Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 13, 29 March 1879 — Page 4

Page PDF (1.55 MB)

KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $l. Dala Kuike ka Rula.

MA RAKl 29, 1879.

Hoolaha. Mar. 15 1879.

                Ke kauoha ia aku nei na hoa a me na lala o ka Ahahui o ka Mokupuni o Kauai. O ka Poakolu elua o Aperila, A. D. 1879, oia ka manawa e noho ai ia Ahahui, ma Koloa, Kauai, nolaila, e makaala na hoa a pau mamua ae o ka manawa i hoolaha ia.
902 3t. R. PUUKI

Hoolaha Euanelio.

                E halawai ana ka Ahahu Euanelio o Hawaii, Hikina, ma Haili, Hilo, i ka Poalua elua o Aperila, 1879, hora 1 P.M. Ke kono ia aku nei na Kahu a me na elele e eleu ae. Ma ke Kauoha.
J. N. KAMOKU.
Kakauolelo. Puula, Puna, Mar. 13, 1879.
903, 2t.

Na Misiona.
HELU 14.

                Farani. Aia no ia ma ke komohana o Europa. He aupuni nui ia. 40,000,000 a oi paha ka nui, o na kanaka. Ko lakou hoomana nui, ka hoomana Katolika. Oia hoi ka hoomana aupuni. He aupuni ikaika loa ia mamua aku i ke kokua ana, ka hookupaa ana, ka hoomau ana, i ka hoomana pope. Ma ke kokua ana oia aupuni me ona mau koa, i hoopaaia'i ka mana aupuni o ka Pope a hiki i ka makahiki 1870, ka manawa i hoopau ia'i ia mana.
            Ua ae ia no e noho like na hoomana apau ma Farani. Aka, nui ka hoopilikia ia, ka homaau ia o ka poe hoole pope mamua aku nei a i keia wa no hoi ma kauwahi. No ka mea, ua hapa lakou. Hookahi wale no paha miliona lakou. Oiai 35 miliona a oi aku a emi mai paha na Ka tolika.
            He Aha Euanalio ma Farani, e hooikaika ana e hoolaha, a e hoolako i ka baibala i lako na ohana Katolika i ka ke Akua olelo.
            Eia na mea hoolana manao. 1 Eha miliona baibala i kuai ia e na Katolika, a he miliona paha a oi ae na baibala i haawi waleia. 2. 500,000 ui Farani no na puali koa ka i ao ia iloko o na kula koa i hookumu ia e kekahi luna ekalesia hoole pope.
            A o ka euanalio o Ioane ka buke i heluhelu nui ia ma ia mau kula. 3,103,000 koa Farani i hoonoho pilikia ia ma ka aina Suitezilani. Ia lakou malaila, ua aloha ia, ua hookipa ia, ua hanai pono ia e ka poe hoole pope. A ua hai mai lakou me ka olelo, o ka hoomana hoole pope, (Perosetani,) oia ka hoomana oiaio.
            4. Ma ka makahiki 1870, ma ka Aha Hui Bihopa Roma ma Roma, ua hooholo ia, aole lou i pili ka hewa i ka Pope ma kana mau hana ekalesia. Na mea ana e hooholo ai, ua mana, ua hemolele, ua like me ka ke Akua mau olelo hooholo. A pono ke hookoia, a he mana aupuni kona e hookoia'i, a e hoopai ai ke hooko ole ia.
            Mahope iho o ua Aha la, ua ala na kahuna pule, na Bihopa Katolika ma Farani, a ua hooikaika loa e hoolilo ia Farani malalo ae o ka auamo o ia hooholo ia'na ma Roma. He auamo nae i hoowahawaha ia. O ke ala no ia o ka noonoo o ka lahui Farani a pau. Ua maopopo lea, aole hiki ke hoomauia na pono aupuni, na pono kuikahi ke hemo ole aku keia auamo o Roma. 7,000,000 Katolika naauao kai hoole i ka hoomana Katolika me ka huli ole nae ma ka hoomana e. Ko lakou manao paa keia. Pono ke lilo Farani i lahui Perosetani (hoole pope) i mea e pono ai oia. E paipai ana kekahi nupepa Farani i paila ia no keia manao. A o kekahi luna Farani i lilo i Perosetani i keia mau la, eia kana wanana, "aole e hala na makahiki he 40 a e huli o Farani i aupuni Perosetani."
            5. Ua emi ka hoomaau ia'na, ke keakea nui ana. Ua wehe ia na puka he nui wale ma Farani no ke komo ana o na kahunapule euanalio, no ka hoolaha ana i ka baibala, no ke kukulu ana i na euanalio. Nui na Katolika i hele i na halawai e hoolohe i ka baibala oiaio, i na hana e hana'i i ola. Ma ke kauwahi, akahi no a hai ia ka olelo io e ola ai iloko o na makahiki elua haneri, i ka wa i hookapuia'i ka baibala io, a kipaku ia'ku na Perosetani mai Farani aku.
            36,000 taona i makaukau e hoolohe i ka ke Akua olelo oiaio. Nui hoi ka poe e huli ana, e haalele ana i ka hoomana pope, a e apo ana i ka hoomana euanalio, wahi a kekahi luna aupuni. " No oukou na (Perosetani) Farani. E lanakila ana oukou. E wiki e hana. Mai ae e haule i la hookahi. Ka wa hana keia." Eia nae ka hemahema.
            Ua nui a makaukau ke kihapai, ua hapa nae na paahana. Ua hapa hoi na dala e hiki ai ke hana.
            Nui na paahana Ka tolika ma Farani, na Ake Bihopa. 45,000 kahuna pule Pope 200,-000 Moneka me na Nuna e hooikaika loa ana no ka aoao Pope? N. Y. O.

