Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 34, 26 August 1893 — Page 2

Page PDF (2.13 MB)

This text was transcribed by:  Mark Keali'i Ho'omalu
This work is dedicated to:  Hawaiians Tomorrow

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

MA KE KAUOHA.

 

        I kulike ai ma na hooko ana o ka Pauku 1 Mokuna XXV, o na Kanawai o 1888, ua hoololi ae au i keia la i kahi e ku ai ka Pa Aupuni ma Keanae, Koolau, Maui, a aia ma ka apana aina e waiho la mauka o ke Alanui Aupuni ma Keanae.     Ua hookohu ia aku o D. W. NAPIHAA i keia la i Luna Pa Aupuni no ka Pa Aupuni maluna ae, ma kahi o B. B. Kalilimoku i waiho mai.

        J. A. KING.

        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Augate 16, 1893.

2456 3

 

        Ua hookohu ia aku o J. KUKONAESQ@ i Luna Pa Aupuni no ka Pa Aupuni ma Mahiki. Honolulu, ma kahi o D. Kaaoao i waiho mai, a e hoomaka kona Komi@ina mai ka la 28 aku nei.

        J. A. KING.

        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Augate 22, 1893.

2456-3

 

OIHANA WAIWAI.

        Honolulu, Augate 7, 1893.    

        Mai a mahope aku o ka la 15 o Augate, o na uku dala no na uku Luna Aupuni a me na papa hookaa dala, aia wale no ma ka la 15 o ka malama a me ka la hope. I ka wa e kaa ai keia mau la ma na Sabati a ma na la kulaia, alaila, e ukuia ma ka la mamua iho.

        G. E. SMITHIES.

Malama Buke Helo nui o ke Aupuni.

116-2455-3

        Ua hookohuia aku i keia la o H. DEACON, C. C. KENNEDY a me W. G. KAIHENUI i mau lala no ka Papa Alanui no ka Apana Auhau o Hilo, Hawaii, ma kahi o ka Papa mua i hoopau ia.

        J. A. KING,

        Kuhina Kalaiaina.

        Keena Kalaiaina, Aug. 11, 1893.   2455-3

        Ua hookohu ia o MR. GEO. J. McCARTY, i keia la i Luna Pa Aupuni no ka Pa Aupuni ma Waiakea, Hilo, Hawaii, ma kahi o B. Maa i waiho mai.

        J. A. KING,

        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Aug. 11, 1893.   2455-3

        Ua hookohu ia o E. KRUSE, Esq., i keia la i lala no ka Papa Alanui no ka Apana Auhau o Waimea, Mokupuni o Kauai, no ka manawa i koe mai ka make ana la o L H. Stolz.

        J. A. KING,

        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Aug. 15, 1893.   2455-3

        Ua hookohu ia o C. D. PRINGLE, Esq., i keia la i Agena Hooiaio Palapala Aelike Paahana no ka Apana o Waimea, Mokupuni o Kauai.

        J. A. KING,

        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Aug. 15, 1893.   2455-3

        Ua hookohuia aku o J.H. BARENABA Esq. i keia la, i Notari no ka Lehulehu no ka Apana Hookolokolo Kaapuni Ekahi o ko Hawaii Pae Aina.

        J. A. KING,

        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Aug. 17 1893.    2455-3

 

Kuai o ka Pa Aina Aupuni@ma ka Ihona Hema o Puowaina Honolulu, Oahu.

        I ka Poaha, Sepatemaba 21, 1893, hora 12 awakea mamua iho o ka Hale Mana Hooko e kuai ia aku ai ma ke kudala he hookahi pa aina aupuni o waiho nei ma ka aoao mauka o ke alanui eli pohaku a maluna koke aku o ka Hale Hui o ka Portuguese Mutual Benefit Society, nona ka ili he 9375 kapuai kuea, iki aku a emi mai paha.     Kumukuai e hoomaka aku ai e koho, he $150.

        J. A. KING,

        Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Aug. 22, 1893.   2456-3

 

KA NUPEPA KUOKOA

ME

Ko Hawaii Paeaina i Huiia

Na ka makahiki,     $200

No Eono Mahina    100

Kuike ka Rula

NA PUKA ANA. 1 Pule 2 Pule 3 Pule 4 Pule 5 Pule 6 Pule

Iniha        $1.50 $ 2.00 $ 2.50 $ 3.00 $ 3.50 $ 4.00

2 Iniha     2.00 2.75 3.50 4.00 4.50 5.00

3 Iniha     2.50 3.50 4.50 5.00 5.50 6.00

4 Iniha     3.00 4.00 5.00 6.00 6.75 7.50

5 Iniha     3.50 4.75 6.00 7.00 8.00 9.00

6 Iniha     4.00 5.50 7.00 8.00 9.00 10.00

        @O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.

 

HOOPUKAIA E KA HAWAIIAN GAZETTE CO H. M. WHITNEY, Luna Nui. J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono. No Honolulu, Oahu, Lakou a pau.

 

POAONO,       AUGATE 26, 1893.

 

Make Loa a Poe Anee Alii.

