Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 31, 1 August 1885 — Page 2

Page PDF (2.15 MB)

This text was transcribed by:  Juanita Allen
This work is dedicated to:  John Kaleihulumamo Naiwi

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ma ke Kauoha.

 

 

Ka Nupepa Kuokoa

No ka Makahiki, $2.00

No Eono Mahina, 1.00

KUIKE KA RULA

Poaono  Augate 1, 1885.

 

 

 

HE MAU HAIOLELO NANI.

 

I ka po o ka la Sabati i hala, he anaina mahuahua o na haole ka i akoanoa ae iloko o ka luakini o Kawaiahao e lohe i ka haioleo a ka Rev. J. Hemphill.  He anaina hui keia o na luakini elua o Kaokeano a me ko Po@, a ma ka olelo haole no na hana a pau.

He makamaka malihini ke kahunapule:  I hele mai nei e hoomaha iki, a ua makaikai aku nei i na moku o Hawaii a me Kauai, a e hoi ana i kona kihapai mau, maluna o ka mokuahi e holo ana i keia la.  Aia ke poolelo o kana haiao ma ka Halelu 45 a ma ka pauku 13, penei ka heluhelu ana:  “He nani loa maloko ke kaikamahine a ke alii, o kona kapa he gula i ulanaia.”  O ke ano nui o ka haiolelo, e wehewehe ana i ke ano o “ke kaikamahine a ke alii,” oia no ka ekalesia o Kristo, a me na mea e nani ai a e mana ai ka ekalesia.  Ua hoolohe pono ia kana haiolelo me ka luhi ole no hookahi hora.

O ka lua iho o na haiolelo ma ia po iloko o ka luakini o Kaumakapili.  He anaina maikai ka i akoakoa ae malaila, aohe nae mahuahua loa no ka nui o ka ua, a o na koa no hoi kekahi.  O ka Rev. O. P. Emesona ka haiolelo o ia halawai, maluna o ke kumuhana hoole waiona.  No hookahi hora a oi kona kamailio ana me ka uiha ole o ke anaina.  A he mea haohao no hoi I ka lehulehu i ka poina ole i ka olelo Hawaii ia Emesona, mahope o kona kaawale ana mai ka aina hauau aku no iwakalua makahiki a oi.  He Hawaii oiaio ke poina ole nei ka olelo o ka aina kulaiwi.  Ua pau i ka wehewehe ia mai na kulana o ka hana hoole waiona ma Amerika Huipuia; kona hookumu ana, ulu ana a mahuahua a puni ka aina.  Ua hoike ia mai ka holomua o keia hana ma ka lima o na wahine.  He ahahui ikaika loa ka lakou e hooholo mua ana i ka pono o ka hoole waiona.

Pomaikai ka poe I komo ai i na luakuni ia po a lohe i keia mau haiolelo, no ka mea aohe e lohe hou ana.

E hoi ana ka mua ma ka moku o keia la, a e hoi ana o Emesona maluna o ka moku o ka la 15 o Augate.  Aloha laua.

 

 

 

Ka Ahahui Opiopio o Kawaiahao.

 

Ua lohe mai makou ke nee mua nei keia ahahui me kana mau hana maikai.  Ua koho hou ia na luna o ka aha no keia makahiki, oia keia poe:  S. Kapu Peresidena, D. Lima, Hope Peresidena M. Keliaa, Puuku, S. Kanoholoa, Kakauolelo.

He nui na hana maikai i hapuia e keia ahahui iloko o ka makahiki i hala ae, mawaena o ke kihapai o Kawaiahao.  O ka hana ka mea e holo mau ai na hana maikai:  a o ka hana no hoi ka mea e ola ai ka ahahui.  Ua make kekahi mau ahahui i ka palanalelo.  He ku inoa wale no, a he kamailio a pau wale kahi ikaika.  Aole pela keia aha a makou i ike ai, aka he poe lawelawe maoli lakou nei I na hana maikai.

O ko makou no na ahahui a pau o ka poe opiopio iwaena o ka lahui e loaa ke kuleana io e kuleana io e kuleana ai ka inoa maikai he ahahui imi pono io ko kakou poe opio, e loaa no.  Aohe mea e nele ai.  Aohe o ka makee oihana aupuni a loaa wale me ka hana ole.  Aka, ke makee kekahi i ka pono a imi io me ka hoomanawanui, aole e nele.

 

 

 

APOPO

 

Aia ma kekahi kulanakauhale o Enelani, e noho ana kekahi ohana, he makuakane hoomaloka, me kana wahine haipule, a me ka laua mau keiki ekolu, hookahi kaikamahine nona na makahiki he 15, a me elua keiki kana no laua na makahiki he 18 o kahi, a he 22 o kahi, aka, o na keiki kane elua ua mo ni laua i ka mana o ko laua makuakane (ka hoomaloka) aole pule, aole heluhelu baibala me ko laua makuahine, aka e hele ana laua me ko laua makuakane ia hale aku ia hale aku, i ka inu ona a me ka piliwaiwai a me na hana lealea he nui, a ina e ao aku ko laua makuahina ia laua, e puka mai ana keia mau huaolelo mai ko laua waha mai “Apopo” (tomorrow) a pela no me kana kane oia olelo hookahi no ke puka mai ma kona waha i na wa a pau, a me na olelo hailiili i ka pono.

Ma kekahi po, ia lakou maloko o kekahi hale inu waiona e lealea ana, a e inu ana, aia no kana wahine me ka laua kaikamahine i ka hale kahi i noi ai i ke Akua e hoohuli mai i kana kane a me kana mau keiki elua mai ka lealea, i o Kristo ala, a oiai hoi ka ona kupouli e halii ana maluna o lakou, a e waiho a make ana maluna o ka papahele o ka rumi mahope o ua hale rama nei, a e puka ana kela olelo maa mau ia lakou Apopo!  apopo!!!  ia wa no i holapu ae ai ke ahi ma kekahi rumi o loko o ua hale nei malalo o kekahi ulia, no na minute pokole loa ua puni ka hale i ke ahi, a mamua o ka hoea ana mai o ka lehulehu, ua pau loa ka hale a me na ola lehulehu o ka poe ona loa e hookahi ana ma ka papahele o ua hale nei i ka amu nui ia e ke alelo ana ole o ke @ a waena o keia peo pau i ke ahi, o keia makukane me kana mau keiki ele@ kekahi i pau, ka poe e pane mau ana “Apopo.”

