Ka Nupepa Kuokoa, Volume VI, Number 15, 13 April 1867 — NU HOU KUWAHO. [ARTICLE]

NU HOU KUWAHO.

Ua ku mai ka moku kiapa i manao nui i.i, oia liai o D. C. Miirraij, ma ka Poalua o keia pule. Ua haiin mni, e loaa nnn ia Honolulu nei ka lainn Mokunhi holo mau i Kapalakiko, elua moku oka malnmn hookahi. ina pela, un pomaikai loa, aiu nae hoi a ike pono ia ma ke ku io nnn mni. Ain o Makuke ke Kuhina Nohoo Amerika no Honolulu nei ma Kaj)nlnkiko, a e ho!o inni nna nia Etk n Alh.i j>aha, ke hiki inni kona wn e holo ai. O ka Mokuahi Kolorndo. Ua ku mai um Knjxilakiko ka Mokuahi Kolorado, n»ni Honoknona n ine lokohama inai. He 30ona la oka holo ana mai Kaj»a(akiko aku a t Honoknonn ; a i ka hoi nnn ! mai, he 10 !a mai Honokaonn a i lokohama, i a he 121 hoi mai lokohnma aku a i Kupnlnkiko ; —i ka huina he 31 la. He oui no na j ohua oka hoi aua mni; he mau elele no ke ; Aupuni mai o lapnna kekahi e holo nna i Wnsinetoua. Ama Honolulu nei paha ln« kou ke hoi aku. Ike ku ana o Kolorado i Honokaona, ua nui ka hauoli o na hnole o kela kulanakauhale, no ka hoomnka aim o ka holo mau ilaila o kekahi mokuahi lawe ohua inalalo oka hae Amerika. Ua konoia na inea Hanohano o Honokaona, ke Kiaaina n me na Elele ona Aina e, e hele mai e makaikai i ua moku nei, ua 1,000 psha ka nui 0 ia poe, a ua holo lakou a puni ka mokupu» ni knhi e ku nei ke kulanakauhale o Honokaona, e hono ana a e mahalo ana i ka holo ana o keia, ka moku i oi ka nui mamua o na moku a pau i komo i kela awa. He au hou keia, wnhi a ko Kina a ine ko lapana poe—ke hele nei ke kalepa mawnena o ko lakou aina a me ko Kaleponi i ka nui loa. 1 ka holo ana mai lokohama a i Honokaonn, ua loaa i»a mile he 300 iloko o ka la hookahi i kekahi mau la—ua like ia me ka loihi mai Hilo aku a hiki i Kauai. Mawaena o lapana a me Kalipouia,—ma ka Akau loa aku o Hawaii nei,—he inoino loa ka ke kai, me na mnkani ikaika mai ke Komohana Akau inai. Ke manao la nei, rna Honolulu nei paha ka holo ana ke holo hou i Kina. He nui na pa!ap\U inai lapana mai iloko o na uuj>cp.\ h;iolc, a ke minamiua nei ma» kou i kn hiwi ole ko waiho imua o ka poe heluhelu Kuoloa,

j Mekiko. I Ua pau oa koa Fanni i ka hoi i ko lakou •aina—koe o Makimi'.iana me kona m.au koa ponoi. Ca haalele oia i kekahi paiii koa 'ona ma ke kulanakauh3te o Mekiko, e raaiama i U3 kulanakauhale li, n ui hele aku ia me kekahi puaii koa nui. he I^.oC i 0 paha laVcu. e hrrr<uUa k-toa rr.e kn aoao makaainana malilo o Hu.are. Ma keia hoouka kaua, e ikea ana pahi ke ko a me ke ko oie o i.i mau 3(i»o e!ua. Ina e hee na koa o ka Emeper3, alaila, e haalele no ke;a a holo aku paha i Amerika Huipuia. Ua molowa pai ha i ke kaua iiiīii o na aoao e!ua, a aia j»- ; ha nia keia hoouka kaua e ike pono ia ai na aiii oiaio o Mekiko. Amerika Iluipuia. La nui ioa ka poino i ka wai uui ma Koneūkuke a ine Keneki i ka malama o Maraki. Ua ha!ana ia e ka wai ka haj>a nui o ka aina e piii ana i ka muliwai