Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 20, 18 May 1878 — Page 1

Page PDF (1.50 MB)

This text was transcribed by:  Puakea Nogelmeier
This work is dedicated to:  Edith Kekuhikuhipu'uoneonaali'iokohala Kanaka

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XVII. HELU 20. POAONO, MEI 18, 1878.      NA HELU A PAU 859.

 

KA NUPEPA Kuokoa me ke Au Okoa

I HUIIA.

 

NA OLELO HOOLAHA-O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no ka puka mua ana ; elua puka ana, he $1.50; no hookahi mahina, he $2.00.

NA KANIKAU A ME NA MELE:-He 4 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 25 lalani.

HOOLAHA MAU:-E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.

        E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.

 

KA

NANEA EEHIA

O KA HIWAHIWA OPIO

BABELA

KA MAMO MAKAHIAPO O NA I UHAKA ALII NANI

ABEONA A ME MARIADANE,

KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI

HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO

MAKAMAE O KA IU O

COMOHERA!

KA

IA MALUNA O NA KUAHIWI, MAWAENA O NA AWAWA, MALALO O NA LAU

LAAU, A HOEA I NA WAOAKUA, E KE KUPUA O KA WAO

ALINOE-LUSIANA:

O KE KUKULU HIKINA LOA O KA ILIHONUA NEI

MOKUNA 1----HELU 6.

 

EIA nae kahi kupanaha, i ka hoomaka ana o keia poe ikaika nui wale e panee aku i ka moku iloko o ka opu o ka moana, aia hoi ua pupu a pahua iho la ka ikaika o keia poe kaeaea, aole loa he neeu iki. Ua imi lakou me ka hooikaika a me ka hoomanawanui i wahi e panee aku ai mai ka aina aku, aole nae he makili o ka neeu aku. No keia mea, ua haule pu iho la ko lakou manaolana, a aneane e haalele me ke kaumaha. Aka hoomanao koke ae la o Babela i ke kii wahine opio ma ka ihu o ua moku nei, ke kaikamahine hoi a ka laau kamailio, a hele koke aku la ia a pane aku la imua ona penei:

        "O! e ke kamalie hiwahiwa a ke kumu laau Leo nahenahe o ka waokele, pehea la wau e hana aku ai i panee ai kuu moku a lana i ka ilikai?"

        "E kau oukou maluna a e noho maluna o kona mau noho panio me ka makaukau me na hoe, a e hookani ae o Opiare i kana lira me ka mele ana i ka leo mele lahui nohea hoolailai o ka aina, a e neeu keia moku," wahi a ke kii.

        Hauoli ae la ka manao o keia poe a pau, a hoomakaukau iho la no ka hooko ana i na kuhikuhi a ke kii kupua, ka mea nona ka leo nahe lai honehone o ka puuwai e hiki ole ai ke pale ae i ka hoohihi ana a kuko aku e lilo i hoa kaunu ma na mele hoonanea o na aluna ahiahi wehe olu, malalo o ka nani konane a ke aliiwahine o ka po.

        Kau aku la lakou a pau maluna o ua moku nei, a noho makaukau iho la kela a me keia ma kona noho iho. Ia manawa i pa iho ai na lima waliwali o Opiare maluna o ke kaula o kana lira, a i ka mapuna leo uhene mua, ia manawa lakou nei i ike iho ai i ka nee malie ana aku o ua moku nei, panee aku la me ka nani a nalo aku la ka ihu iloko o ke kai, a inu aku la ke kii wahine opio a hoea hou mai la me ka hiona ui. Nee aku la ua moku nei iluna o ka ilikai a haalele iho la i ka aina me na manao maikai mai o na kanaka a pau o ka aina, koe wale no nae ka Moi Pilesia, ua ku mai la ia me kona mau maka e haka pono mai ana i ka moku, me ke ake nui e lilo ae ka inaina e nalu ana iloko o kona umauma i kikiao makani nui, a e pulumi aku i ka moku o Babela a nalo loa mai ka ilikai aku.

