Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 25, 22 June 1878 — Page 3

Page PDF (1.67 MB)

This text was transcribed by:  Rob Escuadro
This work is dedicated to:  My tutukane Andrew Baker

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

EIA HOU NO,

NA WAIWAI HOU LOA!

 

DILLINGHAM & CO

HARDWARE & GENERAL MERCHANDISE

 

Ma kela a me keia ku ana mai nei o na Moku mai ana Aina E mai, a ina aku no a hoea hou mai, a kamumu i ke awa o kou nei!

 

NA TABU HAO A ME NA BAKEKE HAO!

O na ano he nui loa a lehulehu walt!

 

Na Pa-palai a me na Ipu-ti aole i kaemai,

Na Aila Pena a me na Pena o na ano he lehulehu wale,

Na Vaniki e hoohinuhinu a hoolilelile ai i na kaa a me na pono hoonani

Hale i hele ai kela a anapa me he aniani kilohi la,

Na Hulu Baraki o na kaina a pau,

 

KA AILA MAHU AA NANI A MAIKAI LOA O KEIA AU NU HOU! NU HOU!

No na Ipukukui Mahu mai Bosetona mai nei.

 

Na Kaula o na Ano a pau,

)me he mea la aole paha ano kaula i koe aku i na aina e.)

Na Kamaa Hao me Kui Kakia,

(no na kapuai Lio.)

 

NA PALAU! NA PALAU E!!

Eia no hoi ia makou na Palau Kila Kaulana! wawahi Eka o Parisa, nana e eku haulani aku na apaa lepo, o na aina i hele a konea ka lepo.

He nui no ia makou na Palau Moline me na Palau Kila Lio Kaukahi!

Na Palau Hao Mama mai ka $6.00 a hiki i ka $22.50 o ka mea hookahi!

Na Halo, na mea waele nahelehele.  Na Ho Lio, maikai a paa loa.

Na Kaa Huila Barela, ikaika a hemohemo ole;

Na Kua Bipi, na Lei Miula a me Lio,

Na Kaulahao Bipi, na kaulahao huki mua a peki hope,

Na Laau Kaa kaukahi a kau loa.

 

Na @ Mahiai o Beritania a me ko Amerika!

O NA ANO HE LEHULEHU WALE!!

 

Na Koi Kipakua, na Kipikua a me na OO,

Na Kopala o kela me keia ano,

Na O-Manamana, he huana lehulehu,

Na Kope Opala Kila, Hao, a me Laau, paa loa.

 

 NA PAHI OI WINI OKI KO A ME OKI LAIKI,

NA MEA PAAHANA A KA POE KUKULU HALE HE NUI WALE,

Na iho Kua a me na Hao e Holuholu ai o na ano kaa a pau.  Na lako hale he nui loa, a me kekahi mau waiwai e helu aku a e manaka!

 

O keia mau waiwai a pau i hoike ia ae la, eia ke ahu lala kukui mai nei, ua hele ia la a ku ka paila.  a e hoopaki aku ana makou i ke kuai ana ma na kumukuai e waiolu like ai mawaena  o makou a me ka poe mea dala.  Nolaila, e na makamaka, mai kikaha loa ma ke alanaui, uka he pono ke kipa hale a ninau, i ike na mea e hooko ia ai ko oukou makemake.  Ke manaolana nei no hoi makou e ku mai ana ka moku "MYSTIC BELL," me na waiwai hou, a hui mai me keia e ku nei ka paila, hewa i ka wai.

DILLINGHAM & CO.,

(856 @)      (DILINAHAMA MA.)

 

KE HOOLAHAIA AKU NEI mai keia la aku au weheia ka piti o Mr H.J.AGNEW me ka Hui o DILINAHAMA ma, aole hoi he mana iaia no ke kakau ana i ka inoa o ka Hui, a me ka lawelawe ana i kekahi haua e ae o na @ @.   Honolulu, Maraki 20, 1878.  B.F.DILLINGHAM, S.N.CASTLE.  na kahu Waiwai no C.H.Castle a me kona mau keiki no ole elua.-Na o W.R.Castle kona lelo.   831tf

 

S.B.DOLE,

HE LOIO A HE KOKUA no na KANAKA ma ke Kanawai.  E hiki no iaia ke lawe i na hibia o keia a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni.  Kaena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini.

Honolulu, Oahu, Januari 19, 1878   3ly

 

MOKUAHI HOU NO KOOLAU, OAHU!

