Ka Nupepa Kuokoa, Volume III, Number 47, 19 November 1864 — NA MEA HOU O HAWAII NEI. [ARTICLE]

NA MEA HOU O HAWAII NEI.

Ka Mokuahi Kilauea.—E hana hou ia ana ka manu aukai o na ale o Pailolo, a me Alanuihaha ; a hookahi paha pule e noho ai, a ma ka la 28 o Noveu»aba e holo hou ai. Pai hewaia. Ua hewa ko makou pai ana, aku, i keia pule aku nei, no ka hooholoia ana o ka hihia o " Emma Kuka," aole na G. M. Kohikana, i hooholo, na R. G. Da« vis, ke kokua alua ka pono. Ka Lio uuku loa o ke ao NEi. —Aia ma ka Mokupuni o Ohio kekahi l'io uuku loa, no kekahi haole waiwai loa no J. S. Kary. Kona kiekie he iwakalua wale no iniha, a o na paona o kona kaumaha, he iwakalua kumamakahi. Uuku ea! Kanaka i make i ka niu.—l nehinei ua make kekahi kanaka ma Waikiki. Ke ku* mu o kona make ana, i hele oia malalo o ka uluniu, a haule iho kekahi niu maluna o kona poo, a ua lawe ia aku Ia ia mai o kakou aku. "Na ke Akua i haawi mai a nana no i lawe aku, e hoomaikaiia aku kona inoa." He wahine hauau keiki.—Ma ka la 17 o Novemaba iho nei, ua hanau kekahi wahine, i kekahi keiki ma Kapalama, a hookahi no hora mahope iho; ua ale ia aku la ka mnkuahine, a me ke keiki e ka opu o ka honua. " E ka lua kupapau auhea kou lanakila, e ka make auhea kou huelo awa.'' No na leta. —Ua hoikeia mai ia makou leekahi mau leta, i pono ole ke kakau ana i kekahi leta, ua kakauia ka inoa, aole nae i kaj kauia kahi i noho ai; a o kekahi o ke poo leta wale no, aole inoa. E makaala kakou e na makamnka ma kekakau ana ina leta, i hiki pono aku i ka poe a ko kakou mau puuwai i nakui ai. He waa laki. —Ua holomai ka moku-oko-hola Otcard mai Nu Bedford mai, iloko o ka malama o lune A. D. 1863. Aua ku mai oia maanei nei, i kela pule iho nei, me 2000 bareia aila, ame 30,000 paona iwi! Ao ka nui a pau ke huiia, ua like me 3300 pahu aila, iloko o na malama he 17—A o ke kumukuai oia mau mea ma Nu Bedford i keia manawa, no ka aila, a ma ka iwi he $200000dala.

No ke Kakauolelo o k£ Keena Kalaiaina, a me ke Keena Aopalapala.—(Ja haiia mai makou e lilo ana kahi o (Kipine) S. Spencer, ia H. A. Widaman (Wilimana) o Kauai. E waiho ana o Kipine i kana oihana, no ka nawaiiwali o kona ola, a e manao ana paha e hoi i ka Homa. Me ia ke kaomi pumehana o ko makou puuwai; a nani wale hoi kona ike ana'ku i na huikau-lua o Ladana. Ua pau ae nei ka noho oihana ana o J. S. Low, a ua lile ae nei kona wahi ia Aberahama (Fornander) i noho Lunakana. wai Kaapuni mai nei i ka Mokupuni o Maui.

No ke Kalo.—-I ka vva i ku mai ai ka moku Kialua W. D. Rice ma Hilo, no ka naanao e piha pono ana oia i ke ko, k& puiu, a me kekahi mau mea e ae, aole oae i piha pono, a no ke komo ole, ua hoopihaia oia me ke kalo, a i ka hiki ana'ku i Kapalakiko, ua makepono ioa ke kuai ia ana e na haole, a ua lilo oth kekahi mea ai o ka aina awakea. Hale pau ahi.—Ma ka po oka la 17 o Novemaba, ua pau ka hale o Kuma i ke ahi, ma Kauluwela, ma kaapana o Honolulu nei. Ke kumu o ka pau ana, he ahi ipukukui, i kaupili loa ia ma ka paia oka haie; ika wa a na mea nona ka hale i hoi iho ai q moe. Aohe no he nui ona waiwai i pau, he mau noho lio wale no. "Ao ke ahi, aohe ia e olelo mai, ua ana ia." Haawi i ka Waiona.—Hookolokoloia ke» kani haole o 6lack kona inoai imua oka Aha Hoomalu, ma ka Poalua iho nei o keia pule, no kona kii ana, a haawi ana i ka waiona ina wahine a me na kanaka Hawaii, a ua hoopaiia he $100. E hoomaopopo oukou e ka poe heluhelu, o ka mea e haawi aku i ka waiona i kekahi mea, e hiki no ke hoopaiia, ina paha ia he kanaka Hawaii a he haole, no ka haawi ana i ka waiona ; a no* laila, e ao e na hoa, a mai hana i keia hewa o ilihiaia e ka piiikia. Ka Moku Kalepa Deeadnauqht.—Ua hookipa maikaiia'ku makou maluna o kekahi moku Kalepa nui, i kela pule iho nei, e kona Kapena, a me ka Puuku o ua moku la ; ka nui o na tona o ua moku la he 6.000, a he 12 paha moku Okohala, alaila piha kona opu. E hiki ia ia ke lawe ina tausani umikumnmaha pahu a keu aku paha. Kekahi keia o na moku Kalepa nui loa i hiki mai ma ko kakou Kapakai nei. He i.a Hooalohaloha Aupuni i ke Akua. —He inau wahi lalani pokole maluna nei, ua paiia ma ka nupepa o Kapalakiko ma ka la 26 o Okatoba nei. " Ua hoopuka ae o Linekona ka Peresidena o Amerika Huipuia, i kekahi olelo hoolaha, e hookaawale ana i ka Poaha hope o Novemaba (la 24,) i la e hooalohaloha aku ai, a e pule aku ai hoi i ke Akua Manaloa. A ua hoolaha pu ae no hoi ke Komisina Amerika e malamaia keia la e kela puuwai, keia pnuwai aloha aina o Amerika."