        I ko lakou hala ana aku he kanalima paha mile mai ka aina aku, alawa mai la na maka ike loa o Lainesia ihope nei, a ike mai la i ua Moi nei i ke ku aku ma ka aekai, me he opua la ka uliuli i ka piha me ka inaina.

        O ka lakou nei hana nui ma ka moana, oia ka hoolohe ana i ka moolelo o ka hulu mamo lelo, mai kekahi mai o na kaula, ka mea hoi nana i kauo ia Babela e hele ma keia huakai. Penei ka moolelo o ua hulu nei:

        Aia kekahi hipa kane nui e noho ana ma na aekai o Bocotina, i kekahi opiopio elua me kekahi pilikia, a i kumu e pakele ai ua mau keiki nei, ua lawe aku la ua hipa nei ia laua a huna maloko o kona hulu a holo aku la maluna o ka aina a au ma na moana a pae ma na aekai o Kolita. Hookahi o na keiki, o Hera, he kaikamahine, ua haule aku la ia ma ka moana a make, a koe iho la o Pelira ua lawe lanakila aku ka hipa iaia a pae ana i ka aina. I ka pae ana aku nae i ka aina, no ka paupauaho loa a me ka nawaliwali o ua hipa nei, moe iho la ia ilalo a make aku la. Uwe iho la ke keiki opio me ke kaumaha nui, a pule ae la e haawi ia mai kekahi mea mai ke kino mai o ua hipa nei i lilo ai i mea hoomanao mau nana. Mamuli o ka pule kanae aloha a ua keiki uuku nei, ua haule mai la ka mana lokomaikai o na lani, a lilo koke ae la ka huluu o ua hipa nei i momi gula, kau aku la he nani i ike ole ia ma ke ao nei. Mailaila ka lawe ia ana aku o ua hulu makamae nei a kau ia maluna o kekahi lala o ke kumu fiku o ka ulalaau laahia, a mai ia manawa mai, ua makahehi nui loa na Moi, e ake ana lakou e loaa keia momi nani lua ole o ke ao nei.

        O ka aina mua a Babela ma i pae ai, ia no ke aupuni o ka Moi Sikasa, a oiai lakou imua o kona alo alii, ua haawi mai la ia i na hookipa aloha ana me ka oluolu nui, a ua hui pu mai kona mau makaainana me ia. Hookahi mea a lakou nei i ike aku ai maluna o na helehelena o ua Moi nei a me kona mau makaainana oia no ke kaumaha o ko lakou mau hiohiona. No ia mea, ua ninau aku la lakou, "heaha la ke kumu o ko oukou kaumaha, e like me ka hoike mai a ko oukou mau nanaina?"

        Pane mai la ka Moi. "E nana aku maluna o kela kuahiwi, a e ike aku no oukou no oukou iho."

        He mamao loa keia kuahiwi, aka, alawa aku la na maka o ke kanaka iike a Babela, a ike aku la ia he poe Pilikua nunui me na pono kaua ma ko lakou mau puhaka, a hai mai la i kana mea i ike aku-ai.

        "Ae," wahi a ua Moi nei me kona mau makaainana, o lakou ka mea nana i i hokaumaha mau ua makou. Ua hele mau mai ma ko makou aina nei a luku me ka hoomainoino i ko makou mau hoa kanaka. "Aka ke kahaha nei makou no ka ikaika launa ole o kou mau maka!"

        E ka mea heluhelu, o keia mau Pilikua, he eono ko lakou nui, a ua olelo ia ua paono ia ko lakou mau lima, a he eono mau mea make a ke kanaka hookahi e paio mai ai i ka wa hookahi. Aka, e hoomanao kakou, o keia poe opio malalo o Babela, ua wae ia lakou no loko mai o ka puali kaua nui o ka lahui i olelo ia ua hanau ia mai me ka wiwo ole, a nolaila, aohe io no he mea e wiwo ai. Oiai, ua hanu aku la ua poe Pilikua nei i ke koko o na malihini, a e hoomakaukau ana lakou e hele mai a e luku ia lakou; aka, ua ike e ia aku la nae, a ua hoomaopopo ia ko lakou nui a me ke ano o ka lakou mau pono kaua, a ua makaukau na koa malihini e ku aku imua o lakou a paio aku me wiwo ole a me ka makau ole.