            MAI KE KOMITE MAI—E ke KUOKOA : Mahope mai o ko'u hoolaha ana, ua loaa mai nei au i na hookupu o ka Ekalesia o "Waikane $10.00 a me ka Ekalesia o Kahuku $8.00. " A ke mahele nei au, e like me mamua, iwaena o na Kula Hanai Kaikamahine elua. Me ka mahalo.
A. F. JUDD, Komi te. Honolulu, Mai. 22, 1879.

A Crown of Rejoicing.
Gospel Humns. No. 2. Hymn 53.

1 Ka lei o ka oli ke waiho 'la no'u,
Ke paa ae kuu hana, a kii mai Iesu.
A pa kona leo, ke kauwa maikai,
E loaa kau uku, ke oli mau ae.

Cho. Ka lei o ka oli! ka lei kamahao!
Ka oli pau ole ! ka puali ao!
Ka home lai e, kuu home no nei,
Kuu nani, kuu lei aulii.

2 Ke mele maikai a'u e hookani ae,
Ke hiki ae au i ke ao maluna ae,
Kuu hoomaikai aku ia Iesu ke 'Lii,
No kona aloha e ola mau ai.

Cho. Ka lei o ka oli, & c,

3 Ka oli e oli ai au ma ke ao,
Kuu launa no ia me Iesu a mau.
Pau e na kaumaha, a pau no ka po;
Kau mau no ka la, a alohi mau no.

Cho. Ka lei o ka oli, &c.

4 He inoa maikai ke haawi ia mai,
Ia kakou ke komo ia ao maluna'e ;
Ke mau no ka paio a lanakila'e,
E kau mai na kalaunu e oli mau ai.

Cho. Ka lei o ka oli, &c.

HAWAII.

Hawaii Kula Sabati
HELU 2. SABATI APER. 13, 1879.
KUMUHAKA.
Ka hoihoi ia mai o ka pomaikai. Pauku Baibala. Io ba 42 ; 1 — 10.