o Ohio, a ua puu na in«a kanu a me na hale, a ua pilikia loa i ka ai ole kekahi poe he nut wale. Ma Georegia (Georgia) hoi, he nui hv» ka poe i pilikia i ka ai ole, a ua hooholo ka Ahaoielo ma Wasirietona, e kokua ke Aupuni ia : likou, i 1.000,000 da!a. Ua hai mai ke Kiaaina o Georegia, he 60.000 poe īii-keokeo, a he 30.000 ncgero ka i nele loa i na inea e | pono ai ka noho ana. | E hoomakaukauii ana e hoomoe i uwaea ! mai Felorida aku a i Kuba mala-j lo o ke kowa o Fe!orida. Ke hana ia nei ka i i uwaea ma Ladana. 1 ke ana ia nna o ka j hohonu o ia kai, ua loaa he kuahiwi malalo j o ke kai, he 3,000 kapuai ke kiekie. Kupa-| ' naha no na mea o lalo o ka moana. j E holo mau ana ka moku nui llikina Aai| ; i keia makahiki, mai N'u loka aku a i Fara-i i ni, e lawe ai i na ohua e hele ana e makai- I kai ī ka Hoikeike Nui o ka Honua Xei ma : Parisa. Ua makaukau na wahi moe he j ,2000 ma ua moku nui ana ole !a, a nol£ no \ , hoi i pilikia ke hiki i ka 3000 paha. j i No Tahiti. I [l keia malama i hala iho nei, ua hoi i ' 1 Kalej)oni kekahi haole mai Tahiti aku. A 1 eia kana hai ana i na mea nna i ike ai ma • ' ua mokupuni la. E hoomaikai kakou ī ke j Akua no ka loaa ole ma ko kakou aina noi i . i na mea i like ine keia e hai ia nei. O Pu- j j la (Poole) ka inoa o ua haole la]. j ! Ua hele o Mr. Pula ī Tahiti, iloko o ka : malama o Dekemaba i hala iho nei, me ka : manao e kuai i aina, a noho loa malaila ke j | inaikni ka noho nna. Aka, no ka ino loa o ! kana inau men i ike ai, makau kela a iini | , koke ae la i moku e hoi ai i Kaleponia. Aia ! ma ke kauwahi o ua mokupuni la, he aina i inahi pulupulu, nia inalalo o kekahi Hui Fa- j rani, o Uilama Kuaka (Stewart) ka luna ha- i na o ua Hui Mahi pulupulu la. He Bereka-; ne o Kuaka wahi ann. Ua ekolu a eha pakauwa paahaua malalo o Kuaka, a ua eliina : haneri poe paahana no na mokupuni i olelo • ia maluna. O ko lakou !una malalo o Kua-; ka, he Farani, o Lea kona inoa. O ko Lea ! ano nae, ua kohu nno pilikua. Ua ike hoi j 0 Pula ia ia e hahau ana i kekahi kauwa j wahine—ua haj»ai keiki ua wahine la, a ma- j hope, ua hoikeike ia ia tr.a ke akea me ke j kapa ole i ike wale ia kona mau eha, a ma- j . kau na paahana e ae. He hana mau ia no j ka pela, aole nae e hiki ko hoopii. O iki , hana ino a pau o keia ano, ua kokua ia no e | na pahi-kaua a na koa Farani. A ina no e I ; aloha kekahi hnole i ua poe pnahnna nei, a j kokua "ia lakou, hookomoia no nuanei ī ka ' , halepaahno. i I ka holo ana o na moku imi paahana ma , na mokupuni e aku, penei ka hana ana ; Ua \ lawe pu ia kekahi paahana, a tin uku nui la j ua paahnna la e heie mauka me na aahu j 1 mnikai a me na komo gula, a e hai ana i na | kanaka, o ke ano mau la o ko lakou noho : ! ana. Pela ka hoomalimali ana i ka poe ike \ ole a kau lakou maluna o ka moku, a holo \ 'nku. Ua oleloia e uku ia ana lakeu he mau ! dala no ka mahina, i hoomaka nae lakou i j • ko Inkou hana