        He la kaumaha ua la nei no ka puali Pilikua, no ka mea, mahope iho o ka pau ana o ka paio ana me na malihini, ua hele iho la lakou i ka ahailono nana e hoi aku a hai i ka lono i ko lakou mau home kuahiwi no ka hopena i kau aku maluna o lakou, no ka mea, ua pau loa lakou i ka luku ia.

        He hauoli nui kai ulu ae mawaena o keia lahui i hoopakele ia mai ko lakou mau kumu hoopoino ae. Haawi mai la lakoui ka lakou mau hoomaikai ana imua o Babela ma, a hooi loa ia ko lakou mau lokomaikai.           (aole i pau)

 

HOOLELO O KE KAU

Ahaolelo o 1878.

 

LA HANA 8 MEI 1878.

        Halawai ka Ahaolelo ma Aliiolani Hale ma ka hora 10 a m e like me ka hoopanee. Peresidena Hon G Rhodes ma ka noho. Pule ia e ka Rev. M Kuaea, heluheluia ka moolelo o ka la i hala a ma ke noi a ka Hon S K Kaai, ua aponoia.

NA PALAPALA HOOPII.

        Waiho mai ka Hon. Palohau, he palapala hoopii na na pake o Honolulu, e kuai akea ia ka opiuma, haawi ia i ke komite kalepa.

        Waiho mai ka Hon. Moanauli. He palapala hoopii no Honolulu nei, e hookaawale i $3000, no ke alanui ma Pauoa, waihoia i ke komite o na hana hou.

        Waiho mai ka Hon. Kaukau. He palapala hoopii no Kaanapali, e hookaawaleia i apana hana alanui okoa, a i Luna alanui okoa, haawiia i ke komite o na hana hou.

        Waiho mai ka Hon. Kealawaa. He palapala hoopii no Puna, e hoihoi ia na lepera i ko lakou mau mokupuni iho, haawiia i ke komite malama ola.

NA HOIKE O NA KOMITE.

        Heluhelu mai ka Luna Hoomalu o ka komite hooponopono Bila Kanawai no na mea malalo nei.

        1 E hookaawale i kekahi puu dala. 2 E hoopau i ka mokuna 13, o ke kanawai 1876 a e hoala hou i ka pauku 673 o ke Kanawai Kivila. 3 He bila e hoololi ai i ka Pauku 780 o Kanawai Kivila i aponoia ma ka la 22, o June 1868. 4 He Bila e hoololi ai i ka Puku 1423 o ke Kanawai Kivila. 5 He Bila, e hoololi ai i ka Pauku 513, o ke Kanawai Kivila. 6 He Bila, e hoololi ai i ka mokuna 16, o na kanawai o 1870.

        O na bila elua mahope nei. E hoihoi hou ia aku i na Luna nana i lawe mai.

        1 He Bila, e hoololi ai i ka Pauku 60 & 61, ma ka olelo Hawaii, e hooponopono ai i ka hana ana ma na hihia karaima. 2 He kanawai e pili ana i ke kuai a me ka lole ana i ka Bibi. Noi ma Ke'Lii Kipi e apono i ka hoike a ke komite. 3 Hoololi mai ka Hon. Aholo e waiho i kela mau Bila hemahema, a ka heluhelu elua ana, alaila, hooponopono hooloia. Heluhelu mai ka Hon. Kipikona ka Luna Hoomalu o ke komite malama oia i ka lakou hoike no na mea malalo nei.

