Ka Makaainana, Volume VI, Number 8, 24 August 1896 — Page 7

Page PDF (871.62 KB)

This text was transcribed by:  Lawrence Gersaba
This work is dedicated to:  Judith Nalani Kahoano Gersaba

Ka Makaainana.

 

HONOLULU , OAHU, POAKAHI, AUGATE 24, 1896

7

 

Mau Lono Huikau @  keia a

me keia Wahi Like Ole.

 

Na Ano E o ka Manao ma Samoa.

  He palapala no Apia o Iulai 15 ka i olelo ae:  O ke ano e ma Samoa nei mawaena o ka mahele Geremania o ka lahui a me na poe noho Beritania me Amerika, ke pii mau ae la ka awahua i kela a me keia la.  Aohe na Geremania i hele aku i na hana o ka la hoomanao hanau o ka Moi Vitoria, a ua haalele okoa aku ka mokukaua Falake ia awa i mea e komo ole aku ai ma ia mau hana hoomanao.  Ma ka La Poa Kiulai ua like ae la no na mea i oili ae, a aole loa hookahi Olelo E i hele aku, oiai nae hoi, ua malamaia ka la me ka oi loa ae o ka hauoli a hanohano.

 

Paonioni Wai Moho Peresidena.

  Ma Inidianapolisa, Ilinoi, i ka la 7 nei, i akoakoa ae ai ke komite lahui kuikawa o na Demokarata gula.  O ka hopena mai o ia halawai ana, e kapaia aku ana ia poai e kukuluia aku ana o ka poai Demokarata Lahui.  Ua kapa aku keia poai i ka aoao i kakoo i ke kahua a me ka balota kokua sileva o Kikako, o ia ka poai Demokarata-Populisa.  E noho ana ka aha wae moho o ka poai Demokarata Lahui ma ia kulanakauhale ke hiki aku i ka pule mua o Sepatemaba ae.

  Ua lokahi loa ia halawai ma ka wae ana i ka inoa o ia poai.  Ua hooholo no hoi ke komite lahui kuikawa e kahea i aha wae moho a e wae i paa balota lahui hou ae.  I kinohi, ua kue loa kekahi poe lala o ka Hikina a me ka Hema i ke kolu o na balota e kohoia ai, aka, i ka wa i hoikeia aku ai ua ikaika loa ka manao kupaa aoao kalaiaina o na Mokuaina Waena a ua lehulehu loa na poe Demokarata e koho ole ana aia a he paa balota ekolu ae kekahi, ia wa i unuhiia aku ai na kue ana mai ka Hikina a me ka Hema a ua lokahi ka olelo hooholo e malamaia i aha wae moho.

 

Auhee Inoino na Poe Matabele

  Ua loaa ae na lono ma Kapetaona (Taona Lae), i ka la 7 nei, no kekahi lanakila oi kelakela i loaa i kekahi pualikoa Beritania o 700 kanaka i ka Poakolu, malalo o Konela Palama, maluna aku o na paele i kohoia aku ka nui ma kahi o 5,000 a 7,000 pana kanaka.  Me ka hoaano no ko na paele hakaka ana a me ke ano koa maoli no a ma kahi o kekahi mau i-a wale no ka mamao mai na pu ki pinapinai mai a na Pelekane.  He 500 paha poe Matabele i make ma nei hoouka kaua ana, o ka noke ana no kekahi mau hora lehulehu.

  O ka poino ma ko na Pelekane aoao, oia o Mekia Kereso (Kershaw), Lutanela Hawe, eha kakiaua a me kanakola paha poe koa, a he eono alii, a he lehulehu o na alii hookohu ole a he kanalima paha poe kanaka i eha.

  Ua alakaiia na Matabele a me ko lakou mau hoa kokua pu e na Alii Nui Sokomebeo a me Umulugulu, a ua maheleia iloko o elima puali, he 1,000 kanaka a oi o ka puali hookahi, i lako pono hoi me na pua a me na lako kaua.

