Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 48, 1 December 1899 — Page 2

Page PDF (1.42 MB)

This text was transcribed by:  Thai
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

No ka Makahiki- - $2.00

No eono Mahina - - - 1,00

 

Ona Olelo koolaha a pau e noounaia maiana no ka Hoolaha maloko o kela Nu@epa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina sole, ‘ohe

 

Hoop@kAIA @ KA

Hawaiian Gazette CO

A.W. PEARSON, Luna Nui.

JOSEPH M. POEPOE, Lunahooponopono.

Honolulu, Oahu

 

POALIMA—DEKEMABA- 1, 1899

 

“Anglo- Saxon- Hawaii” ka moto lahuii keia wa. Ma ka hua e ikeia ai kea no o ka iaau, aole ma ka lau. Ulumahiehle maikai na manaokana o na poe make Aupuni holomua no ka b@@holo Ioa fa ana e keia kau Ahaolelo ae o America Huipuia, ke kanawai Kum o ke Aupuni hou o Hawaii gei.

Aohe @@@@@@@@ iono I iona mai ua @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ America@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

 homa a oi a waiho rei iolobo a ka waihoua waiwai o ke Aupuni I kei wa Hookahi no hana pono o ka waiho malie no a noho mai ko kakon Ahaolelo Kuloko ma ka wa e pono mai ai ke kanawai Hawaii a ke Komisina I keia kau Ahaolelo.

He mea maopop loa, aia o Rusia ame Iapana ke hoomakukau nei ia laua iho me na lako kaua he nui, ame ka ikaika kaua pukani a oolea na laua iho. Aia o Japana ke hoouna nei I kona poe kiu ma Corea a ma Manchuria Ua ikeia hoi me ka maopopo loa, ma kela ame keai wahi a Rusia e neea e oni ai ma Corea a Machuria o Japana ae no kekahi e nioio ae ma fa mau wahi. He mea maopopo o ka ninau nui ma ka Hapa Poepoe Hikina I keia wa, ia mawaena o Rusia ame Iapana, oia hoi, “Owai ken oho pookela ana ma ka eheu hikina o ka Hapa Poepoe Hikina.” Na keia ninau, e ko aku ia Rusia ame Iapana e ku ae ma ke kaua kaua no ke kui puupuu ana I kahi ame kahi, a me he mea Ia o keia makahiki ae ko laua wa e ku ae ai ma ka rina hakoko: Me he mea la no nae ma ka hapa hope paha o ia makahiki, ke ole e hanini e mai I ka hapamua.

 

KAULUKOU NO KONA MAU HOA OIWI O KA AINA HOOKAHI.

 

O na mano I hoopukaia e Hon. John Li kaulukou, ka”Lunahoomalu” o ka Hale o na Lunamakaainana o Hawaii nei, ma kela po ahaaina o ka la 23 aku nei o kela mahina, I haawiia ai ma ka Hotele Hawaii, he manao ia o ke kanaka Hawaii I make I ka pono noluona makaainana o kona mau hoa oiwi o ka aina hanau hookah. Aole o makou kanalua iki, ua lijo kana mau mea I joopula ai ma kela ahiahi I mau olelo koikoi loa e kikeke ana I na houpo o ka poe apau I akiakia ma ia wahi.

Maanei ke kakoo aku nei makou iaia ma keia koi ana no ka popo o na oiwi ponoi k ka aina. O kehahi kumuhana koikoi kela a makou I kamailio nui ai I kahi mau wa I hala ae nei, he mea pono ke nanaia main a Hawaii oiwi e ko lakou mau hoa Hawaii Ilikepkep, @ kanau paha ma Hawaii nei, a @ hookama paha iaia I aina kulaiwi a “home hanau elua” hoi ma ka nohoua o keia ao.

He mea oiaoi lo aka Hon. Kaulukou I olelo ai eia no I keia wa a kakou e noho nei, he poe Hawaii I wahawaha maoli na Ilikeokeo, a nolaila, ua kaa ke koikoi nui o ka hoopau ana I kefa kulana manao makai ole iwanena o keia poe maluna ponoi iho o na filikeokeo, pia hoi, e hoike lakou I ko lakou makemake io ana I ka nohona lokahi loke on na ilikeokeo amen a Hawaii maoli ma ka hana, aole ma ka olelo wale no.

