Ka Makaainana, Volume VI, Number 15, 12 October 1896 — Page 3

Page PDF (857.38 KB)

This text was transcribed by:  Jean Howard
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana.

Honolulu, Oahu, Poakahi, Okatoba 12, 1896

 

NA MOKUPUNI

-----------

Mau Leno o na Apana Like Ole e keia Paeaina

--------------

 

Hihia Mua @ ka Lunakanawai Apana Hou o Koloa, Kauai.

 

                Ma ka la 22 e keia malama, ua hoau ae o Lunakanawai Apana Charles Blake, ma kona noho ana ae he Lunakanawai no keia Apana ma kahi o J. Kala i hoopauia, ma ka noho ana e hoolohe i kekahi hihia hoeha liilii mawaena o kekahi poe Kepani o ka Mahiko o Koloa nei.  Ma ka noho ana o kaua Alia mua loa ma ka hora 10 A.M. a hiki i ka hora 4 P.M., ua hoopuka mai la oia i kana olelo hooholo, e ahewa ana i na mea hoopiiia no ka uku hoopai o $10 me $1.50 koina pakahi.  Ea, puu no ka lae, kahi ke ponue, i na olelo hooholo a keiaLunakana wai hou.  O.A.P. Kalaukoa ke kokua o na mea i hoopilia ma ka aoao pale, a o Hipa no hoi ma ka aoao Aupuni.  Ua piha ae ka Hale @ookolokolo me na pee makaikai e ike i ka Lunakanawai hou, a me kana olelo hooholo naaua@ o ka manawa mua loa, a ua ikeia ua like loa no kana olelo hooholo me ka kona mua ma ka oihana i hoopauia.

 

                                                                                                                MANOKALANIPO.

                                                Sepatemaba 26, 1896

----------------------

 

Hoike o na Kula Sabati o Kau, Hawaii, a me na Anoai.

 

                Ma ka la Pule nei, Sepatemaba 27, ma Punaluu, Kau, i hoike hui ai na Kula Sabati mai Waiohin@ a Pahala.  He ku no i ka uleu a me ka maikai.  Hookahi no Kula Sabati a’o i ike ai i ka oi, o ia ko Naalehu, ke hele la kahi kahu alakai (K.S.) a poina ka ike i ka huelo, oia o P. H. Kahula, ua hele a pulu i ka ua liilii hoomalule kino o ka bia.  O keia ka helu ekahi o na hoike ana i ikeia ka pulu o na kaaka nei i ka wai, a ma ko’u ike pono aku no hoi, ua kohu bipi no ka okoa ka nunulu o ka leo i ka wa e himeni ai.

 

                No ke Kula Sabati hoi e Honuapo, elua no oi i ka lakaheke, oia nae no na Pi Gi a elua o ka Repubalika o Hawaii nei, oia ka hoa makai ohi ala “nemonemo” o Honuapo a me kahi loio.  He olu maoli no ko laua mau leo kane, ua like me ke kani a ke puhi kaulana o Kawelohea.

 

                He mahalo ko’u no ka kamaaina o kela wahi, oia o Kuaimoku, no kona houlako i na mea e pono ai o “Keoni Palu” a me “Pulu Pele,” o ia ka ai a me na epelu moe one o Punaluu.

 

                Ne ke Kula Sabati o Waio hinu, he mau hapauea wale no o ke au ia Keoua e noho alii ana ia Kau nei.  Ke nana aku, “kauli ka makuu, poahi ka niniu.”

 

                N@ Puualuu i ke kai Kauhaa, he oia mau no ia i ke one kaui o Nohili O Kanihokula no ko laila alakai, ke kaikamahine puuwai olu o Farani (Iosepine).

 

                Oki loa mai nei hoi kahi “hokiokio” aama o luna o Ka u.  Aia no paha i kai o Hopeloa kahi i walea ai me na aama kualenalena o ia kaha.  Aloha no!

 

                He Paniolo ki pu no Pahala i ke Pukiki ka lono hope loa ia oe, e Mr. Lunaheoponopono.  Ua waleia aku no Wa@obinu e Hope Maikai Nui W.J. Yates, e hoopaa ai i ka halepaahao.  E hooneeia aku ana paha no ke kau kiure o Kohala, a maila o kau aku ma keia Malulani o ka Poakolu.

 

                Aloha oe, e Mr. Lunahooponopono.

                                                                                                                KAWAIHUOKAUILA.

                Puualuu, Kau, Sepatemaba 29

----------------------

 

Na Hana Imua o ka Aha Apana a me na Lono Ekalesia o ke Kahua Mai Lepera.