                A LAILA olelo o Ioba ia Iehova, i aku la,
                2 Ua ike no au, e hiki no ia oe na mea a pau ;
            Aohe manao ou e pono ke keakeaia.
            3 Owai ka mea e hoopouli ana i ka olelo ao me ka ike ole ?
            Nolaila, ua hai aku au, aole au i noonoo pono ;
            Na mea kupanaha, aole au i ike.
            4 Ke noi aku nei au ia oe e hoolohe mai, a na'u e olelo aku;
            E ninau aku au ia oe, a e hoike mai oe ia'u.
            5 Ua lohe au ia oe ma ka lohe pepeiao, Aka, ano, ke ike nei ko'u maka ia oe.
            6 Nolaila ke hoowahawaha nei au ia'u iho,
            7 A mahope o ka Iehova olelo ana'ku i keia mau olelo ia Io ba, olelo mai la o Ie-hova ia Elipaza, no Temana, Ua hoaia ko'u huhu ia oe, a i kau mau hoalauna elua : no ka mea, aole oukou i olelo mai no'u i ka mea pono, e like me ka'u kauwa, o Ioba.
            8 Ano hoi, e lawe oukou no oukou iho i ehiku bipikane, a i ehiku hipakane, a e hele aku i ka'u kauwa ia Ioba, a e kaumaha i mohaikuni no oukou ; a e pule aku o Io ba ka'u kauwa no oukou ; no ka mea, oia ka'u e maliu ai, o hana aku au ia oukou e like me ka oukou lapuwale ; no ka mea, aole oukou i olelo mai no'u i ka mea pono e like me ka'u kauwa, o Ioba.
            9 A o Elipaza no Temana, o Biledada no Suha, a me Zopara no Naama, hele aku la lakou, a hana aku e like me ka Iehova i kauoha mai ai ia lakou : a maliu mai o Iehova ia Io ba.
            10 A hoololi ae la o Iehova i ke pio ana o Io ba, i ka manawa i pule aku ai ia no kona mau hoalauna : a haawi palua aku la o Iehova i ka Ioba mau mea a pau.
            Pauku Gula. Aia hoi, ke kapa nei kakou i ka poe hoomanawanui he pomaikai, lak. 5; 11.
            Mele. Him. 265. He nui no ko'u pomaikai, p 1, 2, 3.
            Pule i hoihoi ia ka pomaikai i ka poe i ahonui malalo ae o na popilikia.
            Ka Wehewehe a Ninau ana.
            Ua kali Elihu i ko Ioba pane ana mai i kana mau olelo ao. Aole nae oia i pane mai. Ua manao paha oia, Ua kokua iki Elihu mamuli ona ; Ua pili iki kana mau olelo ao iaia : No ka pane ole mai o Io ba, hoomau no Elihu i kana mau olelo no ma na mokuna 34, 35, 36, 37.
            Pono ia oukou ke heluhelu ia mau mokuna. Ua piha i ka naauao. Pili pono kekahi mau olelo ia Io ba. Ikaika loa nae kekahi mau olelo hoahewa ia ia, ane like me ko na hoa ekolu. Ina o Elihu wale no ka mea kokua a uwao nona, aole paha i loaa ka manao pono, a me ka pomaikai iaia.
