Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 34, 25 August 1894 — Page 3

Page PDF (1.81 MB)

This text was transcribed by:  Ceedee
This work is dedicated to:  Soobin n Orwen

Ka Nupepa Kuokoa

 

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

                                                                                    E HOOLOHE

            O na põe la we a pau i ka pupepa @ i heokaa ole mai i ka uku pepa no ka hapa e pau ana i dekemaha 31. 1894, ke konu ia nei lakou e uka koke mai, ma ke dala moali a ma ka lula kikoa Hale Lela paha.  A i hookea koke ole mai oukou, e hoopaa ia ana ua @ aoie e hoona ia aka. Nolaila, e inakaala mai oukoa i mau ka ike ana i na mea ou a pau a makou e hanai mau aka nei.

 

Ka Hui Alahao Me Aina O Oahu

Manawa Holo.

@ Mahope aku o lune @ 1893

 

Na Kaa Ahi

No Honolulu

@

 

No Honolulu

@

 

Nu Hou Hawaii

            Ua liuliu ia iho nei ka mokuahi likelike a makaukau no ko komo aku e alualu kupaa i keia kau @ ko nei o ulelo ilio

 

            I ka Puakolu mua o Sepatemalia moei, o noho ai ma lihue ke kau kiare kaaponi o ka mokupuni kihapai (Kauai), me ka noho kahu mai o Lunakanawai Kaapuni Hardy.

 

            Eia ke hoopii nei o Mr. W. C. Archt la Miss Alice K. Ayers no @ aku loio he $300 ma kela hihia koi poho lakii uku ai o Mr. Mahuka he $2,500 no ka uhaki aelike mare.

 

            @ halulu mai ana i keia Poaha aka Augate 30, mai ka aina lopo gula mai o Kaleponi, ka mokuahi Alameda, me na mea hou o na aina o mai.

 

            E heihei paani kinipopo ana na pauli Lively o Kunawai a me Hot Stuff o ka aina kaulana i ka eleao o Puunai. He paani kemu ole, a ua @ i ka lehulehu ke makaikai.

 

            I ka Poalua aku nei, ua lele mawaho ae o ke alahao o Ewa, he eha mau kaa i hoopiha ia i ka lanahu a o lawe ia ana i Honouliuli mai @  aku. Aohe ola i poino a aohe ne mau pilikia koikoi i loaa i ka hui.

 

            Ke lohe wale ia nei e manuo ana o Mekia J. II. Wadehouse a me ka ohana o noe aku i kula Maui ma laila e hoomaha ai a hiki i ke kai kupulai aenei =m alaila haalele ia Hawaii nei no ka manawa hope loa a hoi aku no enelani.

 

            E hoomahuahua iki hou ia ae ana ka heluna o ka puali makai kalio o Honolulu no! I kela malama iho, a e noonoho ia on a mau makai kaulio kakahiaka e holoholo kiai i ka la.

 

            Ua hoi aku o Mr. G. D. Gilman a me kuna wahine maluna o ka mokuahi Mariposa o ka Poaha iho nei, no ko laua home ma ka mokuaina kaikuono o Makesukela, mahope o ka ike hou ana i na wahi i hele ia ai o Hawaii nei i na la kino opiopio.

 

            Imua o keia kau kiure kaapuni o ka mokupuai o Oahu nei ua ahewa ia ka Huii Paipalapala Hawaiian Gazelle ma ka hihia hoopii laihila a H. E. Gomes kue i ka nupepa @. Eia nae, ua hoohalahala oa ka hui hoolahu nupepa a ua nui a hookolokolokolo hea ia.

 

            E hoomaka ana ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawalahao i kela piakahi aku, Sepateba 3. Nolaila o liuliu mai ua haumana mau a me ka poe hou e makemake mai ana e komo i kela makuahine hanai ike, i ka hoi mai i ka hebedomsaua.

 

            I ka po Poalima i hala, uahoo walewale ia kekahi hookele kaa huolimaiima kanaka Hawaii uona ka inoa kamala, e kekahi Pukiki e holo i Kalihi. I ka hiki ana @ i kahi mehameha , ua pepehi ia ke kanaka a ua ehu laua @ ma kakahi wa i hakaka ai laua a @ ke Pukiki. Aka ua lili lima laua a hoopau i ko laua noho @ ana. Eia nae, ma kela wa ae la i hoike ia @, hakaka hou iho la laua a eha loa ke kanaka Hawaii. No ka hoomauhale mai keia o ke Pakiki a he hoopaiaimaka wale no kela iko ana o laua a lili lima ai. Ua hopu ia ke Pukiki i ka @ ne.

 

            Ua hopu ia kekahi Pukiki o An @ Fernandez ka inoa maluna o kekiakahi Waianae i ka po Poakahi nei ma keia kulanakauhale, mamuli o ke kauoha telepone mai Waianae mai a no ka hewa he wawahi hale. Ua kii kino mai ka makai i kei Pukiki i ka Poalua nei a hoihoi ia ana i Waianae e hookolokolo ai.

