Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 5, 29 January 1870 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

< 1 Oahu. Ma ka olelo o kekahi waha olelo akea • o keia kuianakauhaie, un piha kui ko kakou; makeke i na lole rnai na aina e mai, i iawe 1 ia mai e kaiepa maanei. Ka Mokuahi AcstTCKiA.— Eia no ka mo- ■ kuahi Kaua o Auseturin ke hoomakaukauia upi no ka hana ana i kona mau pomo i ioo- ; hia ma ka moana, oiai oia e holo ana ma kaj na huakai hana kuikahi. ; Ma ka hora 12 o keia awakea, e ku-! ai kuda!aia ana ka pa aina o ka Mea Kiekie i | W. C. Lunaliio, e waiho ia ma ke kihi ma i Waikiki o ka pa o Mihlani e pili la i ke Ala-; I nui Moi, i ka mea e koho oi ana mamua ae j ; o ka kekahi poe e ae. j I ! [ O" Oko kakou makamaka kaiepa lole, | ! ke kamaaina ma keia mea, e " kuakuai ku-j ai," ua iohe mai makou, e hoi mai ana ma-| ! luna o keia ldaho ae ke.ku mai i keia Poa-| koiu ae, oia Walakah;iusi. j O" Oiai, ua iawa ole na hana i ko kakou ! mau paahana e mimiki nei m* na uapo i ke-' ii wa no ka neio haua, nolaila, ua nele na | paahana Mawaii, a ke noho nei paha lakoui me ke ake nui o ka h*na, aka, ua nele nae. ! Maiuna o ke kiapa Comcta i holoaku nei. ua laweia aku he eiima causani ewalu haneri kanaiwa na omoie ukana oie o loko, he 1,500 na niu, he 2.'i,941 na paona laiki! ine ka iii, 6,400 na paona kopp, 5,3'37 na | paona puiu, 448.175 na paona ko paa a me j kekahi mau waiwai e ae. j La Hai'ē Nuia o ka Pake.—Ma keia Poa-! kahi ae, la 31 o keia maiama, oia ka la ha-1 pe nuia o na pake ma Honoluiu nei a me na j wahi e ae. Ke hoomakaukau nei lakou no ia a e Me mte hana mau ana * j na makahiki i haia, peia no auanei lakou e j hana ai i keia inakahiki. Kokoke e kiko.— Ke ike nei makou, ua j kokoke e kiko mai ka hua moa a na Kuhi-| na o ke Aupuni i hoomoe iho nei, oia hoi, | ke p;\ ia mai nei ke kahua o ka Hale Pai i Paiapala Aupuni i ulupa a hoohioloia iho; | nei e na makuni a na lima paahana o na ka-! naka Hawaii. Ke owala inai nei na lepo ; iluna. 1 ka Ehukai o Lalo.—Ma ka Poakoiu iho nei, ua hoio makaikai aku ke Knpena o ka Adimaraia Auseturia Donau e ku nei ma ke | awa, ma Waiaiua. Ona kamaaina nana i j alakai aku la iaia ma kana huakai makaikai,' 0 Mekia W. L. Moehonua, Mekia Kaie H. j Kauka a ine kekahi poe e iho ī maopopo ole j ia makou, aka, he poe kamaama waie no pa-1 ba iakou i ukali aku la. i " R. W. Wood " NO lokahama.—i keia la e haaieie ana ke kiapa maluna ae i keia awa, ■ • a e holo aku ana i lapana. Maluna ona e hoihoiia aku ai na lapana i iawe malu ia mai i Hawaii nei e hoohana ai, a kii ia mai nei e na Elelo Kuhina lapana e hoihoi aku 1 n& kanaka o kela aupuni, malalo o na iiio iho o na dala auhau a kakou na makuainana iiihune o Hawaii nei. Hoolaa ana 1 KA Hale Hoole Waiona.— Ma ka po Poalima o ka pu|e aku nei i haia, ua hoolaaia ka Haie Hoole Waiona o ka Moiwahine Emma e ku nei makai o Alanui Moi, mi o iho o ka hale hoopaa iawehaia o Honoiul'i nei. No ko makou ike ole i ka laI kou mau hana, noiaiia, ua hiki oie ia makou j ke hoike aku i ko makou mahalo a hoowaha- | waha paha. j Ma ka Poaha iho nei, ua holo aku ;ke kuna llwhae i keawa o Kawaihae. Ua | hoolele mai oia i kona mau ukana mauka jnei no ke kuaiia aku. i holo aku nei oia i i Kawaihae e hooiii ai he mau pipi, a malai- ! la ae e huli hoi aku ai i kona awa i holo mai uei. O kana ūkana ia oka pipi c hoi aku ai. Ina pela mai e maumaua ai ka holo mau ana mai o na kuna o Tabiki ianei, alaiia, e |pii ar «na ke kalepa ana mawaena o kakou me Tahiti. 1 Na ana.aina Hawaii.—Ma keia kulana- , kauhale, aohe like iki o na ana-aioa ana a i kek&hi mau ana*aina nie kekahi, a ua paewa |hoi ka kekahi imua o ka kekahi. He ano pa. jha e like me ka makemnke o na haku nana iakou i hoouna e hele e ana, a iho no paha o ko lakou lauwili ponoi ko na anaaina. I ka hoomaka ana a kekahi e ana aku i kekahi mau pa o keia kuianakauhale, ua ike koke ia ke alakai hewa ana okekahi mau ana-aina mamua. Ma na aina naauao. na |ka apann ama no e koho i ko Ukoo ana-ai* ' iw, aole na ka mw hookahi.