            Nolaila, ia Elihu e olelo ana, he mea e e hoea mai ana. Na hoailona o kona hele ana, oia ka ulu ana o na ao eleele, ka anapu ana o ka uila me ke kui weliweli ana o ka hekili, me he la, e ia ae ka la hookolokolo nui. Makau a haalulu nui, a pihoihoi loa Elihu. Aole nae i oki e kana olelo ana a olelo mai la o Iehova ia Ioba mai loko mai o ka puahiohio, a ninau mai la, owai keia e hoopouli ana i ka olelo ao, ma na huaolelo maopopo ole. E kakoo ano i kou puhaka me he kanaka la; no ka mea, e ninau aku au ia oe, a e hoike mai oe ia'u. Mahea oe i ko'u hookumu ana i ka honua ? E hai mai, ma ua ike oe i ka naauao. &c. Nui a hohonu na niele a Iehova ia Ioba. Ko Ioba makemake no ia e hoea mai o Iehova, a e paio laua, he alo, he alo, me ka manao, e hiki ia ia ke hoapono loa ia ia iho imua o Iehova, a e hoapono mai Iehova ia ia.
            Ua ko kona makemake. Ua hoea mai ke Akua, a hoomaka i ka paio ana mailoko mai o ka puahiohio ma na niele he nui wale, a pau ka mokuna 38, 39, a komo i ka mokuna 40, kahi i olelo ai oia, o ka hoopapaa me ka mea mana e ao mai anei ia ia ia? O ka mea e ao mai i ke Akua, oia ke ekemu mai. Ekemu no Io ba, aole nae ma ke ano hoopaapaa. Aia hoi, ua inoino au. Heaha ka'u ekemu aku ai ia oe. E kau mai au i kuu lima maluna o kuu waha. Hookahi a'u olelo, a elua hoi; aka, aole au e olelo hou aku. Nana ke Akua, a ike, ua ane pono ko Ioba manao, aole nae i pono loa. Nolaila, hoomau hou no oia i kona niele ana mai ka mokuna 40 a pau ka mokuna 41. A pane aku Ioba, mok. 42. P. 1—5 pehea ? 1. Ua ike no au, heaha kena ike ? Aole ke Akua aha i pono ke keakea ia ? Heaha kona ninau ? Me he la e ae ana oia, oia iho no ka mea e hoopouli ana i ka olelo ao me ka ike ole. mok. 38; 2. Heaha kana i hai aku ? a ike ole aku ? Heaha kana i noi aku i ke Akua ? Ua lohe oia i ke Akua mamua ma keaha ? Ano hoi na ike oia ma keaha ? He ike kino anei keia ? He ike ma kana olelo paha mailoko mai o ka puahiohio. He Uhane ke Akua. Hiki anei ke ike maka i ka Uhane ? Ua ike no Ioba i ke Akua, i ko ke Akoa ano, kona mana, kona ike, kona hemolele, i kona mau hana nui, aole nae i noonoo pono, a hoomaopopo lea.
            P. 6. Nolaila, no keaha ? Keaha nei Io ba ia ia iho ? Ke mihi nei oia iloko o keaha ? Akahi no anei a mihi Ioba? Heaha ka hewa ana i mihi ai ? Ua ae anei oia i na hewa a na hoa ekolu i hoopili ai ia ia ? Aole paha. Aole paha oia i ae, he kanaka oia, hoopunipuni, hookamani, alunu, pule ole oia.