Ke hoike aku nei Makou i na kanaka @ o Koolau, Oahu ke kapilila nei ma Kapalakiko he

MOKUAHI HOU

No kakou. a ke manao nei makou. e kaapuni mau ua nokuahi la ia koolau @ @ a me keia malama, a e kuai aku no makou ma ke Dala Ku ike i@ 1,000 Ahui Maia i kela a me keia holo ana.  Ma ka malama ae nei o Iulai e hiki mai ai ua Mokuahi la, a e hooholoia ma ua ala holo moku la.

WILDER & CO.

844 lm    (WAILA MA.)

 

CECIL BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

 

A HE AGENA no ka Hoolaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.

Helu S. A lanai Kaahumanu,  Honolulu. H.P.A.   2y

 

HIA KA NANI LA!

Ma ka Halekuai ma Honopueo,

HEAHA WAHI A KAHI?

Eia na papale Waiosila wahine a me ko na kane a me kekahi mau ano papale o me he nui wale ano hou.  Na hainaka @ @ @ @, na hainaka na-u, ua hainaka aka ia, ma hainaka elele a me na hainaka ulaula pua nui nani a @ @.  Na kihei heluhia @ ano hou loa.  Na waiwai o kela a me keia @, he nui wale a he emi loa ke kumukuai. e hele nui mai i ike poea.   000 KIM Ma.

@, @, Hawaii, Apr, @, 1878.   @ @.

 

Castle a me Hatch.

O KAKELA OPIO A ME F.M.HATCH, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna.  A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai.  me ka imi ana i na Palapaia Sila Aina.  ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoaie Dala ana.

W.R.CASTLE, Luna Hoolaio Kope.

Keena Hana, ma Alanui Kalepa, Honolulu, 3 puka manae aku o Alanui Papu      3 6ms

 

NA KAUKA

T.P.Tisdale a me C.L.Tisdale.

HOMEOPATHISTS.

HALE OIHANA A ME KAHI NOHO AIA make alanui Beritania. mawaena o ka Luakini o Kaukeano a me ka pa hale o Kaleleonaani.  E loaa no kekahi kauka o maua ma ke keena oihana @ @ wa a pau.  O na poe a pau e makemake ana ia maua, e mikiala no maua me ke kaulua ole i ke ao a me ka po.  

T.P.TISDALE.

Honolulu, Mar.28, 1878   852 tf

 

WAI! WAI!

O NA POE A PAU NO KA PIULA MAI O ka Oihana Wai o Honolulu, ko lakou pomaikai wai hooma-u mea kanua wahi e ae paha, ke hoolahaia aku nei na hora e hoomau ai mai keia ia aku a iki i ka wa e hoolaha hou ia aku ai, oia keia, mai ka hora 6 A kakahiaka a hiki i ka 8 A.M. wale no.  Ua kanohaia na Makai, e hoike mai i na poe kue i keia kauoha: a o ka mea e loaa ana au kue i keia mau rula. e nele no oia i ka wai.

R.LISHMAN.

Luna o k Oihana Wai.

Aponoia e J.Mott Smith, Kuhina Kalaiaina.  Keena Oihana Wai o Honoulu, Mar 21, 1878.   831 tf

 

E. STREHZ,

(AILUENE.)

MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano.  E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaona a pau.  Ma ke kihi o alanui Papu a me hotele, ma Monikahaae.   (845 ly)

 

NUHOU! NUHOU

UA HOOKOHU pono mai na mea nona na inoa malalo, i mau agena olaio no ka Hui Hana Kaa Cortland, o Cortland Na loka.  Kia no hoi ma ko makou nei Keena, he papa kuhikuhi maopopo o na kaa ukana, na kaa holoholo lealea a pela aku, i hiki ke wae a ka makemake, a he haahaa loa no hoi ke kumukuai, a ua mahalo nuiia keia mau anokaa a pau no ka mikioi, ka nani a me ka paa maoli no o ka hanaia ana.  he agena no hoi ko au Hui nei ma.Canada, ma Wale Hema Hou a ma kekahi mau aina e ae no hoi kahi.  i lawe nolia aku ai ua mau kaa nei ma ke ano waiwai kalepa.                                                                                                      E hiki no ia oukou e na makamaka ke hele mai ma ko makou halekuai, e ike i na papa kuhiauhi a me ka makou mau kumukuai ae ua mau kaa nei.  e weiho mai i na kauoha ia makou me ka hoomakauhi pu hoi i ka oukou mau okeni, a @ o na mahina ekolu wahe no mai ka la aku e loaa mai ai o ka oukou mau kauoha, e loaa no ua mau ano @ nani ia ia oukou.

DILINAHAMA Ma.

Helu 95 & 97, Alanui Moi, Honolulu, Oahu.   857 tf

 

Nuhou o ko na Aina e!