  Oiai na paele ma kahi kokoke iki mai, ua noke aku na poka mai na pukuniahi a me na poka pahu lele, a ua nui ka poino, aka, o ka oi loa aku nae hoi o ko lakou poino, i ka wa no ia a lakou i hou pono aku ai me ke aano a koa io maoli imua a aneane no e hiki pono aku i na nuku o na pukuniahi a na Pelekane.  Nui ko na Pelekane hoohihi i ke ano hoaano hopo ole o na paele, aka, he keu aku nae hoi a ka inoino haalele loa o ka lakou mau ki-pu ana.

  I kinohi o kaalele kimopo ana aku me ke aluka ia Beresefoda, na Kapena Lewelena maoli no i hoopakele ponoi ae i na pu Makima mamuli o ka eleu o kana mau hauna pahi a me ke ki pupanapana ana.  Hookahi mana wa oia hookahi wale no, ua pau aku na poe ki pukuniahi i kipa kuia i hope e na paele a ua aneane loa no hoi e lilo na pu nunui Aka, mamuli o ka paa ana o keia kapena i kona kahua a me kona kulana, ua koe mai no na pu me ka lilo ole aku, a ua loaa ae hoi kona kokuaia.

  E lilo aku ana paha hoi keia hoauheeia o na paele i mea e ao aku ai ia lakou mai no a hoohoa ae i na Pelekane, a oi loa aku paha hoi, maluna o na poe o na mahele i hoauheeia, oiai, o lakou ka oi loa aku o ka makaukau iwaena  o na puali o ka aoao kipi.  Ua manaoia nae hoi, e pono e nee hou aku na puali Pelekane a e hoauhee hou aku no hoi i na paele mamua ae o ka noonooia ana o na aelike no ka noho maluhia aku e na aoao a i elua.  He heluna o na poe paele noho hoa'loha, a o noho hana pu ana hoi me na Pelekane, ka i holo malu aku i ka po iho no ka aoao o ka enemi.  No eono hora ka mau ana o keia hooili kaua.

  Ua hoomaopopoia aia o Generala Karinetona ke liuliu la e kipaku aku i ka enemi no ka hikina ma ka aoao maluna ae o ia aina, kahi hoi i manaoia ai e ulu ae ana ua hakaka hou mamua ae o ka haki ana o ka iwikuamoo o keia ala kipi malaila.

 

Na Hunahuna Laulaha

  Lehulehu loa na oia i poino a me na waiwai he nui i hoopoino ia e na waikahe ma Hunegari.

he $1,000,000 ke poho.

  Ua hoopoinoia ka he kupa pau o Setamabulofa, ko Bulegaria kalaiaina i pepehi powa eia ai kue na boma hoopahu daiamaita.

  Ma ko Potugala ano uwao, ua apono ae oia i ke Berazila kuleana i ka Mokupuni o Tirinidada, a ua hookuu aku o Beritania Nui me ka oluolu a laelae.

  Ua haaleleia ka moku Beritania Flora P. Stafford, i hanaia ma Wale Hema Hou iloko o 1883, ma kahi kokoke a @  na Paemoku Pilipine  Eha o na luina i nalowale.

  Ke kiaiia la na poe hana i komo ole iloko o na ahahui o na paahana ma Kalivilana.  Ohio, A. H., e na maikai a me na koa, o hoopoino nui ia hoi lakou e na poe haalele hana.

  He kai hoao ko ke Kai Melemele, Kina, i Iulai 26, a ua lehulehu na puuluulu kauhale i pau i ka hoopoinoia a me 4,000 poe ola i pau i ka poino ma ka lilo a piholo ana iloko o ke kai.

  Ua hooliloia ka mokumahu Laurada, i hoopae ai i na lako kaua kipi ma Kuba, ia Anatonio Rubena o Wiliminetona, Delawea, a nona hoi ka oleloia oia ka loio o na kipi o Kuba.

  Ma Kolumebusa, Ohio, na holoia e ka lio holo paki Robert J. he hookahi mile iloko o ka manawa holo o 2 minute me 3¾ sekona (2:03¾).  O keia ka wa oi loa aku o ka holo i loaa i nei wa

  E malama aua o Emeperoa Uilama ma nei mua koke iho i kekahi o na hookahakaha auinokukaua ano nui loa i hoaoia e ko Geremania mau aumoku.  He 53 ka nui o na mokukaua e komo ana ke huiia me 24 waapatopido.