 

                Ma ka la 25 o Sepatemaba aku nei, ua noho ka Aha Hookolo kolo e hoolohe i ka hihia o Mahana (k), i hoomoeia i ka ia 26 o Augate, no ka ninau ana ina paha e loaa i na mea a pau ke kulana e loio e like me ia i ka wa ia W.A. Kukamana.  Ua aeia mai.  O.C.N: K. ka loio, a i ke pale ana, ua pahemahema, a no ia pahemahema, ua hoopaiia ekolu mahina a oi o ka hihia, hana ino me na hapa kolohe.  Nui kela.

 

                Ia la no, ua hoopiiia mai o Kokua no ka hewa wawahi hale, a o K.M. Kahoohiki ke kokua o ka mea i hoopiiia.  I ka noho ana o ka Aha, ua eleu koke mai ka loio i ke noi e hookuuia ka mea i hoopiiia, no keia kumu, aohe i pili ka hewa i ka mea i hoopiiia mai, oiai, ua hoop@uia ia pauku o ke kanawai kahi @ hoopiiia mai ai.  A no ia paue a ka ioio, ua ku nana ke kahu o ka Aha, me ka i mai, e heluhelu mai ke kanawai.  Ia wa no i wehe ae ai ka loio i ka nupepa Kuokoa, a heluheluia me ke akahele, @ heopukaia ka mea i hoopiiia e like me ke noi a ka loio.

 

HOPUIA  NO KA MANWA ELUA.

 

                He mau minute mahope iho, ua hopu hou ia no ka mea i hoopii mua ia, i hoikeia mamua ae, no ka hihia aihue.  A ma keia hihia, ua ku pale hou no ke kokua o ka mea i hoopii mua ia e kekua iaia.  Me ka nui o ka naauao o ka loio i hoakaka ai i na olelo ike a na hoike, oiai, aole loa he hoike ma ka aoao o ke Aupuni e hooia mai ana na ike pono ia ka mea i hoopiiia.  Aka nae, na lilo ia mau olelo naauao a pau i mea ole, a ua hoopaiia e like me ka hilinai o ka Lunakanawai ia A.K. Hutchison; oiai no nae, aohe no he ike pono, aka, he lohe wale no.  A n ia lohe wale, ua hoopaiia e like me ko Ambrose K. Hutchison manao, a oiai no hoi, oia uo ka moa nana ia hoopii, aole na Hoolemakani.  Ake hoi, me ka manao paha e waiho wale aku ana ka loio i kana hihia, a ua lohe mai au ua hoopii hou ia i ke kau kiure o Dekemaba aenei, ke hana pno hoi ka Lunakanawai, oiai, he hemahema no keia Lunakanawai i ka ike aku.  No ia ano no, ke hoohanaia nei no ka mea i hoopii hou i ke kiure. Pehea la keia?

 

HOIKE KULA SABATI

 

                Ua malamaia ka hoike Kula Sabati e na haumana.  He 8 ka nui o na papa.  He eleu no hoi ko makou Kahu Kula Sabati, ka Rev. S.K. Kamakahiki.  Uahoomakaia i ka hora 9:55 a.m.  Mai ka papa o na pokii mai, he 2 minute ka wa kula; he maikai na pokii, eleu lakou.  Papa mai o na opio (w), he 7 minute ko lakou manawa, he 8 ka huina, he ano holopono no na hana o ia papa.  Mai ka papa mai o na opio w, mahele II, ano holopono ole.  Aole pela ia papa i na makhiki i hala hope ae nei.  Papa o na opio k, mahele II., ua like me na elemakule.  Papa o na opio k, mahele I., kohu heihei.  E ole heihei hoi, ua pulu i ka wai a ka bia.  Mau manao paipai.  Lulu dala, he $7.05.  Hookuuia na hana a he paina inu ti ka hope.

 

KOHO ANA I MAU LUNA HOU.

 

                Ma ka la 30 o Sepatemaba nei, ua koho iho ka Ekalesia o ka Hoomana Hoolepope o Kaluapapa i mau Luna, a eia na inoa i waihoia mai:  J.K. Waiamau, 9 o lima; J.K. Hopu, 13 o lima; W.K. Kalua, 10 o lima.  A ma ka waiho ana a ka inoa mua, ua koe na inoa hope a o laua ana n@ lunahou o Rev. D. Kaai, “I nui ke aho, e o’u mau pokii”

 

                E na hoahanau, e pule oukou i ke Akua no na luna hou e kokua i ka laua oihana.  Ke Akua pu me laua.

                                                                Owau no,

                                                                W. J. KUPULEULANI

Kalaupapa, Molokai, Okatoba !.

=====================

 

                O na moho peresidena a ka poai Demokarata gula, oia o Generala John M. Palmer (Pama) i peresidena, a o General Simon B. Buckner (Bukena) i hope-peresidena, pela ka mea i hooholoia e ka aha wae moho o ia poai i na la mua o Sepatemaba.