E na makua hoomalo ia e alakai hewa nei i ka oukou mau keiki i ka ona, ka hula ku-i, a me na hana lealea he nei, e huli a nana i keia makua nana alakai i kana mau keiki iloko o ka poino, e hoomanao, he palena ko na hana ino a pau, e like me kona hikimua, pela no auanei kona ukali.

E na keiki, na opio Hawaii mai hele ma ke alanui o na makua alakai hewa o kakou, o loaa ka poino.

E hoolohe i na olelo ao a ko kakou mau makua maikai, na kumu kula maikai, kumu kula Sabati maikai, a me na kahu Eklesia o kakou, mai pane “apopo.” Ua ao ia mai kakou.  Epeso 6:1 3, a pela no na makua i ao pu ia mai ai.  Epeso 6:4, oukou hoi e na makua, mai hoonaukiuki aku i na keiki a oukou, aka, e alakai ia lakou ma ka hoopono, a me ka hoonauauao no ka Haku.  E nana hoi, Hoku Ao Nani, aoao 163.  E ka poe e pane ana, apopo a huli no &c.

 

 

 

Kokania no ke Kuokoa.

 

MA KA mokumahu Oceanie, i kipa mai i ka la 29 o keia mahina, ua loaa mai na nupepa, a mailoko mai o kekahi o ia mau nupepa, ua ike hou iho makou ia na olelo e pilo ana i ka huakai a Mr. Daggett, i hoouna maluia aku nei e Kipikona no Wasinetona.  O keia mau olelo ua hoolahaia ma ka nupepa “Ka Manawa” (Time) o Ladana, i hakuia e kekahi o kona mau mea kakau mea hou mai Piledelepia mai.  He mau olelo ano nui keia no Hawaii a me kona lahui kanaka.  Ma ka lohe o keia mea, a me kekahi poe e ae he lehulehu, ua hoouana aku nei ke Kuhina o ko na Aina e, i kekahi kanaka a ke aupuni Amerika i kapae ae ai mai kona ano luna aupuni nona, i kanaka nana e lawelawe kekahi hana a ke Kuhina i makemake ole ai e ike a e lohe ia mamua o ka holopono ana me ke ko o ka laua mea i upu ai, a oia mea ua laha ae nei, he hoohui ia Hawaii me Amerika Huipaia.  Ma ko makou hoomaopopo ana i ke ano a me ka moolelo o ke kanaka nana e hookele maalea nei na pono o ke Aupuni Hawaii, a e alakai makapo nei i kekahi poe ia lakou ke kiai o ko Hawaii kuokoa a maluhia, he ano oiaio no keia mau lono, olai, aole oia nei e paa mai ana, aia wale no a ko kekahi o na hana kolohe kaulana, alaila oluolu kona manao.  Ma na hoohuoi ana aku ia na hana malu e hanaia nei no ke Aupuni, he mea maopopo he mau ehumu ano e kekahi e hoao ia nei e hoohana ia aku e keia Kuhina.  Mai kona noho ana mai ma Hawaii nei, he kahuna Moremona, me he la, he moeuhane ka hoohui aina ia Kipikona; a i ka wa i kap@eia aku ai o Iaukea, ua hoomaopopo aina aku makou maloko o keia nupepa, he kumu ko Iaukea hookaawaleia ana, a i ka nana aku i na mea e pu a liilii mai nei, eia iho a puka pono ae na kumu he lehulehu o na hoololi e hooko ia nei; aole o ka Luna @e Nui, aka, o Severana o Kapalakiko, a pela aku.  He mea maopopo, ke hoonohonohoia nei e ke Keena o ko na Aina e, na kanaka maluia e malama i na hana o ia Keena, maanei a ma na aina e, ma kahi i manaoia he mau hana malu ke hoohanaia aku ana.  He mea maopopo o ka hope aku, e hoopau ia ana o Henere Kaaka, Kuhina Waiwai ma Amerika, ina he hiki i ko Kipikona manao ke hana aku peia, a he hookahi no kumu oia mea o na hana hunahuna a kolohe no a keia kanaka.  Ma keia mau hana a ma keia mau hoonohonoho ana, ke hoohaahaa ia nei ka inoa maikai i loaa i ke Aupuni Hawaii ma o Wale, Kauka, a me na Kuhina mua o Hawaii, a aole he kumu e ae o keia haule o ko ke aupuni kulana, hookahi wale no o ka hilinai ole ia o ke Kuhina nana ke alakai.  O ka palapala a makou i hoike ae nei, he mau olelo koikoi ka i hai ia, a ua hoolahaia kela mau olelo ma na kolamu o ke pookela o na nupepa o Enelani, “Ka Manawa.” He leo koikoi kona, a he hilinai nui ia ka oiaio o ka mea e puka ana maloko o ia nupepa, nolaila, ke hoohui@a na deta a na makamaka e ninau mau mai nei, me na itamu ma na nupepa, he mea akaka, he kumu ka mea nana i hapai na hoolaha ana a me na ninau – wahi a ka olelo, “ma kahi e pua iki ana he uwahi, aole e nele ke ahi.”  Ma kahi e pua mai nei keia mau olelo, aole e nele ke kumu.

 

 

 

HUAKAI I NIHOA.

 

Hemo mai ka laina o ka mokuahi Iwalani mai kona pahu hoopaa mai, a haalele mai la i ka uwapo ma ka hora 5 a. m. o ka Poakahi Iulai 20.  Niau aku la ua nene aukai la me ka palanehe ma ka ilikai lana malie o ke awa o Kou a pulelo ana iwaho i ka moana kai hohonu.

