Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 21, 21 May 1864 — Mea Hou o ke Alo Alii. [ARTICLE]

Mea Hou o ke Alo Alii.

I ka Poalua iho nei, oia ka la 17 o Mei, ua halawai o Mi. W. W. F. Synge, ke Komisina a Kanikela Nui o ka Moi Wahine o Beritania Nui, me ka Moi Kamehameha V., e waiho ai ma kona mau lima i kekahi palapala na ka Moi Wahiiie, e hai ana i kona manao kumakena nui, no ka make ana o Kamehameha IV., ame ka hauoli hoi no ka hlo ana o ka Noho Alii ia Kamehameha V., ko kakou Moi e noho lanakila nei. Eia no ka olelo a ka Moi Wahine i unuhiia ma ka olelo maoli, a me ka olelo a Mi. Synge i hai ai mamua o ka Moi i ka manawa i haawi aku ai i ka palapala a ka Moi W ahine : O Victoria, ma ka lokomaikai o ke Akua, Alii Wahine o ke Aupuni Hui o Beritania Nui a me lelani, kokua o ka Manaoio &c., &c., &c. 1 Ka Moi, ia Kamehameha V., Alii o ko Hawaii Pae Aina, ko makou makamaka oiaio, ke hoouna aku nei i ke aloha ! Ma kau palapala e ka Moi, i kakaū mai ai ia'u i ka la 10 o Dekemaba i hala ae nei, ua lohe mai Au no ka make ana i ka la 30 o Novemaba, o Kou Kaikaina Kamehameha IV., o Kou Mua ma ka Noho Alii, a no Kou hiki ana'ku ma ia Noho Alii, e like me ka Palapala Hooilina a ka Moi i make mua aku nei o Kamehaineha Akolu, a e like me ka hoonohonoho ana o ka Moi i make aku nei, no ka Hooilina oka Noho Alii. Ke waiho aku nei Au imua Ou i Ko'u manao minamina a me ke kaumaha no ka make opiopio ana o Kou mua, a ke hai aku nei i ka manao hauoli no Kou hiki ana ae i ka Noho Alii, me Ko'u manaolana e loihi Kou Noho Alii ana. Ke hilinai nui nei Ko'u manao no Kou makemake no ka pomaikai a me ke Ku«koa o Kou Aupuni, a e lanakila oe ma Kou hahai ana i ke ala Au i kuhikuhi ai, i rula e pono ai Kou Noho Aupuniana, i mea e pomaikai ai Kou mau kanaka a me na kanaka o na aina e, e noho ana malalo o Kou malu. E paulele no Oe ;a e hilinai maluna 0 Ko'u manao makamaka, a me Ko'u hana aku ina mea e pono ai Oe. Ama keia manao, ke haawi nei Au ia Oe i ke Akua e malama. Hanaia ma Ko'u Hale Alii ma Windsor Castle, i keia la iwakaluakumamahiku o Feberuari, i ka makahiki o ka Haku 1864, a i ka makahiki iwakaluakumamahiku o Ko'u Noho Alii ana. Kou Makamaka Oiaio, Victorja H. (Kussell.) Ka Olelo aMi. Synge. "E ka Makua, 44 E oluolu ka Moi:—Ua kauohaia au e ke Alii Wahine, ko'u Moi Hanohano, e waiho aku ma kou lima i keia palapala, e hai ana 1 Kona manao minamina loa no ka make ana o ka Moi i hala aku la, a me Kona mau manao hoopomaikai ia oe no ka lilo ana ia oe o ka Noho Ahi o Kou mau Kupuna. 44 Ua paa ka manao o ka Moi Wahine o Beritania Nui, e mau ana no ka oluolu ame ka noho makamaka loa ana mawaena o Beritania Nui, ame ko Hawaii nei Aupuni, ae lilo ia i mea mau loa malalo o Kou Noho Alii ana. Eia hoi Kona manaolana, e hahai Oe mamuli o ka hana a Kou mau hoahanau Kaulana i hala, a e kokua Oe mamuli o na hana a pau i pono ai Kou noho ana, i pomaikai ai ke Kalepa ana, a i ikaika hoi Kou lahui. Eia hoi keia manao Ona, e mau no kou aloha a me ka hoomalu ana i na kanaka o ko na aina e, e noho ana ma Kou Aupuni, ī like me ka pomaikai i loaa ai i kela mau haole i noho ai maanei, me ka maluhia maoli, me he mea la e noho ana lakou ma ko lakou mau aina i hanau ai. 44 E mau ana no ko'u hooikaika ana e mau aku a e mahuahua hoi, ka manao oluolu i ikeia mamua mawaena o na 'Lii o Beritania Nui, a me na 'Lii o Hawaii a me na Lahuikanaka elua. Eia hoi keia manaopaa maoJi, e inau loa no ke Kuokoa ana o ko Hawaii nei Pae Aina, e like me ia i malamaia'i e na Moi o Kou Hale Alii Hanohano." Ua PANE AKU KA Moi MENEIA : 44 Ua pomaikai au a me ka oluolu loa i ka lohe ana i na manao lokomaikai e hai ana i ke aloha o ka Moiwahine o Beretania Nui au i waiho mai ai ma kou lima, maloko o kana palapala. E lilo auanei ia mau manao aloha i mea e oluolu ai, a e uwe ai hoi ka wahine kane make a Ko'u Kaikaina. " O na olelo hoolana a ka Moiwahineiokomaikai i hai mai nei, no ka mau o ke Kuokoa o Ko'u Aupuni, a me ka pomaikai o Ko'u poe kanaka, e lilo ia i mea e mau ai Ko'u hooikaika ana e hoomalu mau, a e hoopomaikai ai i na mea a pau e noho ana ma keia Aupuni, o na kanaka maoli pu, ame ko na ainae. 44 E lilo auanei keia mau manao maikai o Ka Moi Wahine i mea e make ai a e lilo hoi i mea ole loa ka lili kumu ole iwaena o na haole, ka mea i pilikia ai na hana Aupuni o na 'Lii i hala ae mamua O'u. 44 Ke haawi nei Au i Ke Aioha ia Oe no Kou manao kokua mamuli o keia mau olelo oluolu aKa Moi Wahine. O Kau mau hana iloko o Kou Noho Komisina ana—me ka imi mau ina pono o na kanaka o Ka Moi Wahine, me ko na aina e a pau—me ka hooi ole i na pomaikai o ko Beritania Nui mamua o ko na aina e e waiho mai nei,—ua hoapono Ko'u manao no keia mau mea, a ua like no keia hana Au me ka hana lokomaikai mau o ke Aupuni o Beritania Nui."