 

            Ua waiho ia ae imua o ka Aha Kiekie ka hoike a na Kahu o ka Waiwai o Lunalilo no ka makahiki i hala, o like me na olelo o ka palapala kauohe, a penai ka hoike ano nui ana: Na loaa iloko o la makahiki i pau, he $48, 462.11, a o na hoolilo no ia manawa, he $47,293.41 koena daia loaa no ka helu hou ma ka la 31 o Iulai, 1894, he $1,168.70.

 

            Ua haawi ia aku ke kauoha ia Frank Jollivar, ka mea malama i ka hale hookipa mauka o ke awawa o Nuuanu, e ke Kuhina Kalaiaina, e huki oia i kona hale e ku nei maluna o ka aina aupuni a hookaawale aku iloko o na la he kanakolu kumamawalu. Ua hopu ia keia haole ma ka la 5 o Augate no ke kuai waiona me ka laikini ole. he mau makahiki ka noho ana o keia haole malaila a kamaalua maoli, eia ka e kaiehu ia ana.

 

            Ua lokomaikai mai o Mr. K, Amaya, Iapana paikii, i ka lunahooponopono o ke Kuokoa me ke, Hawaii Paeaina i huiia me ke kiipai o ka mokukaua Iapana Takaeiho a me na kapenu a me aliimoku o na mokukaua Iapana Naniwa a me Takaeiho i ku iho nei ma ke awa o Honolulu i keia mau wa aku nei i hala. E loaa no ua mau kii la ma ka hale paikii o keia Iapana hana ike ma alanui Nuuanu, ma Ewa mai o Kaleleonalani Hale.

 

            Ua hoopii ia a hopu maoli ia o C. Hamare, ka haole hana ili kaa a noho lio o ka Halekuai ma alanui Papu, malalo o ka palapala hopu i hoohiki ia e ke kapena makai kau lio @. Kiemme no ke kolohe me ka manaoino ma o ka hanai ana la i kekahi ilio me ka io pipi i hapalapala ia me ka laau make. Eia ma ka lima o ka mea akamai i ka huli i ka laau make iloko o ka opu o ka ilio make kahi e huli ia mai la ka laau make.

 

            I ke aumoe Poaono aku nei i hala ua hopu ia he elua mau wahine heole Farani a me elua mau haole Farani e ke Kapena-luna Auru maloko o kekahi hale ma Pawaa, no ka malama hale hookamakama. Ua pae mai keia poe i Honolulu nei mamua aku nei ma ke ano kamahele a noho ma kekahi hale ma Koleaka, alanui Kula a ua hoomahui ma keia hana. A mamuli o ka hoohalahala nui ia o kela hana i malama ia malaila, ua neo aku lakou a i ka hale ma Pawaa, kahi o lakou imua o ka aha apana e hookolokolo ia ai, aka, mamuli o ke noi a ka loio o na mea hoopiiia, ua hoopanea ia ka hookolokolo ana o ka hihia a ka la 24 mai o keia malama.

 

            Eia ke hoao ia nei e hookomo ia Marcus Colburu iloko o ka aie kua ole, ma o ka halawai ana o ka poe ana i ale aku ai ma ka Poakolu iho nei a koho ia i komite hookahi lala e hele aku ai a kuka pu me Marcus no ka mea pili i kana hana, a in a paha oia e ae ana e hookomo iaia iho iloko o ka ale kaa ole. He mai loihi ko Marcus i kaa iho nei he eono paha malama ka loiji a hiki olo ke nana i kana hana ponoi, ke kumu nui hui o koua poino. Ua olelo ia, ua hiki akuma kahi kokoke i ka $13,000 ka nui o kona aie, a o kahi waiwai wale no me he mea ia he $3,000. O kona hoahanau oia o Mr. J. F. Colburn, ke paa nei ia he $5,000 moraki maluna o ka waiwai, a o kahi a na poe i aie ia aku ai e kumu wai ai, aohe mea i ike i ke alanui o poholo mai ai. Eia nae e manawalea wale aku ana paha lakou a hoopau ia aie.

 

            Ua hoikeike ae kela haole nona ka inoa kapakapa Keoki Helene i ka ikaika o kona mau lala e akena ia uei malako o ka Hale Mele hou i ke ahiahi o ka Puaono i hala imua o kekahi wahi anaina palaueka. O kana mau mea i hoomaikeike mai ai, oia ka hapai ia ana o Keo Marsden me ka noho he kapuai paha maluna ae o ka papahele, ka wawahi ia ana o ka pohaku garanite a hahaha iluna o ka umauma, elua wau haole e ku ana iluna o kona peahi lima a me ka uhau ia ana e kona manamanalima mua a moku pu ke kaula. O ka mea hope i manao lio iluna o kona umauma maluna o ka papa, eia nae maka'u loa hoi ka liu a hiki ole ke hooko ia. Aohe i lilo i mea e ohohia ai a mumulu ia e ka poe makaikai keia hana hoikeike ikaika a kekahi poe e hoo @.

