Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 30, 27 July 1895 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

Ua kuai aina kanu koj>e Iho nei o pAyson C ild weil ma Olaa Pana nooa ktt nul iie 230 mau a e hoohauh »ku iitt oia e hooulu mui I ke kope. No ka mea, he manaoio ko* na he hana puka ke kanu kope. la inakou iui WaUn.n* i kekahl Ih aku nei i hala, ua loiio makou i ka olelo ia, e kukulu ia aua he hale auau ma ka aekai o Wiinuae a me ona hale hotel»', uoku niea 1 koe ola ke kuil aku o ka h«M»'io ia o keia mau lohe. Ma keawakoa Ponkulu iho nei, ua kipa ae ktj Kapeu» P.g.nan iiou loa inai nei o ka mo'iukau i Amenka e ike ia Peresidena Dole m.i k» H »le Min i ilooko, ma o ko ke Kuhiua \VjiliB la holkeike aim aku i kona uliim iku. Ua laina ia ua koa kumau in.i iu |>uka me ka haawi mai i ke aiohi i na malihlni kiekie. Ua hmiiiuU) Iho n»i ka Hui Heiliei Waapa Hawaii, o ka Poaono ekolu o Sepatemaba e hiKi mai ana, oia ka la heihei a ka iiui e malama ai i keia makahiki. O ia ia, oia no 0 Sepatemaba 21. O kahi o malama ia ai na helhei, aia m:i ke kai maiino o ke «wulhu o i'uuloa ma ka anemoku o Paloa, Ewa. NolailM, e liio aiia ia wa, i ia piha kanaka nui n» ua aiua lu uoua ke k ulanakauhale Moml. Nunua aku kakou i Ewa ia la. Maiuuli o k < nui o <it lilo o ke kakau )H>eiK>e hui i xeia kau Ahaoleio o IBUS, u >iuila, ke hooikaika loa Ia nei e hoopau i ke kakau poepoe ana uiu keia niua aku a e pai i na biia a me na oieio hoohoio hui ma ka wa e kauoha i i ai no ka heluhelu ekolu. A maluna o iu hila pai e kakau Inoa ai ka Peresidena. I ka hoomaopopo uku, me he mei i.t e iiooko i* ana pela i ke kau ahi.olelo mau aenei o Hoho mai 1 Feberuari o ka 189G aeuei, uo ka mea he uml mni ia o na lilo. I ka iiolo kaa uhi n.n haumaua Kula Sabati o Kaumakaplii i ka hera 1:45 auina la o ka Poaono I hala, llalo o Waianae kahi i makaikai ai i ka uiu niu o Pokai a me na nanain» uo a pau o ka aina uona ka makaiii kaiauiu. Ua oleio ia ma ke koho aku, o ka uui o ia huakai kamalii, aia uiawaena o ke kanaiwa a me ka haneri. O ka uku ohua o ia holo aoa, ua lawe U no e kn puuwal hamaiua o ko lakou kahukula 3nbdti pouoi iho. Nui no ko lukou puuahele ! Ua hoonaliohano la mai e ka Mikado e lapana me ke Kea ® ka La Paka o ka papa ekolu, o Kanikeia Beritaaia A. G. Hawes o Heoolulu oei. Ua papahi mua ia no oii me ke Kea o ka papa eha, a ua lei oia ao na uiakahiki he elua kauna a me elua keu, Ua leaa ke Kea mua laia ma o kona ao ana la i na lapaoa haumana ma ka ike kaua moana, a 0 ka hope mal nei hol, ma o ka hoo* maepopo ana ta o ke nUiaimoku, ua haawi oia I ka ike ine ke kuio a i apoia e oa haumaua me ka hoomomoa nul ia. Mai waena mai • na kiure he 24 1 wae U uo ko kau kiure kaapuni o ka apana ekoli I ooho al ma Honokaa, Hamakua, Hawail, he 2 mau kiure aoie i hikl ae eia i Honoiulu nel, a he 17 aoie I ae e hoohiki. Noiaila, ua hookuu la na kiure i hoohiki ole me ka loaa ole o ko iakou mau uku la, koe wale no o ka uko miie kal uku ia aku ia lakou. Aka o lakou no nae a pau, ua iawe wale no I ka hoohiki malalo o ke Kumukanawai o 1887, a ua koho balota wale nae no I na luoamakaainana kau kanawal o ia mau kau. Mnmua, ■aauao lakou, aka I keia wa, ua hoohui aku lakou me WaawaaikUi naaupo. "E aloha mal la lakoa nel t no ka met tole iakouiikel fcal«K<>uawlban««i.''- ,

