Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 48, 1 December 1899 — Page 6

Page PDF (1.27 MB)

This text was transcribed by:  Christina Rudolph
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoolaha Mana Kokoo

I keia la i hookohuia aku ai o A. Ku, Esq. i Komisina Pa no ka Apana o Koolaupoko, Mokupuni o Oahu.

Eia ka Papa i keia wa:

Henry C. Adams. Lunahoomalu,

D.M. Kapalau,

A. Ku.

Alex.Young,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 22, 1899.

2782-3t.

 

Poalima, Novemaba 28, 1899 he La Kiulaia Aupuni ia, a e paniia ana na Keena Aupuni apau o ka Repubalika ma ia la.

Alex. Young,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina Novemaba 10, 1899.

2781-3t.

 

I keia la i hookohuia aku ai o E.W. Estep, Esq., i Notare no ka Lehulehu no ka Mahele Kaapuni Eha o Ko Hawaii Pae Aina

Alex. Young,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 14, 1899.

2781-3t.

 

HOOLAHA I NA HUI I HOOHUIIA

I kulike ai me ka Pauku 2024 o ke Kanawai Kivila, ma keia ke hoolahaia aku nei na Hui apau i Hoohuiia e hana i hoike piha a pololei hoi no ke kulana o ka lakou mau hana no ka makahiki e pau ana i Dekemaba 31, 1899, a e waihoia mai hoi ia hoike ma ke Keena Kalaiaina ma ka la 31 o Ianuari, a mamua ae paha, 1900.

                E haawiia aku no na pepa pai hakahaka no keia hana ma ke noi ana mai i ke Keena Kalaiaina nei.

                Ma ka wa e hooko ole ai kekahi Hui i Hoohuiia i ka waiho ana mai i ka hoike maloko o ka wa i hoikeia, alaila, na ke Kuhina Kalaiaina ponoi iho auanei, a i ole, na hookahi a oi aku paha Komisina e hookohuia aku ana e ia, e kauoha aku e lawela mai na buke ame na pepa o ka Hui i Hoohuiia a e ninaninau aku hoi i kona poe luna malalo o ka hoohiki, no kana mau hana.

Alexander Young,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Novemaba 11, 1899.

2781-7t.

 

KUAI KUDALA O NA LAIKINI AWA

                I kulike ai me na olelo o ka Pauku 18, Mokuna 64 o na Kanawai o 1896, hookahi laikini awa no kela ame keia Apana o na Mokupuni lehulehu e Kuai Kudala Akea ia aku ana mawaena o ka la 1 ame 7 o Dekemaba, 1899.

                O kela ame keia laikini no ka manawa ia o Hookahi Makahiki mai ka la 1 aku o Ianuari, 1900. O na kumukuai maluna aku o keia malalo iho nei, penei:

No ka Apana o Honolulu                               $1000.00

No ka Apana o Hilo                                          500.00

No ka Apana Wailuku                                     500.00

No ka Apana o Lahaina                                  250.00

No keia ame keia Apana e ae                      100.00

                O na Laikini hoi no na Mokumpuni o lulu, Koolaupoko, Koolauloa, Waialua, ame Ewa ame Waianae ma ka Mokupuni o Oahu, e kuaiia aku no ma ke alo iho o ka Hale Oihana Hooko, ma ka Poakolu, la 6 o Dekemaba 1899 ma ka hora 12 awakea.

                O na Laikini no na Apana o Hono-Hawaii, Maui, ame Kauai, ma ka la ame ka manawa maloko o ka manawa i kaupalenaia e ke Kanawai, elike me ka mea e hoikeia aku ana e kela ame keia Makai Nui, a e ko lakou poe hope paha. E hoikeia aku ana ka la ame kahui e kuaiia aku ai maloko o Palapala Hoolaha maloko o kela ame keia o ua mau apana la.

                Ua makemake e waiho mai ka mea koho i lilo ai ka laikini i dala i like ka huina me iwakalua-kumamalima hapa-haneri o ka huina i lilo ai ka laikini, ma ka wa i haule ai ka hamare a e lilo loa ia dala i waihoia mai ai i ke Aupuni ina e hookaa ole ia mai ka huina i kohoia iloko o elima la mai ka la aku o ke kuaiia ana.

Alex. Young,

Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Nov. 10, 1899,

2781-3t.