        Mai ka me@ kakau mai o ka nupepa "Examiner" o Kapalakiko e noho ana ma Wasinetona, nona ka inoa Chamberlain, a he haole a he nupepa kue ino loa i ka hoohuiaina, i ike ia iho ai, ua haawi @ ia na lohe me ka hunahuna ole ma Wasinetona, "ma ka Kuhina Blount hoike e hoomaikeike aku ana oia no ka hoohui ia Hawaii no Amerika Huipuia, a i ole ia, e kuku@p@ ia ona aupuni hoomalu ia o keia aupuni."

 

Ka Waihona Aupuni.

        I ka Poaha la 1S, ua haawi hou mai ke Kuhina Waiwai Demona i kana palapala hoike no ke kulana o ka Waihona Aupuni, e like me kana hana mau i kela pule keia pule. Eia na mea ano nui.     O ke koena dala ma Augate 9, he $114.515.99, ma Augate 16, he $120,103.04, nolaila, he $5,587.05, ka mahuahua o na dala ma ka waihona no ka pule hookahi.     Aia no hoi ma ka waihona na puu dala okoa, i helu ole ia maluna no na alanui $34,614.64. no na kula $22,947.15.        Ma na ohi auhau oia pule, he $5,500.68, no ka waihona okoa, ame na dala he $13,887, no na kula a me na alanui, ua loaa no hoi he $8,800, no na pona aie i kuai ia aku i kela pule.    Ma keia mau huahelu e maopopo ai ke kulana maikai o ke aupuni e noho nei ma ka mahuahua mau ana o na dala maloko o ka waihona. Ke mau nei no hoi ka hilinai ana mai o ka poe mea waiwai i ke aupuni, i hoike ia ma ko lakou kuai hou ana i na bona aie he $8,800 i kela pule.

        Ma ka halawai o na Aha Hooko a me Kuka i malama ia maloko o ke keena nui o ka Hale Mana Hooko i ka auina La Poaha nei, ua waiho mai ke Kuhina Damon i ka hoike o ke kulana kaha a puipui o ka Waihona o ke Aupuni Kuikawa a hiki i Augate 23, penei:   Ma na bila dala pepa aupuni e haana ia nei e ka lehulehu i hoopuka ia e ke Keena Waiwai, ke hoahu ia nei he $259,000, a oia no ka waiwai io o na pepa e lewa hele ia nei. O na bila dala pepa i kikoo ia mai ke dala a i uku ia e ke Keena Waiwai, a e malama ia nei, he $53,000.  Koena ma ka Banako Hale Leta, he $17,689.33.   Na dala Papa Alanui e malama ia nei ma ka waihona o ke aupuni, he $42,682.33.  Na dala kula e waiho nei ma ka waihona, he $31,049.45.  Na dala kaawale e hiki ai ke lawelawe ia e ke aupuni e waiho nei ma ka waihona, he $150,061.19.   Ka nui o na dal maoli e lolii ana ma ka waihona ma ka la 23 o Aagate, he $241,482.30.

 

Na Ohumu Kipi Hou.

        He nui loa na olelo nune e hele nei no kekahi Hui Ohumu Kipi hou a ka poe Anee Alii. Ma ko makou lohe, he oiaia no ua hapai hou kela poe i ua hana makehewa la, e hoomaka'uka'u ai a e hoopoino ai i ka lehulehu. Ua makaala nae ke Aupuni Kuikawa, aole i hiamoe. Ua piha no hoi kona poe a pau i ka eleu, ua makemake e halawai me ua poe kipe la, a e hoopuehu aku ia lakou. O ka Adimarala Skerrett kekahi i makaukau e hoolele i kona poe luina a me na koa iuka e malama i ka maluhia o ke kulanakauhale.    He hana hiki ole loa kela i ua poe kipi pupule nei. O kekahi kumu nui o ko lakou manao hapai hou i ka hookahuli aupuni, no ko lakou ike e hana koke ia ana ke kuikahi mawaena o Amerika Huipuia a me Hawaii, malaila e paa loa ana ka maluhia. Nolaila, ina aole lanakila koke keia poe koa kipi, o ka hala loa no ia o ka manawa. Hookahi wale no hope o ka lakou hana pupule e hooikaika nei, oia no ka hoopio a hoopepe loa ia. Eia wale no ka aoao hookahi e pono ai ua poe nei e makee ana i na oihana aupuni. E kokua pu i ka hoohuiaina me Amerika, alaila, e koho balota pu, a malia paha o kohoia kekahi poe o lakou e komo pu iloko o na lawelawe aupuni ana.  Ke hoole wahahee nei na nupepa anee alii, aohe o lakou manao ohumu kipi, ke hilinai mau nei i ke aupuni Amerika nana no e hoihoi i ka Moiwahine i pau. Aohe oiaio o kela mau olelo. Mamua o ko ke Kuhina Blount haalele ana ia Honolulu nei, ua hoike lea aku kela ia Liliuokalani, he makehewa loa kona kali ana i ke aupuni o Amerika nana e hoihoi hou iaia. Aole loa o Amerika e hana ana pela; nolaila, ke onioni nei na poe la ina paha he hiki ia lakou ke hoihoi iaia me ka lima ikaika. He makehewa; he mea hiki ole loa. Ua like lakou me ka moo e nau ana i ke apuapu, a pau kona mau niho i ke apuapu ia. Lele wale aku lakou a ku ke poo i ka paia pohaku, a pepe wale na poo. Ua hele a make loa ka aoao hoihoi Moi. Aole hiki ke hoala hou i kona kupapau.