Ke kuhikuhi nei oia,e hoea mai an aka la e ku ai na kanaka Hawaii maoli me kekahi mana e paa ia ana e ko lakou mau lima a lilo ia mana I meawaiwai nui@ ka noho aupuni ana ma keia mau mua aku. Manao no makou, he olelo oiaio keia a e hooko io ia ana no keia olelo ma kahi wa, aole no u mamao loa aku mai keia wa aku. Ina e lokahi na Hawaii maoli apau a hoakoakoa ia lakou iho maloko o kehahi apo o ka nohona lokahi, a hoohana like I kela ikaika e loaa ana ialakou ma keia mua aku, alhila, e lilo io ana ia ikaika I mana no lakou, a ma ia ano e loaaa ai na paulele amen a hilinai kalai aupuni ana a na aoao kalai aupuni kukaawale e ku aku anama keia mua aku; aka, ina e kiwala-o e kauliilii a mahaehae keia ikaika e loaa ana I na Hawaii maoli, alail, he ikaika kauliilii ia, a he ikaika waiwai ole hoi ma kea no laula. Ua hoowawai kela ikaika, i ke kanaka, laia ponoi iho, aole I kona mau hoa aku I kaawale mai iaia aku a I mamao ai hoi oia mai a lakou mai.

O ka rula oiaio o ke aloha, ua hoakaka maopopo ia mai ia ma ka Olelo Hemolele, oia hoi:

“ Ina he kappa ole ko ke kaikaina paha, ke kaikuwahine paha, a I nele hoi I ka ai I kela la I kela la, A I aku kekahi o oukou ia laua, O hele olua me ka pomalkai a e hoopumehaia a e maona nohoi, aole hoi oukou e haawi io aku ia laua I ka mea e pono ai ke kino, heaha la ka pomaikai’?

 

                                NA ANGLO-SAXON AME NA HAWAII

O ka po o ka ia 23 o Novemaba I hala aku la, oia ka po i hoonojpoa ao ka pohaku kihi o ka hale nohona lahio hou no Hawaii nei, ma ke au hou o ko Hawaii nein oho Aupuni ana ma keia mua aku. O keia ka po I hoooia ai na iini amen a lia ana a ke Kuokoa I Kalaheo mau aku ai imua o kona poe he@@@@ ma ka olelo ana, he mea pono e mana main a keiki a ma mikanele ame @@@@@ kamaaina kuooono a @@@@@@@@@@@@ ka aina I n aka maka Hawaii@@@@@. A ma ia wa hoo@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Hawaii maoli maluna o ia poe @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ana@@@@@

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ i ma “haole” (Anglo- Saxons) kamaanina o ka aina e puiilii pu me na Hawaii naa oli o ka aina iloko o na nonoha o keia mua ako. Ua kakpp aku o L.A Thruston (Kakina) I keia manao o ka Peresidena.

He manao “ koekonua” waiwai nui keia I hoohanuia ma keia po o ka malama o “Kaelo” ma ka helu malama kaliki a ko Oahu nei poe, ola hoi o “kaanona I ka pua I ka uahi,” ma ka helu malama Hawai a ka Moi Kalakaua, ke Alii Poo Karaunu o Hawaii nei nana I hoonoho ka pohaku kihi o ka hoohulia ana o na pomaikai o Hawaii ame Amerika huipuia, ma ka hipuu o ke “ Kuikahi Panailike.” Eia na “keiki amen a welo mikanele” amen a haole kamaaina o ka aina nei ke hoike nei I o lakou hae o ka nohona lahui ana no keia mua aku, oia, hoi, “Na Anglo-Saxon amen a Hawaii.”

Ua hoike na keiki haole Hawaii I ko lakou mau manao, aole pono e kukuluia I kaupale mawaena o ka ilikeokeo ame ka ili-ulaula, e hookaawale ana I na kipoohiwi o kela ame keia kino kanaka I kaawale na wai-hooluu o ko laua mau ili, mauli o ke ku paewa nana o na hooluu o na ili o laua. Ake, e holo like na nee ana a keia mau wai hooluu elua ma ka hoopiha ana I ka muliwai o ka Hawaii nei nohona pili Aupuni a pili lahui hoie, elike me ka holo like ana o ka “ wai kea ame ka wai ula” o makaweli, ma ka mokupuni o Kauai. O keia kulana moekahi a hana like ana o ka ili-kookeo me ka ili-ulaula-ka Anglo-Saxon me ka Hawaii Oiwi- oia ka pohaku kihi pili lahui o ka nohona lahui a nohona Aupuni o Hawaii nei ma keia mua aku.