Ut ko mai ka mokaahi Miowera I i ka hora 1:30 wanaao Poalima nel, | mai V*nekoawa a nse Victoria msi. lUa Uwe tnai uN ia 40 pahi mau ohua kapeaa a me na okana he 700 tooa no ke!a awa. A oa hala loa ako ok no Fiji a me Kikane la auina la 00. I ke ihiahl Poaha oei, ua hanee la e ka puu pou laaa leiepooe ma ka uapo o Aioahou a eha kekahi maa keiki Pukiki elaa. Uaolelola, ua uoeuoe keia poe kamaiii I oa l&au Ililil i paepae ia ai, a oia ka mea i hanee ai. Ua lawe ia i ka halekuai laau lap4Lau o Makipine e naoa la al, » ua wahi i* na palapo- o eiua keikia hooKuu i.i »ku. M« ke koho haloU i luaiamaia ma Beritania Nui ma kn ta I7 o luUi nei, ua hnoiuaopopom u» eo i kft aoao aiii me Uniona, ba mahoe ko palua i ikein uia ke k»h«i»iana o Eneiani i keia iimu ui»k«hik» mai *iei. O ka poe kuokou i haaiele ia Pohakahauoli i kona hoao ana e haawi ia Ireiani i siupuni |kuloko, oi* ke!a i hui aku itt me ka uoao aneealii. 1 ka wa a ka inokuahi M»riposa i haaieie ai i ka uapo i ka hora 10 o ke kakahlak* Poaha nei no ka huii hoi i Kapalakiko, ua hookui aku oia i ka i>aepae pea hopo o ka mo kukuna O. M. Keliogg a hakihaki pu me ka hoopoino pu aku ia hope o uh mokukuna Ih, a ua lona pu aku ka uapo o aianui Papu a iioopoiuo pu la aku la. Oka lua iho ia keia o na ulia i loaa i keia mokuahi ma Honoiulu nel. Aoie i poino ka Mariposa a ua holo loa aku oia. Mh kti huakai a ka mokuahi Australia i huii h?i aku nei ik> Kapnlakiko i kaPoaonoaku nei i haiu, ua lawe in aku mnluna o kona oneki, he olua iuau 110 heihei Hawaii, no laua ua iuoa i pannaau i ka poe puni|heihei lio, o Amarino, nona na makahiki he eono, a o Autonomy, he eha makahiki. Ua hali ia aku keia mau iio Hawaii e iiooheihei me ua lio o uu alna mamao, me ka ujiu ia «oio e nele ana laua i ka papahi ia e ku lei u ka hanohano o na iio holo. lua e eo ana ia laua kekahi heihel, alaila e lilo ana ia i mea hookaulana aku ia Ilawaii no ka iiolo o na welo lio Hawaii.

Ua lohe mai makou, ua hoopau ia ka hoomau ana aku ī kā maauauwa poi o ka Hui o na Hawaii maoli i kukulu īho nei a hoohana ia he mau malama aku nei i hala ma Kunawai. O ka poe i lawe maliele me ka hookan piha a aie ole i ka poi a ka hul. ua huihoi ia aku. Ao ka poe lawe maheie i aio i ka poi, ua iawe \n ae ka aie a lioihoi ia aku ke koenu. Ua aiakai ia keia hana e Mrs. Mele Poka, keknhi o ko llawhii nei kai kamahine kuonoono. Me he mea la no ka huki like ole, a i ole ia no ka hiki ole paha ke paouioni aku i m pake, ke kumu o keia hooki pu ana i ka hana maikai i iuiokumuia.

No ka hoeliu kaua kipi a nn anee alli o Hooululu nei iua ka la G o lanuari i hala, uu kono ia k i liepubalika e hoolilo nui aku no ka hoopau awiwi a nie ka hoouialu aua me ka puahi me ka lilo wale uo o hookahi ola. O ku nioau, e auaioo anei ka lahui ko kau ia mal oua aiilmu oo ka uhi ana a paa ia mau iilo uui hewahewa ma o ka hoala kau t kipi an tla ana anee alii i ohumu ino e ai mamua e hoolana i ke koko maiuna o na aianui o Honoiulu nei, ke holopono ka lakou mau hooiala aua e pakaha a laku waie aku i na ola makauiae a ko iakou mau puuwal eleele i ake al e omo I, ke koko o ko lakoa mau eoemi. Eia no oa kaa uhi o ka Hui Alahao o Oahu ame Aiua, ke hoomnu nei i ke aoloolo ana i na ohua a me na ukaoa mai Hoooluiu aku nei a Waianae, a pela no hei mai Waiaoae uai. Ona la maka kanaka nui nae o ua mau kaa nhi la, oia ka Poaono a nie ke SabatI T oiai o na la emi mai ia o na uku holo kaa ahi e makaikai ia al. He inea ole keia ioa a hiki i Waianae ika oome hala ole ona huila oke kaa hao. Komo a paihi» ihl, he noho nanea *wale uo a na ka huiia ka hana. Pomaikai no keia mau kaha o ka aina i ka noonoo hana o ke keiki Dillnahama ame ka hoomauawanui pauaho ole.