Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 11, 16 March 1889 — HE KAAO NO HAPAIKALA-Hapaikamahina KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu. I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii. [ARTICLE]

HE KAAO NO HAPAIKALAHapaikamahina

KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani

Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu.

I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii.

Unuhi ia e .\fosi Afa'u Hookahi wale no mea nui ia kakou, o ke kalt aku i ko kakou hopena, wahi a ke kaoena Ia wa, ua noi aku la ke koa opio i ka hoe o ko lakou moku e haawi mai nana e hookele. A ika ae ana mai oke kapena, ua olelo aku la keia i na mea a pau e hoi ilalo e noho ai aole heokahi mea e pii mai iluna i ko īanei wa e hookele ana i ka moku. Ua ae mai la na mea a pau a hoi nui aku la ilalo e like me ka ke koa opio mea i olelo aku ai I na mea a pau e hoi ana īlalo o ka moku, ia wa no i hopu aku ai ke koa opio i kana ohe nana iloko o ka pahu daimana a kau ae la oia ma kona maka a nana aku la i ka aina, hoohuhhuli ae la oia « kana ohe a ike aku la i ke aupuni o Sekotia ma ka hikina hem3, aua hoohuli pono ae la oia i ka ihu o ka moku a ku pono i ka aina. Ia manawa no, kahea iho la ota ma ka inoa o kona lio t>enei: ! E kapuai keleawe, ke kauoha aku nei au ia oe, ma ka hora eha o keia ahiahi e ku ai keia moku ma ke aupuni o Sekotia, a i ka hora elima hoi o ke kakahiaka ka lilo ana mai o ka hookele o ka moku iaia nei. Iloko o ka wa i pau ai o kana mau kamailio ana i kona lio, ua like ka holo 0 ko lakou nei moku me he mahimahi la no Kona. Iloko o ia wa i ike iho ai ke koa opio i ka holo launa ole o ko lakou •nei moku a e haulani ana hoi kona j ihu iluna o na ale hanupanupa o ka moana, a e uhi ana na ale ma o a maa nei 0 kona oneki. A iloko o ia wa, i ninau iho ai ka kakou kamaeu i kana wahi pahu, ia oe e pahu daimana t heaha la ka mea i nut ai ka ino e like me keia ? Ia wa no i wawalo ae ai kekahi leo mailoko ae o kahi pahu a pane ae la penei: 0 keia lno nui au e ike nei t mai kekahi kupua mai no ia e noho nei malalo nei o ka moana o kona īnoa o Asipa, he keko oia, a o kona aupuni o aupuni akoakoa, ua ike mai nei oiaia oe, a oia kona mea i hoouna mai nei i keia ino nui au e ike nei, me kona ma nao e make ana oe, a ua makau no hoi oia i ka hele mai e paio ene oe he alo a he alo. Ke oleio aku nei au ia oe, ma keia mua aku e paio ana oe me ia, ua lilo olua i keia wa he enemi. Iloko oia wa i hele aku ai ke koa opio a kahea aku la i ke kapena a me na mea a pau, a pau nui mai la ika pii iluna a ike iho la lakou i ka holo launa ole o ka moku. Ia wa, kamailio aku oei ke koa opio i na mea a pau, ma ka hora eha o keia ahiahi e pili ai kakou no ka uwapo. Iloko o ia wa, aole i manaoio mai na mea a pau i ka ke koa opio olelo ia euanawa. 1 ke kani ana ae o ka hora 3 me ka hapa, ike koliuliu la aku !a ka aina, a oiai hoi ua paa ka aina a me ka moana i ka noe.