 

     E oleo ana ka Nupepa Journal des Debats penei:  Ua loaa mai na hopena holopono o ka Kauna Suvalofa misiona.  Ua ae aku nei o Rusia e waiho aku i ke kuikahi imua o ka Ahaolelo.  Ua ae na mana a pau o Europa i keia mea, a e hui ana ka Ahaolelo ma ka la 11 o Iune.

     Ua loaa mai la he lono telegarapa malu mai Ladana mai. e olelo ana au kue akunei o Enelani i na mea i waiho ia aku nei e Kauna Suvalofa, e hoike ana no ko Rusia  makaukau e waiho aku i na ninau a pau i hapai ia mai e ke kuikahi, i ku i ka mahalo o na mana a pau o Europa.

     Aole no nae e hoopuka koke ia ke kono ana i ka Ahaolelo, a hiki i ka wa e hooia loa ia ai na hoike kupono mawaena o Enelani a me Rusia.  Aole no hoi he kumu e manao aku ai e  haule poho wale ia kumu hana.

     Ua kahea aku nei ka nupepa Golosa o Sana Peteroboro i ke aupuni, e haalele i na manao kuihe, a e hoike akea ae, ina paha he oiaio ko Rusia ae aku i ka Enelani mau koina, a he hoopunipuni paha.

     Maloko o ka hale Ahaolelo makaainana o Enelani, ua olelo ae o Haku Northcote.  ua hiki ole iaia ke hoike mai no na kuka ana i pili i ka ahaolelo, aka.  he pono ke olela ae e holo pono ana no.

     Ua hiki mai kekahi lono mai Kopenehagena mai, e olelo ana, au hala aku nei i waho he elima mau mokumahu kaua Rukini mai ke kai Baletika aku, a he elua o lakou he mau mokuhao.  He lehulehu wale hoi na moku e ae e hoomoali aku ana mahope o lakou la.

     Ke ano akakuu iki mai nei hoi ke kau o ka weli o na hana ma Konatinopela.  O ka nee ana aku nei o na puali kaualio Rukini imua ma Pirineki, a he mea i hoomaopopo ia e na Tureke, e hoao aku ana e lawe pio ia Piragosa, me ka manao e noho mana maluna o ke alahele i Kavaka, ua hooleia mai nei e Kenela Todelabena.  Ua kuahaua ia ae ua hookela wale aku o Kenela Souelofa i i kona mana, mamuli o kana kauoha ana e noho ae na Rukini ma Pirineki, a ua hana hoi i ka mea i kauoha ole ia iaia, a ua nee aku la na Rukini mai Pirineki aku.  Ke hauoli pu nei na aliikoa Rukini a me ko na Tureke ma na hele holoholo pu ana.  Ua hoopuhemo nui ia ka hoala ana i na pakaua.

     E haalele aku ana ka aumoku kaua hao o Geremania ia Wilehelemesova, no ka holo ana iwaho ma ko Geremania moana, a anoi paha o kapalulu nui loa aku i ke Kaiwaenahonua.

     Aohe no i lana maikai loa na manao no ka maluhia.  Ua ala mai kekahi ano pioloke, no ke kahulihuli mau o ko Auseturia kulana.  Eia o Auseturia ke hana aku nei i na mea kupono ole ia Rusia, aka aole nae he kanalua i koe no ka noho ana o ka Ahaolelo.

     Ua ae lokahi aku nei o Rusia a me Enelani, no ke kono ana aku e noho ka Ahaolelo ma Berelina.

     Ke mau nei no ka manao o ka nupepa Manawa o Ladana, no ke kupono ia Enelani ke lele aku e hoomalu ia Tureke ma Asia, a pela no hoi ka manao o ka nupepa Pall Mall Zrzette.

     Ua loaa mai na hoike he lehulehu mai na aloalii mai a pau o Europa, no ka maopopo loa o ka halawai koke o ka Ahaolelo, aka ua ala mai no nae na manao hoo@. mamuli o na hoomakaukau kaua nui o na aoao elua i keia wa, a me ke ano o ke kulana e hoopuni ana ia Konatinopela.