 

            Ua hoopai ia imua o ka Aha Apana o Honolulu nei i ka Poakahi iho ia i hala o Wainui a me R. Palau he pa $100 pakahi o laua, no ke kuai hia @ ponui iho me ka laikioi mamuli o ko laua hana pinepine ma keia mea he kuai hia ma ka laikini ole. Hookuu wale ia laua ma ka hopu mua ia ana, a kopi paakai ia aku nei hoi a miko ma keia hoaano ana mai nei.

 

            Ua hoopau ia kekahi haole kiai hale dute no ka malama pono ole i kana hana i hoonoho ia ai e kiai. No ka mea, ma keku ana mai o ka Australia, na ahai pu ia mai he lono aia maluna o ka moku kekahi pahu he opimua oloko. Ua kuhikuhiia ke ano a me ka hoailona. Ua hoolele io ia mai no ua pahu nei iuka o ka uwapo, a ua hoonoho ia he haole e kiai i ka ea nana e kii mai ana ua pahu ia. hala aenei nai he mau la, aka i kekahi po, ua nalowale honua ua pahu nei. Ukiuki lea ia ka luna kiai awa, ua huli ino la ma o a maanei a loaa uku nei ua pahu ia. Ma ka nana iho ia waho aohe i wehe ia ka pahu aka i ka wehe ia ana aku o loko, ua loaa aku nei he mau apana pepa liilii ko loko, aohe opiuma. He opiuma io paha ko loko i kinohi, aole paha, oiai he mau ika no waho mai i hoomakakiu ia ai ka on a nona ua pahu ia. Naua no hoi ke kolohe o ka hoolilo ana i mau apana pepa ko loko e hoopiha ai, loa he upiuma io.

 

Mahoope iho o ka hopu ia ana o W. H. Coulter i hookauhihi ia ai nana i pepehi ka pake ma ka pali o Nuuanu, ua hooikaika ino loa o Kapana Larsen u me kona mau kokua eleu o ka Puali makai kiu, e huli i kekahi mau mea pili i ko keia haole ae la maluna mau hana a mau moolelo paha. A ua hoopomaikai nui loa ia lakou i ka auina la Poalua iho nei, ma o ka loaa ana aku ia lakou maloko e kekahi wahi lua olowi ma kahi kokoke i kona wahi i noho iho nei ma Kalia, he pahu e waiho ana iloko na wati, na komo papeiao, na pine, kupee, a pela aku, no lakou paha ka waiwai io mawaena o ka $500 a me $600. Ua kokoke e pau loa keia mau waiwai i ka ike ia e na poe no lakou ia mau waiwai i nalowale. Na DIck Nalopi i hoike aenei i keia mau mea no ka makau. Ke haawi nei keia anaina i ka mahalo nui ia Kapena Larsen a me kona puali eleu ma ka noii a hanu ana i keia mau mea i lilo me ka maopopo ole a loaa aenei ia lakou ma ko lakou eleu a manaka ole ma ka hana uana lakou e keha ia nei.

 

I ka auina ia Puakahi nei, i kekahi keiki Hawaii on a i ka rama e hoi ana maluna o ka lio ma alanui Moi a kaa mawaho iki uku o Kamaki Kuea, ike aku ia oia i kekahi kaa halihali ukana ua piha i na pake oluna. ua kupu koke aenei ka manao kolohe iloko o kona poo, whe ae la i kana kipuka kaula a hoohei aku la a paa ka pake elemakule loa o lakou. Us hoomaka keia keiki kolohe e kauo i ka pake, eia nae e kuhea ana na pake me ka leo nui holina! holina! I keia leo nui e kuhea nei, ua lohe mai ia ho haole kane, holo mai ia iwaho o ke alanui a keakea i keia hana a keia keiki kolohe. Hopu iho la oia i keia keiki paa malie malaila, telepone i makai i ka hale o na makai, a he hora a me hapa mahope iho, hiki ae ana ka makai a lawe ia ana e hoopaa i Kuapapanui ke keiki palaualelo kolohe me ka manao he hana hanohano nana ka hoohei aku i ko hai puanal, alaila huki e kauo a i make aku, o kona kino no ka luahi.

 

            Mamuli o ka poloai a Rev. H. H. Paleka ia Mr. G. D. Gilman, he kamaaina no Honolulu, Lahaina a me Kauai mamua, a oia ke Kanikela Hawaii ma Bosetona i keia wa, ua kamailio mai oia me ka pahee poina ole o ka olelo kaukau poi he Hawaii n kana mau mea i hoomanao ai ma Hawaii nei. Ua hiki mua mai oia i Honolulu nei i ka 1841, i kona wa he 18 wale no makahiki, a oiai no hoi na alii a me na kanaka e lehulehu ana, ke paa nei no iloko o kona hoomanao ana, na inoa o na alii kahiko noho pono a me ka akena mai no hoi ia iakou i ka malama i ka pono a pela i mahalo nui ia mai ai o Hawaii e na aina mawaho aku, a he nui wale aku kana mau olelo. Ma ka 1864 mai, ua haalele oia ia Hawaii nei a hoi a noho ma Bosetona mokuaina o Makesuketa. Iloko o kona wa i noho aku nei ia mokuaina, ua koho ia he elua mau kau i ka ahaolelo lunamakaainana mokuaina a he elua kau i ka ahaolelo Sehate mokuaina iho no. Eia nae, iloko o keia mau makahiki loihi o kona kaawale ana aku nei i kona aina oiwi a hoi hou mai nei e makaikai  i kona aina hookamu, oia mau no ka mikomiko o kana mau huaolelo Hawaii i @ uka mai ai.