  Mamuli o ka ua, na nui ae ke kahe o ka wai o ka muliwai Rama, ma ka Aina Makika, Nicaragua, a na poino na mala meakanu ma kae o ia muliwai, pau na kauhale i ka lilo a lehulehu na ola o na kane, wahine me keiki i poino.

  Ua lonoia ae me mua iki aku nei na makaukau o Porofesa Anaderea me kona moku lele e haalele aku ia Sipitibegea a i Iulai 25, no ka imi ana i ka welau anu o ka Akau, ma ka Moana Alika.  A ma na lono hope iaai nei, ua manao oia e hoopanee aku ia manao ona ke loli ole ae ka makani, a e kekahi kumu hoi, o hala koke ae na malama kau o ka la i ka po.  Ke nele me ia mau haawina, aohe kona balana e pono.  He kanaka Norewai oia, a he elua ona mau hoa e lale pu ai.

 

E Kau i Helu no Kou Hale

  Ke hooia aku nei makou e kau i Helu Pololei a Paa Mau no kou HALE a HALEKUAI paha ma kau mea e uku ai.

  Ke hooia aku nei makou aole loa oe e hoololi hou ae i kou Helu.

  Ke hooia aku nei makou o helu pololei ia keia Kulanakauhale mai LOKO A WAHO a e hiki  aku ana ko makou mea Helu i ou la ma nei mua koke iho.

  Aia oukou a kakoo like mai, pono ka makou hana.  E loaa no ia oe he

 

Helu Piula, Keleawe, Aniani, Hao

a ano e ae paha au e makemake ai.

Q. H. BERRY,

aug. 17 - 4mw                                                    Luna Nui.

 

   HALEKUAI LAHUI KALAHIKI.

Helu 405, Alanui Moi ma Waikiki aku o

Alanui Nuuanu, ma ka aoao mauka, ke

keena mua o ka "Hawaii Holomua."

Maia halekuai o na oiwi e loaa ai na anoi a

me na paihi o na ano hou loa, e laa

Na Kalakoa,                       Na Keokeo,

      Na Makalena,                Na Kinainu,

          Na Hulululu,                Na Lihilihi,

Na Kamaa o na Kane, Wahine me Keiki,

a pela aku.

Oluolu no ke kuai ana.  Aohe hewa ke

kipa mai e ikemaka, a aohe no hoi he kunu

kunuia no ka hoikeike ana i na mea kuai.

M. PALAU, Luna Nui.

ok 14-tf

 

Hui Papa a Kukulu Hale Oahu.

(OAHU LUMBER & BUILDING CO.)

Leleo, Alanui Moi, kokoke i ke Kahua

o ka Hui Alahao & Aina Oahu.

Poe Kalepa Laau, Hana Aelike

a me Kukulu Hale.

Poe Hookonio Mai a Hoolilo aku i na

Puka, Olepelepe, Kui,

Pepa, Pena, Aila,

Na Pono Kamana,

A pela aku, a pela aku.

Telepone 53.     Pahu Leta 222

apl 20-tf

 

C. E. Williams me Keiki

Ed. A. Williams, Luna Nui.

Helu 611, Alanui Moi, ma Ewa iho o ka

Pa o Aigupita.

He mau mea kuai lako hale o

na ano a pau loa.

He mau mea Hana Pahu Kupapau a

Hooponopono Hoolewa.

 

E hoohokoia no na Kaa Kupapau, na

Kaapio a me na Kaa-ohana.

Ina no e ninau ia laua, e loaa no na

Pohaku Kia Hoomanao no na He

Kupapau.

 

O ka Ialoa kekahi hana hiki loa ia laua

aia ia malalo o ka lawelawe ponoi ana

a Ed A. Williams, F. D., he mea i puka

pono ma ka Kalaka Kula o ka Ialoa

Maikai ana iloko o Mei, 1894.

- NA TELEPONA -

Keeua, Helu 179 - Kauhale a me Kahea

Po

Helu 813

nov 2-ma       feb 3 -@