Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 49, 10 March 1908 — Masiliona ke J£oa S A ME Maganolia ka Luo ! MOKUNA IV [ARTICLE]

Masiliona ke J£oa S A ME Maganolia ka Luo ! MOKUNA IV

[hoomauia.] Ua maopopo nae ia'u, aia he mau olelo hoakaka waiwai nui e loaa ana ia kakou mai ka Naita Ferone mai. No keia wa nae, aole au e koi aku ana iaia e hoike mai oia i kana mau mea i ike ai. He wa okoa aku no ia. Ia wa i kauoha aku ai au ia Kauna Kadilaka e hoi pu o Ferone me ia ma kona hale. A ua makaukau nohoi ia hale me na mea apau e pono ai ka noho ana. Mahope iho^o ka haalele ana mai 0 Kauna Kadilaka ame Ferone ia loko o ke keena, ua noho iho la au me ke kanaka Helene. Olelo aku au iaia: "Ua ike no oe, aohe kanaka e ae e pono ai ka u hana ma keia aina, o oe wale no. O kou kamaaina loa ana ma keia wahi ame ka nui o kou ike ma na mea pohihihi i loaa ole ia'n, oia na mea kokua nui loa mai ia kaua. A i hoike aku au i ko u manao ia oe, a oia keia, i ku no paha 0 ko'u hoala koke ae i ko kakou mau koa no ka lele ana'ku maluua o na enemi i ka ikeia aku hoi oia mea he enemi. Ma ko u manao, ma ke ano powa malu maoli ana paha keia poe e lawelawe mai ai i ka lakou hana maluna 0 ka nohoalii. O oe no ka'u i hilinai loa ai ma ke ano 0 oe ka mea nana e hoolala i na mea apau e pono ai keia hana; aka, ua hoike mai nae oe ia'u, ua like no kou poeleele ma keia mea elike me ko'u ko ka malihini nei. ''Nolaila, elike me ka'u i hoike mua aku ai ia oukou, he pono ia kakou apau ke huli aku i na mea apau e loaa ai ke ano ame >ce kulana o keia poe hookahuli aupuni. Aka_, no keia wa, e pono kaua e kamailio no ke Kauna Auria. A eia ko'u mapao, e hoopanee ko kaua ninaninau ana iaia, a no kekahi wa aku." Mahope iho o keia mau olelo a MasiIiona, ua hoi aku la ke kanaka Helene noloko 0 ka rumi e waiho ana ke kanaka i hoehaia ai ;e Masiliona, a e kiai ia ana hoi e Arema na. O Masiliona hoi ia wa, ua kahea mai la oia ia Papine. 1 ko ua wahi kanaka pana pua nei komo ana'ku iloko o ke keena a Masiliona e noho ana, ua noho iho la oia maluna o kekahi noho. A ia wa i kamailio mai ai o Masiliona iaia i ka olelo ana mai: • Ua hooholo au i ko'u manao e kuu hoaloha, 0 Aremana kekahi e helepu me kaua ma keia huakai. Aole ke kahi mea e ae e hele me kakou. A e kali kaua a hoea mai 0 Aremana." O ka manawa no ia i komo mai ai o Aremana, a nana 1 hoike mai ia maua, ua palekana loa ke kanaka ana i kiai ai, a ua lohe pono hoi oia i kana olelo ana mai iaia, e kupaa ae e kakoo ana oia mahope o ka alihikaua hou a alakai hoi o na Helene, a e paio ana hoi oia me kona ikaika apau no ka hanohano 0 ka inoa o ka alihikaua opio, a no ke kuokoa mau loa o Helene ame ka palekana mau hoi o ka nohoalii. Hoike mai la nohoi. o Aremana ia'u. ua hoike mai ua kanaka Helene nei iaia, he makemake oia e ike ia'u (Masiliona). 1 ko'u lohe ana i keia mau olelo snai a Aremana mai, o ko'u wa ia i olelo koke aku ai i ua mau wahi kanaka nei p'u: l "Auhea olua e o'u mau hoaloha, e kali malie olua no'u maanei nei a hoi mai au. He pono ia'u ke hele ae e huipu me kela kanaka i hoehaia ai e a'u. O ko'u hooko koke ana'ku i kona makemake, he mea ia e hoohauoli nui ia ai kona nooneo, a e .oaā mai ai hoi na paulele nui ana mai

iaia mai. A he mea keia e hoopuipuiia mai ai ka ikaika o ko kakou aoao." Ia u i hoea aku ai maloko o ke keena e moe ana ua kanaka Helene nei i hoeha ia ai e a'u, ua hele aku la au a noho iho la ma ka aoao 0 kona moe. Ike mai la oia ia'u, a ninau mai la oi?: O oe anei ke kanaka opio nana i haawi mai ia'u i ke kahi laau hahau i ike mua ole ia e a'u i na la i kaahope ae nei mamuli o ko'u manao kuhihewa i kela la a'u i hoonana ai ia oe?" Ae aku la au iaia. Alaila, pane hou mai oia. "Ke haawi aku nei au ia oe i kuu lima akau nei, a ke hooia aku nei hoi au ia oe, he kanaka au nou, a no ka nohoalii nohoi. I hakalia wale no kou ike ana i ka'u mau kokua i ka loaa k°ke ole ia u o ka oluolu o keia wahi iniki welawela i loaa mai ai ia u mai a oe mai. A ke hoike mai nei kou eleu ma keia hele ana mai nei ou e ike ia'u i ka oiaio o kou naau, a he mea hoike maopopo ia 0 kou wiwo ole ame kou k°a lua ole. No u iho, i hai aku au ia oe-me ka pololei, aohe o u pihkia ma na wahi e ae apau o kuu kino. Ua maikai loa no au ma ia ano. Ke manaoio nei no au; aole e liuliu a pau ae keia wahi poluluhi e pahola nei maluna o'u. A ina he manao ninau kou ia'u no kekahi mau mea e pili ana i keia hoonene kuloko e nee nei i keia wa, ua makaukau loa au e hoike aku ia oe i na mea apau a'u i ike ai. Aole i pau.