kona halelolo a pulelo ae la i ke ahe lau makani.

  Ua palapala ia maluna o ua hae la keia mau huaolelo, penei -

  "E lei i ka hanohano o keia ia e ka Ui maalo o ke Kupulau."

  Ia manawa no ho o aku la ua Ui la a hiki iwaena o ka rina poepoe, a malaila oia i ku ino ui me ke au ana ae o kona maka ma o a maanei.

  Alaila, pane mai la Ilamuku, "e lawe oe i hoa paio nou o ka Ui maalo i ka wa Kupulau, oiai o oe ka moho o ka la."

  Me na helehelena o ka hoomahie i kunou hoomaikai aku ai na kamaeu la imua o ka Ilamuku a pane aku la:

  "Ko ae nei au e Mr. Ilamuku pela, a nolaila, e kauoha ae oe i ka mea puhi o le e puhi ae i kana mea kani no ke kauoha ana aku i na naita a pau e hele mai maanei a na'u e wae aku i hoa paio no'u mai waena ae o lakou.  Nolaila, e hooko koke aku e ka Ilamuku pela."

  I kela wa i huli ae ai ka Ilamuku a kauoha aku la-i ka mea puhi o-le a kani kikiko'u aku la ka loo o ka o-le a ua keiki la, me he la e ne hone ana i ka poli i ka ipo.

  A i ke kua ana iho o ua keiki la i ke kani o kana o-le, oia ka manawa i oili like mai ai na naita elima i koe iho aole i kakele ma ka la mamua iho, a hele mai la no ka rina paio.  Ia lakou i ku iho ai, ua huli mai la o Mone Tikero a pane ae la i ku Ilamuku, -

  "Ua kaa ia'u ka hanohano o wae ana i hoa paio no'u maiwaena ae o keia poe.  Nolaila, ke noi nei au i ke kupueu o na mauna Pirine i hoa paio no'u ma keia lealea mua ana."

  Ia manawa i paiakuli koke ae ai ka lewa me na leo huro, a iloko ho hoi o ia wa i huli hoi  aku ai ke koena o na moho i koe iho.

  I ke kaui kapalili hou ana mai o ka o-le, oia no ka manawa pulele iho ai o ua mau keiki la i na ai o Hinakahua, a ke nana aku oe ia laua, puehu liilii ka lau laau, ku ke ehu o ka lepo, ke anapu mau la ke ahi iluna o ko laua mau medala kila, a i ka hope loa o ka laua lealea ana i lohe ia aku ai he leo nunulu iluna o ka honua, a i ka mao ana ae o k punohu lepo, ike ia iho la o ka naita o na mauna Pirene ka ua mea la e lapuu ana iluna o ka lepo.

  O kona lio aia ke holo Ia me ka nana kapakahi ana mai i kona hookapuhi, a me he mea la ua hoohewahewa paha oia i kona haku.

  O Mone Tikero hoi, aia oia ke holo haaheo ae la a puni ka rina poepoe, a iaia i holo ae au a kaalo malalo o kahi a ke aliiwahine o na pua e noho ana, na wehe ae la oia i kona papale a kumou hoomaikai aku la imua ona me na nanaina hoomahie.  A ua panai pu mai la hoi ua ipo la me na minoaka ana, a me he mea la, i kela manawa ua kuni paa ia ke aloha kakia iwi mawaena e laua.

  Kani mai la ka o-le a ia manawa i puka mai ai ke keikialii Hare Matine o Peresia, me kona kulana hiehie o ke kanaka koa i piha me ka hoopo i piha me ka wiwo ole.

  Poha hou ka leo o ka o-le no ka hakoko ana o na moho, a ia manawa i hookui ae ai na lio o ua mau moho oia a kani pohapoha ae la ka laua mau medala kila, olapa ae la ke ahi, punohu ae la ka uwahi lepo a nalowale ae la laua mai ka iko ana aku a ka anaina, a i ka mao ana ae o ka uwahi lepo aia mau kaeaea la ke holo la kekahi i ke komohana a o kahi i ka hikina, a i ko laua wa i hoohuli hou mai ai ua ulele hou iho la laua i ka laua mau ai hoopau, a o keia no hoi kekahi o na paio hana nui a loihi no hoi i ike ia ma ia la lealea.

  Ua noho hamau ka lehulehu me ke kali ana i ka hopena o na hana o ia paio ana, oiai na oi ae ka hahana o keia paio ana i ko na paio mua ana.

  Ile manawa loihi keia kuupau ana o ua mau moho la i ko laua ike a me ka ikaika huki o ko laua mau olona, a ke hoopuka mau la hoi o Hare i kana mau olelo hailiili i kona hoa paio, aia nae ua Ui maalo la ke haka pono mai la maluna o Hare, a i ka wa o Mone Tikero i ike ai ua lawa ke kiana o kona inaina no kela mau olelo a Hare, oia no kona manawa i pane aku ai ua Hare:

  "E malama ia oe iho e Hare mai ka pahikaua aku a ka Ui maalo i ka wa Kupulau, o inu aku auanei ka wini oi o kuu pahikaua i kou koko."