            P. 7—8. Heaha ka Iehova mau olelo i na hoa ekolu o Io ba, o Elipaza ma ? Hoahewa ia e lakou. No keaha ? Auhea hoi o Elihu ? Aole ke Akua i hoahewa, aole hoi i hoapono ia ia. Ua pono kekahi mau olelo ana, a ua hewa kekahi mau olelo. He mau kuhihewa, he mau hookekee i ka Ioba mau olelo. Nolaila, ua waiho ia oia me ka hoahewa ole ia, me ka mahalo ole ia. Heaha ka ke Akua kauoha ? Ehia holoholona e mohai ai ? He mohai kupono a piha ia. , A e aha Ioba no lakou ? A e aha ke Akua i ka Ioba pule ? He hana aha ka lakou ? He hana lapuwale, aole hoi i pono ka lakou olelo e like me ka wai ?
            P. 9. Ua hana anei pela Elipaza ma ? Nawai i kaumaha na mohai ? Na Io ba paha. Oia ke poo o ka ohana. A o ke poo o ka ohana, oia ke kahunapule ma ia manawa kahiko. Ua ae anei Ioba e pule no ia mau hoa ekolu i hoahewa loa ia ia ? Pehea mai Iesu ma Mat. 5; 44 ? Ua aha mai ke Akua ia Ioba ? Ua maliu mai ua oluolu, no ka mea, he kanaka pono no oia.
            P. 10. Pehea ke Akua i ko Ioba pio ana ? Me he pio la Io ba iloko o kona mau popilikia. Ua hoonele ia i ka waiwai ole, i ke keiki ole. Ua hoopaa ia kona kino ma ka hale me ka mai ino loa. Ua kuhi ia, he kanaka hewa loa ia i haalele ia e ke Akua, a e na kanaka. I ka manawa hea i hoopau ia'i keia pio ana o Ioba ? I ka manawa e pule ana oia no na hoa ekolu. Pau ka pule. Lele ae ka mai, ola maikai ke kino me mamua. A mahope iho ua hoihoi pahia ia kona mau mea a pau ?
            Mele. Him. 63. "E mele i kuu Haku mau," p 1, 2, 3, 4.
            Na Ninau Hoi Hope. Heaha ke kumuhana? Heaha ka pauku gula? Owai ka hope o na mea i paio me Ioba? Uwao na hoa ekolu mamua a lanakila ole. Uwao Elihu ka ha, a maha iki, a makaukau Ioba e hoolohe ia wai? Ina aole i hoea mai ke Akua, a uwao no Ioba, pehea la Ioba? Loaa anei ka mihi, a me ka pomaikai ? Ina aole na mohai, a me ka pule uwao a Ioba, pehea na hoa ekolu o Ioba? Ua hoopai ia paha. Owai ko kakou mea uwao nui? Ma keaha i like ai Iesu me Ioba ? Ua hoino ia laua a elua, a kuhi ia, he mau mea hewa loa laua. Pule no nae laua a elua no na enemi, no ka poe i hoino mai. A lanakila no na pule Aole anei he pono ia kakou ke pule no na enemi, a lohe hoi ke Akua, a hoohuli mai i na enemi?
            Ma keia mau hoao ana, ua hoohoka ia Satana me na hoa ekolu. Ua hooiaio ia ka olelo a ke Akua. Aohe mea like me Io ba ma ka honua, he kanaka pono, me ka pololei. Ua makau i ke Akua, ua pale aku i ka hewa. Aole oia i malama i ke Akua no na pono kino. Aole oia e hoino i ke Akua ke hoopilikia ia. Heaha ka hope o kona hoomanawanui ana ? Pehea lakoba 5 ; 11 ? Pehea ka poe e hoomanawanui a hiki i ka hopena?
            Mele. Him. 329. " E ala ko kakou naau." p 1, 2, 3.
            Pule i hoomau a hiki i ka hopena, i ola.
            Haawina no Aper. 20, Esetera, 4 ; 10-17.

