Ka Makaainana, Volume IV, Number 12, 16 September 1895 — Page 7

Page PDF (909.90 KB)

This text was transcribed by:  Hannah Carroll
This work is dedicated to:  My ʻOhana in Punāluʻu, Oʻahu

Ka Makaainana.

HONOLULU, OAHU, POAKAHI SEPATEMABA 16, 1895

 

HOOMANA KATOLIKA

 

He Kuhikuhi no ke Ao ana i na Hoahauau o ka Ekalesia Anagalikana.

 

APANA ELUA -- MAHELE 1.

 

KO ENELANI HOOHULIHUHIIA ANA.

 

[Hoomauia mai ka Helu 11, Buke IV.]

 

            Ua kaunui loa o Augusetine e hoihoi mai na poe Karistiano Beritania, i hoi aku hoi ko lakou noho ana ma Wale a me Conawala, i ko lakou noho ana ma lalo o kona mana.  Elua mau halawai ana i hoomakaukauia mawaena o lakou a me Augusetine, o ka mua, ma kekahi wahi i kapaia o ka O@a a Augusetine, i manoia aia ma ka hema o ka muliwai Sevena kahi i waiho ai, a ma Banagoa, i Wale, ka lua.  Me ka hope iho o keia mau halawai ana i hiki ae ai he ehiku poe @ihopa Beritania.  Ua noi aku o Augusetine ia lakou e Lui pu oiai me ia ma ka haiolelo ana aku i na poe S@kona, a e haalele ae hoi lakou i kekahi mau mea i maa mau i like ole ai lakou mai na mea i hoohanaia e ka aoao Roma.  Ua hooleia no hoi a elua e lakou, a pela no hoi me ka ae ana aku iaia me ke ano oia ko lakou alibihopa (bihopa poo).  Pele keia mahae ana i mau ai a hiki i ka hopena o ke keneturia umikumamakolu, a ia wa i lilo loa ai ka Ekalesia Beritania iloko o ka apana ki hapai o Kanatabore.

--iii.---

            Oiaai no nae hoi, ua aloha kupono aku no ia Roma no ka Iawe ana ae pela i ke alakai ma ka hoohulihuli ana ia Enelani, mai no nae hoi kakou e hoopoi, na iho he mau kumu e ae no kahi o ko kakou pono Karistiano Enelani, i loaa hoi he mana oi ae o ka palahalaha.  Ua holopono no ka Misiona Roma ma ka mea e pili ana i ke aupuni o Kenete, e hoonui ana hoi i kona mana a hiki i Ladana, a @a komo lihi aku no hoi iloko o Eseka, aka, aole i nee hou aku.  He misionari Roma io no, o Paulino (Paulinua), ka i hoounaia i ke Akau ma ke ano kahunapule no ka wahine m@re hou a Edewina, ka moi o Notumeberia, he kaikamahine na Etelebeta.  No kekahi manawa na holomua eia ma ka hoolilo ana i poe huli mai.  Aka, i ko Edewina wa i make ai ma ke kaua a ua luku nui ia hoi kona poe kanaka, na auhea aku o Paulino, ua aneane loa ka Ekalesia ana i hookahua ai e hooopoinoia, a haule hope hou aku @@@@ o N@t@@@b@r @@@ @@ olelo ana Hoku o @@ @@@@ pegana.