 

Omaimai ma ke Keena Kiure.

 

            Ia Mr. Paul Isenberg @ ma ke @ i ke @ hiaka @ o ke kau kiure kaapuni e noho kahu ia ana e Lunakanawai Whiting ma ka hihia koi poho a T. W. Rawlinskue i ka Hui Hana Kopa, aia hoi ua holo ihe ia ka maeela a ke anu huihui ma kona kino. Ua nui aku oia i ke kahu e ka aha e hookuu iaia, olai he ma'i kona. Ua iho mai ke kahu o ka aha, hoihoi ia Mr. Isenberg iloko o kona keena hana a hoonoho iaia malaila me ke kauoha awiwi pu ia on a kauka e hele mai. Ua hiki mai o Kauka Miner, oana a papa aole o noho e iawelawe oihana kiu @ ma ia la. He wahi onawaliwali iki no kona no kekahi ia aku mamua a na ai laau lapaau ia kakahiaka no, eia nae ua inu nui paha oia i ka wai huihui o ka hau.

 

            NA LETA

            Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi o ua hala no na manao i hoopuka ia malaloo keia poo e ko makou poe mea kakau. @

 

Ka Hana a ke Komite Imi Dala o ka A. O. I. K. o Kalaupapa.

 

            Oiai ma ka la 4 o Maraki, ua koho aku ka A. O. I. K. o Kalaupapa ia J. Haole, W. Notley, J. A. Kamanu, Rev. J. Pahio a me S. Keanu i komite imi dala no ke kukulu ana i hale no ka ahahui, a mamuli o ka lokomaikai nui o ka Hon. G. N. Wilikoki, ua lawe aku oia i ke koikoi o na hoolilo a pau no ke kukulu ana i ka hale a ke ku nei. Nolaila, o ka hana a ke komite ua hoopau ia, o na palapala a ke komite i hoouna aku i na makamaka a me na hoaloha mawaho no ke noi ana aku i na kokua mai e hoomanao oukou aole e hoouna mai i ke komite.

 

M. K. MOKAENA.

Kalaupapa, Augate 16, 1894.

Na Mea Hou o Kohala Hema.

__________

 

Ke Kilohana Pookela a ka Lahui Hawaii, ka Nupepa Kuokoa,

Aloha oe:

 

            Hoohuiia ma ka mare--- Ma ka po o ka ia 17 o Augate nei hora 8 p.m. ua hoohuiia ma ka matelemonio maemae o ka mare e Rev. Juo. Kalino keia mau mea no laua na inoa o Sol. K. Kaulili, haiolelo o Kawaihae i hoouna ia mai nei mai ke Kula Kahunapule me Miss Mary Anna Makalaau, ma ka home noho o ke kahu ma Waimea, Hawaii. he kulana kiekie ko ka paa mare. He nui na poe i hele ae ma la po e ike i ka hipuu ia ana o keia pua mare a ua piha pouo o loko o ka home noho o ke Kahu. Mahope iho o ka pau ana o ke amana mare, ua pahola ia mai e ka makuakane o ka wahine a me ka makuahine he papaaina i hoouluwehiia me na ono a ka puu, a ua ai a lawa i na mea i hoonakau kauia. Eia ka leo paipai ia olua e ka paa mare, e noho me ka malama. Wahi a Paulo ka Aposetole kaulana loa i ko Roma a me ko na wahi e ae ana i hai aku ai i kana Episetole "He mea mahalo ia ka maro no na mea a pau, a he mea e hoopaumaele ole ia ai o kahi moe."

 

            Piko pau i ka iole- Ua kapapa walde ae na lima lepo o kekahi mea ma ka pule i hala, i na waiwai o loko o ka halekuai o James F. Lindsay ma Waimea, a lawe aku la me ka manao nana ia. Laki loa i ka lomi paakai ole ia ana e na luna nana o ke aupuni no ka ike maopopo ole ia o keia puuwai oleele. E hooki koke oe e kela mea piko pau iole, "o puu auanei kahi ke pohue i ko lae."

 

            Na aina hookuleana- Eia ke pa ia nei a mahi ia no hoi, e na poe hookuleana aina i loaa mai ke aupuni mai i ko lakou mau wahi. A in a e hele ke kamahele no Hamakua mai, Kohala hema aku nei, e ike ana oe, ua pa ia ma kela aoao a me keia aoao I ka pa uwea, he nani ke kulana o na pa i ka ike aku. E hele mau ana ke kamahele ma ke ala o Pololei.