No ka manawa hope loa makou i na na mai ai i ka aina nei a nalo aku la, oiai ka po e hoalii iho ana maluna o ka honua.  Aia paha mawaena o na haneri elua ka nui o ka poe i hoio pu ma keia moku, a oiai au e nana ana i ka nui hewahewa o na ohua, ua komo iho la ka manao nalu iloko o’u, pehea la e lawa ai keia poe me na hela moe kupono.  Aka, na hoohehee ia ae la ia mau manao ana, no ka mea, ua ike aku la au he lehulehu wale o na hela moe e halii ia mai ana ma ka po iho.  Ma ka uhi ana mai o ka po, ua launa ae la na ohua ma ka oneki o ka moku a hoohala manawa iho la ma ke mele ana i kekahi mau himeni Hawaii, oiai na aliiwahine o ka po e kuupau iho ana i kona malamalama nui.  Ua nanea nui iho la a hiki wale i na hora kuliu o ia po, a ia wa i ikeia aku ai kela me keia e lapee a lapuu ae ana ma kona wahi hela i hoomakaukauia.

Hiki ka moku ma ke awa o Nawiliwili, a ma ia wahi i lele nui aku ai kekahi poe no ka aina me ka hooilinalii Liliu.  Aia mauka he ahaaina nui i hoomakaukauia nona e ke Kiaaina Kanoa a ua ai iho la malaila, inu no hoi, hoonanea iki iho la malaila, a hoi aku la no ka moku.  Malaila hou aku no Waimea, a liuliu loa ke ku ana malaila no kekahi mau hora loihi.  Ma ka auina la Poakolu, ua kau hou ma ka moku a kau pololei ka ihu o Iwalai no Nihoa. Mamua o ka poeleele ana, ua ike powehiwehi ia mai la o Kauai me Niihau e ka ike a ka maka, a hao aku la ka ihu eku o ka Iwalani no Nihoa ka pahu hopu.  Ma ia po a ao ka holo ana, a ma ke kakahiaka nui o kehaki la ae, ua ike ia aku la o Nihoa ma kahi he iwakalua paha mile mai ia makou aku.  He puu pohaku keia ma ka nana aku ma kahi kaawale, a nona ke ano me he puu pohaku huinakolu la, a ua kiekie no hoi; aia ma kona aoao akau he kiekie a hooiho’na aku la ma kona aoao hema.

Oiai ka ihu o ka moku e kau pololei aku nei no ka mokupuni meka pakika launa ole i ka ilikai, ua halawai pu mai la me makou na kamaaina o ua wahi la, oia hoi na manu; lele pohai mai la lakou a kau ae la ma na kaula likini, na kia, a maluna o ke kino o ka moku.  He mau haneri ka hui o lakou i halawai u me makou, a he liu wale ia holo ana aku a makou, haule iho la ka heleuma ma kahi kokoke i ua mokupuni la, nona ka hohonu i hoomaopopoia aia ma kahi o iwakalua a oi anana.  He hohonu ke kai a puni o Nihoa a ua lipolipo no hoi a hiki i kumu pali.  Ma kekahi mau aoao o keia mokupuni ua kiekie, nona paha ua kapuai e ewalu haneri a oi ma ka hoomaopopo aku, oia kahi kiekie loa, a he pali ka hapanui a puni.  O kahi i kuu ai o ka heleuma o makou he ano kuono ia, aka, he inoino me ka loaa nae he wahi e pili ai ka waapa me ka hoomaka’uka’u no nae.  He one no ma ke kauwahi, aka, he kupilikii loa no ka pae ana aku.

Mamua o ka lele ana aku o na makaikai, ua holo mua aku ka waapa o ke kapena a me kekahi poe e iho, no ka nana ana i kahi kupono e pae ai, a ua loaa he wahi ano iho’na iloko o ke kai maluna nae o ke kauwahi pohaku.  He kupono wale no nae keia wahi no na kane a no ka poe ano mama i ka lele, oiai me ka eleu loa e kau ai i ka aina.  Aia wale no ka hiki pono ke kau maluna o ka aina a pili aku ka ihu o ka waapa ma ua pohaku la i ka wa e pii mai ai ke o-pu ale, a ma e emi iho ana ke kai, e haule loa ana ka waapa ilalo no ka umi kapuai paha; he hala ole ka piono o kekahi ma ia wahi ke poi aku ka nalu, a i ole he pau loa no paha i ka poino.

Lele aku la he heluna mahuahua o na makaikai maluna o Nihoa ma na waapa.  He mau tausani o na manu e lele ana mao a maanei o ka aina a me ka moku o na ano he nui, a i ike ole ia paha e na kanaka kia manu manua.  He mau mea nuhou loa keia i na makaikai ka ike ana aku i na hua manu ma na punana e waiho mokaki mai ana maluna o ka lepo, a e hehi ana oe maluna o ka hua ke nana kou mau maka ma kahi e.  He apuupuu ka aina mai o a o me na alualua, aia nae maloko oia mau wahi popoo na punana manu i piha me na hua no lakou na waihooluu ano e he nui.  He mau tausani o na hua e waiho ana.  Ua loaa kekahi manu nui, a ua ana ia ka loa o kona mau eheu ke hui ia aia ma kahi o eono kapuai a oi.

He nahele no ko keia mokupuni a me ka manu, aole nae o ka nui loa, a o ka loulu ko laila laau kiekie a ano mahuahua no.  Aia na mea a pau ke hele la mao a maanei o ka aina e ohi ana i na hua manu, a loulu, e kanu ana no hoi i na anoano a pela wale aku.  Aia no hoi o Bihopa me kana mau mea ana aina; Mr. J. Wiliams no hoi me na mea pai kii a ua hoohalaia he mau hora loihi maluna o Nihoa a hiki i ka hora eha o ka auina la, a mahope ihoua holapu mai la kekahi ahi i na manu a me na lau nahele e ulu ana.   He ahi keia i ike ole ia e ka hapanui kahi i hoea ae ai, a ua noonoo wale ia he ahi puhi.  Ua pioloke ae la kekahi poe a holo aku la no ka waapa.  Hopu ae la hoi kekahi haole i kana mea pai kii a holo aku no ka waapa, a @aia i hoao aku ai e lele, ua loaa mai la oia i kekahi nalu nui nana oia i kulai iloko o ke kai.  Me ka eleu no nae ua kau hou oia ma ka waapa.  Mamuli o ka pioloke loa, ua nui ka poe i poino me ka paholehole ana o na ili i na pohaku ooi, a he wahine ka i oi loa aku o ka eha.