     Ua hoike aku la o Kauna Anaderese imua o na eleie, aole loa e ae wale aku ana ke aupuni Emepera o Auseturia iaia iho, e noho a ke kulana anoninoni mamuli o ka hilinai wale ana aku maluna o na mana e ae.  Ua kupono loa na liuliu kaua ana, no ka mea ina e halawai ana ka ahaolelo, a ma ia mea e ikeia ai ka ouli o na mea e hiki mai ana, a e kauo ia aku ai hoi o Europa iloko o ka hoomapopo pono ana, alaila e hiki mai auanei ka wa o na hoololi ana ma na mea pili i na palena aina e pau. Ke ake nei o Auseturia e hoopuipui ae i kona mau puali a ikaika maloko o Dalematia a me Teranesulevania, a pela hoi ma kekahi mau knlana hoopale e ae, a e hoopaa hoi i na laina no ka wa e haluku mai ai na hoonene o ke kaua.  E hooikaika no o Ausetusia no ke kukulu paa ana i ka maluhia, a e ku hoi e hoopale no ko Europa mau pono a me na pomaikai kuikawa.

     E noho ana ka Aha Kuhina o Beritania e kuka ma na mea e hiki ai ke ao aku i na @ Beritania oiai lakou e noho aku ana i ka Ahaolelo.

     Ua hoike pili aupuniia ae, ua hoopuka aku nei ke Aupuni ma Berelina i ka olelo kauoha, no ka hoakoakoa ana o na mana o Europa ma ka la 11 o Iune, a o Bisimaka ke noho hoomalu mai ana, o Barona Bulow ka lua o ko Geremania mau elele.  O kahi e akoakoa ai keia Ahaolelo aia ma loko o ka Halealii kahiko o Radezeilla, ka hale hoi i hoala houia iho nei i keena oihana no ke keiki Alii Bisimaka.  E hoike ana ka Nupepa Republique Francais, ke manaoia aku nei i kela a me keia hora ka loaa mai o ke kauoha i ka ahaolelo.  Ma kekahi aoao hoi, e olelo ana kekahi lono i kakauia ma Berelina penei; O na kuka ana mawaena o Enelani a me rusia, aole ia i kau aku ma e kahua no ka ae ana aku ia Geremania e hoopuka i na kauoha i ka Ahaolelo.  E olelo ana he lono mai Konatinopela mai penei; ke nee hope aku nei na Rukini ma na wahi he lehulehu wale.  Ke hoomau nei no na kanaka Bulagaria i na hana luku ma ke kula o Areda, a ke auhee ala na Musulemana ma na Mauna o Rohedope.  He 19 paha na kauhale i pau i ke puhiia i ke ahi, a he nui na hapauea a me na wahine i pepehiia a kiola waleia.  E wehe houia ana hoi ke alahao mawaena o Varena a me Rusetaka.  Ua hoikeia ae he eono mau mahele koa o Auseturia e makaukau ana.  Ua loaa mai ke Telegarama, mai ka Nupaepa Hae mai o Bukaresaeta, e hoike ana, o na nee ana o na pualikaua o Rusia ka mea i hopohopo nuia a me he mea la o ko na Rukini manao.  o ka hoopilikia aku i ka helemua ana o na pualikoa a Roumania a me ka noho ana ma Bukareseta.

     E olelo ana ke kahi lono mai ka Nuapepa Manawa mai o Sana Peteroboro ua manaoia e waiho aku ana o Rusia i kekahi mea ano nui, no ka hooia ana i ke kulana o na mea a ka ahaolelo e hookahea iho ai, i oi ae mamua o ka ninau no na palena aina.

     Ua noho ae na Rukini ma Juma a me Eke-Setamebula ma ka Hema a me ka Hemakomohana o Sumala; o keia mau wahi hoi ua kaa loa aku mao o ka laina kaupale.  Ua hooweliweli aku o Fazila Pasha, e hooauhee aku i na Rukini.  O ke kumu nae o kona hoopuka olelo ana pela, no kona lohe mua ole i na mea i hana ia no ka haawi pio ia o Sumala i na Rukini.

     Ua loaa mai ka lono mai Konatinopela mai penei:  Ua lilo holookoa ko ke Suletana mana mai ona aku; he mea kupilikii ke kahuli ana o ka noho alii; ua ikaika loa ka aoao e ake nei e hoolilo ia Midehata Pasha i poo; ua hoike mai ka puali koa Tureke i ko lakou ano kue kuloko, a ua nui hoi ka pioloke ma Setameboula.

     POWA IA KA EMEPERA WILIAMA.

     Ua powa ia mai nei ke ola o ka Emepera Wiliama o Geremania, e Kauka Nobeline, oiai e holokaa ana ma ka auina la Sabati o Iune 2.  Ua ki ia mai ka pu mai loko mai o kekahi hale ma Untiu due Linden.  Ua ku ka Emepera ma ka lima a me ka papalina.