 

            No ka ua- Ua hoi pono mai na kilihune o ka ua Kipuupuu i keia mau ia, a e hoike mai ana na ouli lani, o muo a omaka hou mai ana na wahi kula panoa o Kohala Hema nei. E aho hoi ia mau mai hoi makou nei ae a pau, aia wale no ia ma Koua lokomaikai alena ole.

 

            He ma-u whai mea hou ia o ke kuaaina nei. Me ka welina pau ole i ka lunahooponopono a me na keiki poahi hua metala o kou mai kolamu e ka nupepa wiwo ole, iwaena o na pepa i hoopukaia ma ko Hawaii Pae Aina.

 

            T.C. K. NAKANELUA,

            Kawaihae, Hawaii, Aug. 24, 1894.

_________________

           

            Ua ku mai ka mokuahi Mariposa i ka ora 7 o ke ahiahi Poaha aku nei, mai Kikane, Nu Kilani a me Samoa mai. Ua ku oia ma Samoa he 22 mau hora no ka hoolei a me hoouka ukana mai. Ma ka po Poaha no, ua niau loa aku oia ma kona ala moana no Kapalakiko me na ohua na ehe leta a me na wahi ukana panauaiki.

 

            Hoolaha Hou.

___________________

 

I loko o ka Aka Kaapuni A @ Ekaki o ko Hawaii Pae Aina Ma ka hana o ka waiwai o @ keiki oo ole.

            Ma ka waihoia ana mai a me ka @ ia ma o ka palapala @ Naiapaakai ke kahu malama waiwai, e @ ana e @ aku i ka waiwai paa o kana hanai @

 

            Nolaila ua kanohaia na pilikoko a pau a me ka poe a pau i kuleana e hele mai imua o keia Aha Hookolokolo ma ka @ hookolokolo ma Honolulu. I ka POAKAHII la 21 o SEPATEMA- BA. 1894. hora 10 @ e hoike mai i ke kumu no ke aha ia e me ole ia ai ua noi la.

            Honolulu. @ 23, @

            Na ka Aha:

            CHARLES F. PETERSON.

@ @

 

Aha Hookolokolo Kaapuni Apana Ekahi o ko Hawaii Paenina. Ma ka hana hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o HARRIET SQUIRES o Waiaina. Oahu i make kauoha oie.

            Ma ka waioia ana mai o ka palapala @ a Frances E. Jackson o Honolulu e hoike ana ua make kauoha ole o Harriet Squires ma Waialua i oleloia i ka la 25 o lulai. 1994, a e noi ana e hoopukaia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai laia.

 

            ua kauohala o ka POAIIMA ka ia 14 o SEPATEMABA. 1994. ma a hora 10 kakahiaka. oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua nai ia, mo ka Hale Hookolokolo ma Aliiolani Hale. Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai ua mea a nau i pili, e hoike i ke kumu in a he kumu olalo ka lakou e ae ole ia ai ua noi la.

            Kakau ia ma Honolulu, Augate 13, @.

            Na ka Aha:

            CHARLES F. PETERSON, Kakauolelo.

           

            Aha Hookolokolo Kaapuni Anana Ekolu o ka Helpu halika o Hawaii. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ke Keena. Ma ka hana o ka waiwai o Hookuku k.. o Kau, Hawaii, i make kauoha ole.

 

            Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka palapala noi a Kahaawaimua, (k) e hoike ana ua make kauoha ole o Hookuku. o Kau, Hawaii, ma Kau Feberuari 28, A. D. 1887, me ka waiho iho he waiwai ma ko Hawaii Paeaina e hooponoponoia, a e noi ana e kukala ia ka hooilina a i ole mau hooilina paha.

 

            Ke kauohaia nei o ka POAKAHI ia @ o OKATOBA, A. D. 1894, ma ka hora 10 a.am. oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe i ua noi ia imua o ua Lunakanawai ia ma ka @ Hookolokolo o keia aha ma Kohala Akau, Hawaii, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ka lakou e ae ole ia ai ka uoi ia.

            Kakauia ma Hilo, K. H. P. A. Augate 9, 1594.

            No ka Aha:

            DANIEL POTER

                        Kakauolelo.

 

            Aha hookolokolo kaapuni apana Ekahi o ko Hawaii Paeaina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o PETELO KAKOI (k), o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole.

            Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Mrs. Kili Petelo Kakoi. wahine a ka mea i make e hoike ana ua make kauoha ole o Petelo Kakoi ma Honolulu i oleloia i ka la 28 o lulai, 1894, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai iaia.

            Ua kauoha ia o ka POALIMA, ka la 7 o SEPATEMABA. 1894. ma ka hora 10 kakahiaka. oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la mai ka Hale Hookolokolo ma Amolani Hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike i ke kumu in a he kumu oiaio ka lakou, e ae ole ia ai ua noi la

            Kakuia ma Honolulu, Augate 7, 1894.

            Na ka Aha:

            CHARLES F PETERSON,

            Kakauolelo.