Kau ma ka moku a haalele aku ia laila no Kaula.  Haalele pu aku la no hoi ia Nihoa na ke ahi e ai, a ua pii ae la kona uwahi iluna me he lua pele la.  Hiki ma Kaula ma kekahi la ae, a haalele hou ia laila no Honolulu nei.

 

 

 

HE WAHI HOOAKAKA NO NIHOA:

 

Aia o Nihoa ma ka aoao A.K. ma K@ K. malalo aku o Kauai, a he 244 mile mai Honolulu aku nei.  He 400 kapuai ke kiekie, a he pohaku ka hapanui.  O kona loa he mile me ka hapa, a he hapa mile kona laula. Ma kona aoao akau he ano ku pololei ka pali, a ma ka hema hoi he ihona ilalo, a he one malaila, a he pae ka waa ma ia wahi i ka wa malie.  Ma kahi kokoke i ke kahakai he wahi luawai.  He sila me ka manu na holoholona o luna.  He hiki ke ku ka moku ma kahi he mile a he hapaha mile paha ka mamao mai ka aina mai, a nona ka hohonu ma ka ehiku a hiki i ka 17 anana.  He nui ka manu a me ka mano malaila.

 

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI APANA EKOLU

o ka Hawaii Pae Aina ma ka waiwai o GEORGE PRACHT, no Kau, Hawaii i make.

Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a G. W. C. Jones, ka luna hooko no ka palapala kauoha hope a George Pracht, no Kau, Hawaii i make, e noi ana e hoaponoia kana hoike hope, a e hohole ia ka waiwai i na hooilina, a e hookuu aku iaia me kona hope ma ka oihana.

Nolaila, ke kauoha ia aku nei i na kanaka a pau, he pili, o ka Poaha oia ka la 3d o Sebatemaba, M. H. 1885, i ka hora 10 kakahiaka, ma ko Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

F. L. LYMAN.

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, H. P. A.

Hilo, Hawaii, Iulai 23d, 1885.                                                                                       2035-3ts

 

 

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI APANA EKOLU

o ka Hawaii Pae Aina ma ka waiwai o

Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a J. H. L. Martin e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o W. T. Martin no Kau, Hawaii i make, a e hoonoho ia J. Kauhane i lunahooponopono no ia waiwai.

Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka Poaa oia ka la 3d of Sebatemaba, M. H. 1885, hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau,awaii, oia ka la a me kahi I koho ia no ka hoolohe ana I ua nonoi la a me na mea ke hoikeia.

F. L. LYMAN.

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, H. P. A.

Hilo, Hawaii, Iulai 23d, 1885.                                                                                      2035-3ts.

 

 

 

[POO AUPUNI.]

 

ILOKO o ka Aha Hookolokolo Kiekie o ke Aupuni Hawaii,

KALAKAUA, ma ka lokomaikai o ke Akua o ko Hawaii Pae Aina Moi:

I ka Ilamuku o ke aupuni, a i ole i Kona Hope, me ka mahalo:

Ke kauohaia aku nei oe e kee aku ia AHUNA (p.,) ka mea i hoopiiia, ina a waiho mai ana oia i kana pane i kakauia iloko o na la iwaka @ mahope iho o ka hookoia ana o keia, e hoo@mai imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie @ke Kau o Iulai o ua Aha la e malama ia’na ma ke Keena Hookolokolo o ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka Poahaki la 6 o Iulai e hiki mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai no ke aha la e ae ole ia ai ke noi a PAAKEA (w) ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakakaia iloko o kona palapala hoopii i pakuiia,

A e hoihoi mai oe i keia palapala kii me ka hoike piha o kau mau hana no ia mea.

Ikea ka Mea Hanohano A Francis Judd [Sila] Lunakanawai Nui o ko makou Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu i keia la 16 o Iune, M. H. 1885.

WILLIAM FORSTER, Kakauolelo.

Ke hooia nei au o na mea i hoike ia ae la maluna, he hope oiaio no ia o ka palapala kii o ka hihia i hoike ia ae la maluna,

[Sila] Ikea ko’u lima i keia la 11 o Iuiai, 1885

WILLIAM FOSTER, Kakauolelo.

 

 

 

KAUOHA NO KA HOOLAHA.

 

Oiai mamuli o ka hoike ana mai a ka Ilamuku, mahope o kona imi pono ana, aole I loaa iaia ka mea I hoopiiia, nolaila ke kauoha ia nei e hoopanee ia ka hihia I oleloia, a hiki I ke Kau o Okatoba e hiki mai ana, a e hoolahaia aku I hope oiaio o ka palapala kii iloko o ka Hawaiian Gazette he nupepa I paiia ma ka olelo Beritania ma Honolulu, mokupuni o Oahu, a iloko o ka nupepa KUOKOA, he nupepa I paiia ma ka olelo Hawaii no Honolulu I oleloia no na manawa aole e emi mai malolo o eono, a o ka hoolaha hope loa ana aole e emi mai malalo o iwakalua la mamua ae o ke Kau o ka Aha e hiki mai ana.

Kakau ia Honolulu Iulai 11, 1885.

L. McCULLY.

Lunakanawai Aha Kiekie.

Ikea:

[Sila] WM. FOSTER, Kakauolelo.                                                                               2034-6ts.

 

 

 

 

KUAI HOOPOHO NUI.

 

Mamuli o ke kauoha a H. Hackfeld & Co. e malama ana au he kuai kudala hoopoho nui ma ko lakou halekuai ma ka

POAKAHI, a me POALUA,

o Augate, oia ka la 10, a me 11, ma ka hora 10 kakahiaka o ia mau la pakahi, oia hoi na WAIWAI

ENELANI,

AMERIKA,

FARANI,

GEREMANIA.

O na ano a pau, e laa na lole

ONIONIO,

HULUHIPA,

AHINAHINA,

HULUMANU,

HULUHULU,

Na SILIKA, na lole no na Wawae me Kuka; na PALULE, na PALEILI, NA KAKINI, HAINAKA, na HULUHULU, me na KAPA APANA.

