Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 34, 26 August 1893 — Kamanu kue ia Kaoaokalani no ka Lele o ka Ma'i Lepera [ARTICLE]

Kamanu kue ia Kaoaokalani no ka Lele o ka Ma'i Lepera

Mk. Jji:nahooponopoxo, oe: Ua iko ilio wau i na iuanao koiio kuhihewa o Mr. Kaoaokalani ma ka kakou Kilohaua o ka la 12 o keia malama, e i>ili ana i ka Ma'i Lepera, a ua hoike inai oia ma koua kalai mauao an;t ho ma'i lele io m> ka lepen».

Ua lilo no i mea no ka lehuiehu o hauoii uui ai na wehewehe uaauao ana no na moa e pili ana i keia ma'i me ka anoi nui ia, ina nae lie inau manao waiwai. A. no kuu ike ika nele o Mr. Kaoaokalani i ke kumu hooia kupono naua e kokua mū mai i kona manao walo ana he ma'i iele io keia, nolaila, ke hoike nei au i ko'u manao kue iaia ma ia mea, me ko'u nele 010 i ka ike I ke kumu a mau kumu paha i ulu nui mai ai o keia ma'i lokoiuo iwaena o keia lahui aloha, a me ko'u kumu o ke kue iaia aole keia he ma'i lele o ka lepera, a e lke ia no oka mea heluhelu elike mo ia malalo iho:

He aneane ekolu aeuei ua īuakahiki o ko'u hoopapau ana i ka huii ma na ano apau, uo ke akouui e ike ina palm he ra;i'i lele a lele ole ka lepera, u nie ke kumu o ka ulu ana mai iwaona o ko kakou laliui, a ua maopopo loa ia'u me ka hoohewahewa 010 i ke kulana o keia ma'i weliweii, u ke waUio aku nei au iuiua o ka lehulehu no ka pomaikai (» iki uiea apau, a na kela a rae keia e hoomaoi>opo i ka oiaio.

No ke kuniu i ulu mai ai a !oaa kekahi mea a mau mea pahn i keia ma'i, eia no ia: 1. Ku kakou ao aua a me ko kakou mau kupuna e lilo i poe malama i ko ke Akua kiekio loa makemake ma ka honua nei, a mahope nao haalele hou a lilo i kela a me keia hana iioomana kii. 2. Ka ino o kanaka i ke Akua.

E L. H., lK« mea oiaio loa keiu e hiki ole ai i ka poe naauao ke iiooie manao Ino wale iho, u nolaila ke nonoi aku nei au ia oe o kuhikuhi ae ia Mr. Kaoaoknlani iloko oka buke o ke oia ma Kinohi 3:6-21 e pili ana i ka haalele ana o Aeianiu ma 1 ka makemake o ke Akua. E nana hou aku no hoi ma lona 1:3-17, e ike ia no ka pilikia gna o lona no ka haalele ana i ka makemake o ke Akua, a pela no i piii aku ai ka lepera aiai me he hau o Naamana ia Gehazi, mamuli o ko Gehazi lalau a hnalele i ka pololei, e like me na hoakaka ma Nu Lii 2 5:20-27. Aole no paha e kanalua o Mr. Knoaoknlani i keia kumu a'u i hoiko ae la, oiai he poe koiki liilii loa kekahi e leaa nei i ka lepen», aolo i hoomaopopo i ke Akua, |>eia io no, a eia hol ko'u manao maoli ma in mea e pau ai ka hu-alu o na maka oka makamaka. E hoopai ana o lehova ke Akua i na kanaka ma o ka hala 'la a ua makua ina keiki a hiki aku i ke kuakahi n me ke kuaiua, o ka jx>e a pau e inaina aku ana ia ia.

NolaiUi, ma keia e ike ia ai aolo loa keia he maM i loaa ia Hawaii nei. mamuli o ka lole e like ine ke corela a ano ma'i e ae paha.

Ua hoike ae no iioi o Mr. Kaoaokaianl| o ka Uihune mai ka kekahi kumu i uiu ai o keia oia'i, ke ma* nao uei au he oleio pupule hanlele loa kela a ka makam«ika. Ina e huli aku i hope a nana i ko Liholiho Kamehameha II kulana waiwai a me ka hanohano, i ka wa a ke kia« lua iawe oia M Tbaddues > ' me na makua miBiooari i hiki niai ai i Kailu Kona, Hawail. ma ka la 30 o Haiaki M. h. 1820. Eia ka aahu 0 LihoUho ia wa i ka liele ana e ike 1 na makua misionar he mab ma kona puhaka, a he haiuaka silika omaomao ma kona poohiwi, he kau ia wali guia ma konaa-i, a heiei huln ma kona poo, aole aaha e ae, a heoki loa aku oa makaalnana, eia

ka oiaiu. he iepeim «nei kekHlil o Hawiii oel ia nuiu la? Ownl li kā bapo e ae mai oiai he wa illhone loa i« o Hawaii nei ma na mea a pau.

Hifci aoei i lehuieliu i ike a kamaaioa ia Mr. L. Wajr, tie haole i loaa i ka ena'i lepera e noho aei ma ke kahua ooa'i lepem ma Molokai, ke oleio mai he haole iiihune oia, puoi wale paha i na kahuoa Hawaii, aoole ia paha i ka boko ola kino f noho hui kau paha r a i oie ia hookuli a noho maemae ole la hoi, ke manno nei aa he popule ka mea e oieio mai ana ho ilihaoe o Mr. L» Wav. Ke laweiawe ponoi nei o kaoka 01iva oke kahoa ma'i lepem nei i ka paiapu o ka poe ma'i me kona mau lima ponoi elua, aole he loaa iki i ka lepeia, iio ka mea oia ke ano o ka ma'i lele, i ka wa e pili aku ai oka mea ma'i oie i ka mea maM, o kona wn iho la no ia e ioaa koke raai ai.

Pela no hoi na kaikuahine o ke aioha o ka hoomana Roma e noho nei ma na honie, aole no he loaa iki i keia ma'i; a kekahi poe e hookae ino loa nei, he lele a pela aku. O ka T u waie no e kau leo aku uei ia Mr. Kaoaokalani, mamua o ko*u hooki ana i ka wehewehe no keia ninau ano oui, mai.noho a hoopiha nnpepa wale, no ka mea, eiike no me ka hlki ole e ioaa ona laau no keia ma'i i na kauka, pela no e hiki oie ai ia oe ke olelo ae he ma'i oia uo a ola oie paha keia, he ma'i lele no a lele ole paha keia.

Nolalla, e hoomaopopo e ka mea heluhelu, aole loa e hiki ke oieloia he iua'i lelo ka iepera malalo o na kumu haikau ano ole a Mr. Kaoao kalani, koe wale no paha ka hiki e oleloia pela, ola ka makemake kamailio waiwai ole waie iho no. 0 ka hoopiha uapepa wale ana o kekahi, me ka ike iho no ua nele loa i na hooia*kupono naua e kokua mai i kona manao waie ana, ke manao nei au he hehena ua mea la. O kn laau lapaau wale no i loaa ia'u no keia nia' i aloha ole, oia no ka hoohaiike ami me nahana a lona mahope o kona ike ana i kona pilikia, a e lawe inai i na hana a ko Ninewa poe i hana al u pakeie al lakou, a me na hana a ka lepera i hoola ia ai e lesu. A keia pule ae e hoike aku ai au i ke kulana o ka lepera ma Moiokai nei, e hoike ana i ko ala mamuli o ka lokomaikai o ko Akua. K'ilnupapM, Molokai, Aug. 18 '93.