Ua heno a ua hamama ka puka o ka hale o ke “keiki a welo mikanele” nu, e ke kanaka Hawaii ili-ulaula, ma kou kulana nohona aupuni nohoi o Hawaii nei. Ke hea ia mai la oe, “E kipa e komo maloko- e noho a e laulima pu me kou hoa o ka noho pu ana, ai pu ana a kaana olelo pu ana ma Hawaii nei”- ma ke hale o kou hoa ilikeokeo; ame ia leo poloai o ke aloha ia oe, e Hawaii Oiwiw o ka aina, e Hawaii Ili Ulaula, e Hawaii Hooluu Mahiehie, e Hawaii Asia, a e Hawaii o na koko e ae main a kaiaulu mamao mai, pela no oe e hea aku ai I kou hoa kupa a noho hale pu, e ku nei ma ka poai o na Anglo-Saxon, a hooia aku, ua makaukau au e lokahi pu a e hana pu me oe ma na hana e pono ai ko kaua noho Aupuni ana.

E hoomanaoia nae, aole o ka hamama ana mai o kahi umeke ai, pela hoi kahi kilu i’a, kahi ipukai ono au, e ka Hawaii, e lele wale mai ana ia mau ono ame ia mau momona a kome ihho iloko o kou houpo, ke ole oe e kii aku, lalau aku, a hoonee ake paha ia oe iho ma kahi I waihoia a I hoolakoia ai ia mau “inai” o kou la pololi a maka poniuniu hoi. Aole o ke kahea ana mai o ka lanai ahaaina ia oe, e hele aku oe ilaila no ke kaana aua I na mea kaikai I hoomakaukauia malaila, he mea ia nou e kaana ai I kolaila mau ono ina e hooku mamao mai oe ia oe iho, me ka manaoio hanaole iloko ou, n aka laulau puaa no’e lele mai a komo iliko o kou waha, lele pua-o mai la ke ka-ka kuaa he’a a paki ana I ka nuku, o ka poi uouo a pahee ana I ka puu, olai e ku ana oe i akahi legue ka mamao mai kahi ahaaina mai.

Ua hoonohoia ka pohaku kihi o ka hale I keia wa, e hui like na Hawaii ilikeokeo me na Hawaii maoli, alaila o ka mea I koe ola keia. E kukulu na Hawaii maoli apau I mau ahahui kalaiaiua, a ma ia mau ahaui e hoolokahi ai lakou ia lakou ioh no ke kiai ana ame ka pulama ana I ko lakou mau pono nohona pili Aupuni a lahui no keia au hou aku o ko Hawaii nein oho ana aku ma ke kulana Aupuni hoe e loaa mai ana iaia ma kela mua kokoke lo iho, Ma ka wa hoi e ku ai na ahahui o keia ano, oia ka loaa ana ia la kou he kahua ikaika e ku ai lakou no lakou iho, a haawi ae ina kokua apau e loaa ana la lakou ma ia ano I na Anglo-Saxon kamaina a kuonoono o ioko nei o ka aina, a peia auanei e hiki ai keia mau “wai elua” ke kahe me ka lokahi iloko o ka auwaha hookah o ko laua noho aupuni ana.

O ka naauao keia, o ka ike ame ka noeau keia o ka mea ike a uhane hookuli ole. O ka hole I keia, oia ka hole ana ole kanaka maka kaakua, aohe malamalama I kea o, aohe hoi he pouli I ka po, a o ke ahiahi ame kakahiaka, he mau mea oialo ole ia ma kona hoomaopopo ana.