Zy Maloko o ka nopepa haole o ke aopani, oa ike iho ouikoa, uii ioaa nni nei be pa h*o 110 lrm pa m««Tiho iho o k.i Hale HooWoiokolo, a e hoopauia ae aina paha k« p« iaau e ka D«i inawaho iho. 1 HooKim 10. —Ma ke aiiiahi Poaono #ka D«i i baia raa ka hsfe noho o ke kane m«rp, ot manpi e Rrr. H. H. Pareka o Kawaiahao o Mr. W. G. RowUnd me M:53 He!<n Kaili Meleall. Makeu ma KieeeAW.—Ma ke ahiah; Poaloa ibo nei, maloko o kii ioakini nani o Kaokeano. aa hoohoiia ma ka mare e Rev. Mr. Bissei! o MrWeedou meMisslda Sioan Kumukaia o Kapuoahou. Zy Ma ka iono i hiki mai, oa emi iho ke kumokaai o ka paona hookahi o ke kopoa Hawaii ma Kapaiakiko, no ka hiki nui aoa mai o na kopaa <nai Kina mai. Aoie enaopopo ioa ka paa «ua o ke kuioukuai ma ia kuiana, aka, e pii hou ae aua no paha i ka wa neie. Ka koeuahi " Idaro,"— Ua haaleie ka mokuahi kiaho i ke awa o Kapalakiko. a eia oia ma ke aia moana e hiki mai ai i Honouiu nei. In* aoie oii i iohi aku mahope iho o kona manawa i hooiahaiu ai, aiaiia, tna ka Poakoiu e hiki inai ana, e halulu mai ana oia ma keia awa. OC7" Ma keia hope aku, o na poo leta i kauia inaluna o na leta inai Aiuerika Huipu aku a i Ener.ini, ua hoemiia i ka eono keneta. Pela ka hoike ana mai a na nupepa i ioaa mai nei maiuna o ka moku 1). C. i\lurray. £ haiawai ana na Kahunapuie i keia Poalima ae Feberuari 4 ma ke Keena o Kauka G. P. Judti, iuakai iho o ka Haie Kauka o Minute ole. He hnna nui ke hanaia.nna ma ia haiawai, nolaila, ke knuohaia nku nei na Kahunapule a pau Uahu nei. {£7* Ma ke ku ana inai o ke kuna Ka Moi, ua manao ia oia, e hana hou i kona mau wahi hemahema i keia wa aku. Ua kuai ia : iho nei ke knna Mcre Elma e ka ona hookahi nona la moku, a nolaiia, ua pani ia iho ia ia e holoholo mawaeiM o Honoiuiu nei a me Kahului. La Hookahakaiiao na Kaa Wai.—Ma keia Poahn ae, e pulia aua na keiki l.au wai o ke kulanakauhaie v Hoiiolulu nei me ko iakou inau liiko aahu, me na kaa pakahi i hoohiehieia a nuni, a nolaiia, aoie no paha e neie ana ka maikai o ko iakou ia hookahakaha, ke (>io e keakeain. j No ka Halk Koiio Balot.\.—Ma ka olc-j io hoolaha u ke Kuhina Kaiamua maloko 0j ka nupepa iiaole, i puka aenei i ka Poakolu,! e weheia aua elua wahi e hookomo ai na ba-! lota o ka apana koho balota o Honolulu nei,' uia ma ka puka mamua aku o ka Hale Hoo-| kolokolo, a makai mai hoi, nolaila e mama j ana ka hana, a e nui ole ana kn hooke o ka j poe e heie ana i mua o k* pahu balota e ko-j hoi na \uira n iv\kv>\) * <\i. ' Ma ka Poaono i hnia iho nei, hora 3 paln. Ua ieiw kulou poo aku ia kekuhi luina o ka mokuahi Kaua o ka Emepera o Autesuria ma ke awa nei mai iuna iho o ka hao kope lepo o Kaulu, a pohole pu ana kona mau kuemaka, a ua unu ia mai kona lima hema a hoi hanana ana ī luna o ka moku. Na kekahi Paahio i hapai ae mai kona kannini nna i ka ilikai. O ka hohonu o kahi ana i iele ai, ua hke paha me 6 kapuai. C7* Ma ke nhiahi Pookahi i naue oe nei, un paiahuli iho ia ke alo o kekohi waapa, n 0 kona kuaia maluna, a inna nna ka auwae kahi uuku, mawaho o ka poe iaau manae o Puuiki, na ka opu a ke uioha i kokua aku i ka poe e kuuiuiu ana, me ka hoomanawanui 1 ka poe palaualelo ili knni oin wahi. I moe ino ko ka po, i na ua paweia ke ia. Hukiia ka iiae Auseturia.—Ma ke nwakea Poaono aku nei i h»ia, ua iohe lauahea mai makou, ua hukiia kn hae o ke Kanikeia Auseturia, Kauka E. Hofemana M. D. ma kona pahu hne, ma kona wahi noho ma Alanui Nuunnu. Aoie makou i ike pono i na hana ma ia io, a noiaiia, aoie e hiki ia makou ke hoike *nie aku momua ae o ka mea a makou i maopopo oie ai. Ke Kula Kuokoa o Kaumakapili.