E Hoomalu Mai Ana na Mokukaua Amerika.

        Ma kekahi la o kela hebedoma, ua lohe maopopo o Adimarala Skerrett, no ka ohumu ana o kekahi poe e hoohaunaele ma Honolulu nei, me ka hoopahu dianamaita ma kela me keia wahi. O kona ala mai no ia me ka eleu, a hele aku iluna o na mokukaua, a kauoha e hoomakaukau koke no ka hoolele ana i na koa a me na luina iuka, i ka manawa e ala mai ai ka hooahunaele.   He kauoha hoomau ko ke aupuni Amerika i na mokukaua ma Honolulu, e hoolele iuka i na koa a me na luina i ka wa haunaele e hoomalu a hoopakele i na waiwai a me na ola o ka poe kupa Amerika, i ole e poino i ka poe hoohaunaele. Pela no lakou i hana pinepine ai mamua. Pela no ka lakou i hana ai i ka la 16 o Ianuari i hala. Pela no e hana hou ai, ke loaa ke kumu no kekahi hoohaunaele e ulu mai ai.   Ma ko makou nana ana, aole e haunele ana. Ua ike ia e na aoao a pau ka makaukau loa o na koa aupuni, oia na pualikoa kumau, a me na puali kokua. Nolaila, aole e ae ana kekahi poe e hoala mai i na hana kipi a hoohaunaele paha.

 

No ke Kumuhana o Hawaii ma Wasinetona.

        Ma na mea hou o ka Poakahi nei, ke waiho la na mea pili ia Hawaii me ka maopopo ole. Ua kokoke nae ka manawa e hoomaka ai kakou i ka lohe aku i na manao o Kalivalana ma e hoopukaia ana, no ka mea, ua hiki aku na palapala hoike a pau a Blount, a ua launa kino aku la no hoi o Blount me Kalivalana ma, a e hoolaha manao ana lakou no ke kuikahi e pono ai. Nolaila, aole no paha e liuliu ana a lohe kakou i kekahi mau ano ko lakou manao.    Eia nae, e paa loa ana lakou a pau i ka paio ikaika ana o ka Ahaolelo ma na kumuhana kuloko, oia no keia mau kumu hana elua, no ka hoopau ana i na dute hoomalu, a me ka hoololi ana i ke kanawai no ka hana Dala Keokeo. Ua nui ka paio mau ana; a hui ka Ahaolelo, e hele ana ua mau paio la a enaena loa. Nolaila, e hakalia paha auanei ka hapai ana i ke kumuhana no Hawaii a mahope aku. I ka Poaha la 24, e loaa ana ia kakou na hana o ka hebedoma mua o ka Ahaolelo.

 

Ua Papa Mai o Blount Aole Ae i ko Iapana Koho Balota.

        Ua kukala ia ma na nupepa o Kapalakiko kekahi mea pili i keia Aupuni i hoolaha ole ia ma Honolulu nei, oia no ko ke Kuhina Amerika Blount papa ana i ke Aupuni Kuikawa aole e ae aku i ke koi ana mai o ke aupuni o Iapana e haawiia ka pono koho balota i ka poe Iapana e like pu me na haole e ae ma Hawaii nei.        Aohe e kala ka hoomaka ana o Iapana e koi i ke Aupuni Hawaii e hoohalike i ka poe Iapana me na haole e ae ma Hawaii nei, e koho balota lakou ke loaa ka ike kupono a me ka waiwai kupono. Ua olelo lakou, he hana hoohaahaa keia i ka lahui Iapana, ka hoole ia lakou a noho hemahemahema i kela pono hanohano o ke koho balota.     Ma ka malama o Iulai, ua hapai hou ka Elele o Iapana o Hon. Mr. Fujii, me ke koi ikaika ia Peresidena Dole e ae mai i keia noi, me ka hoohiki pono mai e hoolawaia kela pono i ka poe Iapana.      Ua hai aku ka Peresidena i kela mea i ke Kuhina Amerika Blount, no ka mea, ke mau nei ka hooponopono ana i kuikahi hoohui me Amerika, aole i hoopau ia. I ko Blount lohe ana, ua kakau koke iho oia i palapala ia Dole, e papa pono ana iaia, mai kuka iki me Iapana ma ia kumuhana, a lohe pono ia mai ka manao o ke aupuni Amerika no ia mea, a i ole ia, a hooholoia ka hana kuikahi hoohui.           Ma keia hana a ke Kuhina Amerika, ua maopopo ka noho ana o ke Aupuni Hawaii malalo o ka hoomalu ana mai o Amerika Huipuia, oiai ka noonoo ana i kuikahi hoohui. Aole e ae ia ana na aupuni e ae e hokai mai, aole hoi e waiho wale ia ana a ulu mai a haunaele kuloko, e poino ai na pono o na kupa Amerika e noho nei. Aole no e welo ana ka Hae Amerika maluna o Iolani Hale me ia ia Kivini; ke mau nei no nae ko Amerika hoomalu ikaika ana mai aole i emi kela mana hoomalu.

 

Na Aina Kope ma Olaa.