E haalele kakou apau I na manao kuee o ka wa I hala a e lilo kakou apau, e na Hawaii I poe e komo like ana, a huki like I na hana kalal Aupuni e pono ai ka nohona o keia mua aku, me ka hoomaopopo mau ana hoi, aole hiki ia kakou ke hana kaokoa uo kakou Hawai maoli iho, mamuli ko kaku ikaika ponoi iho ke ole e ka kooia mai kakou o ko kakou mau @@@@@@@@@@@@@@@@@@ waiwai auanaei o kakou iakika “ pahi balota” @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

KA AHAOLELO NUI O AMERICA HUIPUIA.

 

Ua hoikeia ma ke Kumukanawai o Amerika huipuia o ka Poakahi mua o ka malama o Dekemaba nei, oia ka la e akoakoa ai ka Ahaolelo Nui, ke ole hoi e hoololiia ka la e noho ai ia Aha, ma kekahi la okoa ae, e ke Kanawai Ahaolelo. Mamuli o keia alakai kumukanawai e hiki ai ia kakou ke hoomaopopo fho, o keia Poakahi ae, Dekemaba 4, ola ka wa e akoakoa mai ai keia Aha ano nui o ke “ Aupuni Makua.”

Ua lilo ka noho ana mai o keia Ahaolelo I mea nui loa la kakou ma Hawaii nei, oiai ke ake loa nein a poe make I ko Hawaii nei holomua, a pela pu hoi me kona mau pomaikai, e loaa mai ke Kanawai Alakai no ko Hawaii nei kulana aupuni hoe e noho aku ni ma keia mua aku.

Aole o makou kahalua iki ma ka hoike ana ae I keia wa e haawi hou ana na hoaloha apau o Hawaii nei e noho ana maloko o na hale elua ofa “Helau” kau kanawai o na Aupuni huiia o Amerika Hupufa ame Hawaii nei, I na hooikaika ana e hooholo loa ia ka Bila Kanawai a ke Komisina Ahaolelo I hoomakaukau ai no Hawaii nei.

Ma ka wa o ua Bila Kanawai la e hoea hou mai ai imua o na hale elua o loko o ka Ahaoleio aia no ia ma ke kulana no ka heluhelu ekolu ia ana, ke keehina hana hope loa hoi e ku ai ke Kanawai no ke kakauinoaia ana e ka Peresidena.

Mamuli auanei o ka holo ana o keia Bila Kanawai e hoopauaia ai na manao anoninoni iawaena o kekahi hapa uuku o ka lahui oiwi o ka aina no ka mea e pili ana ia kakou iho nei, ma ko ka kou nohona Aupuni ana.

Ua kauoha aku neke “Aupuni makua” ma Honolulu nei e hoonaena aku o Mr. Pringle mal luna aku o kah Mokupuni o Mokuola, Hilo, Hawaii oia aohe ona wahi “ bikaneki” ma la wahi a ua nui ka inaina ame ka huhu o ua keonimana la no nei hana a ke Aupuni Makua; a wahi ana, e hoopii loa ana ola imua o na Mana Aupuni o Amerika Huipuia.

Aia ke hoomakaukau la na luina hana o ke Aupuni ma Hilo no ke kukulu ana iko laila Hale Leta hou; a ua manaola e hoea aku ana na lilo oia hale I ka $12,000.

 

KA AHAAINA LUAU O KA HALEPAI HAWAIIAN GAZETTE

 

No ka hoohiwahiwa ana ane ka hoohanohano ana hoi ia Hon, W.N. Armstrong, ka lunahooponopono I pau o ka Nupepa Advertiser. Ame Mr. Walter M. Pomroy, ka lunahoohana nui o ka papa-pai o ka Nupepa P.C Advertiser. Ua haawi ao la na limahana o keia Keena Pai Pakapala (Hawaiian Gazette Co.) he Paina Luau “ulumahiehie” a ku I ka nani, ma ka hora 4 a oi ka auina la o ka Poaono o ka puie I hala.

Ua malamaia keia anaina hoonuu momona maloko o ke Keena Humu Buke o ko makou hale oihana nei. Ua hoonohoia na mea ai maluna o na pakaukau loloa elua I haliia iho me na lau lipolipo o ka waokele. O na lima bei na laua i hanali keia mau hoohiwahiwa. Oda no o Messrs. Newa Kanaulu ame John Kamanoulu.

O na mea oi a hoomakaukania ola iho keia:

Amaama Lawalu.