 

                He mea makehewa ke kuapapanui ana aku e ola ana i ka Laau Hamo a Doan. E ola loa ana ia mau ano mi i kei laau. Aka, mai paulele wale oukou i na olelo a ka mea nana i hana i keia laau; e pono no e ninau aku ia Mr. Gilliver, oia ka mea i ike pono, oia kona laau i ola ai; a aia oia ma Bankstown, he wahi ia he aneane 12 mile mai Sidane aku. Aole anei keia he mea hoki maikai loa? He mea anei kekahi i oi ae mamua o keia?

                E kuaiia ana ka Laau Hamo a Doan e na poe kuai laaue lapaau apau ma ke 50 keneta, a i ole e hoounaia aku ana ma ke Eke Leta ke loaa mai ke kumukuai ia Hollister Drug Co., Honolulu, na agena no ko Hawaii Pae Aina.

 

                U manao wale ia, e puka ana ma ka La Haenuia ae nei ka helu mua loa o kekahi nupepa ma ka Olelo Enelani, ma a Wiluku, Maui, a e kaa ana na maiauda ana o kona mau kolamu manao mialo o G.B. Robertson, kekahi loio o ka Mokupuni o Maui.

 

KUU ALOA!

PEHEA AU?

                He Moolelo Walohia i unuhiia e Hoolaleakauakukalaiale ka mea nana i unuhi “KE ALOHA O KUU MAKUAHINE,” Ke Aloha o Kau Mea i Aloha Ai.”

                Kunou aku la ke poo o ua wahi kauwa nei, a hele aku la ia no ka hooko ana i ke kauoha a kona haku.

                iaia i noho hookahi iho ai, ike iho la ia, ua hoonoho kona makuahine ia Sidonia i mea kiai ia Naomi, i mea e hiki ole ai iaia ke ike aku iaia. Nolaila, o kona mau hoao ana apau e loaa iaia ka ike hou ana aku ia Naomi, he mea wale no ia e hoomahuahua hou ia aku ai kona mau ehaeha mai na hana mai a kona mauahine. O kana hana i hooholo iho ai ia wa, oia kona hoouna na i kana kauwa, elike me ka mea i hoikia ae nei. Ua noho iho la ohoi ia me ke kaumaha launa ole mai o kona noonoo. Ike iho la ia, o ka wa mua loa ia o kona hookolokoloia ana e kona makuahine, no kekahi ninau e pili ana i ke kane ame ka wahine, ka mea hoi i pili loa i kona hanohano. Ua ike pu iho la ia, ua ku oia ma ia wa iloko o ka hohe wale ame ka naau papalu wale. Me he mea la e lohe phono ana ia i ka pae ana mai o kekahi leo me na huaolelo maopopo penei:

                “Hohe wale, ke aloa ole, ka makona, kanaka makau wale.”

                Aole i kana mai ka ehaeha o kona puuwai no kona hoomaopopo ana iho, ua pili pono loa keia mau huaolelo iaia.

                No kahui kauwa hoi a ua Haku Opio nei i hoouna aku ai, ua hooko aku la no ia elike me ke kauoha a kona haku iaia, oiai i ke kakahiaka o kekahi la ae ua loaa mai la ia Sana Alabana kekahi lono telegarama:

                “O ka mea au i makemake ai, aia no ia maloko o ka Hotele Girima, ma ka Uwapo o Ladana, a, eia no oia malaila kahi i noho ai. E hoea aku ana au i ka hale i keia awakea.”

KA HUAKAI ALUALU WAILIULA.

                I ka loaa ana mai o ua lono telegarama nei i ua Haku Sana Alabana nei, ua hele koke aku la ia imua o kona makuakane, a olelo aku la:

                “E hele ana au i keia la, a e hala ana paha iau he mau la ma keia huakai au e hele nei. Ua ike ae nei anei oe i ke kanaka i hoea mai nei ma kekahi telegarama?”

                “Ae,” wahi a kona luaui makuakane i pane mai ai, me ka ninau ana mai, “Alaila, nau ka paha kela telegarama? E kuu keiki, heaha ke ano o keia telegarama?”

                “He telegarama mai nei keia na kekahi hoaloha ou, a ua makemake oia e hele aku au i ona la e hoohala ai i kahi mau la mea ia. Nolaila, e hele aku ana au e ike iaia. E hai aku oe ia Mama i keia mea. Ua hala aku nei ia i ka holokaa. O ke kaaahi o ka hora 11 e kau aku ai au. E haawi pu aku nohoi oe iaia i kuu aloha.”

                I ka hoi ana mai o ke Duke-wahine, ua hoike aku la kana kane i na mea apau a ka laua keiki i hai aku ai iaia.