 

            Aha Hookolokolo kaapuni Apana Eha o ka Repubalika o Hawaii. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ke Keena. Ma ka hana o ka wiwai o KAHUAINA (k) o Kaiele, Hilo Hawaii i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a D. Kamai o Hilo, Hawaii, e hoike ana ua make kauoha ole o Kahuaina (k) o Kaieie, Hilo, Hawaii, ma ka lai -o- A. D.

189@.., me ka waiho iho he waiwai mako Hawaii Paeaina e hooponopono ia, a e noi ana e hoopuka ia ka Palapaia Hookohu Lunahooponopono waiwai ia D. Kamai, a e kukala pu aku i na hooilina.

            Ke kauoha ia nei o ka POALIMA, ka la 7 o SEPATEMABA, A. D. 1894, ma ka hora 10 A. M., oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi ia imua o ma Lunahauawai ia ma ka Hale Hookolokolo o keia aha ma Hilo, Hawaii, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu. in a he kumu oiaio ka lakou e ae ole ia ai ua noi la.

            Kakauia ma Hilo, K. H. P. A. Iulai 30, 1894.

            Na ka Aha:

                        DANIEL PORTER

                                    Kakauolelo.

Aha hookolokolo kaapuni apana Elua ka repubaika o Hawaii. Ma ka Hooponopono Waiwai, ma ke Keena. Ma ka hana o ka waiwai o Kaaikaula (w), Kipahulu, Maui, i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a W. K. Keoho, e hoike ana ua make kanona ole o Kaaikaula (w), no Kipahulu, Maui, ma-- i ka ia 22 o Aperila, 1894, a e noi ana e hoopuka ia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai iaia.

            Ua kauohaia o ka POAKAHI ka la 27 o AUGATE, M. H. 1894, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi ia imua o ua Lunakanawai la, ma ka Hale Hookolokolo. ma Wailuku. a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, in a he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi ia.

            Kakauia ma Wailuku, ko Hawaii Pae Aina Iulai 26, M. H. 1894.

            Na ka Aha:

                        G ARMSTRONG,

            Kakauolelo Aha Hookolokolo Kaapuni Apana Elua.

 

25053

_______________________________

 

Ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaiahao.

            E wehe hou ana ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaihao in a ka POAKAHI. Sepatemaba 3. O ua Makua a me ua Kahu keiki e makemake ana e hoouna i na kaikamahine i keia kula, e hoouna koke mai lakou i na noi i ke kokua Kumuluna.

                                    MISS ELIZABETH E. GILMAN.

_______________________________

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwaai.

            Ua HOOKOHU PONO IA MAI KA MEA nona ka inoa malalo iho me ka palapala kauoha i hoopili pu ia o ka waiwai o S. Kaheie i mako o Hauula, Koolauloa. Oahu. Nolaila ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pan e waiho mai i ka lakou mau koina i ka waiwai o ua S. Kahele la i hooiaio pono ia in a paha ma ka moraki a ano e ae ia Cecil Brown ma kona Keena Loio ma Alanui Kalepa. Honolulu, Mokupuni o Oahu, maloko mai o na malama eono, a i ole ia hoole mau loa ia aku no. A o ka poe a pau i aie mai i ka mea i make, ke kauoha ia nei lakou e hookaa koke mai i ka  mea nona ka inoa malalo iho.

            Kakauia ma Honolulu, Augate 21, 1894,

                                    Cecil Brown.

Lunahooponopono me ka palapala kauoha i hoopili pu ia o S. Kahele i make. 2508-4

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.

Ke hoolaha ia aku nei ka lohe. I kulike ai me ka mana o ke kuai i hooko mo ia iloko o kekahi moraki i hana ia ma ka la 6 o Sepatemaba A. D. 1890 e WILLIAM C ACHI o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia C. R. Bishop, John H Paty a me S. M. Damon, no Honolulu lakou a pau, e lawelawe hana ana malalo o ka iuoa hui Bishop & Co., kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke @ aoao 243 a me 246, a i hoolilo ia aku e ua hui la o Bishop @ Co. i ka hui Hawaiian Tea and Coffee Co. I kaupalena la, ma Augate 20, 1892. Ke makemake nei ka hui Hawaiian Tea and Coffee Co. i kaupalena ia e hooko aku i ua moraki la no ka uhaki ia o ka aelike iloko o ua moraki la. oia ka hookaa o e ia o ke kumupaa a me ka ukupanoe i ka wa e hookaa ai, a mahope o ke koi ana, a me ka hookaa ole maoli i ka hoolimalima maloko o ka hoolimalima i olelo ia maloko o ua moraki la.

 

            Ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau, o kela mau aina a pau, na pono hoaaina a me na pono pilikana maloko o ua moraki la i kuhikuhi ia ai, e kuai ia aku ana me ke kudala akea ma ka Hale Kudala o James F. Morgan ma Alanui Moiwahine, Honolulu. ma ka POAKAHI la 24 o Sepatemaba A. D. 1894, hora 12 awakea o ia la.