Puaa Lawalu Puaa Hoolua

Puaa Kalua me Pipi Lawalu a Hoolua.

Hee Kaihelo. Alamihi Kai Ono. Linu

Kohu. Inamona o Lanikaula.

Koelepalau, taro Koli-koi.

Uwala Huamoa. Paakai Kauai (PaaLimu Lihilihi kuku o Aipo Kulolo kai Ulaula). Na Hua Ai. Mea

Ono. Wai Momona me

Bia Hoeha Puuwai.

Iloko o na hana o keia papa ahaaina, ua komo aku la na “Lede amen a Keonimana” apau o keai Keena Hana, a hookah ko lakou “kaukemio” maikai ana I na mea oi ono i lawalu pono ia. Na poke hee aala, iloko o ke “kaihelo,” ka “alamihi muki-kuka,” amen a ono e ae he nui wale.

Eia ka poe I akoakoa ae ma kela papaaina:

Jacob Bearwald, lunahoohana nui o na hua medala o ke keena pai; J.L. Kannanolu, hope luna nui o na metala; J.N. Kamai, cChas. Brede, Wm. Feetz, David Mahaulu, L.L. Makanani, m. Young, Frank Machado, Job Naukana, Jonathan Kupau, R.S. Kelley, S.P. Correa, Frank Correa, A.R Bindt, Miguel Guerrero, Harry Roberts, me jaha kii; Handwell II, Jos. Like, James H G.J Boisse, M.R Bisho, Frank Souza, Jas, Young. H.W. Pearsons, Maunel Silva, Chas. Barrow. G.L. Samson, P. Martin, Wm. Rees, M Machado, Papalina, T.B Finbr, . Herrick, Walter Thustell, J.F Kennedy, Wm. Leleo, C.S Crane, Walker G.S Seyde@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Ma ka wa I hoomaka ai ka ai ana. Ua lawe ae la o Miss Whiting ame Miss Voeller he man owili lei lilima a ke aloha a hoolel iho la maluna o Messrs Armstrong ame Pomroy. Aole I kana main a hooheno.

Mai ka Alepa a ka Omega o ka nee ana o keia papa ahanina, ua maikai na mea apau. Ua haawlia nohol he mau haiolelo kookaan e Limaikika, Pomroy ame kekahi poe a ae.

 

E HIKI IO MAI ANA KA HOPENA O KE AO NEI.

(Mai ka Elele Hawaii mai.)

O kea o nei I ololoia, ola no ka hokuhele honua a kakou e ola nei, ka la, ka mahina… na hoku, na ao kaalelewa kani o ka uwila me ka hekili, ke aouli amen a wai apau malalo iho o ke aouli, ke ea amen a mea apau I pihi ai, ua paoia lakou apua maloko o ka huaolelo ke “ao nei.”

He wa loihi I hala ae, ua hoolaha iaae na wanana a kekahi mau akeakamai he mau kane a he wahine, “ e hiki mai an aka hopena o kea o nei I ka makahiki e mea, a i ka malama o mea a i ka la e mea.” O ka oi loa aku o ia mau wanana, a makou hoi I makemake ai e kamilio kau, ofa no ka wanana e I ana: “E hiki mai an aka hopena o kea o nei I ka A.D 1899, I ka la 23 o Novemaba (Nei)”. Oia no hoi keia makahiki a kakou e ola nei, a oia no hoikeia mahina, a he 5 la I koe mai keia mahina, a he 5 la I koe mai keai mahina a he 5 la I koe mai ka la apopoaku, alaila, oia ka Poaba o keai puluea, a hoea mai ka hopena o kea o nei.

O ka hopena I hoike maopopo ia mai e 2 Petero 3:10 “Aka, e hiki mai auanei ka la o ka Haku, me he aihue la i ka po: alaila, e lilo no ka lani me ka halulu nui, a e wela hoi na kumu mua. “ wai am eke ea) a hehee wale, a e pau no ka honua nei I kea hi, ame na mea apau maluna iho.” Oia no hoi ka hiki alua ana mai o Karisto; alaila, o ka Paha, Ia 23 o Novemaba nei, ua la nui weliweli la?