        1 E Haawi i laau lapaau, a me ona Luna ma Kau Hawaii. 2 Aole e lawe hou i na lepera ma Kalawao. 3 E haawi i dala no kekahi kauka noho ma Lahaina. 4 E kukulu i Halemai ma kela mokupuni keia mokupuni. 5 E lapaau na kahuna Hawaii me ka laikini ole.

        Ua manao ke komite, ua kue i na kanawai o ka papa ola, a ua manao ke komite e waiho i keia mau noi ma ka papa, a hiki i ka wa e waiho mai ai ka Papa ola i ka lakou hoike. Noi mai ke'Lii Ake e apono i ka hoike a ke komite, hooholoia.

NA OLELO HOOHOLO.

        Noi mai ka Hon. Halstead, e ae ia oia e heluhelu i kekahi bila ana i hoolaha mua mai ai, hooholoia.

        Heluhelu hou mai no oia no ka manawa mua, he bila kanawai, e pili ana i ka nui o na dala a ka poe kepa e ohi mua ai. Haawi ia i ike komite hooponopono bila kanawai.

        Noi mai ka Hon. Smith, e ae ia oia e heluhelu i kekahi bila ana i hoolaha mai ai, hooholoia.

        Heluhelu hou mai no oia ka manawa mua, he kanawai e hooponopono ai i na alanui, a me na alahaka o Maui. Haawi ia i ke komite hooponopono bila kanawai. 

        Waiho mai ka Hon. Nawahi he olelo hooholo, e kauoha ia ke Kuhina o ko na aina e, e waiho mai i na palapala, a me na hana a pau, a ko kakou elele Hon. H A P Carter me ke aupuni o Beritania, a me na mea e pili ana me Inia, e like me kekahi hapa iloko o ka haiolelo alii.

        Kamailio hou mai no oia i kona manao no keia olelo hoohole, a hoakaka mai hoi i na kumu o kona lawe ana mai i keia olelo hooholo.

        Kamailio mai ke Kuhina Kalaiaina, he pono no kela mau palapala imua o keia hale, aka, aole nae he mea mau keia, aole no hoi he hana maikai, nolaila, ke nonoi nei au, e haawi i keia olelo hooholo i ke komite o na aina e.

        Kamailio mai ka Hon. Halstead i kona kokua i keia olelo hooholo.

        Hoololi mai ka Hon. Smith e haawi ia i ke komite wae, oiai e hoopaapaa ana ka hale no ke komite kupono e waiho ia'i keia olelo hooholo ua hoomaha ka hale a ka hora 1 p.m.

        Hora 1 p.m. Noho ka hale.

        Kamailio mai ka Hon. Nawahi, owau ka mea nana i lawe mai i keia olelo hooholo makemake no hoi au i ka hoololi a ka luna o Wailuku, a noi mai e ninau ia ano, hooholoia.

        Mahope o ka noonoo ana, ua haawi ia ka olelo hooholo i ke komite o na aina e, e like me ke noi a ke Kuhina Kalaiaina.

        Waiho mai ka Hon. Kakela he olelo hooholo, e waiho mai ke Kuhina Kalaiaina i na olelo aelike, a me na palapala e pili ana i ka Hote Hawaii, ua hoeholoia.

        Hoolaha mai ka Hon. Kaiaikawaha i kona manao, e lawe mai ana oia he bila e kauoha ana i na oihana kalepa a pau e kakau ia ma ka olelo Beritania wale no.

        Hoolaha mai ka Hon. Kamauoha i kona manao, e lawe mai ana oia he bila, e hoololi ai i ka auhau ilio.

        Hoolaha mai ka Hon. Kaoliko i kona manao, e lawe mai ana oia he bila e haawi i ke Kuhina Kalaiaina e hookaawale i wahi kaawale iloko o keia kulanakauhale no ka poe kalepa pai.

        Noi mai ke lii Kipi, e hapai i na hana o ka la, hooholoia.

 

NA HANA O KA LA.