     Mahope koke iho o ka pahola ana ae o ka lono no keia poino o ka Emepera, ua holomoku aku na makaainana iloko o ka hale o ua Kauka Nobelina powa nei me ka piha i ka inaina, aka he elua ana mau ki-pu ana ana mai iwaena o na kanaka, a eha loa kekahi kanaka o Holtfeur, he mea malama hale hookipa.  No ke kuhihewa o na kanaka oia nei kai powa, hopu iho lakou iaia me ka lawelawe inoino ana, aka aole i liuliu a ike lakou i ko lakou kuhihewa, pakele kona ola.  Mahope iho ki pu iho la ua powa la iaia iho.  Hopu koke ia aku la oia a hooili ino loa ia maluna o ke kaa o ka halepaahao, a i ka wa a ke kahukaa e hookele ikaika ana ma kekahi puka-pa e komo aku ai i ka hale, ua kuia ae la ke poo o ua powa la iluna o ka kaola, a kekee kona a-i, a anei make koke no.

     O keia Kauka Nobelina powa no loko oia o kekahi ohana maikai a kulana hanohano no hoi.  O kona mau hoahanau ponoi kekahi mau aliikoa iloko o na puali koa o Geremania.  Aia ka ohana alii iloko o na manao kaumaha i keia wa.  Ua hoouna koke mai la na noho alii a pau o Europa a me Peresidena Makamahona i ko lakou mau aloha kuhohonu mo na manao walohia no ka Emepera popilikia, a ua komo pu mai hoi ka Peresidena Hayes o Amerika iloko o keia haawina o na manao kaumaha me ka manaonao.

 

MOOLELO O KE KAU

Ahaolelo o 1878.

LA HANA 33, JUNE 12 1878.

NA HOIKE O NA KOMITE.

     Hoike mai ka Peresidena no kekahi palapala i loaa mai ka Lunakanawai Kiekie mai.  e noi mai ana e hoopau ia ka Pauku 5 o ka mok.29 o na kanawai o 1878, a ua waiho pu mai me ka bila.

     Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mua ia ka bila, a waiho ia malalo o na rula.

     Hoike hou mai ka Peresidena, he palapala mai a Aholo mai, e noi mai ana i ka hale e hookuu hou aku iaia i manawa hou.  Ae ia.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

     Heluhelu mai o Hon. Kanealii he bila e wehe ana ia Kahului i awa kumoku, waiho ia malalo o na rula.

     Hoolaha mai o Hon. Keau he bila e kuai kudala ai i na Laikini kuai Puaa o honolulu.

     Hoolaha mai o Hon. Moanauli Jr. he bila e hoololi ai i ka mahele 4 o ka pauku 1 o ke kunawai i apono ia ma ka 1870, e pili ana i ke kuai ana i ka awa.  Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mua ia ka bila, a ua waiho ia malalo o na rula mau.

     Hoolaha mai ka Loio Kuhina he bila e hooponopono ana i ka hooko ana i na palapala kena kii, a pela aku ma na hui i hoohui ia o ko na aina e.

     Heluhelu mua mai o Hon. Malo he bila e papa ana i ke kuai ana i na aina o Hawaii nei, aole e kuai aku me na kanaka o na aina e, waiho ia malalo o na rula.

     Hoolaha mai o Hon. Kaumaouha he hoololi no ke kanawai e hoololi ai i ka pauku 118 o ke Kanawai Kivila i apono ia 1868.

     Heluhelu mua mai o Hon. Kanealii he bila e hoololi ai i ka pauku 1424 o ke Kanawai kivila; waiho ia malalo o na rula.

     Ma ke kapae ia ana o na rula, ua helu helu mai o Hon. Mahoe he mau hoopii mai Hilo mai.  1 Aole e kuai ia na aina aupuni me na haole, aka, me na Hawaii wale no.  2 E koho ia o Akiona pake, i kauka no lakou, waiho ia na hoopii i na komite kupono.

     Heluhelu mua mai o Hon. Kapahu he bila e mahele ana i ka apana o Kau i elua apana hookolokolo okoa; waiho ia malalo o na rula.

     Heluhelu mai o Hon. Kanealii he olelo hooholo, e kauoha ana i ke Kuhina Kalaiaina, e kauoha aku i ka Luna Leta e hoohele aku i ka lawe leta o Lahaina, e hele ae ma Kaanapali a me Kahakuloa ae a hiki i Wailuku.

     Hoololi mai ke Kuhina Waiwai, e hele oia he pule ma Kaanapali, a he pule ma Olowalu - Ma ka ninau ia ana.  Ua hooholo a ka olelo hooholo me ka hoololi.

     Heluhelu mai o Hon. Kupau he olelo hooholo e kauoha ana i ka makai o ka hale e hai aku i na Lunakanawai o ka aha kiekie, aole haawi i palapala Loio i na Hoa o Keia Aha.  Hoihoi hou ia.

