Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 52, 24 December 1887 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

E hoike ana We ki.la ao kanawai himeni o Kal'hi tika ke hiki aku i ka Poakah', la 2 o iBBS. Ua hoo'naha hou ka Ahaolelo i ka Po-Ija nei a hiki i keia Poalua ae, I)e kemaha 27. Ua luhe wa?e ia e hookani ia ana na mea kani a na keiki pahiohe o Sana Lui ma ka h»l*»pulc Katf«lika i keia Sibati. O Lunakanawai Bekekona ana ke kihu o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o Maui i keia kau» e noho ani ma Lihaina 1 keia pu!e

O keU «rahine haole 1 ai ia Kipikona no ka uhai aelike mare, ua holo nku nei oia no liJkohaina ma ka mokuahi K<-pani i ka Poakolu nei He hekiii ame ka ua ka i kuupau / iho 1 ke aMahi Poaono iho nei ma ke kuhnaki uhale Alii nei. Hele ia a lali aku !a'i mai kau a mea o ka ua. Ua holo aku ke Ku'iina Kalaiaina i Kaimiloa ika Poahiku iho net, aole nae i kipn mai ua olali la o ke kai i kekahi 0 kona mau hak». 0 ka heihei wa.ipa 14 hoe mawaena o ka mmuwa VumJjlks a me ko uka nt*i poe, e «naUuuia ani ia i keia auwina la mawaeni o ka h >ra 3 me 4. Hc 16 kur»v.ik»ila o ka mokupuni 0 Hawaii, i hoike ae ia lakou iho imua o ke Kahu Kula N li n > ka h >ornaopopo an,i i ko likou kulana makaukau a me ka ole. Ua ulele iho kekahi o ko kakou mau lawaia ma I*a Makeke i ka ai hoopau i ke ahiahi i\<aon » nei, hookahi o laua, 11 ua pau ka auwae ia Hio e." Ma ka h ilo»vai Liia kahi i hoomoana ai.

Ui hoop.iino ia ka hale noho o Mr. Drew ma ke komo ia ana eka pi*o-pauiole i kela Poaono aku nei. He mnu lole ahe mau lako e ae ka mea 1 lawe i«i. I 1 M» ka moku »ht Austrj'ia ka Hon. S. G. Waila i mai ai i keia awa n > kona ahht-Ie no Ladana no na mea e pili ana 1 kana mau hoolala alanui hao ma llawaii. Ika Poalua ih > nei ka haalele ana mai 0 ka mok s.*hi Austr«na ao Kapalakiko, aua lawe aku oia he nui ona oHua a maw.iena o lak<>u he maa ka» miaim 110 kik xi n^i. He ipahm.ilama kukui ma na kihi o Alanui Papu a me Kalepa, ma ka halekuai 0 Huita me Goldberg i keia mau ahiahi lai 0 ke ke kuai aku i na makana Karisimaka a me ka Makahiki Hou. 0 ka Adimar.ih Furani Hihire o ka mokukaua e ku nei i ka nuku o Ma> mala, ua kipa mua mai no oia i Hono lulu nei 1 ka makahiki 1869. ma ke kulana ka|>ena no ka mokukaua LanoHe

M i ka hora 7 0 ke kakahiaka Poao m i hala, Dekemaba 17, ma Kamoiliili ua U*e aku ka make i ke kaikamahine mahoe ako makou makamaka J. W. Mikaa be 0 kew oihana hookahi. Aloha wile oia e u la i kona luhi. • ( M thape iho oke ku ana mii oka m ikukaua Far.ini, ua h »lo uiai he elua o koni miu waapa me m Aliiiuoku i u'<a nt i, a mahope iho o ko lakoi hoi ana aku ika mokn, ua ike ia iho he c!u* ont kanaka o luna i loohia ike aamoU poki. la Maiulani i hoopuka ai i nehinei ' ia alahele no na Kona, a iaia ma laau ua !ele aku la kekahi 0 kolina iloko o ke kai. No ka eia kumu o ka hana pela, a i '•u i ka waapa lawe mea ai «ua Farani (Mkele ai mai ao ia m\i nei e hwi aihue ia wai o loko o ka pahuh io oka eka o Kohala, Hawaii, i ka hora e kakahiaka Pualima i hala. Na *• . mau pake 1 h >*o keia hana, ua neoae lakou ikaio o ka 'akou mea i ooihane ai. He $5,000 ka ukana o 9 ua pahuhao nei. O John K*miki kekahi i hoolele mua mai i keia keena Elua Dala n) ka ' 1888. Ma kana hoi<e mai ke loaa mau ākv nei ka pepa uia, nolaila, ua ''- ii aka wa (>ono huli ia ma -la Buke, ao!e he loaa o kela inoa ku< mu John, alaila, ua pohihihi iho la. £ oluolu oe e kt makamaka 1 kou wahi * uoho nei o Hawaīi eho ke mai i keia leeena mamua ae oka puka ana oka : Jseltt f o Kuokoa. ■