  I ka pau ana no o keia mau olelo i ka hoopukaia, ua pahu mai la-ua Ui la i kana pahikaua a pale ae la hoi o Hare me ka eleu.  Alaila, minoaka iho la o Mone Tikero, oiai ua hala ae la ia pabuna ana i manao ai e lele ana o Hare mailuna aku o kona lio.

  Hoohuli hou ae la laua i ko laua mau lio a hao ae la i na kepa ma na aoao, a i kela wa i kuupau ae ai i ka holo o ko laua mau lio, a oia ka manawa a ka lehulehu i uwa mai ai me ka hole a paiakuli, pouli pu ae la laua i ka pohina lepo, a i ka wa i mao ae kela punohu lepo, ua ike ia aku la ke kaikai ana ae o Mone Tikero i kana pahi punahele a hoomoe aku la ma ko poo o Hare, a mahele pu ia ae la papale mahiole o ua keiki alii la i ka pahikaua a ka mea ana i kapa aku ai he puaa holo nahele.

  A haule aku la na keikialii la mailuna aku o kona lio, a o kona kino aia ke oni la iluna o ka lepo, a ke holo haaheo ae la hoi o Mone Tikero me kona lio keokeo, oiai hoi'ke anaina e hoopaiakuli ana i ka lewa me ko lakou mau lao huro hauoli.

  Aia pu hoi iwaena o keia poe e hooho nei me ka haawi ana i na mahalo i ka mea nona ka hanohano, o ka Pua Lilia kekahi o Zubieda, ka ehakoni a ka Ui maalo i ka wa Kupulau.

  I kona wa i ike ai ua lanakila ka mea a kona puuwai i lia ai maluna o na moho a pau o ia la, puili ae la oia i kona mau lima a puana ae la i'keia mau huaolelo:

  "Ina paha he mea hiki ia'u ke unuhi ae i ka pua lilia Subieda a hoohoni aku ia oe e kealoha, alaila e hauoli no au i na la a pau o ko'u ola ana.  Aka, o hoomanao oe e ke aloha - nau e makaikai ana na paia o ka halealii o Samanadala.  I aloha pumeha kaua e ke aloha," a kani ae la ka aka a ua pua lilia la.

E hoomauia aku ana.

KUU PUA LEI MAMO I KA IUIU.

 

Wehiwehi kuu lani noho i ka iu

Kuu pua lei mamo o ke ehu kai

O ka nani o Venusa ka'u i ike

Ka alohi ka anapa i ka pae opua

He opua ke aloha ke hiki mai

Noonoo lua i ke ano liula

Kaua pu no lai alo iho

Na kaua kuloko a ke kapena

Kau aku ka anoi o kuu lani

Lanakila kana i ke akea

Akea ko aloha e Leialii

Kuu lani lei mamo i ka ihiihi

Ihiihi kapukapu oe e ke aloha

Ka nohona o ka uka leo manu

I loaa oe ia'u i ke aheahe

Noii nowelo a ka makakila

Ka makana mua loa a kuu lani

Po-ke pua rose o ke onaona

Onaona na maka o kuu aloha

Ua pulu i ka wai ula iliahi

Ua ahi ua wela ke kaiaulu

I ka hoohaehae a ka naulu

Ulu ae nei no ko'u manao

E ike i ka nu'a lei mokihana

I hoa kaana no Keonaona

Kuwili pu ai me ka anoi

Ke kau mai nei ke ano aloha

O ka nu'a pawehe o Mokuleia

E hoi no au me kuu lani

Kuu hoa i ka nui leo o ka manu

Alo aku kaua o ka uka iu

I ka home pohai a na manu

Hoi oe me ka wai anunue

I ka pehia e ka ua liilii

Liilii makanoe ka'u lehua

I ka onohi weo i ka maka o ka la

Ka la pili me ka oiwi kino

Hoi hou ke aloha pili me a'u

Haina ka puana o ke onaona

Kuu pua lei mamo i ka iuiu

FAREWELL.

 

 

 

Kuu Ipo Hooheno o ke Telepona.

 

Auhea wale oe e ko onaona,

Na lei elua i ke ahiahi,

Hookahi ke ala pohihihi,

KUU LEI MOMI poina ole,

E lei hoi oe a e lei au,

Lei pu kaua lai ke aloha,

Hao mai e ka noe ua liilii,

Palupe ko liko e ka Iliahi,

Kuu pua kamahao kupaianahe,

Owau keia ko ipo lia,

Wehiwehi ko leo e Leialoha,

Ka pa-e ana mai ma ke telepona

Malihini oe malihini au.

Ma ka keo kaua kamaaina,

Pehea oe e Kawaikini,

Ke ala hooheno i kuu kino,

Ua laa ko kino na'u hookahi,

Kahi a ka manao o upu mau nei,

  Haina ka puana o kuu aloha,

  Kuu ipo hooheno o ke telepona

VIOLET.

Nov. 1, 1893.

 

E hoomanao i kuu lei mamo i

ka iuiu, aloha wale no paha ia eu

i ke kuoe malie i ke ala me ka

waimaka.  Ae!