 

A laa no hoi na

NOHOLIO, KAULAHAO, NA MEA AI, SOPA, PENA, KIKA.

 

A me na mea HANA HAO he nui.

E. P. ADAMS

Luna Kudala.

 

 

 

NA HOOLAHA HOU.

 

HOOLAHA AKEA: – Oiai @ ke noho nei iloko o na kipona @ a me na hoo@ a@ a ka mai hookaawale i ka ohana, aole hoi oia wale, aka, o na manao kue a mok@hana @ @ a me kuu wahine mare, Mrs. Keahi Keihaihae.  Ua kipuke mai kela lalo a me kana aloha kak@ iwi e hele au, a ua hoonelo@ pu mai i ka ai a me na pono kino e ae.  Nolaila ke hoike aku nei au i na mea a pau, ke makemake nei au e kuai a hoolimalima aku i kuu mau waiwai a me na mea a pau, e like me k@ m@ mea.  1 – Apana aina kuleana ma Kawaihae S. Kohala, Hawaii.  5 – Lie.  1 – Hoki.  1 – Halei@ ma Makalawena nei.  1 – Waapa huelopoki i kapaia o “Kaheilawaia.”  1 – Aho-ahi.  1 – Aho-kalekale a me ke kuleana @ kuu wahine iloko o ka “Hui Kalepa o Makalawena.”  O ka poe a pau e makemake ana e hele mai a e kuka pu me au, aohe kuleana o kuu wahine i keia, oiai aohe ona malama mai i ku’u ola, a ke noho pu nei oia me kekahi ipo.  He kane hoi aole nana, a ua hoi e malama nei i ko’u ola i keia mau ia, a ua hoole paa mai aole e malama i ko’u ola, a aia au iloko o ka lanai waapa o ko’u hale ia e noho ai.

J. R. KELIIAIHUE.

Makalawena, N. Kona, Iune 30 18 3.                                                                                 2033 2t.

 

 

 

OLELO HOOLAHA: – E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai ma keia Olelo Hoolaha, owau o John Frank ke kane mare a Paikolani (w); nolaila, ke papa aku nei au i na mea a pau, aole e hoaie mai i kuu wahine mare ma kuu inoa, a pela pu no hoi ma kona inoa; oiai ua haalele kumu ole mai kuu wahine ia’u, a ua hele aku mai ko maua home noho aku me kuu ao ole ia hele ana, nolaila e hoolohe na mea a pau.

JOHN FRANK.

Niolopa, Honolulu, Iulai 15, 1883.                                                                                     2033-3ts

 

 

OLELO HOOLAHA: – E ike auanei na kanaka a pau owau o Hinau ekolo, ke Hoolaha aku nei au ma ke akea, aole e hoaie I kuu wahine mare, aia oia ma Maui kahi I noho ai, ua haalele mai oia I ko maua noho pu ana a ua hele mamali o kona makemake iho ke kuu ae ole.

HINAU EKOLU.

Kamanuwai, Honolulu, Iulai 13, 1885.                                                                             2033-2ts.

 

 

 

AHA KAAPUNI APANA EHA O KO HAWAII PAE.  Ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma ka waiwai o KAUAKAHI (k) no Waipouli, Mokupuni o Kauai i make.  Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke Keena.

No ka mea, ma ka la 20 Iulai, M. H. 1883, ua waihoia mai imua o ka Aha ka Palapala Hoopii a Kapookalani (w) a me Pahuilima kana kane mare, e noi ana e hooiaioia kekahi Palapala i olelo ia ua nalowale, oia hoi ka Palapala Kauoha Hope Lea a Kauakahi (k) i make aku la.  Nolaila,

Ua kauoha hou ia o ka POALIMA oia ka la 7 o AUGATE, o ka M. H. 1885, ma ka hora 10 kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o keia Aha ma Lihue, Mokupuni o Kauai, oia ka la a me ka hora e hoolalo ia ai ia Palapala Kauoha, a e hoolohe hoi i ka poe a pau i pili, e kue ia Palapala Kauoha.  A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko i ke KUOKOA he nupepa i pai ia a i hoolahaia ma Honolulu.

A ua kauoha hou ia e hoopuka ia na Palapala Kena no na hoike no ia Palapala Hoike, a me na hooilina o ka mea make ma Kauai nei, e hele mai a e kue i kela Palapala Kauoha i ka wa i olelo ia.

Kakauia ma Koloa, Mokupuni o Kauai Iulai 2, 1885.

JACOB HARDY,

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.                                                                              2033-3ts.

 

 

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o NAAI (k), no Hilo, Hawaii, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka Palapala Noi a J. W. Kumahoa, ka Luna Hooponopono o ka ka waiwai o Naai (k) no Hilo Hawaii, i make, e noi ana e aponoia kona hoike hope, a e hooholoia ka waiwai i ka hooilina me na mea i pili, a e hookuu aku iaia a me kona hope mai ka oihana lunahooponopono waiwai.

Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka POALUA, oia ka la 11 o AUGATE 1883, ma ka hora 10 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, oia ka la a me kahi i kohoia no, ka, hoolohe ana i ua ponoi la a me na mea kue ke hoike ia.

F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

Hilo, Iune 29, 1885                                                                                                         2032-3t

 

 

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o KAINAPAU (k,) no Kohala Akau Hawaii i make.

Ua heluheluia a ua waiho ia ka palapala noi a J W Moanauli Jr. e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Kainapau k. no Kohala Akau, Hawaii i make a e hoonoho aku ia C F Hart i lunahooponopono no ia waiwai.

Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka POAHA, oia ka la 13 o Augate, 1885, hora 10 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii, a oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kai ke hoikeia.

F. S. LYMAN,

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

Hilo, Hawaii, Iune 29, 1885.                                                                                          2032-3t.

 

 

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o NIHOA KIPI no Hilo, Hawaii, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a J W Keaomakani k. e noi ana e hooiaio ia ka Palapala Kauoha hope a Nihoa Kipi w, no Hilo, Hawaii, i make, a ua waiho pu ia mai ia palapala i ka aha, a e hoonoho aku ia J. W. Keaomakani i luna hooko no ia palapala kauoha hope.

Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka POALUA, oia ka la 11 o AUGATE 1885, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

F. S. LYMAN.

Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

Hilo, Iune 29, 1885.                                                                                                       2032-3t.

 

 

 

H L. CHASE. (KEIKI.)

Mea Paikii kaahele ma na mokupuni.  E hanaia no na kii me ka maikai a me ka eleu pu no hoi.  E paiia no na kii nui a liilii e like me ka makemake o na makamaka.  He oluolu ka auhau no ke pai ana.   2014-1y.

 

 

 

JAMES DOWER.

 

Oia hoi o Kimo Kapiolani, ka ona mua o ka mokuahi Kapiolani.  Ua makaukau oia me na lako apau, no ka hana ana i na waapa, a me ka hana hou ana i na waapa naha.  Ua makaukau oia me na Wae, na Umu, a me na apana hookui e paa ai na waapa, a me na lako e ae no ke kapili ana i na waapa.  E hele mai ma kona hale ma Manamana, Honolulu.                                                                                                                                             2029-tf.

 

 

 

G L. FITCH.  (KAUKA PIKA.)

 

Ua wehe ae noi au ke Keena Lapaau @ Alanui Maunakea, Honolulu, Helu 70, a e loaa no au ma ke Keena @ ka hora 9 o ka hora 13 o ke kakahiaka a keia a me keia la, hora 3.30 a i ka hora 7.30 ahiahi.22007-y.

 

 

 

 

JNO. M. KEALOHA.

 

LUNA Hooia@o Palapala Kepa Paahano no ka apana o Kawaihau, Kauai.  He Agena no ka Hoolaio ana i na Palapala ua ka apana o Ka@hou, Kauai.  He Komisina Palena Aina no ka apana o Kawaihaau, Kauai, a he Luna Hooke Mare ma ka Pae Aina holookoa.

 

 

 

NA HOOLAHA HOU.

 

HOOLAHA HOOKO MARAKI: – I kulike ai me kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i ka@a@ia ma ka la 11 o Malaki, 1883, mawaena o Lee Num o Honolulu mokupuni o Oahu, ia N. A. Kinney (etal) o Honolulu i oleloia, a i kopeia ma ke Keena Kope o ke Aupuni ma ka buke 96 ma na aoao 147, 148; a mamuli o ka ohakiia ana o na kumu aolike i hoikeia ma ua moraki la i oleloia, a me ka aku ole ia ana o ua moraki ma ka manawa i hoakakaia ma ke Kanaw@, nolaila, e kuai kudala akea ia aku ana na pono a paa o Lee Num a me ka hale i hoikeia ma na palapala moraki la i oleloia, no ke aelike i u@aki@a e like me ia malalo iho:

O ko waiwai ma ia moraki i oleloia, he elua mau hoolimalima aina ma alanui Kamika (Smith’s Lane) ma Honolulu i oleloia; he hapakolu o ka aina i hoakakaia ma ka Sila Nui 1122 kuleana 149 ia Kawahakui.  Ka hoolimalima @a ma hoakakaia ma o kekahi palapala mai ia Kekumu ia Lee Mun i kopeia ma ka buke 70 aoao 212, a e pau ana Dec., 31, 1888:  a o ka lua ua hoolimalima ia no umi makahiki i ka inoa mua, a i kopeia ma ka buke 80 ma na aoao 470, 471.

KINNEY & PETERSON.

Na Mea Moraki.                                                                                                            2035-4ts.

 

 

 

OLELO HOOLAHA: – Ua haalele kumu ole mai kuu wahine mare ia’u, oia o Mrs. Kamoonohu o Keauhou, Kona, Hawaii.  Nolaila, ke papa aku nei au i na mea a pau loa, mai hoaie iki oukou iaia; no ka mea, aole au e hoolaa ana ia mau aie.  O ka mea hoolohe ole i keia kauoha a’u, maluna iho no o oukou ko oukou poho.  Eia kekahi, ke hoole nei au i kona kuleana iloko o ko’u mau waiwai, a ke papa pu aku nei au i ka poe hookipa a malama iaia; no ka mea, o kau aku auanei ka poino maluna o ka mea hoolohe ole i keia kauoha a’u.  Owau iho no o

KAI (PAKE.)

Waikapu, Maui, Iulai 14, 1883.                                                                                           2035-1t

 

 

 

OLELO HOOLAHA: – E ike auanei na mea a pau ma keia, o ka’u wahine mare o Mrs. Mamea Kanaina, ua haalele mai ia’u, a ua holo mahuka aku mai ko maua hale aku.  Nolaila, ke papa ia aku nei na mea a pau, mai hoaie a hookipa iaia, aole au e hookaa iki i kona aie, a ina e lohe au ua hookipa kekahi mea i kuu wahine a huna paha iaia ma ko lakou mau hale, e hoopii no au ia poe huna ma ke Kanawai.

W. E. KANAINA.                                                                                                           2035-21s.

 

 

 

HOOLAHA HOOKAPU AINA.  Mai keia la a mahope aku nei, ua papa a hookapu loa ia na kane, na wahine, a me na kamalii o kela ano keia ano, aole e hele wale maluna o kuu aina hoolimalima a i kapaia ka inoa o WELI LOKO, e waiho ana makai o Kahauiki, Kona, Oahu.  Ina o ka mea a mau mea paha e hoolohe ole i keia, a ike au e hele ana maluna o ka aina kahi i papaia ma keia hooloha, e hopu no au a hoouku $5.00, no ka mea hookahi a i ole, e hoopii no an elike me ka manao o ke kanawai.

He lohe ke ola a he kuli ka make.

KAMAI.

Moanalua, Iune 3, 1885.                                                                                                     2027-5t.

 

 

 

HOOKAPU AINA,

Ke hookapuia aku nei na mea a pau, aole e komo, a mahi, a hana wale maluna o kuu apana aina e waiho la ma Kukuipahu, Kohala Komohana, Hawaii, a i kapaia ma ka inoa o POHOLUA, oia hoi ka aina o Huapuaa i make, oiai, eia no ia’u ka mana o ia aina, aole no i hooliloia, aole no hoi i morakiia, oiai, eia no ia’u ke Sila o ua aina nei.  O ka mea kue i keia e hoopiiia no ma ke Kanawai.

