Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 32, 12 August 1882 — KA NUPEPA Kuokoa me ke Au Okoa I HUHA. KA MOOLELO O ONILA MAKA! KA MAKAI KIU KAULANA O ENELANI! A O KA MEA POHIHIHI O KA 1868. [ARTICLE]

KA NUPEPA Kuokoa me ke Au Okoa I HUHA.

KA MOOLELO O ONILA MAKA! KA MAKAI KIU KAULANA O ENELANI! A O KA MEA POHIHIHI O KA 1868.

MOKUNA XXII. ; Kr» ih» mau mea 0 pili an« ia lonaUnu wa-1 :r.nf — Ol«»lu kUpono kn Makai KiU — i llina mnale* kn \v«hine—lle a!jt loihi — Hn»f> nia e hona kona uknli—Ka hale ina | k»> »!xnui fiotaui« — Kekuhi muu mea e j t.Dike m.M »111 i k*a liknu mooielo—fte | kinemeka wahme—K*k-«hi miu mea : s•).) nui —Lnn* ke km«> mnke in;»» ka pa- | t »iwu niiii <» ka inuli\*:»i I OIAIO, he wnhme hopo ole 0 lona- j 33 k.nM vvi»nu»e, oi«i, iiia i ku aku ai imua | O (>:iil;i Maka. u»i hopo ole kona nuau i ka ! hewa ana e houo uei e huna. j Nu k» met\, ua komo aku ti« iloko 0 ke krena 0 na Mnk»»i Kui ine k i monao iloko nilil ! Aki n>tc, inai ki makomuii loa mai, ua i tkc iho la ma. ih haulehia kon» inanaolan.i, a 11« ni loa nku kona mau pilikia inamua 0 U mej ana I moeuhane ui. I ki\ wa 1 Onila Maka i ktuno nku ni me 111 wiinne In iloko <> ke keeua, ua hoohana niii» |i oii» 1 lōnn men i mannn «i a hiki i ke k.> Mon o kunn iini. ! I Ik* ntna aku aole i hoopunipuni aku oia I 111 wnhme la. Akt, nm ke nno nae 0 k«|iu mau olelo a p«*u, me mea la,e »0 nku [ aoa oin i-«in e nk*hole «n»i krtil« mftu hwel.i- i I Ae lui.i a nnu. ; Aoie 11» hoi 01» 1 manioio ua inahuka j c i\laric«<\ nolniln konn knmu 0 kn j fioikotke auH ti>>i >a louokann wahine i ki* 1 n-i mnu hunn. » wihi hoi e makau ai oih, a h'ki nle ia'n ke |j«»i»ko 1 Km m ikemake 0 ko* j n» puuwai t ieeU , ui-» iioi ka pepehi ana aku ii MirioiKt ■» inawe. Akii no iu mea hoi e pili ana ia Hale Keieneka, tu hooholu iho !a oia eii no oia ke ou nei. Oiai, mnuiul» 0 konn ike aun i kela mau , kulu koko a me na aahu i oki Ina 1 ke koko | maloko 0 ke eke, ua l.nna h«u kona inanao, eia no oia ke o l a nei. No kn mea. mamuH 0 k«na mea 1 hoolaln m me kon<* hopu pio ia ana ma ke ano, 01.1 110 ka mea nana 1 pepehi, ua loaa mai i!im na aiakii kupono ana i ii'a ai, nolaila, ui oluulu kona puuwai no ia m»u mea hou. x * * ' nae * «Mopopo i«ia, VVT,Ii« b p.„. n . t . - -">• 0I « kel,,hi - » olē a '» * ' °' e U!l ,; "fi!4%«'i imwpuu na k<* makemake Upuwae 0 kona mau enemi Moho iki ibo U o lonaKaua wahioe no kekahi mau ininuie pokolt a ku ae k a hoi ako la. Mahope iho o kona haia ana aku, noho hookahi iho la 0 Onila Maka • nooooo no na mea e pili atu i ko iaun halawai kmo ana me lonakaua wahine, Aole 1 ike kela wahine ia'u f wahi an» i pjne maiie «e tt. a puaaa hou ae )a: Ua pomaikai loa keia tn«u opio o ke koho ana mai \a'u e iawelawe 1 kei* han». A ina n« hoi aole au 1 kamaaina mua laia, ina paha ua hoohoka la au « ia, no ka mea, he \v«hine mnnlea a me ke «kamai nm kei», » i*ia hoi e laweiawe ana 1 keia haon, ua hana oia me ka maalea nui«a hiki i ke ko ana 0 kona m«keroake. Iloko hoi oia wa, hiki aku )a o lonakana wahme i ke alanui. He kanaha kapuai ka kaawale mai ke keeiM aku 0 M*k«i Kiu, hoea mai ia ke* kahi kM<««i(<t imua on», me lta tnun»o e ka« umino p i ine 1«, nka. hoike mai la oae 01» i kekam hoanoua a aku ia no oia i ka he|e *na.