     Heluhelu mua mai o Hon. Kaiaikawaha he bila e kauoha ana e kakau ia na buke kalepa a pau o keia aupuni ma ka olelo Beritania; waiho ia malalo o na rula.

NA HANA O KA LA.

     Heluhelu ia ka hoike a ke komite waiwai a me ka hoike a ke komite imi buke, oiai e noonoo ia ana.  Ua hoomaha ka hale ma ka hora 12 awakea, a ua halawai hou ma ka hora 1 auina la.

     Hapai hou ia ka noonoo ia ana imua o ke komite o ka hale.  Hon. Kakela, ma ka noho Lunahoomalu.  Mahope o ka noonoo ia ana, ua hoopau ia ke komite me ka hoike aku ua apono ia ke'Lii Emma.

LA HANA 34 Iune 13, 1878.

NA HOIKE O NA KOMITE.

     Heluhelu mai o Hon. SMith i ka hoike a ke komite o na Aha hookolokolo: penei.

     1 O ka hoopii e noi ana e hookaawaleia o Anehola me Kapaa i apana hookolokolo okoa.  Ua apono ke komite i keia noi. a ke noi aku nei. e haawiia i haawina no ia Lunakanawai.

     2 O ka hoopii, e noi ana aole e kuai pu ia na kanaka kepa me na mahiko e kuai ia ana.  Ua manao ke komite, e waiho i keia noi ma ka papa.

     3 O ka palapala hoopii a Kalama Kaopua, e pili ana i ka waiwai o kana kane.  Ua manao ke komite e hoopanee loa i keia hoopii.

     Mahope o na hoopaapaa ikaika ana ma na aoao elua, ua waihoia ka hoike a ke komite.  Na hons. Kaiakawaha, Nawahi, Pilipo, Nazareta, Bekekona.

NA HANA O KA LA.

     Hapaiia ka noonoo ana i ka olelo hooholo a ke Kuhina Kalaiaina.  E noi ana, e hookaawale ia ma ka Bila haawina o keia kau Ahaolelo i $3,000, no ke kii hou ana i na lima hana.

     Mahope iho o ka hoopaapaa ikaika ana o na hoa no ka pono a me ka ole o ka hookaawaleia ana o na $3,000, no ke kii hou ana i na lima hana; ua kakau ia na ae, a me na hoole.

     He 20, ma ka ae e hooholo i ka olelo hooholo.  Eia na inoa, na'Lii, Dominis, Kipi, Kamika, Pierce, Hartwell, Bihopa, Kanoa, Waila, Ake, na Hons. Kupau, Kaanaana, Kipikona, Castle, Kamauoha, Kauai Kupihea.  He 16, ma ka hoole i ka olelo hooholo, eia na inoa o na'Lii, Kaeo, Moanauli, na Hons. Malo, Keau, Paniani, Moanauli Jr. Kaoliko, Kanealii, Hanuna, Nawahi, Mahoe, Pilipo, Kealawaa, A.Kaukau, Palohau, Nakaleka, 4 poe kanalua, na'Lii, Kaai, Martin, na Hons. Halstead, Kaiaikawaha.

     Ma ke noi a ke'Lii Kaai, ua hoopanee ka halawai a noho hou i ka la apopo hora 10.

LA HANA 35, June, 14, 1878.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

     Heluhelu mai ka Hon. Kamauoha no ka manawa mua.  He Bila Kanawai, e hoololi ai i ka pauku 118 o ke kanawai kivila i aponoia i ka la 22 o Iune m.h. 1868; haawiia i ke komite hooponopono Bila Kanawai, a waihoia malalo o na rula no ka heluhelu alua.  Ma ke noi, ua kapeia na rula.

     Heluhelu mai o Hon. Kanealii, he palapaa hoopii no Wailuku malalo o na kumu ekolu.

     1 E huliia a e nana ia na palapala kuai, a me na palapala hookaa, mawaena o Hon. H.A.Wideman a me J.Makee, & CO. e pili ana i ka mahiko o Waihee.

     2 E huli a e nana ia na olelo hooholo a ka Ahakiekie no na mea e pili ana i ka hoopii a J.Makee & C, i na paahana o Waihee.

     E huliia a e nanaia, na olelo hooholo a ka Ahakiekie e pili ana no ka hihia mawaena o H.A.Widemana o ka mahiko o Waihee.  Haawiia i ke komite hooholo; Ma ke noi.  ua kapaeia na rula.