MRS. TAMARA HAAKE.

Kaikamahine ponoi a hooilina o Huapuaa.                                                                      2022-3ms.

 

 

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI: – Oiai ua kohoia ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono no ka waiwai o HERMAN SCHNIVER i make.  Ke hoolaha aku nei oia i na mea a pau e waiho mai i ka lakou mau koi aie a koi e ae paha i ua waiwai la, iaia, iloko o na malama eono mai keia la aku, o hoole loa ia.  A o ka poe a pau i aie iaia e hookaa koke mai.

H. F. GLADE.

Lunahooponopono o ka waiwai o Hermann Schniver i make.

Honolulu, Iune 5, 1885.                                                                                                    2027-4ts.

 

 

 

AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA, Ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma ka hana o ka Waiwai o EMMA KELELEONALANI MOIWAHINE KANEMAKE o ko Hawaii Paeaina i make.  Olelo Kauoha e koho ana i la e hooiaio ia ai ka Palapala Kauoha, a no ka hoolaha ana.

No ka mea, ma ka la 16 o Iune M. H. 1885, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi Palapala, i olelo ia, oia no ke Kauoha Hope Loa a Emma Kaleleonalani Moiwahine Kanemake o ko Hawaii Pae Aina i make aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaoia kela Palapala Kauoha a e hoopuka ia ka Palapala Luna Hooko no Alexander J. Cartwright Senior i waihoia mai e ia.

Nolaila, ua Kauoha ia o ka POALIMA oia ka la 17 o IULAI M. H. 1885, ma ka hora 10 kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hala Honolulu, oia ka la me ka hora, e hooiaio ia’i ia Palapala Kauoha, a e hoolohe ia ai ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.

A ua kauoha hou ia, e hoolaha ia ia mea no na pule ekolu iloko o e KUOKOA a me ka Hawaiian Gazett he mau nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu.

Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Iune 16, 1885.

A. F. JUDD,

Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

Ikea:  HENRY  SMITH,

Hope Kakauolelo.                                                                                                         2029-3ts.

 

 

 

OLELO HOOLAHA: – Ke kahea nei ka mea nona ka inoa malalo i na keiki a pau a Bila Bell, ka poe no lakou kela apana ai e waiho ia ma Kipi a me Kehena ma Kohala, Hawaii, 320 eka, i paa na inoa a i hoakakaia na palena ma ka Palapala Sila Nui, Helu 1995, oiai ua lawe ae nei na keiki a Wm. Bell i make i kona mahele iloko o na aina nei, ma ke kauoha a ka Aha Kiekie, a ua makemake hoi au e hanaia pela i ko’u kuleana i ua aina nei ma ka mahele o Rebeka a me mary-Ann Bell i lilo mai ia’u, e hele mai oukou iloko o 30 la mai keia la aku.

GEORGE W. LINCOLN.

Kehena, Kohala, Iulai 10, 1885.                                                                                        12032-2t

 

 

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o BERNICE PAUAHI BISHOP o Honolulu, Oahu, i make.  Ma ke Keena, Imua o ka Lunakanawai Nui A. F. JUDD.

Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka Papa Hoike a Chas. R. Bishop a me S. M. Damon, na Luna Hooku Kauoha o Bernice Pauahi Bishop no Honolulu Oahu i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $73,306.88, a e hoike ana o na mea i loaa mau ia laua he $78,996.03, a e noi ana e nana a e apono ia kela mau mea.

Ua Kauohaia, o ka POAKOLU ka la 19 o AUGATE M. H. 1885, ma ka hora umi kakahiaka, imua o ua Lunakanawai Nui la, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua Papa Hoike la i olelo ia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia kauoha ma ka olelo Beritania me Hawaii, e pai ia maloko o ka Hawaiian Gazette me ke KUOKOA he mau nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i olelo ia no ka hoole ana.

Kakau ia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, I keia la 13 o Iulai M. H. 1885.

A. F. JUDD,

Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie

Ikea:  HENRY SMITH,

Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie.                                                                                2033.3t.

 

 

 

NA HOOLAHA HOU.

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka @nopono Waiwai ma ka hana o ka W@ PETERO WAHAKANE o Hilo, Hawaii i make kauoha oie.  Ma ke Keena imua @ ka @nakanawai McCULLY.

Ma ka heluhelu a me ka waiho@ @ ka Palapala Nui a me ka Papa H@ W. AUSTEN WHITING, Lunahooponopono Waiwai o Petero Wahakane no Hilo, Hawaii i make, e noi ana e apono ia na @ $4082.45, a e hoike ana o na @ @ apono ia kela mau mea, a e @ @ mea i kuleana malaila, a e h@ @ kona mau hope mai ko lakou a @ @ ano.

A no ka mea, mamuli o ka p@ @ ia mai, no ka hooia ana i ka @ @ oha no ka hoolaha ana, ua h@ @ mea, nolaila, ua kauoha hou @ @ hou ia ku ka hoolohe ana i ka @ @ ka Lunahooponopono waiwai, @ ka @ KOLU, ka la 12 o AUGATE, @ @ ka ma hora umi kakahiaka, imua @ @ kanawai la, ma ke Keena ma @ @ lokolo, ma Honolulu, oia kahi a @ @ wa I kohoia no ka hoolohe ana @ @ me na Papa hoike oleloia a o ka @ pili malala @ hele mai a e hoike @ @ ina he kum @ oko lakou, e ae olu @ la, a malaila e hoike mai ai na @ @ i kuleana maloko o ka waiwai @ @ @ keia kauoha ma ka olelo Hawaii @ @ e pai ia maloko o ke KUOKOA @ @ Gazette, he mau nupepa i paiia a @ @ Honolulu, i ekolu pule mamua ae @ @ wa i oleloia no ka hoolohe ana.  K@ Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, i k@ @ @ Iulai, 1885.

L. M@

Lunakanawai o ka @

Ikea:  HENRY SMITH.