                “Owai la nei hoaloha o ke keiki a kaua?” wahi a ua Duke-wahine nei i ninau mai ai i kana kane.

                Ua hoike aku la ka Haku Sana Alabana (Makua) imua o kana wahine, ua poina loa ia oia i ka ninau ana aku i ke keiki no ka mea nana i hoouna mai i ua telegarama nei. Aole hoi i haupu iki ae ua Duke-wahine nei ana, eia ua keiki nei ana ma ke alahele alualu ia Miss Winta.

                O kani i holo aku ai o ua Haku Opio nei o Kakelamaina Hale oia no ka Hotele Girime, ma ka Uwapo o Ladana, elike me ka lono telegarama i loaa mai iaia mai kana wahi keiki lawelawe mai. Ma kahi e kau ai oia maluna o ka lio i, mea e hoohikiwawe ia ai kana huakai, ua hana aku la oia pela; a ma kahi hoi e pono ai iaia ke kau maluna o ke kaa ahi ua hana aku la no oia pela, aia ka pono o ka hoea aku i kahi ana i manao loa ai, oia kahi e loaa ai o Miss Naomi Winta.

                Ua hoea aku la ua Haku Sana Alabana nei no ua hotele la, a ua hoopahaohao aku la hoi ia i ka poe e noho mai ana ma ia hale.

                Aka,i kona komo ana aku iloko o ka hale, a ninau aku la, ina paha he lede opio kekahi e noho ana malaila nona ka inoa o Miss Winta, aia hoi, ua hooleia mai la ia. Me ke pahaohao loa hoi o kona noonoo, pane aku la ia imua o ka wahine nona ka hotele:

                “Kupanaha maoli ka hoi! Ke ole au e kuhihewa ia nei no keia lede opio au i ninau aku la ia oe ma ke ahiahi o ka la inehinei. Ua loaa ae iau he hoike telegarama no ia mea.”

                Alaila, pane mai la ka wahine nona ka hotele:

                “Ae. He oiaio he wahine opio kekahi i hoea mai ia nei, nei i ke ahiahi nei, aole nae i maopopo iau kona inoa. I ka hora 10 o keia kakahiaka iho la i haalele ai oia ia anei nei, a, aole hoi au i ike i kana wahi i hele aku ai. Aole mea hookahi o loko nei o ka hotele i ike i kona inoa, aole nohoi i keia kana wahi o ka hele ana. O kau mea i hoomaopopo, aole oia i haalele iho ia nei maluna o kekahi kaa, aka, ua hele wawae aku no ia.”

                “Pehea, he puolo no nae paha kekahi o ka paa pu ana mai ne ia wahi aku?” wahi a ka Haku Opio i ninau aku ai.

“Aole,” wahi i pane ia mai ai.

                  Alaila, manao iho la ua Haku Opio nei, ua waiho no o Miss Winta i kona ukana apau ma ka hale hoolulu kaa ahi, a hooholo koke iho la ia e holo aku no ua hale hoolulu la. Kau hou ae la ia maluna o ke kaa, a holo aku la me ka awiwi nui no ka hale hoolulu. I kona hoea ana aku ilaila, ua ninau koke aku la no ia i ke kanaka kiai o ua wahi la, ina paha he ukana kekahi i hoea ilaila ma ka inoa o Miss Naomi Winta, a ua aela mai la, aka, ua hoea hou mai no nae ua lede opio la ia kakahiaka a lawe aku la i kona ukana apau maluna o kekahi kaa hoolimalima.

                  Ua kamailio iho la ua Haku Opio nei me na luna hana o ke alanui hao, a mahope hoike aku la oia imua o lakou i keia manao:

                  “O keia huakai au i hele mai la, he mea i pili loa iau no ke ola ame ka make. E haawi ana au i huina dala nui, a i ole, i kekahi mamaka waiwai nui i ke kanaka e hiki ana e lawe ae imua ou i hoike no kahi e loaa ai iau o keia lede opio.”

                  I kela wa, ua haawi koke ae la na luna o ka oihana kaa ahi i ke kauoha e hoakoakoaia mi ko ikou poe limahana, a, ua hoomaka koke ia aku la hoi ko lakou ninaninauia, ina paha ua ike ikou i kekahi lede opio i kulike loa kona aahu ame kona ano me ko na mea i hoikeia aku e ka Haku Opio, aka ua ae mai kekahi poe, a ua hoole mai hoi kekahi. O ka pe i ike i ua lede opio la, aole hiki ia lakou ke hoomanao i ko lakou ike ana i kona wahi i heleaku ai mai ka hale hoolulu aku.