        Ua hoolimalima ia e ka Hui Kanu Kope o Kona na apana aina leialii ma Olaa he 24, he 50 eka o ka apana hookahi. He 1200 eka ka huina, he 3@ mahiki ka hoolimalima ia ana. He 200 eka i pau i ka hoomaemae ia a makaukau no ke kanu ana i na kumu kope.   Ke ulu maikai nei na hehu kope liilii he 500,000, kokoke makaukau e kanu aku. O J. M. Mason ke kahu malama kihapai. He hale maikai kona i paa, a o ka oi ia o ka maikai o na hale ma kela alanui hou. Ke hoomakaukau nei o Philip Peck i ka hana ma Olaa no kekahi hui hou, oia no ka Hui Kanu Kope Aloha, no na kanaka waiwai ma Loko Paakai. He 48 apana ka keia hui i hoolimalima ai me C. P. Iaukea, ke Komisina o na Aina Leialii. He 2400 na eka. O Mr. Le Blond kekahi mai Colorado mai, ua hoolimalima i 150 eka. Ke noho la laua me kana wahine ma ka aina e kanu ai i ke kope. He kiekie kela mau aina ma Olaa, he 1500 kapuai maluna o ka ilikai a hiki i ka 2500 kapuai. He maikai loa ke ea malaila, he nui loa ka ua. Aia no na aina maikai loa ma ka akau aku ma ka hele ana i Maunakea, aole i ana ia, aohe alanui. O ke kanu uala ke hiki kekahi hana maikai ma ia mau aina.      Ma ka hoike ana a E. D. Balauwina, ka mea nana i ana i kela mau aina, he 113,750 na laau kope hou e ulu nei maluna o kela mau aina, a he aneane 50 na hale o kela ano keia ano i kukuluia, a he 30 na eka i hoomaemae ia. Aohe e liuliu, e lilo ana kela mau aina nahelehele ma Olaa i aina waiwai loa, a e piha ana i ka lehulehu o ka poe mahiai.

 

Pau ke Kaua ma Samoa.

        Ma ka hoihoi ana o na aupuni ekolu ia Malietoa e noho alii hou ma Samoa, ua hemahema loa ka lakou hana i ke kakoo ole aku iaia, i ole ai e ala ikaika mai ka poe kipi. Ua waiho wale lakou ia Mataafa, ke alii i hoopau ia, e hooulu wale i ke kipi e like me kona manao. Elua makahiki ko Mataafa kue nui ana ia Malietoa a me kona hoole wale ana i na kauoha o ka aha hookolokolo kiekie. Ua hoakoakoa no hoi oi i ka puali koa nui.  A hala na makahiki elua, maopopo ia Malietoa, aole e koua ana na aupuni ekolu iaia, o kona hoomakaukau no ia i na koa, a i na la mua o Iulai, ua hoouka ia ke kaua me Mataafa ma Vailele, a auhee loa aku la kela. O ko Mataafa holo no ia i Savaii, e hoala ai i ka poe kokua iaia malaila, ma ka la 7 of Iulai. Kipaku koke na alii o Savaii ia Mataafa, a hoi koke aku kela ma Manona he mokupuni uuku. Malaila o Mataafa ma i hana ai i mau papu uuku. He palima na kanaka o Malietoa o ke kaua ana mai iaia, a mai pau i ka lukuia e lakou.              O ka hele mai no ia o ka hele mai no ia o ka mokukaua Beritania "Katoomba" a me na mokukaua Geremania "Sperbe" a me "Bussard" i ka la 17 o Iulai. Hele koke na Kanikela Amerika a me Bertania iuka, e kauoha ia Mataafa e hele koke maluna o ka moku kaua Beritania a me kona mau alii a pau, a i ole ia, e kaua koke aku no hoi na mokukaua i na poka pahu.      O ko Mataafa holo koke aku no ia i kai me ka hapanui o na alii a me ka hapanui o na pu. Ua olelo lakou, o na alii i koe ua ma'i loa, aole hiki ke hele mai. I ka holo ana nae o Malietoa ma iuka, ua loaa kela mau alii, ua maikai ae a o na pu ua huna ia maloko o ka nahelehele. He nui na wahine a me na keiki ma Manono. Mai pau lakou i ka luku ia ina aole o Mataafa ma i hele koke ikai.  Mahope, ua hoouna ia kau o Mataafa a me na alii he umi a hoonoho ia ma ka mokupuni mamao o Mataafa, malaila e noho ai a hooholo ia ka hana kupono e na aupuni ekolu.       Mamua o ka haalele ana o Sperber ia Apia me na poe alii la, he hana eehea kai hookoia maluna o ka moku. Ua hele mai na alii o kela apana keia apana nana i haawi inoa ia Mataafa, a ua wawahi pakahi ia na niu maluna o kona poo aku.  Ua pau na hale ma Manono i ke puhi ia i ke ahi. O ka pau keia o ke kaua. U@ maluhia hou ka pae moku o Samoa.

 

Na Oihana Kalepa Kuloko.