0 Kaahkai ae nei ka inoa hou 0 ke kuna Ema i lilo iho uei i ke kuai ia, 1 ka Poaha, i Ve »a!« t ua hala akti la i ke a?a hoi ole mai ka moopuna a Kamaikni a kai*aroahine a Kamaki o Pauoa. Ua *a-ho b mai ma ko ke Kvoko% r»ei ka E. O. Hall ma a me ka Hama aleminaka oo ka iBSB. Mahalo piha ia oukou. I I keia kakahiika iho n«| no ke ku ana mai o ka mokuahi AJamtda mai Kapalakiko mai no kona ala no na panalaau o ka hema. Ke haawi aku nei ke Kuoko.% i kona alaha Kartsimaka i ka Pa/aina a me kekahi mau ho® e ae o ka makakila a me ka lehulehu holookoa. Ua waiho ae o Mr. Edward Hore i kona noho kumukula haole ana no Wai-

anae, a ua ae ia me ka minamina nui. O ke kumu, no ke onawaliwaii o ke ola kino. Ua lohe la mai ke hele loa aku la ke alanui e hele ai 1 Ewsri kahi o ka lihi launa ole. He mau pahonohono ia e hana ia nei, a o na wahi i ike maoli ia ka pilikia, aohe hana ia. Eia ke hoo nakaukau ia nei he buke himeni o na leo Hawaii. Ua piha na aoao he 48 i paa i ke pai ia i keia wa, a e ha'a ana mawaho o 100 aoso ke pau pono na himeni. He hooninea maikai keia no na home Hawaii. 1 ka Poaha nei ke kukulu ia ana o ka aha a hoolohe 1 kela hihia hou pahi o Koolau 1 kela mau puleaku nei,a ma ka ninau ia ana, ua ie o Kahopuwaiki i kona hewa l kona hou ana i kana wahine i ka mea make. I kein la e hoopuka ia'i kona hoopai.

Ua lohe wale ia i ke ahiahi nei ka waiha ana aku a ke Kuhina ona Aina R i kona hookohu, a i keia kakahiaka iho nei ua hoa?ai loa ia mai ka lehulehu nka nupepi haole aupuni ma ka eiea i lohe i.i. Ona kurp.u, aole i maopopo lea. Ua hoi aemi o Hcnry Kaia ma ke kutana i paa ia iho nei e George L. Desha maloko o ka Hale Leta, a o ka mea hope hoi, ua kau loa aku ia oia i ke aki. Oka hua ia oka hoomanawanu», me ka hoopon® e uhai h mahope o keia mau opio Hawaii. O David Ktia f ka luna a ke Kuokoa e hookohu a»cu nei no Waimea, Kauai, no ka makahiki iSBB, a o kana mau hookeie ana a pau no na mea e piU ana i ka pomaikai o ke Kuokoa ma na aoana o Kauai, e lilo no ia i mea e apono ia ai rna ke keena ma Honolulu.