Na Wepa Wanana Ehiku.
HELU 3.

                Ka wepa ekolu. Ua akaaia ka wepa ekolu, a wehe ia ka pepa owili a hiki i ka wepa eha. Aia hoi he lio eleele kai hoea mai; a he mea kaupaona ma ka lima o ka mea e noho ana maluna iho ona. A he leo kai lohe ia, akahi kiaha palaoa, akahi denari, ekolu kiaha bale, akahi denari, a mai hana ino oe i ka aila a me ka waina.
            Ka wa ekolu keia e pili ana i ke aupuni o Roma me ka ekalesia. A o kona hoailona, he lio eleele, a he mea kaupaona maluna iho ona.
            O ka lio keokeo, he hoailona ia no ka wa maikai, wa maluhia, wa ai. O ka lio ulaula, he hoailona ia no ka wa kaua, hookahe koko, haunaele, maluhia ole. A o keia lio eleele, he hoailona ia no ka wa ino, wa pilikia, wa hooluhi, hookaumaha, auhau nui, wa wi, nui ke kumu kuai o ka ai, wa uwe no ka wi, no ka pilikia i ka wi.
            Mahea e loaa ai keia wa pilikia ? ma na makahiki hea, a ehia hoi ? Ma ka imi ana ma ka moolelo o Roma e loaa ai.
            O Gi bona no ka haku moolelo, wahi ana. Ua anaia na aina e na luna ana aina aupuni ma kela wahi, ma keia wahi. Ua nana ia ke ano o ka aina, aina mahi, aina kula, aina ulu laau. A kau i ka auhau, auhau haahaa, auhau kiekie e like me ke ano o ka aina. Ua helu ia na kauwa kuapaa, me na holoholona. Ua hoohiki ia na ona, e hai pololei mai i ka nui. A ua kau ka hoopai nui ke huna ia kekahi. Ka waiwai o na aina, oia ka aila, ka waina, ka huita, ka hale, ka hao, ka wahie. Maluna oia mau mea, ua kau ia ka auhau nui, a ua lawe ia ka huina auhau e ke aupuni i mea e pono ai na puali koa, na aha hookolokolo, na kulanakauhale alii.
            He mau mea waiwai na mala oliva, me na malawaina. He kanawai ikaika kai kau ia maluna o ka poe i hana ino, oki wale i na laau oliva, me na kumu waina i mea e pakele ai i ka auhau nui ia.
            Eia ke kanawai o ka mea hana pela, e hoopai ia oia i ka make, a e pau kona waiwai i ka hao ia.
            I mea hoi e hiki ai i na alii ke hana lokomaikai aku i na kanaka o Roma, wahi a Gibona, ua auhau nui a kaumaha ia na kanaka i mea e hiki ai. Ma ke kau wahi o kona moolelo, ua kakauia penei; I mea e pono ai ke aupuni, na alii, e huli ia ka waiwai a pau o na kanaka. E auhau nui ia na kino, na aina, na holoholona, na hua, na kauwa. E hoopai oolea ia ka poe hana.
            O ka poe karisetiano, e auhau pakela ia lakou. Piha na alanui i na luna auhau, i na ohana i akoakoa e auhau ia, na makua, na keiki. Hili wale ia, i ae lakou i ko lakou waiwai. Pepehi ia na keiki imua o na makua i kokua ole i ka hana ana i ka waiwai, hana ino loa ia na kauwa, na wahine, i huna ole lakou i ka waiwai o na haku, o na kane. I na hoole ia, aole waiwai, hili ia no, no ka hoole ana. Aole pakele ka poe mai, ka poe nawaliwali, ka poe kahiko, na keiki. I na uuku na makahiki o na keiki, aole kupono i ka auhau ia, ua lawe ia kekahi mau makahiki o na elemakule, a hoohui ia me ko na keiki i lawa ko na keiki no ka auhau ia. Nui ke kaumaha a me ka uwe ana. Make no na kanaka emi na holoholona. Auhau ia nae ka poe i make. Like pu ke ola, ke make, e kau no ka auhau.
            O ka poe ilihune loa, ka poe makilo, hiki ole ke auhau ia, ua lawe ia lakou ma ke kauoha a ke alii no ke aloha ia ka, wahi ana, ma na moku a hoolei ia iloko o ke kai.
            Ua akaka paha ke ano o ka wepa wanana ekolu, ka wa ekolu i hooko ia ma na keneturia elua, ekolu, eha. Akaka ke ano o ka lio eleele. O hookaumaha, auhau ino, hoopilikia wale ka mea maluna iho, e kaupaona ino a kuai alunu ana i na mea ai e huki mai ana i na pilikia wi maluna o na kanaka, maluna o na haipule.
Aole i pau.