i ka *rt hoi « We kamka i ike »ku ai i kt hoailona, huiī »e ia oīa a heie «e ia roa kekohi aoto. Me he eaea ia, ua ike iho la aa wahine nei, u* ikeia* kaoa mea i hana ai, ■oiaila, «o!e ooa makemake e ike w mai eia ; e kamaiiio ani me kekahi mea ekoa aku ma ke aianoi/ i«ia » hiki aka ( ai ma I» alauo» Broa4-j nny huli ae la oia a iho ako ia ī ke kaon», 1 peia no oia i hoom«u aku ai i ka heie ina a hiki i ke aianoi Papohako. % Huli ae la oia ma> la aianui a iho aku la ) ka uwapo. M# k?i& «vAhi. puka aku )a oia mawaho o . ka puki a k«u aku 1« iluna o kekahi moku 0 k« hor« sna i kau <tku ai iluna, ota oo ka maniwa hele aui oie o na kanuka; a iaia ' hoi miluna o kn moku, wehe ia ae U ke ! knuh hoopaa, a nee aku la oia mt kona aia. Aole oia « hoi «ku ina ke keena m ihope, | %ka noho iho ia oia liuna o ks oneki. Aohe mea e ae i kau (nsi mahope ona. Oia waie iho no k« eepakeke hope loa ma j ia hoio ana, a i ka moku ho> i kaawaie iki ; aku ni mti ku uw«po aku, komo aku la oia j iloko o ke keena hope, • puana ae la: | Ua pau kei» pilikia ! ina ua menieie i<s uu, aUila, e k»h lakou a keia moku aku, ( 1 ka wa a ka moku i hiki aku ai ma keia«j aoao o k« niuliwai, aole i iho tnai ua wahi> < ne U ma ke aiap i e'hiui aku ji i Ke kiekie- [ ni, aka, hrle ne ln ia ma ke aUnui Huiu* i minu. • kan aku la om ma ke kna ahi no i ka Uwapo Komohana. j iaia i hiki aku ai maliila, kiu hou aku j la oia mniunn o kek«hi kaa nana i lawe aku ; iaia a hiki ma kela «onu o ke kulanakauha- I ie a ia<a i hoi hou aku ai i Nu lokn, kau ' hou oku li oii maluna o kekahi moku holo inuhwai »■ lele uku ld ma alanui 32. Ua komo ako o ionakana Wahine ina ke ' keena o oa Mnkai Kiu i k» hora 10 o ke k«» j knhiaka, a ma ka hora 2 hoi oi« auma ln, ] hiki aku lu oia ina kekahi h«tele nia alinui ) Hotana, mamuli o knnn huakai loihi a pnni i ke kut;i«nkauhale. Ma kn nana aku, aole la o kana huakai | mua ia hale, no ka ine", ua pii poloiel aku la nia iluna o wehe aku la i keknhi rumi ma ku pupHhele elua o oa hale la, a komo aku iu. < 0 kn rumi ana \ komo aku nt, ua kahiko { i ia me n » inea nani a pau. 1 ua wi'iine la i pane aku ai i ka puka puann ae la oia: A ! Me he mea la, ua like no ko'u akamni me ko Ukou, nolaila. ma keia hope aku. e hoao noau e k )e ia lakou. hina nku 1« oi» ihope a moe ilio la iluna o keknhi punee naui a pane hou ae la: j *Mai poino mnoli ko'u olu, akn, ua mahaIo lon nae »u i keU Makai Kiu hupo nut wale o ka hoike e una m»« nei ia'u e akahele, me he inea U, e hoike mai ana oia ia'u i koni nkamai me ka ike ole iho, e kuhikuhi mai ana oia ia'u i kekahi mau kumu waiwai j nui. ; Iloko no hoi «ia wn, lohe aku {» oij i ke- ( kahi rae« e kikeke mni ana mtw<iho o ka | pu«a. . E komo mai ! wahi a lonaka»'* wahine. j me kon» ala oie ne mai kona kuUna e moe > ana. A komo mai U kekahi kaikainahine opio j ui iioko o ka rumi a pane mai U: ! I hoounaia m«i nei au e mihii nku »a »e ina he mnkemake aina awakea kou ? Aole i keia wa e Ge!ina. liu ou i ma- ( kemake, alaila hookani oku au i ka beie, a i ina hot e hīki mai o ionakāna, hoouna mai ; oe iaia iluni nei, ianei iho nei no kekahi keonimnna i keia ta. Owai 1 Keia kanaka eleele me namakaaa, ke ' kamka au i olelo ai he llikinl. Ina oia i hiki hou mai ianei oleio aku oe aole au ? hoi koke mai ans a hiki i keia U aku. Alniia, aolr oe e ai i keia mauawa ? Aole. Haalele iho la ua k*lkain«hine nei, a ho<mau aku U no o ioankma wahine i kan-» kamaiiio: A ha ! lanei >ho nei ka o Keaka Ihkim Ua waiwaī oia iioko o m b i haU, ak< iio- i ko o k*ta wa. ua hooviek:e ioa oU, rae ke j koikoi mau mni i d«U. Ak«, ua bīwt no , boi. Aia a ko ae na rae« a p*u »tjula, ua ; maopopo kona w*h) e neie ai oi» hoi ka amana l.i kanaka Mohape 'ho o k» haia ana o ea hora hoo-: kahi o kona kamakamaiiio an* ma brn ( mea, aU ae la ou a hele ako ia i kahi pahu j waiho mea ai, a Uwe ma» la i kekahi mau ] apana meiono me kekahi oeoole rama. • ai - iho U. I ka pao aoa o kan« paina ana. hema m«i j ia k* puka. a komo m«i 1* o !onakan« >iek<»! o k« r«iw». i Aole pahi e neie ke paha«»hau o n» aloa o kah» kauhale o H— a me Uiu P«sna luta ina (akou t ike to* i keia mau ka-

