Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 26, 26 June 1880 — Untitled [ARTICLE]

Ma ko l*oikoiu iho nei ua hooholo ka Ahaoieloi kii bi!a a Ho«pili Baker 110 ka hoo* noa am i oa waiona o ano. Ma ka ninnu ana no ka hoopanee loa i ka bih, eia ka pue > ae e hoopanee loa: Waila, Kupena, Simona K Kaai, Preston f P Kanoa, Keoni ī Knmaki. Nahaku, Kuiheiani, Koina, Kakel», Kapena bf»ke, K'imika, Kipikona, VVoods, Kafti a tne Wiiikoki o Kuuai. He umiku*; ma«naono lakou nei i ne e hoopauee loa i ka • hila. Eia iho ka poe i hoole i ka hoopiinee ioa; ; Moanouli, Ailuene Bush. Kunuiakea, Liliknlani, Hoapili Baker, Keau, Kalama. Kaulukou Kahulu, Kaananna, Aholo, Nahaku, Kalua, Wilikoki o Wailuku, Hanuna, Wahine, Knunamano, Mahoe, Kuapuu, Kakina, Kahnpula, a ine Kupihea. He iwakaluakumnmalua keia poe i ae e lilo ka bila i kaua* wa i. Ma ka Poaha mai ua noi mai o Wiiikoki o Wuiluku i kokua ia e Kaulukou e noouoo hou ka hale uo ia bila, a ua noonoo hou id. (Ja hoopanpaa nui iu, a hiki nae i keia kakau ana, nohe mea i hooholo ia. J\laloko o ka Nupepa Kulepa o ka Poaono i hala, (oia kekahi oko kakou mau Nupepa haole) i ike ihoai makoa i na kalai manao maikai ana no ka ninau e pili aoa i kn hoo. noa i na waiona. Ua mahalo m uupepa i k<i bila a ke Alii Cleghorn, no ka hoohaiki ana i na wnioua, aole e kuai akea ia. Oia ka bila i pepehi ia iloko o ka Ahaolelo i ke* la pule i hala aku la, Ua mahilo ia no hoi ka Ahaolelo uo ko lakou ku paa aua aole e hoopau I ke kanuwai e papa ana i ke kuai nna i na waionn me kanaka maoli. elike ine ko lakou hoole ana i ka biia a Keau iloko o na iu nnui o keia kau. Eia nae kuhi a ka uupepa KaU'pa i kahnha loa ai, a ma ka nuun aiu he kumu kahaha io no keia no ka poe naauao a pau iwaena o kakou ;» me ko na aina e kekahi, oia hoi o ka hoapono aiu o ka Ahaolelo t ke kauawai mua e hoohaiki ' ana i ni waionn.a hoole nae hoi i ka bila a Ake e kokua ana i mea e muna ai ia kanawai. Ua kue ka Hale iaia iho ma ia mea Ko olelo pololei uei ia nupepa,ke hele wale nei ka tig«i iwaeoa o kakou, a ke hoole nei kakou nole e hoopaa." lna e hoonoa aua keia Ahaolelo i na wai- , ona mawaena o ua Inhui o keia he haawe kaumaha keiu a lakou i na ni e lawe maluna o ko lakou hokua. Maulo iho nei ke hoopuka nei makou i : ka manao o kekahi o ko kakou mau nupepa haole e pili nna no ka haawiua i noi ia no ka oihana kOa. He pololei maoli no keia mnu manao. a ua ku i ka oiaio. Aohe pomaikai i loaa mai i kr aupuni a ī ka lahui kanaka inao uu koa la, oiai aohe ka- : kou he aupuni kaua. Aohe no hoi kakou i ! munao e kaua aku i kekahi o na aupuui | naauno o keia honua, koe wale no paha ko ; kakou makamaka, o Hoapili. Ina o ka ha* | pa nui o keia haawina i noi ia uo ku oihana koa e hoolilo ia no na kuniu kula ; % i ole ia, ma ka iaj>aau ana i ka poe mai; a i ole i», me na alauui a me na aiahaka tna na apaua kuaaina o kakou, ma ua oi aku ka pono. - Ma ka pule i hala ae nei, uu ikaika ka lawelawe ana a ka Ahaolelo i ka hana, a ua holomua n.