Ma ka Poalima iho nei i apono ai ka I Aha Kiekie i ke noi a S. B. Dole e | hookuu ia oia mai kona noho hoa ana no ka Papa Kahu Waiwai no ka Home Lunalil \ Ua kohoia oW. O. Kamika no ke pani ana ma ia hakahaka, a no 'aila, oW. O. Kanoika, W. C. Parke a me Mere Paleka na lala o ka Papa i keia wa. Kuehu hia ka hoi ka lehu o kapuahi i kela ahiahi Poaono aku nei i na keiki o Ulakoheo, ke hele la a kuehu kela momona i ka hapaha, kuehu mai hoi keia inomona, owala mai keia momona, ouou iho hoi keia olal». Mai poina e ka lehulehu i na momona i kea ahiahi Poaono. E naaUma la ana i keia ahiahi, ma ka Luakini o Kaumakapili, heaha mele nui, malalo oke alakai ana a ka Mea Kiekie ka Hooilina Moi, a o na pomaikai a pau e loaa ana, no ka waihona no ia 0 ka Hui Hoonaauao e noho Ptresidena ia nei eka Hooilina Mo». Nola ih, ke n aku nei na mea a pau e kokua ae i keia hana maikai a ko kakou Aliiwahine aloha.

Ma ka hora 5n ke ahiahi Poakolu nei, ua ulu ae la he hiunaele m\ Kawa noawaena o na makai kiai a me na paahao pake; oke 'eumu, ou no ke kue ana o kekahi pake paahao ina rula o ka hale paahao, a iloko o la man*wa i hooko aku ai na makai i ka lakou apa na hana i haawi ia aku ia lakou, malu aa oka pake nona ka inoa o Pat Sui. Ua uluaoa mai na pake mai o a o o ka hale paahao me ka manao e hehiku i ka maluhia o Kawa, a o na paahao kanaka he maluhia ka haawina 1 loaa la la-; koa, a e ole na makai o ka halewai i hiki ae ai maluhia au I ke ahiahi molehulehu o ka"Poalua nei ke ku ana mai o ka mokuahi Odanii\M iloko o na la hilo he 11} mu Likahama mai, me iio pake no K*ptlaEiko. Ua hoike ae ke kapeni, tka la 14 iho net ua puka ae he mai malu na • ho ikahi o ni ohua pake, a no ke | ano mama oka loaa ana t ua kokoke e <*la. O keia mau ohua * pau ua pau wale no ika o ia ma ka a o keia malama. Ua hoomaemae ia ka moku, a o <« mea i loohia i ka mai, ua hoihoī ia no kahi kupono. Ua lawe mai oia he elua luini aheekglu pake no keia awa, aole nae lakou iae ia e lele mai He 100 mau paha opiuma na Chun Lung, ewalu tona ukana a rne elua eke leta no Honoluiu nei, oia wale no ka i ia mai a waiho ia ma kahi hoo ma*u no ka hoom*«<nae ia ana mamua oka hookuu ia ana mai i uka nel

K< mou7kuni - a WdeoUL O . »kini ■ Aninl i U Weu n«halo P' 1 »» ī B i t j. » roe «• ke°ni<nana o Honoii® , nJ jsiii na hoa oka ame lte ■0 U ' hu 'P u ume aJ ! ' jhi | ie r.o n» I- -» ana a bkou ' iahe.U J ua( „ oll l ; :»5holimua ana I ka 1 a j:?jTnua os2oc>o ka I «aa, al " }.< t a i ; csmaikaj no ua I.u.kini if ; ; ° in , o U T Aole e - w L a hone o na mea j kani ana i keia ahūhi ma Ema i .. Jlej, e holaaku \Jv#| "w ana iakou i na o Wima'aia Amenka Vanad ā iwkeu e puhiohe ai ika wa . ' v Kianakeoki oae «i na "■ ko Vanad ■ t *ana. A ika auina la I >oakahijl n2sia ana I*a hora 3, e £ an Mma Ema Kuea, no ka f ioola«i !lM^a ana - Ma ke - u j a o Kawaiahao, i ka QīZ * Kihi Poaha, ua hoohui a Q MpWaialua me Miss Malie Kahil Kuia Kaikaenahine • ! maernae 0 ka mare e V ■■■■-~•$ ika, a i kokua ia e ka C '^cy e »a(Kiwini). Henui kaj ' ikahoohui ia ana o na o * 1 mawae na o ka poe i I a Kiekie ka Hooilina N , *'< >i, a me kekahi mau h 4iU o Kamehameha. E j aU j o la, a e hahai ia ko kokoolua ana e na po naika, a |)au ka ke Kuokoa kaI {