        Heluhelu alua ana i ka bila kanawai, e hoopai ai i ka mok 58, o na kanawai o 1876, oia hoi ke kanawai e hoomahuahua ana i ke dute maluna o kekahi mau waiwai.

        Noi mai ka Hon, Kakela e haawi ia i ke komite waiwai, hooholoia.

        Heluhelu alua ana i ka bila kanawai e hoololi ai i ka pauku 892 o ke Kanawai Kivila, i Lunakanawai Hoomalu no Wailuku Maui.

        Noi mai ke lii Kipi e haawi i ke komite o ka hale ma ka la apopo, hooholoia.

        Heluhelu alua ana o ka bila kanawai e hoololi ai i ka pauku 780, o ke Kanawai Kivila i apono ia ma ka la 22, o Iune, 1868, e hoonoho ana i lunamakaainana no Honuaula Maui.

        Noi mai ka Hon Bickerton e haawi i keia bila i ke komite hookolokolo, hooholoia.

        Heluhelu alua ana o ka bila kanawai, e hoololi ai i ka pauku 513 o ke Kanawai Kivila.

        Noi mai ke'lii Ake e hoopanee loa, hooholoia.

        Heluhelu alua ana o ka bila kanawai, e hoololi ai i ka pauku 1423, o ke Kanawai Kivila.

        Noi mai ka Hon. Kakela, e haawi i keia bila e kakjau poepoe, hooholoia.

        Noi mai ka Hon. Aholo, e heluhelu ekolu ia keia bila ma ka Poalima, hooholoia.

        Heluhleu alua ana o ka bila kanawai e hoololi ai i ke kanawai e pili ana i ka lole ana i ka bipi, e hoololi ai i ka pauku 1 a me 3, o ke kanawai i aponoia ma ka la 22, o Iune 1868 a i apono hou ia i ka la 18 o Iulai 1874, a i apono hou ia ma ka la 15, o Sepat, 1876.

        Noi mai ka Hon Kaoliko, e haawi i keia bila i ke komite o ka aha hookolokolo , hooholoia.

        Heluhelu alua ana o ka bila kanawai, e hoololi ai i na pauku 60, a me 61, ma ka olelo Hawaii o ke kanawai, e hooponopono i ka hana ana ma na hihia Karaima i apono ia ma ka la 16, o Sept. 1876.

        Noi mai ka Hon. Kakela, e waiho i apono ia ma ka la 16, o Sept. 1876.

        Noi mai ka Hon. Kakela, e waiho i keia bila ma ka papa, hooholoia.

        Noi hou mai no oia e hoopane ka hale a noho hou i ka la apopo hora 10 a m Hooholoia. Hoopanee ka Hale.

LA HANA 9, Mei, 9, 1878.

 

        Halawai ka Ahaolelo ma Aliiolani Hale ma ka hora 10 a m e like me ka hoopanee ana. Peresidena Hon. G Rhodes ma ka noho. Puleia e ka Rev. M. Kuaea. Heluheluia ka moolelo o ka la i hala, a ma ke noi a ka Hon. J A Kaukau, ua aponoia.

NA PALAPALA HOOPII

        Waiho mai o Hon. Kaukau he palapala hoopii no Kaanapali, aole ae aku i na pake e komo hou mai i Hawaii nei. Haawiia i ke komite kalepa.

        Waiho mai o Hon. Kamauoha he palapala  hoopii, no Kona Hema, e hoonohoia no na lepera ma ko lakou mau apana iho. Haawiia i ke komite malama ola.

NA OLELO HOOHOLO.

        Noi mai ka Hon. Keau, e ae ia oia e heluhelu i kekahi bila ana i hoolaha mai ai hooholoia.

        Heluhelu mai oia he bila e auhau ana i na bipi. Haawia i ke komite hooponopono bila kanawai.  

        Heluhelu hou mai oia he olelo hooholo, e kauohaia ke Kuhina Kalaiaina e lawe mai i ka buke hoike o na lilo a me na loaa o ka Halemai Pupule, hooholoia.

