Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 10, 15 January 1908 — Masiliona ke Koa [ARTICLE]

Masiliona ke Koa

— A ME — Mao^aiiolia Ska l Ldo ī le JB3Cje!o d.) K<i Peemai Hopo O.i aae tc Hioaa leie MOKUNA IV. K, Alahele i Cadilaka Kakela — Ka Pana Pda Akamu — Ke Kakele Pahikaūa Aiwaiwa. "He kupanaha ko ke Akua hoolauna mua ana ia Masiliona, kuu hoaloha opio nei, a pilikana hoi ia'u ma o ka'u mea la i aloha ai, me Maganolia. He kupanaha ka lua ole 0 kona wiwo ole ame kona maka'u ole ma ka paio pu-kahi ana i na poe i hoea aku ma ko olua home me Maganolia, mamuli o ka aumeume ia Kad ilaka Kakela! He kupanaha ko Kadilaka ike ole ana i kona pilikoko ponoi; a pela hoi me Masiliona i kona hoahanau. "Aka; ua pau keia mau hoohuoi ana, ua ike kakou ia kakou iho, he maka no a he maka he alo no a he alo. No ka mea e pili ana i ko mauakuleana me Madame Maborana de Stella iloko o na waiwai apau maloko o ka hale kakela Kadilaka. Ua paa ka maua palapala hoolilo no ia mau mea apau no ke Kauna Kadilaka nei. Aohe a maua hana 1 koe, e pili ana ia waiwai." O Kauna Kadilaka hoi keia, ua hiki ole iaia ke ku ae a kamailio i kekahi mau huaolelo ma kona aoao iho, nokamea, ua hele kona noonoo apau a kaumaha pono i ka pioo nui no na olelo ana e lohe ana ia wa, ma ka mea hoi e pili ana i ka Hale Kakela o Kadilaka, ka hale ana i hooikaika ai e lilo kaokoa nona wale iho no me ka nana ole ana i na kuleana o na poe e ae. Eia i keia wa, ua hookoia kona makemake; a ua lilo maoli ia hale holookoa i waiwai nona; mamuli o ka hoihoi ana aku o na poe apau i kuleana i ua waiwai nei a komo iloko o kona kuleana. Ua ku ae la no nae, ua Kauna Kadilaka nei iluna. He wa loihi kona o ke ku hamau ana me ka puai wahi leo ole* a mahope pane ae la ia: "E ko'u ohana apau e akoakoa neimaloko okeia wahi a ma keia manawa ano nui loa hoi, ma ke ola anao kekahi o ko'u niau pilikoko a pilikana hoi, ua lohe ae nei ko'u mau pepeiao i na mea apau i hoopukaia mai me ka oiaio a na mea apau i loaa he mau kuleana iloko o ka hale kakela nona ka inoa e o nei maluna o'u, oia hoi o Kadilaka. "I hoike ae au i ko'u mau manao ma keia wahi; a oia keia; aohe maopopo ia'u ko'u lawe ana mai i na palapala kuai a oukou, e o'u mau pilikana i hana ai me ka maikai a oiaio hoi, no ua hale kakela la a lilo mai ko oukou mau ku leana no 'u, elike me ko'u mau manao alunu ano e i onou pupuahulu ai ia'u i kekahi mau la i kaa hope ae nei. He mea oiaio, i hai aku au ia oukou apau. Ua hooholo paa ko'u noonoo: ma kahi a kuu hoahanau nei, ka Na ita Masiliona de Masana 3 hele aku ai, owau kekahi e hele pu aku me ia. A o ka hunahuna ai helelei e haule iho ana mai luna iho o kana papa ahaaina, o ko'u wahi ola ia e ola aku ai. A oiai hoi, ua hoomaopopo au, he mau la kakaika hi wale no koe mai keia la aku a kakou e hauoli nei no na * mea i materemonioia, a haalele iho laua ia Farani nei no na kaiaulu kaulana o Helene; nolaila, o ke alahele ia a'u e hele aku ai, me ko'u nana ole i ko hope nei mau pono a mau waiwai hoi. E hoi^e hou aku ana no nae au i ko'u manao ma keia mea ma ko'u wa e hiki aku ai i Sana Iakobo, mahope iho o ka pau pono ana o ua lawelawe lapaau ana a ko kakou makamaka mai ka aina mai o na Helene." Mahope iho o na kamailio ana a ua Kauna Kadilaka nei, ua ike aku la na mea apau i ka laiau ana mai o ka luaui makuahine o Maganolia a puili ae la kona mau lima iaia; a pane iho la oia: "E ka hua o ko'u puhaka, eia au kou luaui makuahine. Ae; owau no keia o kela wahi wahine pupule e uhai-a-hōīo ana mahepe ou. Owau ka mea i olelo ia'u iho, he wahine Karamela au."

Ia wa i huli mai ai ua wahine nei a kamailio mai la ia'u: . ;; "E Masiliona, e kuu keiki, aole oe i poina i kou halawai mua ana me kahi wahine pupule ahehena ma ke kahua lealea o kahi kauhale o Sana Iakobo. O ua wahi pupule la; owau nei no ia. Ae — owau no kai halawai mau me oe maloko nei o keia ululaau. Aka, i keia wa, ke ike mai la oe, owau no kou makuahine; a o oe ame kuu Maganolia nei, o ka'u mau keiki no olu a. E hauoli olua me ka olioli nui. E Maganolia, "wahi a ua makuahine nei ona i pane iho ai iaia ma ka olelo ana iho: I kou wa i lilo aku ai ia Duvala ka malama ana, mahope iho o ka waiho ana'ku o kou makuakane iloko o ka opu o ka honua a hala he ekolu mahina, ua haalele iho la au i ko ka ao nei, a komo aku la au i ka hale hoohiki o na wahine virigine o Maria Karamela. Aole nae au i Iawe i ka hoohiki viriSine maoli, aka, ua noho nae au a malama i ka rula ame na kanawai i hoopono ponoia ai na kaikuahine i hoohiki ia o loko oia hale. A ma ka wa i piha ai na makahiki he umikumamakolu o ko'u noho ana maloko oia hale hoohiki, ua pau iho la ko'u ma- v; nawa i hoopaa ai ia'u iho no ka hoomau hou ana'ku maloko oia hale hoohiki. I ko'u haalele ana'ku i ka hale hoohiki, oia no ka Ia a'u i halawai ai me keia keiki a'u ma ke kahua lealea o Sa na Iakoho; a oia nohoi ko'u wa mua loa o ka ike ana i ko na mau maka. Aka, mamuli nae o na ike kamahao a kupaianaha i loaa ia'u maloko o ka hale hoohiki a'u i noho loihi ai; ua hiki ia'u ke hoomaopopo, he pilikana oia no kaua. Ua huli au ia oe, e kuu kaikamaeine, aole nae oe i loaa ia'u.