                  Ua hoounaia kekahi poe e hele ma na wahi he lehulehu o loko oia wahi kauhale, no ka ninau ana no ka mea i ike i ua lede opio nei, aole no i loaa he mea hookahi nana e hoke mai, ua ike he lede oia ano.

                  I ka ike ana o ua Haku Opio nei, aohe maoli, aohe meheu e hiki ai iaia ke hookolo hou aku ma ke alahele pohihihi a ike ole ia o Miss Winta i hele aku ai, mai ia wahi aku, ua hoomaopopo iho la ia, ua kaawale loa o Naomi mai iaia aku.

                  Ia wa i ku maopopo mai ai na huaolelo a Naomi i pane mai ai iaia, oiai laua imua o ka noho hookolokolo o kona makuahine. Ua kupoli mai la kona noonoo apau ia wa, a piha loa iho la oia i ka hoonaukiuki iaia iho no ka hana aloha ole ana i hana aku ai ia Naomi.

                  Nolaila, i kona nele ana ame ke ko ole ana hoi o kana mea i alualu mai ai, ua hooholo iho la ia, aole ia e hoi koke aku i kona home, a hono iho la no ia maloko o ua wahi kulanakauhale nei. Oiai, kona mau la e noho ana ma laila, aole no ia i nele i ka hele hui ana no Miss Winta, E komo ana ia maloko o na halekuai he nui, a pela nohoi maloko o na hale-aina. A ma kona wa e hele ai ma na alanui e hui ae ana no kona mau maka a nana ae iluna o na hale e kukku ana ma kela ame keia aoao o ke alanui ana e hele ana, aka, he ole nae kona ike aku ka mea ana e huli ana. Ua nalo, ua pale ka ikena aku i kona mau hiohiona aloha!

                  A hala kekahi wa loihi o kana noke hele ana i ka huli no Miss Winta, aia hoi, ua haalele iho la ia i ua wahi kulanakauhale nei a hoi aku la ia no kona home, a lilo iho la kona hohe wale ana iloko o hookahi hora i ku ai oia imua o kona makuahine i mea nona e hoehaehaia ai no na la he nui, a i ole, no na la apau o kona ola ana.

                  Ma kona hoea ana aku i Ruda Kakela, a halawai aku la oia me kona makuahine, ua pane mai la ia me ke ano e ana o kona helehelena:

                  “E kuu keiki aloha! O kou mau ano apau au e ike aku nei, me he mea la aole i loaa iki ia oe he wahi hiamoe ana, a hooluolu ole ana hoi iloko o keia wa loihi o kou kaawale ana aku mai a maua aku.”

                  Ua nana aku la kana keiki iaia me na onohi maka i kupeeia e ke kaumaha, aole nae hookahi wahi huaolelo i puka mai kona waha aku. Ua hoomaopopo nae kona makuahine, aia he uhane o ka ehaeha ke holapu ana iloko o kana keiki, a manao iho la ia, o ka haawi ana i na aha hulahula ame na hoahaaina ana oia na mea e hoopauia ae ai na kaumaha ame na luuluu e lulumi ana iloko o kana kamalei aloha.

                  He mea oiaio, ua hapai ae la ua Duke-wahine nei o Ruka Kakela i na aha hulahula hihimanu, na aha hoi i lulumi mai ai na ui ame na maka hanohano apau o ka aina, aka, he ole nae haawiia na papa ahaaina luluu i na ka loli ae o ke ano e o kana keiki. Ua mea ai ono o na ano apau, aka, oia mau no ka lulumi ana a ka ohu pohina o ke kaumaha maluna o ua Haku Opio nei. A hala he wa loihi o keia mau hooulumahiehie ana a ua Duke wahine nei ua oi loa aku la ke ano e o na helehelena o ua keiki nei ana. A manao iho la oia, e hookuu no i ua ano e nei o ua keiki nei ana e nee hele aku no pela, a malia e pau wale ae nohoi.

                  Mai ka la i kipaukuia aku ai o Naomi mailoko aku o Ruka Kakela, aole loa ua Haku Sana Alabana nei ame kona luaui makuahine i kamailio iki no kahi mea e pili ana ia Naomi.