\ haua i pili i ka Bila Haawina. Aka, ua hookaulua iki ia kekahi mau haawmi ano nui, a iwaena o lakou ka haa wina uo ka oihana koa; no koia oihana ua noi ia he $73,500 maUlo o keia mau mahele, na koa kiai o ka Moi $30.847.35; k& Bana. n« Hae, Kipu aua t a pela aku, $30,652.65; a no na Koa Pualu $12,000. A hiki i keia U, aole i hoike ia mai kahi i hoolilo ia ai o ka puu dala $68,000 i haawiia e ka Ahaolelo o 1878. Ua iioi ia« m. hos o lect« Ahaolelo t* haawi i $5,500 ( oi ae i ka haawiru o kel» Kau. No keaha keia ? E niuau pono iho kela a me keia hoa hauohano, heaha ka pora»»kai o ka lahui Hawah i na koa t He me« auei e oi aku ai ka hauohano o ka Moi 1 Aoie, aka, he kumu no oa olelo hooheneheue he lehulehu wale i koopuka ia e n* alii koa o »a »ittt e, ke makaikai lakoo i ko kako* aupuni n#i. He kumu anei e oi «ka •! ki

oofto por#o 3oa. a f oi ai k« k?ao o k* jw H«w?'! ** noho ans ma o?fcsna ? Ke uei eaakoa ftoie ke tD>b&* 10 s« ke «go hoopooo o na koa ; iloko o ke* , ia mao la sbo oet oo be iroai kai koai ako i ■ \ka waiooa ma ke kthaa beibei; e oaoa ako ' kakoo i k» poe kmoilii, oil paba o ke 50 ko lakou helooa iloko oka puolu koa, e : boohaiike t« poe me oa kaoaka nuooi, oiwi • maikai e ia.i oc« ikatia me ka ia o»a ka , hoo oko iakou i«e. Ak«, e nt hoa oka ; l Ah*o!flo, e aoa oukoa i kaa wibi oka ! uku i 3tm pono ia e ke kaoaka hoopo» ; 00, a t h#awi aua i mea e malama ia ai ke 0a o kahi poe pslaaalēlt lapawale. Heaha . ko oukoo makemake me na koa ? E h«i ia maī ana i» oukou. ioa e alu mai ka hauaa*: eie, aa mak«u»ake ke aupuoi i inaoa naoa e i kokoa «ko. Aole makoo i hilioai nui maluoa ooa kokua ao# ooa kos. E like roe | ka roea i ike «a ma ka haunaele hookahi i. 1 hoao la ajabope toai o ko inakou ooho ana j ina keia paeain-3, he poe sela mailuna mai; o nainaoow» ma keu awa ka poe nana i inalami i ki maluhia, aohe na koa Hawaii.; O ka oihao* koa ina kona kulana e ku nei, i he tnea kupono ole ka hooholo ana i haawi* . na no lakou, koe wale no kahi poe i kupono | no ke ku waki ana nn na ipuka o ka Hale j s Alii Ona kiai maikai loa oka Moi, aia | > iioko o na puuwai oloha o na makaaioane. O ka Bana i hoouoho ia aku la me na hae, a pela aku, he mea kupono ia ke nana olu- j olu ia mai e k« Ahaolelo. Ona kanaka I opio īloko o ka puulu o ka poe Puhi ohe, ua > noonaauao m I «kou ma ka oihana, a molalo { oke aiakai ana a ko lakou kuniu noiau, ua j ike pono lakou u» haua. Ona alakai ana o ; ke mele, he mea maikai no ka lehulehu, a i 0 iu lealea i haawiia e k.t poe Puhi Ohe, he i inea oluolu