        He keu maoli no ka lahui Asia a ka hooikaika ma na hana kalepa hoopukapuka. Ina e nana aku ma na alanui Maunakea Hotele a me Nuuanu, aia ma keia mau alanui e pipili loa ai na lahui pake a me Iapana ma na hana kalepa o na ano like ole. Aia ma na rumi liilii na pake kahi umiumi he lehulehu wale. He uuku no paha kahi loaa, aka, he lawa no nae ia no lakou no ka la. E aho no ia ukulii mamua o ka nele loa. A he lapuwale l@a aku hoi ka moe wale iho no. Nana aku i na halekuai o na mea ai liilii o na ano like ole, he keu aku o ka lehulehu, eia no nae, he holopono mau no ia mau hana, a he loaa no ke ola ma ia mau hana liilii. O na hale humuhumu lole, aole i kana mai. Pau kane a me ka wahine ia hana. O na Iapana hou loa mai nei, i ka wa e pau ai o na makahiki kepa ma na mahiko, eia no ko lakou wahi hoolulu o Honolulu nei. O ke ku koke mai la no ia o na keena kuai o na mea hoopukapuka. Aole e kuemi hope i ka ike aku he nui loa na poe e hana ana ma ia mau hana hookahi.       He mau hana kupono no keia i kekahi poe Hawaii o ka hoopukapuka ma na mea liilii, e laa na mea ai, ka i-a maloo a pela aku. He nui no ka loaa e ohi ai ma ia mau hana ina e hoomahui ia aku ana. Eia no ka hewa, o ka hoomau ole o na Hawaii. Ina no e emi iki mai na loaa, o ka pau ae la no ia o ka manaolana, a haalele i ka hana.    He hana kupono loa i na wahine ka humuhumu lole, ulana ie papale, hana lihilihi, humu kapa apana a me na hana kupono e ae i na wahine Hawaii. E mahuahua ana no ka loaa ke hoohana ia keia mau hana.      Ina aole e hiki i ka mea hookahi ke kukulu, e huihui i elua, ekolu a oi aku paha poe, alaila, hoala i na hana o keia ano. Ina e lulu liilii a mahuahua ka waihona, alaila, hoomaka e hoohana, e holopono ana no ke akahele ka hookele ana i kinohi, oia no ka wa ano kunewanewa, kulanalana o ke kahua. Ke loihi aku pau ka hopohopo.       He nui na hana kuloko e kupono e hoala ia ma ke ano hui o na Hawaii ke loaa ke alakai kupono. Aole no he pono ke hilinai wale aku i na poe kolohe, no ka mea, he nui loa ia ano poe lapuwale.       O ka Mrs. Mele Ailau wahi hana e hookele mai nei o ke kuai papale, peahi, moena a me na mea kahiko o Hawaii nei, ua loaa no iaia ka puka kupono malalo o ke alakai akahele ana. Makemake oe i na peahi kauoha kauoha aku i na wahine Hawaii e hana mai, a pela e loaa ai ka hana a ia poe wahine. He nui no ka puka ma keia hana a he mea e mahalo ia ai keia wahine Hawaii e hooikaika nei e holomua oia. Ina e lehulehu aku na Hawaii o keia ano, e ola ana no ka aina.

 

NUHOU KUWAHO

 

        Ua ku mai ke kia@ a Alden B@sse, i ka Poakahi, he 17 la mai Kapalakiko mai, me na nuhou o Augate 3 a me 4.

E HOOMAKAUKAU ANA O KALIVALANA E HAPAI I KE KUMUHANA O HAWAII.

 

        Wasinetona, Augate 2=Ma kekahi aoao ua kiekie mai ka olelo, e hapai koke ana o Kalivalana ma i ka noonoo no Hawaii, ke pau mua ka noonoo ana no ka olelo kukala a ka Peresidena i ka Ahaolelo Lahui.       Mamuli o ka makemake o ka Peresidena e hoouna aku i ka Ahaolelo i Elele Kuikawa no kela mea, ua lilo ke Kuhina Gresham i ka hoomakaukau an i na palapala e pili ana i kela kumuhana. Ua hana ia na kope o na palapala a Mr. Blount. O ka hapa hope a kana hoike ua hiki ma Kapalakiko i ka la 27 o Iulai, koe nae kona hiki loa ana ma Wasinetona. Ua ake nui ia ko Blount hiki aku ma Wasinetona, e hoike waha mai me ka wehewehe ana no na mea i kakau ia.        Aohe he mea maopopo ka hoolaha ana ma ke akea i ka Blount hoike, malia paha e huna ia ana kona ano. Ina e hooholo ka Ahaolelo e hoolaha mai, he mana no ko Kalivalana o hoole, no ke kohu ole i ka pomaikai o ke aupuni.    Ma ka manao o ka hapanui, aole o Blount i kuhikuhi mai i ka hana e pono ai, he hoike wale no kana i ke kulana i loaa iaia o na mea ma Hawaii. Alaila he mea hiki no ia Kalivalana ke hoouna aku i kuikahi hou i ka Hale Senate, a i ole ia, i ke kuikahi kahiko, a i ole kela, o ka waiho wale iho no i ke kumuhana a pau me ka hooponopono ole ia.    No ka piha loa o ka Ahaolelo i na hana kuloko koikoi loa, malia paha aole o Kalivalana e hoike i kona manao i ka Aha Senate no ke kumuhana o Hawaii, mamua o ka halawai mau o ka Ahaolelo ma Dekemaba.

 

UA PAE MA NU IOKA KA MA˙I AHULAU KOLERA.