— Ua hoomaka iho nei keia kuia maiuna ae ma ka Poakahi, maiaio o ke aiakai ana a ko iakou kumu opiopio, noiaiia, ke paipai ia aku nei na haumana a pau i heie mau ia kula, e hoi ae ma ko oukou home hoonanuao ma ka ike 0 ka aina e, i iehulehu loa na kanaka nona ia olelo ma ko kakou nei wahi pukoa. (£7* Ua ike iho inakou i keknbi mau # palapala liilii i puka ae i keia mau U aku nei 1 hala, mailoko ae o ka Papa Pai Aupuni. no iakou na*po«» *'Ka Haku Hawaii," '•» Oo e ka moa o ke ao keia," » E koho i ke kakanaka Howaii." Ma ka mnkaikai ana i ke ano nui o keia mau paiapaia i puka ae nei, aoie no ka makemake maoli e hana ma ka pono a roe ka poloiei kekahī poe o iakou, aka, makemake iakou i na Daia Eiua Haneri me Kanalima, no ka mea, he mau dala ioaa wale oie keia i kekahi poe o iakou i na maiamn elua. Mamuii hoi o ka ike a ka lehulehu, aole i kupono keknhi iuau mea i ke koho baiota, no ka mea, he kuponoole mnoli 00, a ua kue i ke Kanawai. Me he inea ia he wahi waapa kahuiihuli wale no ko kekohi muu mea o iakou, aka, no ke ake nui hoi i keis mea, ke heie kino nei lakou iwaena o na kanakn e hoopaapaa'i, a e onoa okoa aku ai no i ke kanaka e lawe i ko lakou balota, Aka. mamuii o ko makou lono mai, ua paue p«kike»a keknhi mau mea o lakou, e like n»e keia, '*E hele ana oukou e hana i hila mauu r « A heaha hoi ka ia U ?" a peia nku, a peia aku. Makehewa ia makou ke boif,e peiu aku, aka, na ka hiiahila o ka la koho UiloU e hoonaukiuki mai ia lakou.

' Hs waß» PAI.VA.-Ma kn po Poakahi jho| ' nei. oa hoomakaokao iho i« o Naoeni, ka heo-1 [ kaai pila o Kaamakapiii eiua wahi p^paama,! . no ka hoomaaao aoa i ka hui ana aku o ko*| fna pokii maioko o ka berifa mare me keka- j 4hi o na opio o keia kuianakaohale. Ke lana i • nei ko makoo manao no ka oiuoio o ko iaoa ( I maa ia e noho ana iloko o keia berita. Ua ? j ai, a ua iuana lakoo me oa hoonaoea ana a | j na ieo meie naheoahe a hoohoihoi puuwai o [ ; kn poe i konoia, a oiai no hoi o ka iakoo hnr oa ia i heie a paoiehia. ! I Ka ?»fi ona Loio.— Ua ike iho makou | maloko o ka nupepa haoie o ke Aupuni, ua j hooiahA ae ke Kakauoielo Nui o ka Aha ; Hookolokoio Kiekie, i ka oui o na Loio i io- ( jaa oa Palapaia Loio mai na Lunakanawai j aku o ka Aha Kiekie, a e noho nei ma Haj wan nei a roa na wahi e ae. Oko lakou j ooi, oa hiki aku i ke kanaonokumamakahi. ; He kanaki Hawaii w&le no ka nui o iakou,! i a he hapa uuku wnie no na wahi haole, aojle paba i piha ka poho iima. Pomaikai ka--1 kou ena kanaka Hawaii e iaweiawe ana i ;ka Oihana Loio, ina he hana hoopooo ka > nui o lakou e iike me na haoie. I ! 1 Olelo ana Luna Nana Koho Balota.— i Ua ike iho makou, ua hooinha ae na Luna Nana koho Baiota, he mea kupono ole no ka poe i aeia e na Luna koho baiota, ke ; kele wale aku imua o ka Pnhu Baiote, me ka iawe pu ole i n.i Pulupaia Hookaa Auhau. a hoike aku imua o kela mau Luna. I Nolai!.i, ke paipaiia aku nei na kanaka a pau i kaa na auhau, a i ioaa na puiapala i. kau pu ia ine na huaolelo, Kupono ike i I Koho Balotn," e iawe pu inai i keia paiapala, i kupono ai e like me ke Kanawai. E ia- i we mai me na palapala i ioaa ka mana ko- ; ho baiota ; a ina e hele wale mai, e hoohoka jia ana oukou. Mai poina, nka, e makaala,; ja eleu a ianakila no ka maiama i ko oukou ; uiau pono. j