 

            Eia ka waiwai i paa maloko o na moraki la:

            O kela hoolimalima mawaena o H. N. Greenwell o ka aoao mua a me A.P. Marasha o ka aoao elua, I hana ia ma Iulai I, @ a kope la iloko o ke Keena Kakau Kope, Buke 104, aoao 160-161 o ka aina i ikeia o Koai, e waiho la ma ke Ahupuaa o Holualoa, Kona, Hawaii. no ka manawa he kanakolu mau makahiki ka loihi mai ka la i aku o lulai, @, ma ka uku hoolimalima he hookahi haneri ($100) dala.

            Kuike ke dala. Na ka mea e lilo ai e uku i na lilo hana palapala.

                        HAWAIINA TEA AND COFFEE CO.

            @ M. Cooke la

            Ka Hope Peresidena.

 

______________________

 

Hoolaha Hou.

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

______________________

 

@ ma ka la @ M. H. @ W A @ waimua o ka Aha @ Kaapuni o ka Apana @ o ka @ Hawaii. Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o Moses @ o Kaawaloa. Konahema, Hawaii. i make @ ole. @ ke hoike ia aku nai ka lohe i na @ a pau @ i kela waiai e hookaa koke mai iakou a o ka poe hoi he mau kolina ka lakou e waiho koke mai lakou. a o ka poe hoi he mau @ ka lakou. e waiho koke mai lakou i ka lakou mau kolina me ka @ pono ia iloko o na mahina @ mai keia ia aku, o hoole mau loa ia aku.

                                                            JULIA BARRETT.

            Lunaponopono o ka waiwai o Moses Barrett.

_______________________

 

NA HAWAII MUA

 

Aka e pono e lawe i ka pomaikai o keia mau mea maikai e haawi ia nei i na KEIKIKANE e ko

 

KAMEHAMEHA MAU KULA

 

a i ole o kekahi ae--

Hamama na Kula Sept. 3

Kakau koke mai ia

                        Theodore Richards

o ke Kula hanalima ame

                        Alice E. Knapp

o ke Kula Kumumua.

 

KULA AO KUMU

 

ke wehe ia nei ma ka hoika ia o komo ai a i ole ma ka Palapala a ke Aupuni.

 

____________________

 

Kuai a ka Hope Makai Nui o Waialua.

__

 

Mamuli o ka mana i loaa ia'u malalo o ka Palapala Ohi Waiwai i hoopukaia e ka Aha apana o Waialue. Oahu. ma ka la 14 o lulai. A. D. 1894, e kue aua ia Mr. Kaumaha ka mea hoopii ia, no ka pono o Chang King. ka mea hoopii no ka huina o $31.0, ua hoomalu ia e a'u a e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo o Waialua, ma ka hora 12 awakea o ka

 

            POAKAHI, la 14 o AUGATTE, A.D. 1894,

I ka mea koho kiekie i na pono na pomaikai a me na kuleana a pau loa o Mr. Kaumaha i olelo ia , maloko o keia mau waiwai malalo iho nei, ke ole e uku ia mai ka olelo hooholo i oleloia, ka ukupanee, na koina a me ko'u mau lilo.

            Eia na waiwai e kuai ia aku ana:

            I Kaa huila lua

            1 Paa ili kaa

            1 Noho Paniolo maikai.

                                                                        ANDREW COX,

                                                            Hope Makai Nui o Waialua.

                                                Waialua, Iulai 19, 1894.

_____________________________

 

Hoolaha Pono Wai

___

Ua waihoia mai he noi ia'u e: Yeng Oun o Palolo Mokupuni o Oahu no ka hooponopono ana i kona pono wai no ka aina o Keko, Pukele, ma ke awawa o Palolo, Oahu e like me ia i hoakakaia e ka Mokuna XXVI o na Kanawa o 1888; nolaila ke hoolahaia aku nei ka lohe i na mea a pau i kuleana i ka auwai nana e hoolako nei i ka wai no ka aina o Kekio, Pukele, e helo mai a e hooia i ko lakou mau pono ma ke keena hana o C. T. Gulick ma Honolulu ma ka la 10 o Sepatemaba, 1894, hora 10 a. m. a i ole ia e hooholo ia aku ana no me ko lakou hele ole mai.

                                                                        EMMA NAKUINA,

            Komisina o na Ala Liilii a me na Pono Wai no ka Apana o Honolulu, Mokupuni o Oahu.

______________________________

 

Hoolaha Hope.

_____

 

Ke hoike ia aku nei ka lohe i na mea a pau, oiai ma keia la 21 o Iulai, M. H. 1894, ua hookohu a ua hoomana pono aku au ia George K. Kaia Esq, o Honolulu, Oahu, ko Hawaii @ Aina, i hope ponoi no'u ma ke kanawai. Nolaila. ke hai ia aku nei ka lono i na mea a pau he mau hana ka lakou e pili ana i ka waiwai o Moses Barrett o Kaawaloa. Kona hema, Hawaii, i make, e hooponopono ae me ua Hope la o'u. Ua loaa iaia ka mana piha e hooponopono ia mau mea me he la owaumaoli no.

            Haawila e ko'u lima ma keia la 21 o Iulai, M. H. 1894, ma Kapalama, Honolulu, Oahu.