 

        Nu Ioka, Augate 3-Ua ku mai ka mokuahi Geremania ma Napele mai me na ohua he 471. Ekolu ohua i make ma ka moana me ka ma˙i @@@@ ino, e like me ke kolera, @@ @@@ @@ kela ma˙i ahalau ma Napele, ma Roma ua like me 30 na make i ke kolera i kela a me keia la.       Chicago, Augate 2-No ka nui o ka pilikia o na banako ma Amerika, he hapa ka poe hele e makaikai i ka hoikeike nui. Nolaila he hapa na dala loaa no ka poe komo mai. Ua hemahema loa ka waihona o ka hoikeike, e poho ana paha, ke mahuahua ole mai na kanaka.        He nui loa ke kaapuni ana o ka Hope Peresidena Stevenson ma na pea komohana a pau o ka aina.

 

HOOUKA IA NA RAIFELA NO HAWAII

 

        Wahi a ka Examiner, ua hooili ia maluna o ka Australia Augate 2, na pu raifela Remington maikai loa he 12 pahu no E. O. Hall and Son. No ke Aupunia Kuikawa no paha ia mau pu.   Ua haalele o Kalivalana i kona wahi hoonanea ma kahakai, a ua holo i Wasinetona.     Ua lohe ia ua pau ke kaua ana o Farani ia Siama, Ua ae i na koi oolea a pau o kona enemi ikaika.        Poakolu, la 23, ua ku mai ka mokuahi Alameda mai Kikane mai, me na nuhou o ka uwea a hiki i ka la 12 o Augate. Eia malalo iho na mea ano nui.        Ua kua ae ma Nu loka kekahi mokuahi Italia, he ma˙i kolera maluna ona. Ua mahuahua na dala o ka Hoikeike nui ma Kikako, a ke mahele nei i na loaa no ka poe ona.    Ua koho ia o Crisp i luna hoomalu no ka hale makaainana ma ka ahaolelo lahui.         Ke noonoo nei ka aha Kuhina no ka pono o ka hoomau ana i na mokukaua Amerika ma na kai o Samoa.   Ua ao mai ka Peresidena Kalivalana i ka ahaolelo lahui, he pono e hoopau i ke kanawai a Sherman e kuai i mau dala keokeo eha miliona no ka mahina. He kumu no ia e mahuahua mau ai na dala keokeo hapa o ka waiwai maloko o ka waihona o ke aupuni, oiai ua pau na dala gula i ka lawe ia aku i na aina e. Oia no ke kumu nui, wahi a Kalivalana, e noho pilikea loa nei ka lahui. Iloko o na makahiki ekolu ua emi na dala gula ma ka waihona he 26 miliona.   Ua ao aku ka Peresidena i ka ahaolelo e hoopanee i ka hooponopono hou ana i na dute, a e hapai mua i ke kumuhana dala keokeo.        He ikaika loa ke kue o kekahi hapa o ka ahaolelo i kela manao o ka Peresidena e hoopau i ke kanawai a Sherman, ke ole e ae ia na kanaka a pau e lawe mai ke lakou mau auka dala keokeo, a e hana ia e ke aupuni i dala poepoe.           Ke mahuahua nei ka poe i make i ka ma˙i kolera ma na kulanakauhale o Europa.                Ma ka hoopia ana o Beritania i kela paemoku nui o Solomona ma ka moana Pakipika, ua ae mai o Sepania aole e kue i kela hana. Na ka poe Sepania i ike mua i kela aina i ke keneturia 16.        Ma ka launa ana o ke alii o Aigupita me kona haku nui o ke alii o Tureke, ua ao mai kela iaia, aole e pono iaia e kue i ka poe Beritania i ko lakou hoomalu ana i kona aupuni. O ke kapena o kekahi mokukaua Farani ma Siama, ua mihi haahaa aku i ke kapena o ka mokukaua Beritania o Pallas, no kona hewa i ke kauoha mahaoi ana iaia e hele mawaho ae o na palena o Farani e hoomalu ai. Na ka Adimarala Farani i kauoha ia ia e mihi.        O ka elele Farani ma Madegaseka, aia ma Parisa e noho nei, ua hoole aole e hoi aku i kana oihana ma Madegaseka, no ke kue o ke alii wahine malaila i ka mana o Farani me ke ano kaua. Ua pau ko Farani kaua ana ia Siama, ua ae haahaa o Siama i kaFarani mau koi ana a pau.

 

Na Aina Leialii

 