            O ka waena hoi ia a Osewala, ka hope aku.  Edewina a hoihoi hou mai la i ke aupuni o Notameberia i lilo aku, i hooholo iho ai e hoihoi mai i ka pono Karistiano.  No nei hana ua huli aku oia i kekahi bihopa o ka Ekalesia o ke Akua.  Aia ma ka aekai komohana o Sekotia kahi i noho ai o kekahi puulu mana nui o na moneka Karistiano mai Irelani mai.  He poe hoahanau keia poe kanaka no ka mea i maopopo o ia ka Ekalesia Celetica.  Mai Iona iloko o ka makahiki, 635, i hele aku ai he bihopa hemolele ma ka inoa o Aidana ma kana huakai (misiona) hana nui.  Peneia iho o Bihopa Laitafuta (Lightfoot) i hoike mai ai i ka moolelo hoohauoli kukoaukonu o kona hoohanaia ana.  "Aole o Aidana ka mea mua i waena e kona peo poo ae ma na hana uhane no keia hana pilikia.  Ua haule pu ka misionari mua i hoounaia ai mai Iona aku . . . .  Ua huli hoi koke aku oia no Iona me ka haule pu o ka manao. Ame ka hoike aku he poe paakiki a hiki ole keia poe N@tumeberia i ke aoia, i hiki ole loa hoi ke hana aku io kahi mea me lakou O Aidana kekahi ma keia ahakuka.  Ua pane aku oia, ʻE ka hoahanau, i ka'u hoomaopopo aku ua oi loa aku kou paakiki pono ole maluna o keia poe hoolohe mai i ao ole ia, a aole hoi i haawi aku ia lakou mamua ae e like la me na olelo ao a ka Aposetole i ke ano kuio loa o ka loina ao kukonukonu emi mai, aia a ua hoonaauao akahele ia aku maluna o ka Olelo a ke Akua e loaa ai hoi ia lakou ka ikaika kupono e hiki lea ai ke noonoo pono iho i na haawina oi ae o ka pololei.'  Ua haliu ae na maka a pau maluna o ka mea e kamailio ana.  Eia ke kanaka maoli a ka hana i kono ai.  Ua owaka ae ka haahaa, ke ahonuia ke aloha akahele, ka noonoo naauao, ka ano holookoa maoli no o ke kanaka ma keia hoopuka olelo maopopo a hoihoi."

(Aole i pau)

            No kekahi lono i hoikeia aku i ka Papa Ola i ka Poalua iho la, ua kauohaia aku o Kauka Rokeke a me kona mau hope e hele e huli i kekahi mea ma'i kolera iloko o kekahi hale e ku kokoke nei ma ke kihi o na alanui Moi me Alapai.  Ua lilo i mea pi@@ no na poe o la@o a ka hale i ka wa i hoea aka ai o ke  kauka, la kauohaia na poe o loko o ka hale e ala@ a he ne@ nae ke kuekaaia ana o loko.

NA HANA KOKUA.

Hoike Piha @ na Poe Puuwai

Hamama i Lulu.

            Ua hoike aku makou ma ka helu i hala no ke ala ana ae o ka Ahahui Manawalea Hawaii mamuli o na hooikaikaia ana, i lawelaweia hoi e F.  W.  Makapolena a me G.  H.  Fairchild, no ko kokua ana i na poe nele i ka hana, a mamuli o ia i nele ai i ka ai e ola ai o keia noho ana, no ka mea, ua panikuia na wahi a pau e hiki ai ke loaa kahi hana mamuli o ke kolera e holapu nei.  A mamuli hoi o ka oluoluia mai, ua loaa mai ia makou ka papainoa piha o na poe i lulu ai a hiki i ka hora 1 o ka auwina la Poaha iho la.  Ke mau nei no ka hamama ana o kela papainoa ma ka halekuai mea a holoholona o ka Hui Uniona, ma alanui Moiwahine , Papakanene.  Eia iho ua papainoa la:

Jas Campbell     ………………..$              500.00

Wm  G.  Irwin & Co……………     500.00

Theo  H. Davies & Co………….                500.00

Castle & Cooke…………………    500.00

H.  Hackfeld & Co……………...               500.00

Mr. and Mrs. H. A. Widemann…    500.00

Lewers & Cooke………………..                250.00

F.  A.  Schaefer & Co…………..               250.00

C.  Brewer & Co………………..               250.00

Z.  S.  Spaulding………………..               250.00

Henry May & Co……………….                 250.00

Claus Spreckels & Co…………..    250.00

Wilder & Co…………………….                250.00

E.  Hoff@chlaeger & Co………..               250.00

S.  C.  Allen……………………..              200.00

M.  S.  Grinbaum & Co…………              200.00

M. Phillips & Co………………..    200.00

H@man Bros…………………...    200.00

Wilder Steamship Co…………...    200.00

E.  O.  Hall & Son……………...                200.00

Union Fed Co., Ltd……………..      200.00

Jas.  A.  Hopper………………...     200.00

W.  C.  Peacock…………………    100.00

T.  R.  K………………………...     100.00

Hawaiian Hardware Co…………      100.00

H.  W.  Schmidt…………………    100.00

Mrs.  T.  R.  Foster……………..     100.00

H.  J.  Nolte……………………..       50.00

Lewis & Co……………………..         50.00

H.  E.  McIntyre…………………      50.00

Mr. and Mrs.  W.  F.  Allen……..     50.00

S.  B.  Dole………………………     50.00

J.  T.  Waterhouse………………..     50.00

@.  H.  Paine…………………….      25.00

Fashion Stables Co………………       25.00

W.  H.  Cornwell…………….…        25.00

F.  M.  Hatch……………………..     25.00

Benson, Smith & Co……………..       25.00

California Wine Co……………….      25.00

Robert Catton……………………..     25.00

U.  S.  C.  G.  Mills……………….              25.00

E.  S.  Cunha……………………...    25.00

E.  C.  Macfarlane…………………   25.00

McCandless Bros…………………      25.00

A.  S.  Hartwell……………………   25.00

Hustace & Co……………………..     25.00

W.  B.  Godfrey……………………              25.00

A.  G.  S.  Hawes, H.B.M.'s Comm.             25.00

J. @ Carter…………………………    20.00

@.  W.  Luning…………………….              20.00

J.  W.  Jones……………………….   20.00

Jas.  A.  King………………………              20.00

L.  E.  Tracy………………………..              20.00

Hobron Drug Co…………………..     20.00

M.  P.  Robinson…………………..   20.00

Bruce Cartwright…………………..    20.00

Hollister & Co……………………..     20.00

Hollister Drug Co………………….    20.00

H.  F.  Wichman……………………              20.00

Pacific Hardware Co……………….   20.00

M.  McInerny………………………   20.00

Hawaiian Wine Co…………………    20.00

J.  A.  Magoon……………………..              20.00

People's Ice Co……………………..   20.00

R.  F.  B@@@erton………………..             20.00

Mrs.  H.  Renjes……………………              20.00

J.  Hopp…………………………….   10.00

Mrs.  H.  T.  Carter…………………             10.00

John Ena……………………………   10.00

S. Ozaki…………………………….   10.00

Chas @ustace………………………   10.00

Jas.  How@ls……………………….              10.00

J.  J.  @gan…………………………              10.00

Cat@ri@n Saloon…………………..   10.00

Hart & Co…………………………..   10.00

B.  F.  E@@ers…………………….              10.00

Thos.  J.  Cummins…………………              10.00

John Nott……………………………              10.00

Sing Cho@g & Co………………….   10.00

Jo@n H.  S@per……………………             10.00

M.  E.  Grossman……………………  10.00

J.  S. Martin…………………………              10.00

W.  C.  Parke………………………..             10.00

A.  Harrison…………………………  10.00

S.  I.  Shaw………………………….            10.00

F.  J.  Wilhelm………………………             10.00

J.  Collins……………………………  10.00

T.  J.  King………………………….             10.00

P.  Mu@@@@@@………………..              10.00

Hawaiian Carriage Co………………   10.00

H.  Kaia…………………………….   10.00  

O.  Bosse……………………………              10.00

J.  M.  Dowsett……………………… 10.00

R.  Lishman…………………………. 10.00

J. Lucas……………………………..  10.00

Mrs.  R. Lewers…………………….. 10.00

@@@ H.  Fairchild………………… 10.00

H.  Parker & Family………………… 15.00

O.  D.  Chase……………………….. @.@@

O.  R.  McVoigh……………………  @@@

R.  P.  Waipa………………………..   5.00

J.  S.  Walker………………………..   5.00

H.  M.  Dow………………………..              5.00

@.  E.  Bishop………………………             5.00

L.  B.  Kerr………………………….   5.00

Tom Hollinger………………………   5.00

L.  Ahlo……………………………..   5.00

H.  H………………………………..   5.00

E.  Coyt Hobron…………………….   5.00

Jacobsen & Pfeiffer…………………   5.00

W.  R.  Chilton………………………  5.00

C.  M.  Hyde………………………… 5.00

W.  D.  McBryde…………………….  5.00

A.  F.  Cooke………………………..   5.00

J.  W.  Girvin………………………..   5.00