            Hoike} Julia Barrett,

            F METCALE} Lunahooponopono o ka waiwai

                                    o Moses Barrett.

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

 

Ma ka hana e pili ana i ka waiwai o Mrs. Louisa N. Armstong, o Honolulu, i make. Ua hookohu ia mai ka mea nona ka inoa ma lalo iho i Lunahooponopono Waiwai a me ka Palapala Kauoha i pakuila no ka waiwai o Mis Louisa N. Armstrong i make o Honolulu, ma keia ke hoikeia aku nei na kanaka a pau a ka mea make i aie aku ai, e waiho mai i ka lakou mau koi aie a pau, e kue ana i ka waiwai o ka mea i make i olelo ia me na pepa e hiki ai ke hoolaiola. iloko o eono malama mai keia la aku a e haawi mai ia'u, a i ole ma ke Keena Loio o J. . Kahookano, ma ke Alanui Kaahumanu. Helu 15, i na hila koi aie a pau, a i ole pela. e hole mau loa ia aku no.

            A o na poe a pau i aie mai i ka waiwai i olelo ia aku nei, e uku koke mai lakou ia'u a i ole, ma ka lima o J. K. Kaahookano ka Loio o ka waiwai i leloia , ma ke keena i oleloia.

            JAMES ARMSTRONG, Kimo Limaikaikai Lunahooponopono o ka waiwai me ka Palapala Kauoha i pakulia.

            hanala ma Honolulu, Iulai 21, 1994.

__________

Hoolaha hou.

Olelo Hoolaha i na Ohua Holomoku.

________

O ka @ Hooholo @ ke kau @ ma ke @ ma ka @.

                                                W. R. GODFREY.

                                                                        @

W. H. McLean,

Kakauoielo,

@

______________

 

Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai,

Ke Hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau @ ai me ka mana o ke @ hana ia i ka la i o @ A. D. @ Kekupu @ kekahi inoa @ Mokupuni o Oahu ia James @ Jr. o Honolulu o keia Mokupuni o Oahu. @o ke Keena Kakau Kope o ke aupuni @a ma na @ a me @ ia aku o na James R. @ Jr. @ (i make i keia wa) ma ke ano Kahu o ka Waiwai o R. W. Holt i make ma ka @ i hana ia i Maraki @. @ ia ma ke Keena Kakau Kope Buke @ Kahu o ka waiwai o R. W. Holt o ua moraki i a no ka @ ia o ka aelike iloko o ua moraki ia ola ka hookaa @ ia o ka uku@ a me ke kumupaa i ka wa e hookaa ai.

            Ke hoolaha hou la aku nei ka lohe o keia mau aina a pau. ua pono @ a me na pono pilikana iloko o ua moraki la o kuai ia aku aua ma ke kudala akea ma ka Hale @ o James F. Morgan ma Alanui Moiwahine ma ua Honolulu la, ma ka Poakolu. ia 29 o AUGATE, A. D. 1994 hora 12 awakea o ia la.

            O ka waiwai i hoopaa ia iloko o na maraki la oia keia:

            O keia mai apana aina elua e waihoia ma Koloa mokupuni o Kauai, kekahi o na moku puni o ko Hawaii Pao Aina, @ mau eka i @ a me @ Peka a oia no na aina iloko o ka Palapala @ Nui Helu 7000 Kuleana Hoona Alua Heiu @ ia H. H. Paehewa.

                                                BRUSE CARTWRIGHT,

            Kahu o ka waiwai o R. W. Holt make Kuike ke dala. Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai. No na mea i koe, e ninau i aJ. M. @ Lolo o ka mea e paa nei i ka moraki.

            Kakauia ma Honolulu @.

 

PAPA! PAPA

AIA MA KAHI O

 

Lewers & Cooke

(LUI MA) @

 

Ma ke kahua hema o Alanui Papa me Moi.

_________

 

E LOA A NO NA

 

PAPA NOUAIKI

 

o kei a me keia auo.

 

Na Pani Puka, na Puka Amani,

na Olepelepe, na Pou, ua O'a,

na Papa Hele, na Papu Ku,

me na Papa Moe he nui loa

 

NV PILI HALE O NA AND A PAU

 

A me na

 

WAI HOOHINUHINU NANI

 

O na ano a pau loa

_____

 

Na Balaki o na Ano he Nui Wa

 

            Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e ili ana ma ka laua oihana no ka

 

E like me ka mea e holo ana @, o Lana a me ka Mea Kuai,

 

Hele Mai e Wae no Oukou iho

________________

 Hoolaha Hou.

 

E Heawi i na  keiki Ai Waiu

A ME NA POE OMAIMAI

Mellin's

For Infants and Invalids.

Trade Mark.

Food

I ka Mea ai.

Benson, Smith & CO.

Na @ wale no ma ko Hawaii Pae Aina @

 

He Ai Hooulu Oi Loa

No ka hooulu Kamalii

Ka Hoopohala mai ana

Na Mai Ake Pau

Na Opu Aiwali ole.

a me @

Nawaliwali

 

HE

AI MAIKAI LOA,

No na Pokii Hanai Lima @