        Ke hoopuka kou aku nei no makou i keia kumuhana a makou i hoolaha mau aku ai mamua, a ka Holomua a me Ka Leo e kue mau mai nei no ko makou hoike hoopunipuni imua o ka lahui. Ma ka Poalua i kau aku ai ke Komisina o na Aina Leialii ma ke Kinau, a holo aku no Waimea, Hawaii, no na aina e waiho la ma Puukapu. Ua mahelehele ia he hookahi tausani eka, a e haawi ia akua ana i ka poe i nonoi mai i mau home hookuonoono no lakou.        I keia wa, ua hana ia na palapala hoolimalima no kanakolu makahiki, a @@ @ @@@@pono ana ke kanawai a ka Aha Hooko a me Kuka, alaila e hoopau ia ana na palapala hoolimalima, a e hoopuka ia aku ana na palapala sila i kela a me keia e makemake ana i mau home hookuonoono no lakou, no ka lakou mau keiki na moopuna a me ko lakou mau hooilina.     Aole loa lakou e ae ia e moraki, a e hoolilo aku no ko lakou mau aie pili ki@@ a i ole ia kuai aku paha i mea e pau ai ko lakou mau pilikia e ae.   Nolaila, ma ko makou @@@ he waha no ka lehulehu ke paipai aku nei makou i k@ la hui i nele i keia pomaikai nui a no ka manawa e ala mai ai, a e ku iluna a e hopu i keia pomaikai, mai puni i na pahele e keakea ana i ko oukou pono.    Mai manao iho ka lahui, @@ makou wale iho no keia, @@@@ loa pela, aka, na ke aupuni keia hana e haawi ana i na aina leialii, a i hoolohe ole oukou i keia leo, aole maluna o ko makou poo ia hewa aka maluna no o oukou ia hewa.

 

Hoolaha Hou.

 

        AHA Kaapuni. Apana Hookolo@@@@ [unreadable] e ko Hawaii Paeaina. Ma ka @[unreadable]. Waiwai o J. W. OPUNUI, o Ewa, Oahu @[unreadable] kauoha ole. Ma ka hooponopono Waiwai @[unreadable].        Ma ka waiho ia ana mai o ka @[unreadable] me ka papa hoike a HENERY SMITH @[unreadable] ponopono o ka waiwai i olelo ia, @[unreadable] apono ia na hoolilo he $105, a e hoike @[unreadable] mea i loaa mai iaia he $105, a e @[unreadable], a e apono ia oia ma ka noho ana ma @[unreadable]. Nolaila ua kauoha ia o ka Poaka@@ @[unreadable] la 25 o SEPATEMABA, 1893, i ka @[unreadable] @kahiaka, ma ke Keena Hookolo@[unreadable] ma Honolulu, oia ka manawa a me @[unreadable] no ka hoolohe ana i @@ noi @@, a @[unreadable] hoike i olelo ia, a o ka poe a pau i @[unreadable] e hele mai @ hoike i ke kumu, @[unreadable]ko lakou e ae ole ia ai na noi la. Na ka Aha:      @@@ Lucas,  Hope @[unreadable] @@@    Honolulu, Augate 19, 1893 @[unreadable]

        AHA Hookolokolo Kaapuni, Apana @[unreadable] ko Hawaii Pae Aina. Ma ka @[unreadable] waiwai. Ma ka hana o ka waiwai @[unreadable](w) Olelo kauoha o koho ia i @[unreadable]. Palapala hooko Kauoha. No ka @[unreadable] ua waiho ia mai ka palapala hoo@[unreadable] haku e noi ana e hoopau ia ka @[unreadable] kauoha o A Akahi (w) i make, @[unreadable] la @ o Novemaba, 1877, a e hook@[unreadable] hooponopono no ua waiwai la @[unreadable].        Nolaila, ua kauoha ia, o ka Poakahi @ SEPATEMABA, 1893, ma ka hora @[unreadable] o la i olelo ia, ma ka rumi hoo@[unreadable] keia AHA, ma Honolulu, Oahu, @[unreadable] ka manawa i koho ia no ka hoolohe @[unreadable] palapala hoop@[unreadable] i olelo @@, a o na @[unreadable] kuleana i ka waiwai o A. Akahi (w) @[unreadable] hoike mai ina he kumu @@ ko lakou @[unreadable] keia noi a me ka hoopuka ana i ka palapala lunahooponopono waiwai. @[unreadable] ma Honolulu, Augate 22, 1@@@.       Na ka Aha       HENERY SMITH.  24@@ 3        @[unreadable]

        AHA Hookolokolo Kaapuni, Apana E@ ko Hawaii Pae Aina. Ma ka @[unreadable] waiwai. Ma ka oihana kahu o KUUALOHA (w), KAWAIHAE (k), KEONI (k), a @@ @@@ keiki ua oo ole o J KAKAE, o Kohala @[unreadable] make, kauoha ole. Imua o ka Lunakawaiwai Kaapuni. Ma ka heluhelu a me ka waiho ana @[unreadable] palapala noi a John Macguire. Kahu o @[unreadable] oo ole e hoike mai ana @@ koho ia ia @[unreadable] ua mau keiki oo ole ia ma ka la 17 o Fe@[unreadable] M. H. 1886, a e noi ana e nana a e @[unreadable] kona mau hoike e pili ana i kona oihana@[unreadable].   Ua kauoha ia o ka POALUA, ka la @[unreadable] TOBA. M. H. 1893, oia ka manawa i koho @[unreadable] ka hoolohe ana i ua noi la, imua o @@ Lunakanawai ia ma ka Hale Hookolokolo o keia @@@ ma Kohala Akau, hora 10 kakahiaka, a @[unreadable] manawa a ma ia wahi no e hele mai @[unreadable] a pau i pili e hoike mai ke kumu @[unreadable] oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi ia. @[unreadable] olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo @[unreadable] ekolu pule ma ka nupepa KUOKOA ma Honolulu.      Kakau ia ma Hilo, ko Hawaii Pae Aina, Augate @1893. S L AUSTIN.  Lunakanawai o ka Aha Kaapuni  Ike:  Daniel PORTER.    2456-3     Kakauolelo.