Na Kanawai o ke Ola Kino.
[Koena mai kela pule mai.]
MAHELE IV.—KA HANA KUPONO.

                Ke make nei kekahi poe no ka molowa. He heluhelu nupepa paha, alaila ai a hiamoe. Hele iki paha ma kauhale a hoi aku hiamoe hou. Aole hana kupono e oolea ai na olona, a e ikaika ai na lima, na wawae a me na lala a pau o ke kino. O ka hoolawa ana i ke kino me na hana e ikaika ai, oia no kekahi mea e pale ai i ka mai. Mai makau i ka hana he mea ia e pono ai na lala a pau o ke kino.
            Ina e waiho wale ana kekahi lala o ke kino me ka hana ole, nawaliwali mai ia lala aole puipui pono, aole ikaika. Aka, o ke kanaka mahiai ua ikaika pono kona mau lala a pau. E nana i ka amara, a hoomaopopo i ke oolea o kona mau lima. Ua hele a paakiki kona mau poho lima, puipui a oolea na olona o kona mau lima. No ka mea ua maa ia i ka hahau ikaika ana i ka hao.
            I ka wa ikaika o ke kanaka e hiki no ia ia ke hoohana i kona kino me ka eleu a me ka olioli ma ka hana e like me ka lio ikaika e hauoli ana no ka hooholo ia. Aka i na mai nawaliwali mai kona kino, aole hiki ke hauoli ma ka hana. Eia nae he mau hana kupono i na lala i ka wa mai; na ke kauka akamai e kuhikuhi mai i ke kanaka ma na hana kupono. Ua kaulana kekahi kauka ma Suedana no ka hoola ana i na mea mai lolo a me kekahi mau mea i loohia i na mai e ae ma ka lomilomi ana i ke kino a me na hana hooluolu e ae. Ua kapa ia ma ka olelo Beritania " the movement cure. " Aole o ka laau ka mea nui e ola ai ka mea mai. Aka o ka malama pono ana ma na mea a pau e. pili ana i ke kanaka. E like me ke ao ana maluna, e hoomaopopo kakou he mea nui ka hoolako pono ana i na hale me ka Ea maikai. Mai hoonele i na rumi i ka Malamalama. He mea nui loa ka hanai ana me ka Ai kupono. A mai hoonele i ke kino i ka Hana kupono. Eia hoi kekahi o ka aahu ana i na Kapa kupono, oia ko kakou mahele V.

NA KAPA KUPONO.

                O ka mea ikaika he hiki no ia ia ke hele me na kapa lahilahi, e like me ka nui o na kanaka e hele nei me na lole ahina a me na kapa kaleko. E hiki no i ka mea waiwai e aahu i na kapa e like me kona makemake. I kapa manoanoa no ka wa ano, a i kapa lilina no ka wa wela, i kapa hou no kela manawa keia manawa e like me kona kuko ana, a e like me ka hoololiloli pinepine ia ana e na nuhou. Aka o ka hapa nui o na lole nuhou aole i kupono i ke ola pono o ke kino. Ua hookumu ia ka hapa nui o na lole nuhou ma Parisa, ke kulanakauhale kaulana ma na mea oia ano. Aole no hoi i hana ia me ka noonoo nui ma ke ola o ke kino. Ina e nana kakou i na kamaa o na makahiki he iwakalua i hala iho nei. Ia wa ua komo ia na kamaa pokole, hoeha i na manamana nui o na wawae. Mahope mai he kamaa nuhou, he ololi, e hoeha ana i na manamana wawae liilii. I keia wa na pau ia, a oluolu iki mai ke hana ke kumeka me ke akami kupono; oia hoi aole me ka hoopilikia i kekahi manamana o ka wawae, aka me ka oluolu kupono. Aole i pau..

OLELO HOOLAHA.

A. McWAYNE,

                HALE KUA I LAAU LAPAAU. A ME NA WAIALA o na ano a pau, me na SOPA ALA o na ana he nui wale. Ma ke kihi o Alanui Papu me Kalepa. 843 ly

DR. RODGERS,
OIA O
KAUKA LOKEKE.

                UA hoonee ae nei i kona keena oihana mai ka hale ae o Ailuene ma Monikahaae a Hoko o ka Hale Mu. helu 34 Alanui Papu. Ma keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe kii mai. O kona hale noho, aia no ma ka pa o ka Hotele Hawaii. ma kahi i noho mua ai. 881 tf

E. STREHZ,
(AILUENE.)

                MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. ( 845 ly)

E. O. HALL & SON.
(E. O. HOLO MA.)

                NA MEA KUAI I NA MEA MAHIAI. Na Lole, Na Pena, Na Aila, a me Na ano Lako e ae a pau he lehulehu wale. 846 Kihi o Alanui Papu me Moi. ly

LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE!

