Ka Makaainana, Volume IV, Number 10, 2 September 1895 — KELA A ME KEIA. [ARTICLE]

KELA A ME KEIA.

Ma ka la 4 iho e hoomaka ai ke kula o Punahou. Mai poina i ka beluhel\jr ae i oa hoolaha hou e oili akil la ma keia heln. Aia uialalo o Kauka Maea na lawelawe lapafiu ana o na ma'i raa Kakaako. O l£olerā" ka huaolelo paaoaau i ka waha o na kanaka iloko o keia mau la. Ua hoonaue ae ke olai ia Kau i ka po o ka Poalua iho la,- aole nae he mea i poino, Aia o V. V. Akepoka ke waiho la me ke onawaliwali rna kekahi 0 na halemai o Kapalakiko. Ua inake hikiwawe loa kekahi Pake ina alānui Nuuanu i ka Poaha iho la, aole nae he ko!era. Ke nee mua nei Ka hoomae maeia ana o ka hale mafeeke hou mafeai o Waikahalulu, A inahou. 0 na Pake a me Kepani i koe iho ma Kahakaaulane, ua pau Ika hookuuia mai i ka Poaha ihola, i 150 man iini opiuma i loaa aku i na ktar oka Hale Dute ilnna o ka moknpea Waila i ke kakahiaka Poakolu nei.

I keia la e ku mai ai ka Ause teraiia mai Kapalakiko mai, a i ka hora 4 o ka auwma la Poaha iho e pelu hou aku ai oia "Aolē~e hooru|aka koke ana ke kula o Sana a hiki 5 ka wa e komo likeai me na Kula Aupuni, ke pau ae hoi ke kolera.

rH« umikumamaka poe Pake ] i ho#maluiB iho nei ma Kaka- i kaulana i hopiiia 110 ka pal&pala ] ae holo ole mai i Hawaii nei. ! Ua hiu ae i koaa heleuoaa holo aku la iwaho o ke awa'e mo ku ai ka aiokukaua Ame rika Beuiaetoi>a i ka Poaono uei. # Ma ka la 20 o Augate ka haa- ! lele ana aku o Jsa Mioweraia, Ki kane no onei. Amaka la $ iho j no hoi ka Rio Janeiro e ku mai j .ai mai Honakona m&i. , ! Ua hoopaiia o Keoni Kalau . koa no ka hoeha ana ia Kukana (w) ma ka La Pule, ilugete 25, he $25 me na koina ihiua o ka Aha Apaoa i ka Poaono nei. Ua holo hoo|msha mai ' qoi 6 i Kanikela Kenerala Waila ma ka Manposa o ka Poaha iho la, e e , hala ana paha he mau pule ma- ! mua o kona"h'ifli hoi ana aku uo Kapalakiko. 1 Ua ku maii kakahiaka nui Poaha nei ka Manposa mai Ka-,! palakiko a holo uo ī ka hora 5 , īaahiahi, Mamua o koua ana aku, ua puhi kiikaepele iu ( rxa ohua ame mea a pau,| ' ! Ua hookui aku me ka pou telepoua e ku uei ma kahi ;ko koke i ka hale |hoolulu o ka īlui , Alahao Oahu , kekahi kaapio Pake i ka pcj Poaliuia ut% a \ uahaha ke kaal Pakele ke ,ki- , laiwa aole i eha. ! , | He elima poe o luua o ka|Be | uinetona i loa« ika ma'i, ake i hoomaluia nei ! ka m6ku 119 ka | mankoia he kotera, Iluua no o j ka moku i ka fjo Poaha nei ko ! kahi wahine hao!e a īioi uui | aiai no nka nei, ' ... \j j , E lilo aku jana ua kekahi ipaa | keiki maain&alea V*llquolulu' uei e hoouoho na hua kepau a me ke pai ana oka nupepa hou e hoopukaia aku aua uia i keia mua iho, oia ka , % \ TribuupJ* j

"Ke hoomaemaeia la o Lahaina ; i keia wa ma o ka topobopoia o : lalia aku ke kolera īnalhila. Pau ua opala a ine na paea pelapela i . ke pulii ahi ia. Da oleu no ' ih.-- • ■ , * • . ■ ■■.*••■■. | kaUa kuioko weiiweh ko j ka Po&ono aei mawaena.o B. F. ; Di!ioahama a me Q;C. K.etiicaa bope-lunal\oopor\opODo o ke Ku' okoa namu. Naksr haalulu ke k«iki o ke elahao, ELua mau wahiae Hawaii eaa i hoikeike ae i ko laua mau ika ika ma ka hukīhuki lauoho aua a me ke kuikui puupuu ma ala nui Nuuauu i ka Poaha iho la. A o ka hopena o laua a i elua } ua hele oa heleheleoa a paholehole me ke kaheawai o ke koko. Ua lilo 'aku i ka aihueia he $140 a kekahi ohua haole a ka moKupea S G Waila i halihali mai ai i kela pule aku nei He $400 maie gula k» nui o nā da> ia ana i waiho aku ai ma kekahi wahi ana i ai o ia kahi e maluhia ai, Aka, īaia i kii aku ai i ke ku ana mai o ka moka, 12& iiio aku kahr a koe mai kahī, E aho »0 hti ia, aohe e nele loa I ke ahiahi Poalima iho la no> mauka ae nei o Leleo, ua ano ulu se la he wahi okaikai mawaena o kekahi lala o ka Papa Ola, L D Keliipio, a me AV»-H. Kenlfrkai. O ke kumu, ua hele aku uei o Kealakai e kii i pahu ai nana me kahi wahiue okoa iho aku nei o Keliipio ihalaua a papa aku la i ka Pake aole e lawe i ka poi. Ia mnnawa kauoha aku la O leOulakai me ke oolea i ka Pake e lawe i ka pahu poi i kona hale me ka olelo pu aku ia Keliipio, "Ina oe e paa pahu poi eha oe ia'u.*' I k«ia tnau olelo no> kau ka weli ia Keliipio a hookuu aku ia Kealakai e hoi me kaua puhu poi, a pela puoio hoi me kela wahine. Aia no ka hoi la! «r "■ 1 . : ; ■ -»■ Mahope īho o ka hora 9 o ka po Pottlitna nei, i hookuu iho ai ka Warimu i kona heleuma nuku o Mamala, inai Yauekouvi mai, Ua aolooioia mai koua ukana a me na leta maluua o na kao, he aeia o ko uka neipoe.e pit aku ilun i ona, I lohi oia ma keia huli hoi aua mai la no kona ili ana iluna o kekahi pukoa mawaena o Vanekouva a me Vitoriā, a mahope o ka paa ana uo eli-no paha hora, hemo i ka pii ana'o ke kai, Aole no i nui kahi 1 poino, a ua hana ōou ia no a maikai Hahhu ke kapena i ka kookek ana i ka uhi paa a k * noe a kuhlhew f a i aoi i kahi haie halekukui okoa i o kona ihu ia e hooholo aku ai i I ka moku