        AHA Hokolokolo Kaapuni, Apana @[unreadable] ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hoo@[unreadable] Waiwai. Ma ka waiwai o NAKALA@ @[unreadable] Kohala, Hawaii i make, kauoha ole. Imua @[unreadable] Lunakanawai Kaapuni.           Ma ka heluhelu a me ka waiho ana @[unreadable] palapala noi a Luika Nakala Moki @[unreadable] Akau, e hoike mai ana o Nakala (k), no @[unreadable] Akau, ua make kauoha ole ma Kohala @[unreadable] ma ka la 18 o Feberuari, 1893, a e @[unreadable] haawi ia ka Palapala Hookoku Luna @[unreadable] pono Waiwai ia H L Holstein no Kohala, Hawaii.  Ua kauoha ia o ka POALUA ka la @[unreadable] TOBA. M H 1893, oia ka manawa i koho @[unreadable] hooloke ana i na noi ia, imua o @[unreadable] kanawai @@, ma ka Hale Hookolokolo, @[unreadable] Kohala Akau, hora 10 kakahiaka, a ma ia @[unreadable] a ma ia wahi no e hele mai ai @[unreadable] pili e hoike mai i ke kumu, @@ he @[unreadable] ko lakou, e ae ole ia ai ua noi ia. A o @[unreadable] kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii @[unreadable] pule ma ke KUOKOA, nupepa ma Honolulu.       Kakau ia ma Hilo, ko Hawaii Pae Aina, Augate 8, 1893.      S. L. AUSTIN.                Lunakanawai o ka Aha Kaapuni.  Ikea:                Daniel PORTER     2456-3     Kakauolelo

        AHA Hookolokolo Kaapuni, Apana @[unreadable] ko Hawaii Pae Aina. Ma ka @[unreadable] Waiwai. Ma ka waiwai o E. KAHULANUI, Kailua, Kona, a i make kauoha ole. Imua @ Lunakanawai Kaapuni.   Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai @ palapala noi o Ahu Pake o Waihee, @@@ hoike mai ana o E. Kahulanui @@ no Kailua, Kona Akau, ua make kauoha ole ma ka @[unreadable] o Ianuari-. M H 1893, a e noi ana @[unreadable] Palapala Hookohu Luna Hooponopono @[unreadable] wai iaia. Ua kauoha ia o ka POALUA ka la @[unreadable] TOBA, M. H. 1893, ola ka manawa i koho @[unreadable] ka hoolohe ana ia ua noi @@. Imua @[unreadable] kanawai @@. ,a la Hale Hookolokolo ma @@ hala Akau, hora 10 kakahiaka, a ma @[unreadable] a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a @[unreadable] pili e hoike mai i ke kumu, @@ he kumu @[unreadable] ko lakou, e ae ole ia ai ua noi ia. A o ke@[unreadable] kauoha, e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii @[unreadable] pule ma ke KUOKOA, nupepa ma Honolulu.  Kakau ia ma Hilo, ko Hawaii Pae Aina, Augate 8. M. H. 1893     S. L. AUSTIN.        Lunakanawai o ka Aha Kaapuni. Ikea:                Daniel Porter  2456-3     Kakauolelo.

        AHA Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Akahi o ko Hawaii Paeaina. JAMES SUTHERLAND kue ia MARY SUTHERLAND. @@ pii Oki Mare.        Ma ka Inoa o ke Aupuni Kuikawa o ko Hawaii Paeaina-1 ka ilamuku o ke Aupuni, a i ole i Kona Hope, me ka mahalo.    Ke Kauohaia aku nei oe, e kii aku la Mary Sutherland, ka mea i hoopilia @@ e waiho mai ana oia i kana pane i kakauia iloko o @[unreadable] iwakalua, mahope iho o ka hooko ia ana o @[unreadable] e hele mai imua o ka Aha Kaapuni, o ka Apana Hookolokolo Akahi, ma ke Kau o AUGATE @@ Aha ia, e malamaia ana ma ke Keena Hookolokolo, ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ke POAKAHI, la 7 o AUGATE e hiki mai ana ma ka hora 10 o ke kakahiaka, e hoike mai no ke aha la e ae ole ia ai ke noi a James Sutherland, ka mea hoopii, e like me ka mea i @[unreadable] kal, iloka o kana palapala hoopii i pa@@.    A e hoihoi mai oe i ka Palapala Kii, me ka hoike piha o kau mau hana no ia mea.       Ikea ka Mea Hanohano W. A. Whiting. Lunakanawai Mau o ka Aha Hookolokolo Kaapuni Akahi, ma Honolulu i kela la 19 o Iune, 1893.              F. WUNDENBERG.       Hope Kakauolelo.

        Ke hoola nei au, o ka mea maluna ae mahope oiaio no ia o ka Palapala Kii ma ia hihia, a na kauoha @@ Aha @@ e hoolaha ia ia mea, a e hoopanee ia ka hihia a ke Kau ae o Novemaba e hiki mai ana.    HENERY SMITH.   Kakauolelo     Honolulu, Augate 10, 1893.   24@[unreadable]