 

                Ma ke Kalandine mai o kakahiaka La Pule, Sepatemaba 27, i huli hoi mai ai ka Bihopa o Honolulu.  Iaia ma Honokaa, ua nareia e ia kekahi o na kaikamahine a W.H. Rikada, oia o Miai Nora ia J.W. Muir, mea malama buke o ka mahiko o Honokaa.

 

                Ua ahewaia mai nei o O.W. Winthrop no ka hewa powa me ka lima ikaika ia Kim@ Kama bela imua o ka Ahe a Luuakanawai Wallace i ka la 15 nei.  No elima wale no minute o ke kiure i noonoo ai a hooholoia kona ahewaia, he iwakalua minute mamua ae o ka hora awakea.  Ua hoopaiia oia e hoopaahaoia ma Saua Kuenetina a pau ke ola.  E hooikaika aku ana kona loio e hoohalahala a e noi e hookolokolo hou ia.

 

HOOLAHA A KA LUNHOOPONOPONO WAIWAI

 

                Mamuli o ka hookohu pono ia ana mai o ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono no ka Waiwai o LAHAINA, o Honolulu, Oahu, i make, ma ke kauoha a ka Mea Hanohano A. Perry, Lua Kanawai elua o ka Aha Kaapuhi, Apana Hookolokolo Kaapuni Ekahi, ke hoolahaia aku nei ma keia i na poe a pau he mau koi ka lakou i ua waiwai la e waiho mai me na palapala i aponoia, ina he mau koi kekahi, ina no ua paa ia mau koi i ka morakiia maluna o na waiwai paa, ma kona keena, Helu 609, Alanui Moi, Honolulu, Oahu, iloko o eono malama mai keia la aku, a i ole ia, e hoole loa ia no ia mau koi.  O na poe a pau i aie i wa waiwai la, ke hoikeia aku nei e uku ae ia mau aie i ka mea nona ka inoa malalo iho.

 

                                                                                                                                A.V. GEAR

Lunahooponopono me ka Palapala Kauoha i hoopiliia o ka Waiwai o Lahaina, Hanaia Honolulu, Sept. 9, 1896

                                                                                @ep 14-5 pl.

 

---------------------------------------------------------

 

MORIKAWA,

Ka Oi ma Kana Hana.

 

Ua nee ae nei kona hale hana mai

 Alanui Betela a i ka Halelio o

Akana, Alanui Konia, mauka o Alanui Hotele.

 

Amara a Mea Hana Kaa me @6 Kapili

Kapuai Hao Lio

 

Oluolu loa ka uku o ka hana, i hiki ole i na poe e ae ke lihi launa aku.

 

Jun 8 – 3ml.

 

------------------------------------------------

 

AHI

(PAIKII.)

 

Helu 89,                                                                                                                                                Alanui Nuuaan.

 

                PAIKII – Owau no nei, o ke oukou h@  kamaaina kahiko loa.  E kipa mai, he emi loa na kii o na ano a pau ma ko’u hale paikii

--------------------

 

                NA LAKO HALE --- Oluolu a makepono ka ke kuai ana o na Moe, Noho, Koki, Pahu-lole, Pahu-ume, Pahu-ku, Pahu-kupapau, Pela, Uluna, Moena a pela aku.  Emi loa.

                                                                               

                                                                                                ---------------

 

                E loaa no kumukuai maikai kupeno no ke Keleawe a me ke Kepau.

 

                                                                                                Iun 22-6ml

 

                                                                                                --------------

 

Hui Papa a Kukuluhale Oahu.

 

OAHU LUMBER & BUILDING CO.

Leleo, Alanui Moi, kokoko i ke Kahua o ka Hui Alahao & Aina Oahu.

-----------------

 

Poe Kalepa Laau, Hana Aelike a me Kukulu Hale-

Poe Hookomo Mai a Hoolilo aku i na

 

Puka, Olepelepe, Kui,

                Pepa, Pena, Aila,

                                Na Pono Kamana,

 

                A pela aku, a pela aku

Telepone 53.                                                      Pahu @ta.

 

                                                                                @

                                                                                --------------------------------

 

HELE HOOLUOLU

O.R.    L. C.o.

(sketch of train)

 

MA NA POAONO A ME NA LA PULE

 

                @ haalele mai no na Kaamahu i na hora 9:15 A.M. a me 1:43 P.M., a hoea hou mai i Honolulu nei ma na hora 3:11 a me 5:35 P.M.

 

Na Palapala Uku Puni

 

                                                                                                Papa 1.                 Papa 2.

Mananua                                                                             $  .75                  $  .50

Mahiko o Ewa                                                                      1.00                  .75

Waianae                                                                                1.50                    1.25

 

                                                                                F.C. Smith

 

                                                                Agena Ohua a @  Nui

                                                             @