Ka Makaainana, Volume IV, Number 22, 25 November 1895 — Page 1

Page PDF (891.56 KB)

Ka Makaainana.

BUKE IV---Ano Hou. Honolulu, Oahu, Novemaba 25, 1895. HELU 22

1896

KA MAKAAINANA
NO
NEI MAKAHIKI AE.

UKU O KA NUPEPA.

No ke Kope Hookahi - - - $.10
No Hookahi Malama - - -.25
No Ekolu Malama - - - .75
No Eono Malama - - - 1.25
No Hookahi Makahiki - - - 2.25
                Ina e hookaa mua ia, penei iho ka auhau ana:

No Ekolu Malama - - - $ .50
No Eono Malama - - - 1.00
No Hookahi Makahiki - - - 2.00

UKU O NA LUNA NUPEPA.

No 5 Inoa - - - 15 ken.
No 10 Inoa - - - 20 "
Maluna aku o 10 Inoa - - 25 "

1---Ke hoikeia aku nei ka lohe i na poe a pau e makemake ana e lawe i keia nupepa i nei makahiki ae, e hookaa mua mai ka pono, ina no ma ka hapaha, hapalua a makahiki holookoa paha. Ke ole no ia, aohe nupepa e loaa aku ana. E ukali pu mai ke dala me na kauoha nupepa a pau. Ua koe no nae hoi me makou ke kuleana hilinai aku i na poe a makou i ike a i maopopo ai ua kupono ke hilinaiia.

2---O na manao hoolaha, e pono e ukali pu ia mai me na inoa oiaio o na poe hoolaha manao. Ke ole ia, aole loa e hoopukaia aku. Pela no hoi me na hoolaha anoai, a pela aku. Aole i manaoia na inoa oiaio no ka hoolaha aku, aka, i mea e hiki ai ke hilinaiia.

3---Aia no me makou ke kuleana o ka manawa e hoopukaia aku ai o na manao, oia hoi, ke loaa he wa kaawale kupono. Ina hoi he mau manao i akeia e puka koke, e laa me na hoolaha make, a pela aku, e pono no e hoouna mai i uku no ia mea, i noihoi ai hoi ka hana ana. Ke ole no, alaila, waiho no a ko makou wa kupono me ka uku ole no ia moe ana.

4---E hoouna pololei mai i na olelo hoolaha i ka inoa malalo iho. Pau pu no hoi me na kauoha nupepa. A iaia no hoi e hoouna mai ai i na manao a pau no ka hoolaha aku.

5---O na hoouna dala ana a me na kikoo leta, ma ka inoa wale no ia o ko makou Puuku. Ua lawa kana palapala hookaa no makou, a o kana hookahi wale no ka mea mana, aole o ka makou a me ka kahi poe e ae.

HALEPAI---Aia ma Alanui Konia, ma ka aoao Ewa, a mauka ae o ke kihi akau o Alanui Moi.

KEENA HOOPUKA---Aia ma ke keena o ka Puuku, Mr. F. J. TESTA (Hoke), ma Waialeale, Helu 327, Alanui Moi, ma ka aoao mauka o kahua Halewai kahiko, a malalo iho e pili pu ana ma Ewa aku o ka hale o ka Ahahui Pake.

No na mea aku i koe, e ninau ia

W. H. KAPU,

Ona, Luna Nui a Lunahooponopono.

KA AHA SINODA.

Kau Elua o ka Aha Elele Eha
o ka Ekalesia Anagalikana.

Malalo o ke kumukanawai o ka Ekalesia Anegalikana (Enelani) ma Hawaii nei, o ka Aha Sinoda (Synod) ka mana nui e hooponopono ai i na ninau pili Ekalesia i hiki ole ke hooponoponoia mawaho ae. O na lala o keia aha, o ia no na kahuna diakona, a me na elele i kohoia e na apana a mau anaina paha, a e noho peresidena ia ana e ka Bihopa. Ua kohoia na elele no keia aha i kela a me keia eha makahiki, a e noho ana hoi i kela me keia elua makahiki.
               
Ma ka Poakolu, Novemaba 27, e noho ai keia aha. E hoomakaia ana ka wehe ana me ke Anaina Hemolele (Ahaaina a ka Haku) ma ka hora 7 kakahiaka, pule ahiahi ma ka hora 4, wehe ana o ka aha a me ke kahea inoa ma ka hora 4:45, noho hou ma ka hora 7:30 a haiolelo mai ka Bihopa. Maloko o keia haiolelo a ka Bihopa, a hoikeike mai ana oia i kekahi mau mea e pili ana i ke komisina i manaoia e kauoha no ka hele ana mai e nieniele i ke kulana o ka ekalesia maanei.
               
Ma ka nupepa Adavataisa o kekahi mau la aku nei i hala i hoikeia ae ai, o kekahi hana ka a keia aha e noonoo aku ai, o ia ka ninau e pili ana no ka hoohui ana i na anaina pule haole elua i hookahi, ma ka makemake o ka Bihopa. Ua hoikeia, mai ia makou aole he wahi lihi oiaio iki o ia mau olelo, a ua hoopukaia ia mau olelo e kekahi mea i ike ole i kana mea e kamailio ana. A i mea e kuhihewa ole ai kekahi poe, oiai, he elua mau anaina haipule ma ka olelo Enelani e malamaia nei ma ia luakini, aia no laua a elua malalo o ka Bihopa. A oiai, ua mahele na anaina elua ma o ko laua makemake iho me ka ae o ka Bihopa, nolaila, ina laua i manao e hoohui hou, a ole no ia he mea na ka Bihopa e hoole ai, a aole no hoi ia he mea na ka Bihopa e koi wale aku ai, a oki loa aku hoi keia aha.
               