mno ko Hawaiī ame na haole : pu kekahi. Ke manaolana nei makou e ko- , kua kupono ia ka bana e ka Ahaolelo. W aiwai Alaoli na olelo a Kenela Limaikaika ina Knwaiahao, i ka la Sabati i hala : iho nei. Ua hai mai uia i kona aloha i ke anainii a pau, alaila kamailio mai la no na | ine.i ana i iue uiaka ai penei. Ma ka nana ana i na helehelenn o kanaka, me he mea la ua hele inua lak'ou, ua pii ae iluna; ua oi ae ko lakou noonoo, ua oi ae ka maikai o na hale, apelaaku. No ke aha keia ? No ka loaa ana inai oka pono. A heaha ka pono oke Akua ? Eia, e aloha aku ike Akua me ka naau u pau, a e aloha i ka hoalauna, oia ke kauawai oko Akua. Aka, he kanawai eae kekahi u ke Akua, aole i kakau ia ma ka Buke. aka, ua kakau ia ma na kino o kakou, ma na liina me na wawae, oia ke kamwai o ka hana. Ma ia kanawai e loaa ai ka po. maikai ike kanaka. He mea lapuwaie ka naauao ke oie e hui pu ia me ka hana. Uu oi aku ka maikai o ke kannka naaupo ke mikialu oiu ma ka hana, mamua o ke ka* t nuka naauao e noho palaualelo ana. Ua kuhikuhi o Limaikaika i kahi o kona kula e ku nei tna ka pilapala aina, a kama- ; ilio hou aku la : o Hampton kein, kahi i lawe mua ia mai ui ka poe Aferik,i a noho i Amerika, ma ke ano he poe kauwa kuapna. lloko o ka wa kaua iho nei, he puuhouua ia wahi no ka poe paele i holo mai ka hema mai. Ma ia wahi i wehe ia he kula mua no ua poe paele nei; a he poe keia i hanau ia imi ke uno kauwa kuapaa. Ma ka pau ana o l:e kaua kuloko, ua wehe ae kekahi wahine Aferika i koua kult\ no lakeu. He wahiue keia iao malu ia ia iho iloko oke au o ke au o kona wa e noho kauwa ana. no ka mea, ia wa ua papa ia ma ke kanawai ko > I&kou ao aiiA ina buke, 1 keia wu aia ma ia kahua ke kula nui o ka honun nei no ka paele, (o ke kula no ia a Limaikaika ) Ua hoolilo ia he $300,000 no na hale kula. Ekolu haneri huumana e noho uei, He nui na haumaua i hookuu mua ta e hele aku e ao i ko lukou lahui, a he 30,000 poe paele e ao ia nei e lakou i keia wa. Ke ao ikoika nei ' oa kumu ma Haiupton i na h&umana ma ka hana. kt Oka 1010 oke kmaka palaualelo, he hale kamana ia no ke Dinbolo. " (Ja paipai o Lunaikaika i ko Hawaii e mikialu ina ka hana; e hana mau. Ua puipai oia i ke nnaina e kupau mamu--11 o ka Pono i ao ia ma Kawaiahao, a e hoolohe ioa alakai ana a Paleka. Wahi ana, ; i oa e hoahewa o Paleka i kahi mau inea ; iwaena o oukou, alaiia, e hoomanao oukou, oo ke aloha ia hoahewa ana. Okn hoaaloha oiaio, e hoahewa ana oia i v ka mea hewa [a e hoapono ana ika mea pono. Oia iho la ; ke ano nui o oa mea i olelo ia, he nui nae Ina mao«o i koe, oo ka paa naau oie i ka j mea kakau. Aka, ua waiwai ka poe i hele '»e ma ia la i ko lakou lohe ana. A e ka* mailio hou aoa na o Limaikaika mahope o ; kona innkaikai »na i na kaiauia o kooa aina hanau.