Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 29, 17 July 1896 — NUHOU KUWAHO [ARTICLE]

NUHOU KUWAHO

(Koena mai kela pule mai. Ma kekahi o na la hope o lune aku nei, ua loaa iho la ka hale o kekahi kanaka nona ka inoa 0 John Seanian, ma ka Mokuaina o Wiseconosina, i ke ahi uwila mai ka lewa mai, a make loa kana mau kaikamahine elua. He 6 maleahiki o kekahi a he 8 o kekahi. Ua hoopaa loa ae o Peresidena Kalivalana i kana hooliiki naue ole, ma ka olelo ana: "Aole loa au e kolio ia Makine-le. Aole au e koho i kekalii paa balota Repubalika a i kahi kanaka e ae paha, ina no ia he lioahanau ponoi no'u, ina nae e komo kona inoa maloko oia balota." Ma ka la 1 o lulai nei, i make ai o Mrs. Harriet Beecher Stove ma kona wahi noho ma Hartford, Konetikuta. Ma ka wa o kona make ana, e ku ana ma kona aoao o kona moe o Mrs. Isabella Beecher Hooker, kana kane, oia o Dr. Hooker, ame Harriet Stowe, he kaikamahine na ka mea i make, (Mrs. Harriet Beecher Stowe). He wahine kaulana loa keia no Amerika ma ke kakau buke. Na ia nei i kakau i ka buke moolelo kaulana loa o ka hookauwa kuapaa ia ana o na negero ma ka hema, a ulu ai he kaua mawaena o na Mokuaina o ka Akau ame ka Hema. He kaikuahine keia no Rev. Henry Ward Beecher (Hanale Wada Bika) kekahi o na haiolelo leaulana loa o ke ao nei. Ka mea nona ka inoa i hea ia ai o Rev. M. Kuaea, "Ko Hawaii Hanele Wada Bika." Ma ke ahiahi o ka la 1 o lulai, ua hoopuiwa loa ia na kanaka o ke kulanakauhale o Winipega o ka okana aina o Manitoba ma Kanada i ka ikeia ana o kekahi baluna e lele kauaheahe ae ana ika poiuiu oka lewa. Aua hooho ae na kanaka me ka pioo nui, me ka manaoio loa ana, oia no ka baluna huli welau akau, malalo o ka hookele ana o Prof. Andree. Ma na la omaka mua 0 lune aku nei i haalele aku ai ua Porofesa nei ia Norewai no Spitzbergen, kahi i manaoia ai mai laila aku oia e lele ai maluna o ka baluna no ke alahele i ka welau akau. Ma kekahi o na la omaka mua o Inlai nei, ua laweia aku la o Serafin Slerna, he kanaka opio kakauolelo noloko o k'ekahi halekuai, he 29 ona mau makahiki, ame Emiliano Puldo, he kanaka hana palaoa, he 22 ona mau makahiki, e na koa Sepania mai ko laua mau home aku, ma Jarnco, Mahele Aina o Havana, a hoea ma na palena owaho o ke kulanakauhale a kipuia iho la e ua poe koa Sepania nei. Ua laulaha ae kekahi lono ma Parisa, ma ka la 1 o lulai nei, ua makemake loa ka, o Claus Spreckels, e kukulu i oihana mahiko uala ulaula ma Kaleponi ae nei, ma ke kulana oi aku lea nui i ko na mahi uala ko-paa oia ano, 1 ikeia ma na wahi e ae o ke ao nei: He lono kai laulaha ae ma ke kulanakauhale o Cairo, he elua mau bataliona leoa Tureke ma Yeddah : i hoole i na kauoha Aupuni aole e haalele ia Crete, a pani ku ae la ia lakou iho maloko o kekahi luakini ATureke. O ke kumu no ka loaa ole o ko lakou uku mai ka makahiki 1894 mai.

I Ua hoikeia he lono mai Sifilio mai, ua hoao ia e powa ke ola o ke Alii (Sa) o Peresia, ma Teberana. Aole nae i holopono ka hana a ka lima koko, ua hopuia oia a paa. He hoa oia noloko o ka Ahahui Malu a Babe Mohamedan. Ua loaa mai nei ma Guatemala he 1 mau ano i'a kupanaha loa. Oia hoi, he (4) maka o kai'a. He elua maluna iho o kahi mau maka elua. Kupanaha no. Ma kekahi mau aina o Asia, ua ono loa ia na hua naonao. Ma Siama, na ka poe waiwai wale no e ai i na hua naonao. Ke kalepa nui ia la keia hua naonao ma na aina akau o Europa. E kupaia ana na hua naonao iloko o ka wai wela a loaa mai la he wai viniga ono loa. E kiko iho oe i wahi kiko eleele maluna o kekahi apana pepa me ka maka o ka penikala, a lawe ae oe i ka pohaku i manaoia he daimana a nana iho maluna o ia mea i ua kiko eleele le, ina e ike oe, hookahi wale no kiko, alaila, he daimana io kela; aka, ina he lehulehu na kiko au e ike ana, alaila, aole ia he daimana. Ina no oe e ike ana, ma keia nana ana, ua nahaha a kau kikiko ua kiko la, alaila, aole no ia he daimana oiaio. He mea ole ka nui 0 kona kumukuai. Ua oleloia he 80,000 ka nui o na ilio maloko o ke kulanakauhale o Parisa. Ua like ia me 1 ilio na 30 kanaka e noho ana maloko o ua kulanakauhale la. He ekolu wale no sekona e lawe ia ai ka olelo, maloko o ka uwea olelo moe moana o ka Atelanika, mai kahi aoao a kahi aoao. Ua oleloia, ua oi aku ka waiwai io e loaa ana i ke ola kino o ke kanaka, ma o ka ai ana la i ka maia, mamua o na hua ai e ae. He pa-44 kona oi aku 1 ko ka uala, a he pa-131 manawa kona oi aku i ko ka huita. O ka aoao loihi loa o Enelani ame Sekotia, ma ka loa, he aneane 608 mile. Ua hoonoho hou ae o Barona Elemona de Rokekaila he hoolaupai kanaka ana ma ka aina o Palesetina. He lahui ludaio keia. O kahi iku ai keia hana hoolaupai hoolaukanaka hou, aia ma Galilaia, aole no i kaawale loa mai Damaseko mai. He 3,000 eka aina ma ia wahi, i lako pono i na wai puna ame na wai i hoomoeia mai ka inuliwai mai o loredane. E hoomaka mua ia ana ka nohoia ana o nei wahi e na kanaka mahiai kino oolea, he 50 ka nui.