        Hoolaha mai ka Hon Kapahu i kona manao e lawe mai i keia mau bila. 1 E hoololi ai i ka puaku 2 o ka mokuna 41 o ke Kanawai Karaima. 2 He bila e hoololi ai i ka pauku 3, mokuna 56 o ke Kanawai Karaima.

        Waiho hou mai no oia he olelo hooholo, e kauoha ana i ka Loio Kuhina e wehewehe mai imua o keia Hale, heaha la ka loihi o ka manawa kupono a na haku e hoopii ai i na kauwa haalele hana, oiai ua hoopiiia ke kauwa hana no ka haalele hana, oiai ua hoopiiia ke kauwa hana no ka haalele ana i ka hana no ka hora hookahi.

        Hoakaka mai ka Loio Kuhina i kona manao, o ka hele ana o ke kauwa e imi i kona mau pono imua o ka Aha Hookolokolo, aole ia he haalele hana.

        Hoololi mai ke lii Kaai, e hoolaha aku ka Loio Kuhina ma na nupepa elua, i ike na Lunakanawai a me na haku hana i ke ano o ka haalele hana i oleloia ma ke kanawai. Hooholoia ka olelo hooholo me ka hoololi a ke lii Kaai.

        Hoolaha mai ka Hon Kaiaikawaha i kona manao, e lawe mai ana oia he bila kanawai e kipaku ai i na pake paahana ke pau ka manawa hana malalo o ka aelike.

        Noi mai oia e kapae i na rula, e heluhelu i keia bila, hooholoia.

        Heluhelu mai ka Hon. Kaiaikawaa no ka manawa mua he bila kanawai, e kipaku ai i na pake paahana ke pau ka manawa hana ma ka aelike. Haawiia i ke komite hooponopono bila kanawai.

        Heluhelu mai ke lii Kaai he olelo hooholo. Ma keia ke hoololiia nei ka olelo hooholo i hooholoia mamua no ka wa hana o keia Hale mai ka hora 10 a m, a hiki i ka hora 12 m. A e noho ka Hale mai ka hora 1 p m a hiki i ka manawa e hoopanee ai, no elua pule wale no; hooholoia.

        Heluhelu mai ka Hon. Kamauoha he olelo hooholo, e kauoha koke aku ke Kuhina Kalaiaina i ka luna alnaui e hele aku e nana i ke alanui o Kakaako.

        Noi mai ka Hon. Kamika, e kohoia ka mea hanohano o Kona Hema i komite e hele e nana; hooholoia.

        Noi hou mai no oia, e hapai i na hana o ka la, hooholoia.

NA HANA O KA LA.

                Hapaiia ka noonoo ana i ka bila kanawai e hoololi ai i ka pauku 892 o ke Kanawai Kivila imua o ke komite o ka Hale ma kona heluhelu elua ana. Hon. Kauai ma ka noho , oiai e kamailio ana ka luna o Wailuku. Hoomaha ka Hale.

        Halawai ka Hale ma ka hora 1 p m, a no ka akoakoa ole mai o ka hapanui o na hoa o ka Hale, ua nonoi mai ka Hon. Aholo, e hoopanee ka Hale a halawai hou i ka hora 1 auina la o ka la apopo; hooholoia. Hoopanee ka Hale.

 

HE MAHALO PIHA

 

        Ke haawi aku nei au i ko'u mahalo i ka poe a pau i haawi mai i ka lakou mau kokua no ka halepule o Manoa, no lakou keia mau inoa a'u e hoohanohano aku nei. Ka Hiwahiwa a Hawaii $10, Charles Long, he Ikalia $5, Puamana, no Waialee $4, Manuela, he Pukiki, $2, D. Lena $2, B Kamaka $2, Moeaau, S. Paniani, W P Wod, J W Moanauli, D Kakelekula, Hipa 1, Hipa 2 M P Laka w, Kaiwi, Kupa, Kealoha w, Kauliokamoa, Maunu w, Kamokuiki, Kaaekapu w, Kaaua, Uahili w, Puhiki, S Kahalauhina, he poe lakou ma ka pakahi dala wale no, Kahalewai, Kumualii w, Mahiai w, he poe keia ma ka hapalua pakahi.