     Heluhelu mai o Hon. Smith, ka Luna Hoomalu o ke komite hookolokolo i ka lakou hoike no ka Bila Kanawai, a ka Luna o Makawo, oia hoi ka Bila kanawai.  E hooponopono hou ai i na @elike i hoakakaia ma ka pauku 1417, o ke kanawai kivila.  Ua manao ke komite, e hoopanee loa ia keia Bila.

     Ma ke noi a Hon. Gibson, ua waihoia ka hoike ma ka papa a hiki mai ka mea nana ka Bila.

     Heluhelu mai o Hon. Kanealii no ka manawa mua.  He Bila Kanawai e hoololi ai i ka pauku 1417 o ke kanawai kivila; haawiia i ke komite hooponopono Bila kanawai, a waihoia malalo o na rula no heluhelu elua.

     Heluhelu mai o Hon. Kaiaikawaha he olelo hooholo, e kohoia ke komite wae.  E hele e huli i kahi i komo mai ai ka opiuma iloko o keia aupuni.

     Hoololi mai o Hon. Smith, e kohoia i komite e hele e ninau aku i ke ano o ka hoohanaia ana o ke kanawai opiuma i keia wa, a hoike mai imua o keia hale.

     Mahope o na hooponopono ana au unuhi mai ka luna o Waialua i kana olelo hooholo, a paniia ma ia wahi, ka olelo hooholo ma ke ano he hoololi a ka Luna o Waialua.  Hooholoia; Eia na Hoa o ke komite.  W.O.smith, Kaiaikawaha, Bihopa, Moanauli Jr. Kupihea.

     Heluhelu mai o Hon.Kaiaikawaha, he olelo hooholo.  E koho hou mai ka Peresidena ma kahi o Hon.Bekekona, i lala hou no ke komite i waihoiia ku ai ka palapala hoopii a Mrs. Kalama Kaopua.

     Ma ke noi, a Hon.Kapahu, ua hoopanoe loa ia ka olelo hooholo.  Ma ke noi a ke'Lii Bihopa ua hapaiia na hana o ka la.

 

NA HANA O KA LA.

     Hapaiia ka noonoo ana i ka Bila Haawina iloko o ke komite o ka hale, ma kona heluhelu ana.  Ke'Lii Martin ma ka noho.

 

NA LILO MOI.

     Ko ka Moi ma ka nohoalii, he $45,000.  Noi o Bihopa e hooholo, hoololi mai o Hon. Kanealii.  he $35,000, o Hon. Palohau, $24,000.

     Noi mai ka Hon. Castle, e hoopanee i ka noonoo ana no keia haawina, a hiki mai ka hoike a na Komisina o na aina lei alii, a me ka hoike i waihoia aku ai i na palapala hoopii; hooholoia.

     Ka mea Kiekie ka Hoolina Alii $6,000.  Noi mai o Kaai e hooholo, hoololi mai o Nazareta, $4,000.  Hoole mai o Palohau, aole e haawi i haawina nona.  Oiai e kamailio ana ka Luna o Hanalei, hiki i ka hora 12 hoomaha ka hale, hora 1 p.m. noho hou ke komite.

     Hooholoia………………………………………………………………                        $6000.

     Puuku a me Kakauolelo o ka Moi………………………………………                       $5000.

     Hoololi mai o Keau……………………………………………………..                         4000.

     Hooholoia……………………………………………………………….                       $5000.

 

NA HAAWINA MAU.

     Moiwahine  Emma, hooholoia…………………………………………..                    $12000.

     Hon.P.Kanoa……………………………………………………………              2,400.

     M.Mahuka………………………………………………………………                 600.

 

KA AHAOLELO ME KA AHAKUKAMALU..

     Lilo o ka Ahaolelo 1878, hooholoia……………………………………..                    $15000.

     Kakauolelo o ka Ahakukamalu………………………………………….                          200.

     Na lilo o ka Ahakukamalu………………………………………………                  100.

 

OIHANA HOOKOLOKOLO.

     Lunak.Kiekie……………………………………………………………                     $10,000.

     Hoololi mai o Bekekona…………………………………………………                      11,000.

     "        "       "   Kaoliko…………………………………………………..                 9000.

     Hooholoia……………………………………………………………….           $10,000.

     Kokua mua………………………………………………………………                        8,000.

     Hololi o Malo……………………………………………………………               9 000.

     Kokua mai Bekekona, & Mahoe i ka hoololi.

     Hooholoia………………………………………………………………..             $8,000.

     Kokua alua, hooholoia……………………………………………………            $8,000.

     Kakauolelo mua…………………………………………………………..              4,000.

     Kakauolelo alua…………………………………………………………..               3,000.