lke kani pono ana «e oka hor» 4, lu piii aku U Ukovi i k* nwapo. Iloko o ii wa, oa annaoio iho U na mea a i ka pololei o ki ke koa opio tnea i o!elo raai ai ii lakou 1 pau c ku ana likou l ka hora 4 0 ke ahiahi i ><kotia, oiai ua patj ko Ukou !.ir.a e ola ana lakou, he make wale no k.\ huav>!elo i ko lakou mau waha iho a ua nui no ho« ko Ukou mahalo i ko la kou haku opio. Noho iho la Ukou ma ka moku a i ke kani ana ae o ka hora 5, ua lele aku ia lakou a pau no uka oka aina, a 0 ko Ukou huina a pau loa mai ke koa opio, kapena a rae na sela he Si. Ia wa heie aku U na sela i ka Ukou hele, a hele aku U ke koa opio a me kona kapena no ka hotc!e. I ko Uua hiki ana &ku i ka hcte!e, ua bele aku U ke koa opio a oinau i ka ona hoteie ina he rumi kaawale kekahi o kona hotele. A ia w?, ua ae mai U ka ona hoteie a laweia aku Uua no kekahi mau rumi kaawale. la wa, noho iho la laua a hiki i ke kam ana 0 ka hora 8 0 ka po, kani mai U ka bele aina ahiahi A ia vra ua piha mai la ka papa.iina i na kanaka o kela a me keia aupuni i hele mai i Sekotia e nana ai i ke keiki nona ka inoa i kaulana a puni ke ao holookoa. Ia manawa i heie aku ai ka kakou ieoa opio a me kona kapena a noho iho U iloko 0 ka rumi aina.

1 ko laua nei konio ana aku, ua kaulona pono ka nana ana o na mea a pau maluna o na helehelena oka kakou koa opio, a ua hiki ole ia lakou ke lalau aku i na mea ai a hoo mai iloko o ko lakou waha. Ia wa ua ninau aku kekahi nohea i kekahi nohea me ka lou ana a lou mat mai hea mai nei la keia keiki aom kaikamahine a pau loa e noho ana iloko o ka rumi aina, ua hoomahie lakou i ke koa opio. 0 na kane hoi, e haawi ana lakou i ko lakou mahalo i ka nohea o na helehelena o ke koa opio. 1 ka pau ana o ka ke koa opio a me ka ke kapena moku paina ana ua ku ae la iaua a hoi aku la no ko Uua rumi moe. I ka hoi ana aku o ke koa opio, ua ninau aku la na mea a pau loa e noho ana malunn o ka papaaina i ka mea nona ka hote!e, nohea mai keia keiki malihni a me kona aupuni i hele mai ai. Pane aku la ka mea nona ka hotcle, aole au i ike i kona wahi i hele mai ai a me kona inoa a me kona aupuni i hele mai ai, ua manao wau, oia paha kekahi naUa i hele mai nei i S»kotia nei e paio me ke keikialii Boma Le, a malia, ua ike oia i ka hoolaha a oia ka mea kono aku iaia e hele mai i Sckotia nei, wahi a ka on* hotele. A ia manawa ua hoi aku la na mea a pau ma ko lakou mau rumi iho me ka nune ana ia lakou iho no keia kei ki ui. I k* kakahiaka ana ae, kani mai la ka be!e hoala hiamoe, a hele aku ia na mea a pau no ka nimi hoomaemae, a i ka pau aua, ua kam mai la ka belc ai na kakahiaka, a naua aku la na mea a pau no ka papaaina. I ka piha ana o ka lua o ka inama, ua hei aku la na mea a pau no ki rumi hookipa a hoonanea iho la, a e kali ana na mea a pau o ke kani ae o ka hora 9 o ke kakahiaka, alaila, hele lakou no ke kahna lealea e nana ai owai la ka moho nana e ahai i ka hae o ka lanakiia, a owai U iwaena o na aupuni a pau o ke ao holookoa e hiki e heohaahaa aku i ke akamai a me ka ikaika i loaa i ke keikialii Boma Le ake aupum nei o Sekotia i kaena ai, aote hookahi ma keia ili honua e oia ana e hiki t kulai aku i kona ikaika. O ka kakou koa opio hot ua hoi ioa aku no oia a ma kona rami moe i ukali ia e kooa kapena. Iloko o ia wa, ua kakau iho la ke koa opio i kekahi leta na ka moi penei: Masekepa, moi o Sekotia. Me ka mahalo. Ua oluolu i kau Uuwa e panai aku i kau pane imua o kou hanohano, ua ik« au ma kau hooia&a, oia hoi, ina o ka mea nana eaa aku i kau keiki e paio ma na ano a pau, a owau hoi ka mea iaa e hookuku ke ae ia oae ka'u wahi kumu pili e oe, a ma ka hora i oke awakea ao e hiki aku ai ma ke kahua lealea. Me ka oiaio. Ka Hua Ohia Hemolele. Naua o ke Kapakila Haekaeka. {AoU i /**♦)