J.  Eckhardt………………………….   5.00

N.  S.  Sachs…………………………  5.00

A.  Friend……………………………  5.00

A. Friend…………………………….  5.00

C.  D.  Ballantyne……………………  5.00

A. Fernandes………………………..   5.00

F.  Philp…………………………….    5.00

Louis Marks………………………..    5.00

H@p Hing………………………….    5.00

Miss.  D  Lamb……………………..   5.00

Empire Saloon………………………   5.00

Wing Wo Tai………………………… 5.00

W.  Lishman…………………………. 5.00

H.P. Walton………………………….  5.00

Wing Wo Chan………………………  5.00

Tim Murray………………………….  5.00

Yuen Chong…………………………  5.00

Sing Lov……………………………..  5.00

L.  C.  Ables…………………………  5.00

Jas.  F.  Morgan……………………… 5.00

Jim Do@d……………………………  3.00

Kwong Lee Yum & Co………………  3.00

Wing Mow  Chan & Co……………… 3.00

Cash…………………………………..  2.50

W.  M.  Cunningham…………………  2.50

T.  A.  Simpson………………………  2.50

Cash………………………………….  2.50

C.  W.  Mai…………………………..  2.50

C.  M.  White………………………..   2.50

F.  B.  @uerbach…………………….   2.50

M.  S.  Levy…………………………   2.50

Cash………………………………….  2.00

J.  N.  P………………………………  2.00

A.  Barnes……………………………  2.00

Cash………………………………….  2.00

Wing Chong Lung & Co……………..  2.00

Quong W@h On & Co………………  2.00

Wing On @ai………………………..   2.00

Lam Yip……………………………..   2.00

Ki Chong…………………………….. 1.00

C.  G@rdi@r………………………… 1.00

W.  F.  Wilson……………………….. 1.00

T.  Lindsay…………………………..   1.00

Jas.  Boyd……………………………  1.00

Chas.  L.  Brown…………………….. 1.00

Geo.  C.  Potter………………………. 1.00

                                                   __________

                                                    $  8,697.00

 

Kuai Emi Loa!  Kuai Hoopau !!

Aia ma ka Halekuai o

KU  KIMA

Hely 411, alanui Nuuanu, ma ka aoao ma Ewa, a helu 59 maluna.

 

            E hoomaka ana ke kuai hoopau mai ka Poaono, Augate 31.  E hoomauia ana keia kuai hoopau no elua pule hou aku i koe.  Penei na waiwai e kuaiia aku ana:  Na lole o na waihooluu like ole o na wahine.  He emi loa.  Ko na Kane mau lole maikai  ano hou o na ano a pau.  He oluolu ke kumukuiai.  E hele nui ae e ikemaka.  sep 16-2mnw

 

No ka Hoolimalima

            ka hale ma Alanui Kalepa, i hoohanaia, mamua e ka Hui Hoolaha Buletina Puka La.  Ua hiki loa no o lalo ke maheleheleia i mau keena oihana, a pela aku.  E ninau ma ke keena o

WM. G. IRWIN & CO.,

iune 24                                                                                                                                                                        Kaupalenaia.

 

HALEKUAI KUIKE OAHU

 

"KE OLA O HAWAII."

Helu 322.                    .                                   .                                   .                       Alanui Nuuanu.

            Oiai hoi, ua pau ae la ke kuahaua ana, ua weheia hoi ka halekuai maluna ae i Iulai i nei, nolaila, ua makaukau loa e hooko a e hoolawa aku i na iini o na poe a pau.  E ko no ka makemake o na wahine ke kipa mai malaila, a  e  pono no hoi ke kipa mua mai mamua o ka hele ana i na halekuai e ae.  Malaila no e loaa ai.

            Na Makalena, na Kelakoa, na Keokeo Halua me Vitoria, na Papale, na Kakini, na Hainaka, na Waiala, a pela aku a nui a lehulehu wale.

            E ike mai ia kakou hoakanaka.

                                                                                                                                                                        M.  E.  SILVA,

            inl S-tf                                                                                                                                                             Luna Nui.

 

Hui Mea Kahiko Hawaii

            Kuai mai a hoolilo aku i na ano mea kahi ko a pau o kakou nei, na peahi, na @ke Lauhala a ano e ae paha, na M@ena,  a pela aku, ma Alanui  Moi, Mauka ae o ka Hale Repubalika.

                                                                                                                                                                        HARRY SAYER,

aug. 12-tf.                                                                                                                                                                   Luna Nui.

 

J.  K.  KAHOOKANO

 

            IOIO a he Kokua ma ke Kanawai.  K@@NA HANA@  Alanui Kaahumanu.

Honolulu.                                                                                                                                                        @@@ @, @@ @@@