     Hoololi o Bekekona………………………………………………………               2,500.

     Hooholoia…………………………………………………………………            $3,000.

     Maheleolelo Aha Hoomalu a me Aha Kiekie……………………………..             $2,400.

     Hoololi o Kupau…………………………………………………………..               3000.

     Hooholoia…………………………………………………………………            $2,400.

     Lunk. Kaapuni o Maui…………………………………………………….             $4000.

     Hoololi o Malo…………………………………………………………….               3000.

     "        "       "    Bihopa……………………………………………………..              3,500.

     Hooholoia………………………………………………………………….             $3000.

     Lilo Kaahele Lunk. Kaapuni o Maui……………………………………….               $200.

     Noi mai o Kanealii e kapa.

     Hooholoia………………………………………………………………….               $200.

     Lunk. Kaapuni o Hawaii hooholoia………………………………………..            $3,600.

     Lunk. Kaapuni o Kauai…………………………………………………….            $2,000.

     Hoololi mai o Kauai………………………………………………………..               3000.

     "        "        "       Kapena…………………………………………………..            $2,400.

     Hooholoia…………………………………………………………………..            $2000.

     Lunk. Hoomalu o Honolulu………………………………………………..             $4000

     Hoololi mai o Malo…………………………………………………………              3000.

     Hooholoia…………………………………………………………………..            $4000.

     Lunk. Hoomalu o Hilo………………………………………………………          $1,400.

     Hoololi mai o Nazareta………………………………………………………             1000.

     Hooholoia……………………………………………………………………            1,400.

     Lunk. Hoomalu o Lahaina hooholoia…………………………………………         $1,200.

     Noi mai ka Hon. Nawahi, e hookomo ma keia wahi i haawina no ka Lunk. apana o

     Hilo Akau……………………………………………………………………             $600.

     Hoololi mai o Kapena………………………………………………………..               400.

     Hololi mai o Nazareta, e hoopanee.

     Hoololi mai o Kauai………………………………………………………….               800.

     Hooholoia……………………………………………………………………              $600.

     Lunk. apana o Puna…………………………………………………………..             $600.

     Hoololi o Kapahu…………………………………………………………….               500.

     Hooholoia……………………………………………………………………..            $600.

     Ma ke noi a Hon. Bekekona, ua hoopauia ke komite, mahope o ka hoopau ia ana o ke komite, au aponoia ka hoike a ke komite.  Ma ke noi a ke'Lii Kaai ua hoopanee ka halawai a noho hou i ka la apopo hora 10.

 

     HOOLANAIA.- Ma ka auina la Poaono o ka pule i hala, au hoolanaia ka moku kuna Waimalu iloko o ke kai.  Ua kapiliia keia moku e G.Emmes, no Kuke a me Wilikoki o keia kulanakauhale, a e hookomo ia mai ana iloko o ka heluna o ko kakou mau moku holo pili aina.  He wahi oiwi nani kona ke nana aku, e hoike mai ana, aohe e nele kona olali i na ale o ko kakou mau kai.

 

     Ma ka manao lokahi o ka Ekelesia o Kaukeano, ua hookuu aku nei i ko lakou Kahu ka Rev. W. Frear e hele no ka hoolana ola kino ma na aina e no na malama eona.  Ua lulu dala ae na wahine oia Ekalesia no kona mau lilo aku moku a ua loaa he puu dala he 600 a oi.

 

     Ke halawai mau mai nei makou me na leo ikuwa o ka mahalo, mai ko kakou poe aukai o ke one oiwi, no ko kakou Kanikela Hawaii ma Kapalakiko, oia o Henry W. Severcnce.  Oiai ma ke ku ana mai nei o ka mokuahi Kaleponi i ka Poalua iho nei, ua hoihoi mai ko kakou Kanikela ma ia awa i na olulo Hawaii he 11, o kekahi moku i popilikia; a mai kekahi o lakou i hoike ia mai ai kana mau hana aloha, ua olelo mai ka mea nana makou i hai mai, ua malama maikai loa ia lakou i oi aku i ko na punahele, a ua like oia me he makua la no lakou a pau, ua oluolu, haahaa a launa aloha oia me lakou a hiki wale i kona wa i hookuu mai ai ia lakou e hoi i ke one oiwi, me ka hoohala ole ia o na malama ana ia lakou maluna o ka moku mamuli o kana kauoha a pae i ka aina.  ke haawi aku nei lakou i ke aloha kuhohonu nona a mau loa aku; a pela pu makou e haawi nei i ka mahalo i ke Kanikela Hawaii Severence a me kana mau hana.