No makou iho a no ka lehulehu no apaua o ka Elele, aole loa e hiki fa makou kea e laelae aku, a sole no hoi e hiki ia makeu ke hole maopop loa aku, nokamea, aole no ia makou ia wahi, olai, ua hoike maopopo mai o Mataio ia makou, Mokuna 24:26:

KUU ALOA PEHEA AU!

@@@@@@@@@@

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

“ E kuu keiki.” Wahi @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ kuu luuinu.”

I kela wa nana ma @@@@@@@@@@@@ kahunapule, hooholo@@@@@@@@@@ na maka’u a hopehope maluma olelo mai la la:

“Aole hiki ia’u ke hai@@@@@@@@@@@@@@. O keia ka’u mea I hopohopo ai. Aole hiki ia’u ke hai aku ua sila a ua uwepaia hoi kuu mau lehe a ua paa. O ka mea oiao@@@@ hai aky no au ia oe, he mea hun@@@@ aka, aole nae au I hoohiki no k@@ na ana iho I ua mea huna @@@ nae, he mea huna laahia loa@@@@@ no ko’u hoike ole ana ae i ua mei la au ma ka wa I hoila ai au wa I koila ai au me ka ikauka,@@@ ua kaillia aku la ka hauoli ame@@@ hona oluolu mai a’u aku, a i kua ke ku nei au he wahiru @@@@@@@@

Alaila, me ke akahele loa nuaa@@ aku la ua kahuna pole nei

“ O keia pilikia au I olelo mai okuu kaikamahine, ma kea no @@@@@ huna la nau, he mea anei la @@@@@@ oe iho, a I ole, I kekahi@@@@@ ha?”

“Ua pili uo ia’u a ua pili @@@@@@ kahi poe e ae. Lua nae e ikeia @@@@@@ mea huna, alaila, e oi aku @@@@@@@@@@@ kia e loohia maluna o ke poe I ka ana pu me a’u ma kea @@@@@@@@@@ o ka pilikia a ia mea a haua @@@@@@ I keia wa aka nae he mea @@@@@@@@@@@@@ a hauolo ai. A iua e konoka @@@@@@@@@@@@@ hoike aku ia mena I kekahi @@@@@@@@@@@@@@@@@ kino ma keia ao, alola @@@@@@@@@@@@@ me la a’u e hoike aku ai”

“Pehea la, aia @@@@ keia mea @@@@@@ au e hiipoi nei, iloko @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

“ I ka hiki ana o ko’a @@@@@@@@@@@@@@ umikawaanoa @@@@@@@@@@ ka’u ahana ma ka hole e kekahi hanohano ioe, a maleila ko’a wai noho ai me ka hauoli no bebah Aka, hoea mai k aka moa @@@@@@ hoike mua aku ae @@ ka @@@ a’u e ae ole nei e hoike aku fa @@@@ hoi, ua kipakuia mai la au mal@@@@@@@ mai, me kona hhwai ole ana @@@@@ kekahi palapla hoomaika. @@@@@@@@@@@@@ mai la au mai laila mai a noho @@ a au ma na wahi e hiki ana @@@@@ mau wahi dala ke uku. He oiaio hawi mai no kuu hakuwahine @@@@@ 100 paona, a ke pau keia mau wali la, o ka’u mele no ia, a lilo pans ai mea makilo ma na alamnui. Aobe la’u kekahi kulana e hiki al la’u ha ma wahi dala hou. Aka, no’u nei nae  keia wa, he mea makekowa loa nae ka manao ana e lawelawe wahi hoa hou I mea po’u e pono ai, olai, ua hu lele mai ka ikaika o ko’u kiau ia’I o kuu puuwai, ma ka’u kino la’u o kuu puuwai, ma ka’u hoomaopo iho, ua naba ia no ia. E na lani aohe kaumaha, aohe luuluu elihe ka’u e aumao nei!”

I kela wa I kuiou iho ai kona I ma kona man lima, a uwe iho la ia ka eaheha loa, a ua o mai la ki lenia oia uwe ana a Naomi Hoko o houpo o ke kahunapule. A linli ne aku la it:

“ Me he llea la ke ike aku nei an pilikia nui lo no kai kau iho mauluou; a o jeia likia, he mea huma no la no kou ola ana. He pikikika I kiola ae la oe mai ke kulana @@@@@.