Ka Nupepa Elele, Volume VIII, Number 39, 26 March 1887 — HE MOOLELO NANEA NO HAMEBIRE [ARTICLE]

HE MOOLELO NANEA NO HAMEBIRE

Ka Punawai Kupua Belemona—A me Ka Ouli Pahaohao o na Huahelu Ekolu. 3, «, 7, (Umhi iae Colburn H> Maemae.)

I ka hooko pono ia ana o na mea a pau a ka Moi i kauoha ai, ua kauoha hou ia ka Puuku o-ke Aloalii e hoomakaukau i na mea ai maikai »o ka paheia ana aku ia ahiahi, imua o na mea a pau e akoakoa mai ana. I ka lawa pono ana o na mea i kauoha ia i kulike i ko ka Moi makemake, aiaAoi, na mea a pau e ike ia aku ana e kamoe ae ana mawaho o na huina alanui o ke kulanakauhale, no ke ake nui e ikeia na mea ano nui e hana ia ana ma ka Pa Alii ia po. I ka liula e pahola ana maluna oka ilikai, aia hoi ka leo mele o na mea kani e uhene ana iloko o ka Paalii, e hoike aku ana, ua makaukau na paia j o ka halealii no ka hookipa ana mai i. ka poe i kono ia. j I ka hora 7 ponoi o ua ahiahi la, nA hemo hamama mai la pani paa o : ka halealii, a ia wa.no i ike ia aku ai i na Luna Aupuni, e komo mai ana me ko lakou mau aahu piha, i hele a hee na pilali o ko lakou mau aahu i ka wai okomokomo o ke gula me ke daimana, a aia iwaena o keia hnikao aluka e komo nei, o Hame Bire opio.me kona hoahanau, ka Waina Hnihui o Enegeti, a aia hoi ka maka o na mea a pau o ka Halealii, maluna o laua ka-, hi i kilohi ai. a i ka hoohaliko ana | aku i ko laua mau helehelena, ua like ioa no ia me ko ka Laau Sitima o Nuwela; a onaai opio e noho ana iioko o ke anaina alii, aia ka ikoi o ko lakou mau puuwai iluna o laua kahi i hoohihi ai. i A i ka wa i ike ai ua mau kaikama- ] hine alii la i ka mea a ko laua mau i puu * it ieiin <|i, ai «4iiie kalai* swv» J haoliao a ko punwai i lia a'i, ' a o ke alahele pololei hoi ehooko ia ai ka manaolana. Knlou iho la ko laua mau poo ilalo, me na awihi maka palupalu ana, i hoike mai ai laua i ka mea a ko laua puuwai i aloha ai. A i ka wa a ke anaina e haniumu ana, a e mahaio ana hoi no ka nani o na heleheiena o na Kuhina o keiAupuni; a ia wa no i poha hou mai ai ka leo o na mea kani, e hoike mai aiia 0 ka Makua Moi keia e wawalo mai nei na mea kani, he pani no na Moi i hala ma na kuaaina; a ia wa uo i ku ae ai na mea a pau iluna, no ka hoohanohano ana aku i ke Alii, eliko me ka mea maa mau i na Alii uui, a o ka wa no hoi ia o ka Moi i pahola mai ai 1 kana papaaina i hele a uluwelnwehi i na mea a ka puu e anoi ai. A aia iluna o keia papaaina, na omole waina halelolele o Sara<le, a*me na wai ikaika e ae, e *uoomalulo ai i ka noonoo maikai o ka lehulehu. A i keia wa e lulumi nei na mea a pau iluna o ka pai>aaina, no ka hoo ana i k«.< loko ia waho, aka, aia nae, na kaikiimahine alii ua liaalele i koi laua ma u kulana alii, & lawelawe mao-1 li aku ia i wahi e hooko ia ai ko Iauaj mau iini i moeuhane ai; ua liana aku la laua me ka maalea nui i oi aku i: ko ka naheea, a aia ke hoalii iho la na hana pupule a ka waiona maluna o na mea a pau, aeia hoi laua ke ]>oa]o mau uei mamua o ke alo o Hame Birc me kona hoahanau, a o na miuo aka ana a pau a ua mau koikamahiue mn, ua }Miuai koke ia aku ia e Haine Bire opio ma. lloko o keia wa o haunaku nei mi mea a jwu, a ua hoike io mai l:v hui ka maemae o ua wai i kukulu ia iUuia o ka papaaiua, ia wa i eu ae ai ka Moi iluna mekona mau helehelona i kupottli i ka waiona, pane ae la oia me ka leo ohewahewao kamea i ]«ilia i ka maemae o ka wai houmaluU 1 kino. i ka i ana aku i kaua n ui kiūkumahine hiay>o penei: O ka olua koia v»na maimua u ! u i makemake ai e j«ihola uku i ko'u io fcomaikai xrttluua o oi- 4, ma ] aha o auy mi p i w |a.

ha he mea okoa e aō kahi mawaho o keia, alaila, e poho noe*hoike mai; i hiki ai i ka mana o ka olelo kuahaua a ko olua makuakane ke hooko aku. I na paha o ka Henewaioln lawe malie aia iloko o ko olua mau puuwai kahi i uape ai, eia ka wa e hooko ia ai me ka hakalia ole. A laiii& aku la oia a moe aku la iluna © kekahi koki, ihoomakaukau ia 110 kona Jmnohano alii. I ka lohe ana o na mea a pau i ka olelo a ka moi, ua komo koke mai la ka pihoihoi iloko o na kaikamahine e hooko ia ana ka mea a ko laua puuwai i anoi ai. '