Ua pehi ae kekahi o na nupepa namu o ke kulanakauhale nei i ka Bihopa, no kona hoopuka ka i na manao pili kalaiaina ke kumu e hoohui ole ia ai keia mau anaina. Ma ko makou hoomaopopo ana i ko ka Bihopa kulana a me kona mau manao i hoopukaia ma na nupepa aole oia i kamailio ma na mea pili kalaiaina, aka, ua kamailio oia ma ka ninau, ina ua pono a pono ole ka hookahuliia ana o ke Aupuni Moi. Aia oia ma ka aoao o ka pono, a o ka pono kaua i makemake ai e hanaia, e like hoi me kana olelo ponoi, "He mea pono e hoopololeiia ka hewa i hanaia."
               
He mau anaina haipule kekahi e malamaia ana i keia pule e like me keia.
               
Poakahi, Novemaba 25, hora 7:30 ahiahi, haipule no na misiona, na ka Rev. L. Byrde o Kohala ka haiolelo.
               
Poaha, la 28, La Manawalea. Hora 7 kakahiaka, Anaina Hemolele, hora 11, haipule manawalea a na ka Rev. W. Horsfall o Lahaina ka haiolelo; hora 3, pule ahiahi.
               
Poaono, la 30, La Hoano o Sana Ana ru a o ka la make hoi o Kamehameha IV. Hora 6:30 kakahiaka, Anaina Hemolele (ma ka olelo Hawaii), pule kakahiaka (ma ka olelo Beritania) ma ka hora 11.
               
Pule ahiahi me ka haiolelo a ka Bihopa, hora 7. Ua konoia na Hawaii a pau ma keia anaina.

Hopuia o Albert Lucas.

Mahope iho o ke ku ana mai o ka Mariposa i kakahiaka Poaha iho la, ua hoopuka koke ia ae la he palapala hopu, i hoohikiia e H. E . Kupa, Kuhina o ko na Aina E, no Alopeka Luka, no kona aihue ana he $1,600 mai ka waihona aku o ka Oihana Wai oiai oia e noho kakauolelo ana no ia keena. Ua kiiia aku oia a loaa maloko o ka haleaina o Hanale Nolete ma alanui Papu a ua laweia imua o ka Ilamuku no ka ninaninau ana. Mahope o ka noonao akahele ia ana, ua hookuuia mai la oia malalo o $6,000 bona i ke ahiahi loa ana iho.
               
E hoomanaoia, he ekolu aenei makahiki i hala, o Alopeka Luka no ke kakauolelo o ka Oihana Wai a hiki wale no i kona hoopauia ana mamuli o kona komo pu ana iloko o na hana piliwaiwai maloko o ka Alinetona Hotele mamua aku nei. I Kaleponi aku nei oia a o ka hoi ana mai no ia ia kakahiaka a hopuia iho la. Apopo e noho ai kona hihia imua o ka Aha Apana.

Ua pae maalahi aku nei ka i Kapalakiko ke Kuhina Haki, a e hiki ana i Wasinetona mamua o ka pau ana ae o ko Kakela hookohu ma ka la mua o Dekema ba aenei.

HIHIO NO KA PO.

Na Wehewehe Kuliu a ko Makou
Kilokilo.

Ia'u e nanea ana i ka hiolani ma ko'u wahi moe i ka wanaao La Pule, Okatoba 27, ua halawai mai la me a'u nei hoikeia ana iloko o ka hihio moeuhane, a penei no ia:
               
He nui no na mea e ae i okuku ae iloko o nei wa o ka hihio ana, eia nae, ua hiki ole loa ia'u ke hoomanao, a o na mea a'u i hoomanao ai, o ia iho nei: Lauahea ae nei ka hoi ka lono eia ae he moku me ke Aliiwahine o luna, oia o Kekaulike, a mai Hawaii mai paha, a aia ke hookomo mai la i ka nuku o Mamala, e hookomo loa mai ai hoi iloko nei o ka lai o ke awa o Kou. Haohao iho la ko'u uhane, no ka mea, ua make mua hoi nei Alii. Kakae aku nei ka hoi kaoo o ka lehulehu i kai a owau pu aku nei kekahi. A ia'u e iho ana i kai o Alanui Papu, makai iho o ka Hale Dute, ua holo ae la ke kaa o ke Alii ka Moiwahine Kanemake me elua lio, a i ano like loa no hoi me ke kaa Moi. Komo hou iho la no ka haohao ia'u, no ka mea, pehea la i aeia ai nei ano hana oiai no ke Aupuni Repubalika (olegaresia) o nei wa e ku ana.
               
A i nei wa no nae hoi, ua pili mai la ua moku la, he mokukuna i ano like loa me ka Liholiho, Ka Moi, a Neki Mele paha, a ma ka uwapo o ka Malulani i pili mai ai. Ua piha aku ia wahi me ka lehulehu, e ake ana e ike like aku i ke Alii. I nei wa no nae hoi i huli hou mai ai ka lehulehu no uka nei, a owau pu mai la no hoi kahi, a mawaho pono iho o ka hale o ke kupakako kuai papa o Lui Ma, ma Alanui Papu no, a makai pono iho o ka hale o ka Luna Awa, ua kaalo mai la ke kaa o ke Alii me ke Aliiwahine, o Kekaulike, ka makuahine hoi o na Kama'liikane opio e ola nei, a hui aku la o'u mau maka me kona, a haawi aku la au i ke aloha iaia ma ka olelo maoli aku no a me ke kunou ana no hoi kahi me ka wehe pu aku no i ko'u papale a ua panai mai no hoi kela i ka hoomaikai ana me ke kunou ana mai. Eia nae hoi, aole i like loa kona helehelena i nei wa me ko kona wa mamua aku o kona

[Nana koena aoao ewalu.]