Hoopaiia iie $50.—Ma ka Poalua iho nei o keia pule, ua hopuia kekahi kanaka o Luhilea ka inoa, no ka holonui, me ka hoopilikia i ke ola o ka lehulehu, a mamuli o kona holo hooponopono ole ana, ua hoehaia kekahi haole, a no ke ku ana oka hewa ia ia, nolaila, ua hoopaiia oia e ka Lunakanawai o ka Aha Hoomalu o Honolulu, i na dala he Kanalima. Mahalo makou i keia hoopai ana 0 ka Aha i ka poe e hana ana i keia hewa, no ka mea, he mea ia e hoomalu mai ana i ke ola o ka lehulehu, a e hoopakele ana no hoi ina ino he nui wale. He Kumuao kukilakila keia e waihoia mai nei imuu o kakou, a nolaila, e pono ia kakou ke hoomanao 1 keia mea, a mai holonui o pilikia auanei ke ola o kekahi poe, a lilo hoi ia i mea e hoopilikia mau ai ia kakou e like me Luhilea i haiia ae la maluna.

Hihia Moana.—Ma ka Poaha iho nei, ua hookolokoloia kekahi hihia moanu imua o Ka Mea Hanohano R. G. Davis Kokua Lunakanawai Alua o ka Aha Kiekie; penei no ke ano o ka hihia, ua Sepaia kekahi poe kanaka Hawaii e €oral ka inoa, o Sisson ke Kapena, no ka manawa he elua makahiki ka ae ana o na kanaka, e holo i ke Nu Bedefoda, a hoi mai.aka, elike me na Kanawai e noho nei, aole ke Kiaaina i ae aku i ka holo o na kanaka Hawaii i na aina e, me ka hoopaa ole mai o kekahi poe ia lakoa iho, i poe hope nana e hooia mai i ka hoihoi hou ia mai 0 na kanaka Hawaii i holo aku ma na aina e; a pela no hoi keia poe kanaka, ua loaa na hope, a me na mea a pau i koiia e ke Kanawai o ka aina. Aka nae hoi, i ko lakou hiki ana ma ka aina a lakou i holo aku ai, ma Nu Bedefoda i Amerika Huipuia, ua hookuuia lakon mai ka moku mai a lakou i holo aku ai, a ua ae maluna o ka moku e, a ua hoi hou mai ma ko lakou aina hanau nei. 1 ko lakou hiki ana mai i anei, ua manao ua poe kanaka Hawaii nei, ua pau ko lakou manawa o ka ae like ana, a ua hoi no lakou a koi aku i ke Kapena o ka moku hou a lakou i Sepa ai ma Nu Bedefoda, e haawi mai i ko lakou mau palapala hookuu mai ua moku nei, a ua hoole mai ke Kapena, a no ia mea, noho no ua poe kanaka nei me ka ae ole oke Kapena; aka, ua hopuia nae lakou mamuli o ke kauoha a ke Kapena i Aponoia e ke Kanikela Amerika Huipuia.

No keia hoopaaia ana, uu hoopuka ia he Palapala kuu kino, mamuli o ke koi ana mai a ka Loio o ua poe kanaka nei, oia o R. H. Stanley Esq. Ua laweia mai ka Pauku 10 o ke Kuikahi mawaena o keia Aupuni, a me Amerika Huipuia i kumu e Aponoia'i ka ke Kapena hana ana, a ua lawe mai no hoi ka aoao pale ina kumu pale, a mahope iho o ka noonoo akahele ana o ka Aha, ua hooholo e hookuuia na kanaka, a e liio ko &kou hoolimaiima ma Nu Bedefoda i mea ole. Ma keia pule ae e pai no makou i ka olelo hooholo a ka Aha, ina • loaa mai ia makou ia mea.