nna, ua hoemi lou ia keia uku ; j ina ke ano hoopai no ka hana kupono'ole i; ka makemake o ka luna hana—n ne ka nui ; o ua mau hoopai nei, lilo ko lakou uku i j j mea ole. I ninau aku lakou no ko lakou j uku, panein aku e ka poe luna hana, aohe : ! uku no kif nui wale o na hoopai. Pela no i J I hao waleia ai ko lakou uku, a lilo lakou i! i poe kauwa maoli e like me na negero i ka I i wa mamua ma ka Hema o Amerika Huipuia. | j inn e hiki mai ka inai ahulau i ua inau i i paahana nei, ma ke knnalima a mn ka haneri I ka make ana. O na kino kupapau; ua hoo- j lei ia i ai na na ilio. I kekahi manawa, un 1 . ' hoopania na luna o kekahi mnu paahana > lelua i ke kaulahno ko kekahi i ko kekahi, a i i i maule kekahi a make loa no ka nawaliwa-; ' li oki wale ia ka lima o ka inea i make, a \ \ waiho no ke kino malaila, a i ole, kiola wale ' j ia i kn nahe)e. j j Ua nui loa ka mai make i ioaa i na Pake,! ja no ku eini loa o ko lakou nui, ua holo ke- 1 j kahi moku Farani ia Mr. Pule no e noho i ana, e imi i mau panhana ma na mokupuni j e kokoke m&i ana. j He 20 paha, 30 paha na Amerika uia Ta- \ hiti, o ke Kamkela kekahi (Col. V"an Dore), | a he mabi-ko An\erika kekahi, o Foster, he j uku kupono kana i na paahana Pake. a me ; na )\aahana maoli. J Ua ike no ke Kiaaina Farani o Tahiti i; keia tnau hana ino ; aole n.ie i papa aku a : hoopau ; ina pela, e pooo paha i na aupuni i Keritiano e hoohalahala ma ke akea no keia • ha mile ka loa o na aina mahi pulupulu la,! a ua kokoke elua tau«ani ka nuiokapoe ; pnahan.n. Ke hai mai nei o Mr. Pula.he poe kauwa i maoli keia mau paahann, ina ke ano haahaa i loa. 1 laweia mai lakou ma na moku Far<i-j ni, tnai Kina inai, mai Nuuhiwa a ine Fa- t

{ahiwi ako, ,1 nn; m rnolrap«ni e ae no hoi o Moani Pakīpika dcl. *la lākou e holo aaa m\ na inokM, ua hi!j|a, ua hooneieia U* Lou i ka ai o!c. ua hookaaraaha a hoomainomoia. i mea e pa'upalu ai ko hkou manao, a is!o i pee k'ipono ika hoohanaia. la Puia e noho ana i TahiS!, 01 1300 na Pake haoa ma Tshi;i. Oka oīaio o kein mau mea u.\ maopopo no. Ke olelo mai nei o Mr. Pu le aoie no e h*iia ka hapalua ona mea mo. Ua iawe maī kela i inau pilapaia. mai na Pake mai i na Pake o Kaleponīa, a e onuhiia ana keia mau pn!apa!a a e hco!a« haia tna Kapiinkiko nei. Ke oleioia nei e hiki mai ana ua Kiaaina la i Kapahkiko. Ke hiki inai, pono paha īa ia e weh*nvehe pono mai i keia mau mea. Make. O Livinetona, ki niisionari makaikai '.a Apenk». Ua mau mnkahiki kona noho ana i kela aina, a ua he!e makaikai ke!a ma na wahi i ikeoie ia mamua ena haole. Ca nui na tau?ani miie o kona auwana hele ana. iwaena o na lahui hihiu. i ka nahele. i ke poho, i ka wai ; iwaena o na ho!oho!ona ai'kanaka, a ua hooiaha ia i kana mau mea i ike ni. Ca imi mau ia inao ka lahui Apenka, a i mea e [>au ai we kuai ia an.i o na kanaka i kauwa a me ka lawe ana aku o laknu ina aina e. Eia nae ua popehiia inai nei n na Kapen o Aperika Hema.