Hope Kakauolelo                                                                                                                 @@

 

 

 

HOOLAHA A KA LUNAHOO@ uoha: – Oiai ua hookoh@ @ @nona ka inoa malalo iho i Lunahook@ no ka Palapala Kauoha hope loa a Mrs. @ JESUS I make.  Nolaila, ma keia, ke @ aku nei oia i na mea a pau he mau k@ Lakou i ka waiwai o Maria de Jesus @ @ mai i ko lakou mau koi aie iloko o @ na mai keia la aku, o hoole loa ia.

MANUEL SOUZA PEREIRA.

Luna-hooko-kauoha o ka Palapala @ hope loa a Maria de Jesus i make.

Honolulu Iune 25, 1885.                                                                                                           @@

 

 

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI:  Mamuli o kekahi @ Kuai i hoikeia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o PIUS F. KOAKA@ o ka aoao mua, a me Mrs. HUMPHREYS @ aoao elua, ma ka la 10 0 Dekemaka, 188@ kakau kope ia ma buke 83, aoao 237 @ muli o ka uhaiia ana o na kumu @ kela moraki, nolaila, ke hoolahaia @ ka mea nona ka aoao elua o ua moraki @ hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia h@ ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoike @ moraki, ma ka POAKAHI la 20 o Iune 1885, ma ke Keena Kudala o E. P. A@ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.

Aia ma kahi o W R Kakela na olelo @ka no keia mea  Hanaia i keia la 16 o Iune, 1885.

MRS. HUMPHREYS.

Ma o W R Kakela kona loio.

Mea Moraki mu.

Penei na aina e kudalaia ana: -- O kela @ na aina ma Puanui, Honolulu, e kok@ ke kanawai a e pili ana i ka aina o M. Mc@ny, ahe elua apana, ma ka apana mua@ hapa haneri eke, ua hoakakaia ma ka Palapala Sila nui helu 1808 ma ka inoa o Kek@ a o lua he 22 hapa haneri eka ua @ piha ia na palena ma ka Palapala Sila @ lu 2310 ma ka inoa o Kaiwi.                                                                                                                                   2029@

 

 

 

HOOLAHA PAPA: – E ike auanei na kanaka a pau o kela ano keia @ @ ka mea nona ka inoa malalo iho, ke @ nei au aole kekahi mea a mau mea @ @ i kuu wahine mare ia Mrs. Kaulaau M@ ka mea, ua haalele mai oia ia’u a me @ wahi moe.  O ka mea hoolohe ole i k@ laha e poho no ia, no ka mea, aole au @ ana i kona mau aie a pau.

M. KALA@

Waipio Ewa, Oahu, Iune 19 th , 1883.                                                                                        @@

 

 

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ek@ Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai @ Yung ch. no Hilo, Hawaii, i make.

Ua heluheluia a ua waihoia ka palap@ a Richardson me Coan, @ @ @ pono ia ka waiwai o Chang Yung, @ @ Hawaii, i make, a e h@ aku @ @ Hitchcock i lunahooponopono no ia @

Nolaila, ua kauoha ia na mea a @ ka POALUA, oia ka la 11 o AUGATE @ i ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale @kolo ma Hilo, oia kahi a me ka m@ hoia no ka hoolohe ana I ua noi la @ mea kue ke hoike ia.

F.S. LYMAN

Lunakanawai Kaapuni Apana @ H. P. A.

Hilo, Hawaii, Iune 24, 1885                                                                                                         @

 

 

 

HE AINA WAIWAI MA KE KUDALA Ma ke kauoha a L. A. THURSTON Kahu malama waiwai o JOSEPH W@ oo ole, a e hana ana hoi malalo o @ ka Aha Kiekie, e kuai aku ana m@ kudala ma ko makou lumi, ma ka la 31 @ 1885, ma ka hora 12 awakea, i k@ @ e waiho ‘la ma Hauhaukoi Ka@ lulu, i hoikeia ma ka Palapala Sila N@ ia Kukui, nona ka iliaina he @.

Ke waiho nei keia aina ma ka @ ke Alanui Moi; mau’a iho o ka @ ia no Simona Kaai, a he elua@ @ o keia aina, kekahi hapa ke kula, @ he loi kalo.  Na palapala a pau @ keia ua pono.  No kekahi mau @ nau ia L. A. Thurston (Kaki@) @ Alanui Kalepa.  Rula Dala kuike, @ Palapala Kuai na ka mea e kuai ana.

LYONS & LEVEY.  Na mea @

Honolulu, Iulai 9, 1885.                                                                                                            @@

 

 

 

Kuai Kudala Nui

O NA

AINA WAIWAI NUI!

A ME KA

HOOLIMALIMA.

 

Ma ka hora 12 awakea, ma k@ K@ dala, Alanui Moiwahine, e hoo@ @ ma ke kudala akea ma ka POAONO@ 11, na Aina a me ka Hoolimalima ma@

1 – Kuleana 1627, Sila nui 7399, @ na e waiho la ma Kanewai, M@ @ no lakou ka ili o 4 86-100 kaulahao @ @ Keonea w. me Paao ia S K K@ @ kekahi oalapala i hanaia ma A@ @ kopeia ma ka buke 64, aoao 54 me 55.

2 – He hapalua aina i mahele ole @ @ apana aina e waiho la ma Moe@ Kona, Hawaii, ia Kapae 2, ma ka Sila nui helu 934.

3 – He hoolimalima mai ia Bernice P. Bihopa me Chas. R. Bihopa ia Simona K. @ @ apana aina e waiho la Moanalua, Oahu.

1  Pa hale me ka hale mauka o ke @

2  Elima loi kaio ma ka inoa o M@okah@

3  Elua loi kalo ma ka inoa o Apa.

4  He loi kalo i kapaia o Kepoe.

5  Aina kula a me ka niu o Lapakea.

6  Loi kalo e pili pu ana me ka aina kula, a i ikeia ma ka inoa o Umi.

Elima makahiki hoolimalima e hoomaka ‘na mai ka la 26 o Okatoba A D 1883, he $10.00 no ka makahiki ma ka uku mua.  Auhau i ka mea hoolimalima.  Kuike ke dala; o ka lilo no na palapala me ka mea kuai; e uku ia ma ke gula.

E. P. ADAMS,

Luna Kukala.                                                                                                                     11131-2t