SEPENA HUKILANI.

Komite o ka Halepule o Manoa.

APerila, 22, 1878.

 

LULU DALA LUAKINI MA KEANAE.

 

        Ma ka la 7 o Aperila ua hoala hou ae nei no na hoahanau o keia apana he wahi paina lulu dala no ko lakou Luakini e ku nei, oiai ka makani e lawe liilii nei i na e pana pili i kela a me keia la a ke hakahaka loa iho la; a penei na hana, ua koho ia o Sarai, Kamakawaikau he komite imi i na mea ai, oia ka puaa; me kona dala ponoi, a loaa ka puaa he $4, a ma ke ahiahi Poaono la 6 o keia mahina ua hoomoa ia ua puaa nei, a i ka hiki ana mai o ka la a olelo ia maluna, oia ka la Sabati, ua akoakoa mai la na wahi kauna hoahanau, a me ka poe kuwaho, e paina i ua puaa nei me ka lulu ana i kahi lau Oliva.

        A i ka pau ana o ka paina, me ka lulu ana, ua helu ia na wahi kenikeni i loaa, ua hiki aku ka huina i ke $68, ua like ia me $108.75 a ua kupono hoi keia huaolelo ke puanaae, "heaha la ia he uleu paha," ua manao ia hookahi ahaaina i koe, alaila, lawa na dala no ka pilikia i manaoia ia, a ke manao nei au e oi ae naa ka loaa oia ahaaina mamua o na ahaaina i hala a ia a ike ia na hana oia la alaila hai hou aku no au. Me ka mahalo.

D W KALUA.

Honomanu, Aperila 16,1878.

 

MAIKAI KA HOI KA PAPA!

A ME

KA LAAU O KOU HALE

NO HEA LA?

KAI NO HOI NO KAHI O

WAILA MA!

Nana aku no hoi ia la

Ohi ka Io o ka Laau o Makawao

I ka ua mea hoi o ka nani o

Na PAPA! Na PAPA!!

A ME

NA PONO KUKULU HALE O NA ANO NO A PAU.

 

Aia ma ke kihi o na

ALANUI PAPU me MOIWAHINE!

HONOLULU

 

MALAILA E LOAA AI

E LIKE me ka MAKEMAKE

 

NO KE

KUMUKUAI MAKEPONO LOA!

 

PAPA! PAPA! PAPA!!

Na Papa Huluhulu,

Na Papa Manoanoa,

Na Papa i kahiia,

Na Papa Kepa,

Papa Hole Keokeo,

Papa Hele Ulaula.

 

NA LAAU, NA LAAU!

Na Kua,

Na Kaola,

Na Aaho,

Na Molina,

Na Peapea,

Pina Huluhulu,

Pine i kahiia.

 

NA Papa a me na Laau Ulaula!

Pili ulaula,

Pili Keokeo,

Pani Puka,

Pani Puka Aniani,

Ipuka Aniani,

Puka Olepelepe.

 

PENA O NA ANO A PAU!

Hulu Puna mai ka Liilii a ke Nui,

Aila Pena,

Aila Hoomaloo,

Waniti, Pale.

 

NA LAKO O  KELA A ME KEIA ANO!

Na Ami Puka Hale.

Na Ami Puka Pa.

ANIANI!

 

Pepa Hale a me na Lihilihi

 

E LOAA NO MALAILA.

 

PAAKAI HELU 1 O KAKAAKO me PUULOA

 

        No ke DALA KUIKE, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono.

 

E Kipa Nui Ilaila, i ike i ka Oiaio.

 

04 3ms

{END]