                E LAA NA Ahinahina, Kalakoa, Keokeo, Leponalo, Pena, Aila, Aniani, KA MEA PIULA! KOPA, AILA HONUA, AILA HOOMALOO Kui Kakia, Pakeke, Tabu, Kaula, Noho Lio, Hulu Palaki, na Pulumi. A HE AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA Lainakini-nao, Lainakini Maoli, Palule Kalakoa, Alapia, Kelepa, Kilika, Na lole kupono i ka wawae, Palule Huluhulu, Na Lole Huluhulu, Na Lole no ka hoohehelo ana Lipini, Lihilihi, &c. LIPINE, LIHILIHI, &c. A ME NA Mikini Humuhumu MakeponoLoa ! A HE MAU MEA AI KAI Ka Palaoa, Kopaa, Raiki, Pia, Hoohu, Paakai, Huaala, Pia Kulina, &c A he Laau Lapaau Kaulana Loa A DR. JAYNES. Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko, Laau Hoopau Naio, Penikila, Huaale, A ME NA LAAU HAMO, A PELA'KU ! 827 3m 839

PAPA! PAPA!
NO
ALLEN & ROBINSON
UA WEHE AE NEI MAUA I

PA KUAI PAPA
MA
KA UWAPO O PAKAKA

                Na Papa Ulaula o na ano a pau. Na Papa Paina o na ano a pau. Na Pili Hale Ulaula. Na Pili Hale Keokeo. Na Pepa Hoonani Hale, Na Pepa Molina. Na Pena a me na Aila Pena ! NA KUI O NA ANO A PAU. NA PANI PUKA a me NA PANI PUKA ANIANI. NA PANIPUKA a me NA OLEPELEPE. NA LAKO KUKULU HALE O NA ANO A PAU! E KUAIIA MA KE KE KUMUKUAI HAAHAA LOA O keia Makeke. ALLEN & ROBINSON Honolulu, au Iia 137 g 840 3m

PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & DICKSON!
(O LUI MA.)
MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi !

                E LOAA AI NA PAPA Nouaiki! o kela a me keia ano. Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu ana i na Hale! Na Pani Puka. NA Puka Aniani. Na Olepelepe, Na Pou. NA O-a, Na Papa Hele, Na Papa Ku. A me na Papa Moe nui loa NA PILI O KA HALE; O NA ANO A PAU. NA Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau. Na Kui mai ke Nui a ka Makalii. Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau. Na Aila Pena, o kela a me keia ano, Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale. Na Aila e ae o na ano pau. NA WAI VANIKI A ME NA WAI HOOHINUHINU NANI o na ano a pau loa. NA BALAKI ANO NUI WALE! A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana NO KA UKU HAAHAA LOA! E like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI. E hele mai! E na Makamaka!! A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu a me ka maikai ! 845 tf

KOPA KUKAEPELE
A
GLENN!
AOLE LUA NO KA HOOMAEMAE I KA ILI !

                He mea hoopau i na eha, Na Ili Puupuu, A he hoomaemae i na mea ino, A he hoopau Luma tika, A he kopa auau no ho O keia Kopa ka oi aku o ka mea maikai I waihoia mai imua o kanaka. Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehue Ili Poha, Wela la, Luluaina, a me na mea e ae o ka Ili; A ma ia holoi ana, o ka hoopalupalu pu kekahi i ka Ili, a keia Laau Hoomaemae lua ole e hana ai. O ka hoemi ana iho i na mai o ka Ili, a o ke pale aku i ka mai mai na lole e na Mai Lele, oia kekahi. O na ohana ame na poe makaikai, ina e hoolako lakou i keia KOPA HOOMAEMAE LUA OLE ! ALAILA, UA LANAKILA LAKOU. He hoopau i ka lehu o ke poo, A he Kopa no hoi e kaohi mai ai i ka lauoho mai ka hina ana. Ua hooia nui ma na Kauka no ka maikai o keia Kopa! E loaa no ma kahi o M. McINERNY.
Kihi o na Alanui Papu me Kalepa