naka waīwai e noho aoa iioko o kekahi hale i popnka e iike me keia. ] A ! O oe ma» ia ia f wahi a iooakana wi» j hine. Aef Ua lohe «r*hi ouhou oe ? I lieah» ia n hoa ? Ua Inha ae nei ka nilowaie anu o M»riona a pum ka aiua, a na iiio hoi ī me-i ka* mailio nni ia ena nupepa ho kēia na!o*. r afe alua. Aoie anei kaua i makaukau no ke pale an« ae h kau« iho mai keia pihkia ae? Ua makiukau k»na. aka, aohe nae o'u mnkemake i ke nno o ks iaweiawe i* «na o ko kauu mm inoa. Ka ! Aohe i maopopo ia oe ka oiaio no na mea e p'ii ana i ko kaua mau inoa. Pehea aku iim k.iu huakai ī kahi o na Makai Kiu ? 0 ka mea i lo*;t mai nei ia'u, oii keia, ua mamo wile ia o kaua no na mea nana i pepehi keia mau opio, a ua n»ele pu n na hoi kaua e lakon mai ka hoomaka ana o ka nalowale o Haie Keleneka a hiki i keia wa. Auwe no ka hoi e ! Oia no ka'u i hopo> hopo *i! okd mea niua ae nei s kaui e īke ai oka halepaohao. E haalele kaua i keia hann. Akahi no a ike ia ae U. ua oi nku ke oia mamua o ke (lala. Hele pela ! Aole la he mea nau e maka'u a». Mnlia, o ike ia ka kaua mau hnna. AUiln, no kaua no ia hewa. Aole mea nana e ike ka kaua hana, koe w*le iho no ko k»ua mihi maoii aku, a īna ua hopohopo oe e like me knu e hoike mai nei, alaiU, a pono oe e holo i na ama e, a e haaiele hoo« kahi «nii oe ia'u e UweUwe i keia htni a niki i ko ko nna. Hiiahila iho la o ionikina no keia olelo • kana w.ihine. a pane aku It. Aole; aoie ioa au e hflHeie hookahi ia oe. M» kou wahi e makem, iiiaUiU pu ko'u ki* no ine kou. Aole loa kaua o make. Oiai he elua mea i maopupo; aole loa e lsaa ia iakou ke kioo o Hale Keleneka; a m.i hoi e lon» ke ki»lo o M»rtona, alaiia, e ike auanei oe, e pahui ana ko Inkou ike i ke kumu o kona make una. Pehea ka loihi oka wa e waiho ai kela kino ilalo, aiaila, lana ae iluna? He mau pule p»h». E manao ia mai no auanei na kaua? 1 kinohi e manao ia mai ana ha kaua, aka, ua hiki loa ia kaua k' kapa» ae ia mea, n holo aku kaua ina kahi e hiki ole ai ke man«o wale m mai na kaua. Ua maopopo ia'u na m»'-i #* ae a pau, wahi a lonakana. a koe hookahi mea. A heaha ia <nea? Ke hopohopo nei nu i ke akamai a me ka ike o kela k»n.«kn kupanaha i hopu ia ai no ka pepehi ani ia Hale Keleneka! Ka! H* wehi nea hnukae wale noein, e hoiui .'in» i loaa ona (lala imiih, He «ha kona mea i ak- ai e loaa ona d«la mni in kaua aku? I*l i^, no k> mea, ua lohe ae oia uiai na lono Inuahea ae no fc«> knua mau ino», nola iia. n »»>» «i 'oia peia. Pehe » hoi oia i ike ai ia'u v Mala pisha i koho wale maī no. AUilo, e pane uiai oe i ka haina o kei« wahi ninau i koe—Heaha kona mea i hoole inai ai i na (UU he&OOO a'u i haawi nku ai? Ua haawi io anei oe $5000 iaia? Ae. Ano e ue U ko lonakaaa helehelena i kona lohe ann i ken mau olelo. AoU i pau.