                  Ua palapala aku noho ua Duke wahine nei ia Miss Grham, no ka mea e pili ana i kona hookuu ana ia Miss winta mai kona hale aku, a hoike aku la hoi i ka nui o kona kaumaha no ko Miss Graham hoouna ana mai i kekahi kaikamahine elike me Miss Winta ke ano imua ona. Ua hoole mai hoi o Miss Graham i ka oiaio o na mea apau a ua Duke wahine la i hoike aku ai imua ona, a e haawi ana hoi ia i kona paulele apau maluna o Miss Naomi Winta.

                  Aka, a hala ae la he wa loihi loa, oia mau no ka nananakea ano e o ka Haku Opio, akahi no a noonoo iho ua Duke wahine nei, aia he mea huna hooilikia loa e nanali ana i ka noonoo o kana keiki. O ka ike like hookahi no keia a na mea apau i halawai a i ike i ka Haku Opio iloko o keia mau la ana e noho nei.

                  Ua pae mai la hoi na leo hoolele hauli a hookaumaha noonoo mai na hoaloha mai apau o ua Duke wahine nei, no ka mea e pili ana i ke ano maoli o na helehelena o kana keiki. Aole hoi i komo iki mai iloko ona ka noonoo ana, o keia pilikia i loohia iho maluna o kana keiki mamuli no ia o kona hai-na ana a hana ana hoi me ke aloha ole ia Miss Winta.

                  O ka mea oiaio nae, oia ke kumu o ka pilikia o kana keiki.

NAOMI MA KE ALAHELE O KA NOHONA HOOPILI WALE.

                  E kuu makamaka heluhelu, maanei, e waiho kaua i ke kamailio ana no ka Haku Opio Sana Alabana, a e huli ae kaua a nana aku ia Naomi Winta.

                  I ka po o ke kolu o ka ia mahope iho o ka hoea ana aku o ka Taku Sana Alabana i kahi kauhale o Ladana Hou, ua hoea aku la o Naomi i ka Hale Hoohiki Anegalikana e malamaia ana e Rev. Makua Mackay.

                  I keia wa a Naomi i hoea aku ai imua o ua makua uhane maikai nei, he wa ia nona e haaweia ana e na kaumaha ame na luuluu apau, a ua ike aku hoi ua kahunapule la ia mea:

                  “E kala mai oe iau,” wahi a Naomi i pane mai ai imua o ua makue uhane oluolu nei, “no kou hele ana mai la ia nei imua ou. Ua heluhelu nui aa no ka mea e pili ana ia oe, a ua ike au, he uhane kou i hoopihaia be ke aihoa no ka poe pilikia a ilihune. Nou iho, i hai aka au ia oe, a e oluolu hoi oe, e hoolohe mai iau, ke haawe nei au i kekahi ukana o ka ehaeha loa. Nolaila, i hoea mai la au imua ou, e nonoi aku ia oe i kau mea e hana ai me keia ehaeha i loaa iau. Ua ike au ma na mea i hoolahaiai nou, he aloha oe no ka poe pilikia, he makua no na keiki makua ole, he lime kokua hoi no ka wahine kanemake, a he alakai uhane hoopono no ka mea hele hewa. Aohe ou hoaloha, aohe ou makamaka, a owau hookahi wale iho no e auamo nei i keia haawe kaumaha. E haawi mai oe i oleloao e hoomamia ae ai kuu kaumaha ame kuu ehaeha”

                  I kela wa haloi ae la na waimaka ma na maka o ua kahunapule nei, a pane ae la ia:

                  “E kuu keiki – e kuu keiki!”

                  Alaila, hoomau mai la no o Naomi i ke kamailio ana mai:

                  “He ehaeha kou a he luuluu hoi i like ole me na ehaeha ame na luuluu i loaa i na mea kino uhane e ae. O keia eha au e haawe nei, ua oi aku kona welenia i ko ka hora o ka make. E aho paha ka make e loaa ana iau ilaila, he maha. Mai oi loa aku ka pono ina la i loaa iau ia mea he make i na la ekolu i hala ae nei. E kuu makua – e hoomanawanui mai oe iau. Ua heluhelu au i ka moolelo o kou hoopakele ana i kekahi kaikamahine opio mai kona piholo ana aku iloko o ka wai, a ua hoopakele pu hoi oe i kona uhane. I keia kakahiaka iho la no kou manao ana e inu au i ka laau make i mea e hoopauia ai kuu mau ehaeha apau; aka, mamua nae o kuu hooko ana aku ia manao weliweli, ua manao iho la au e hele mua mai au e ike ia oe ina paha e hiki ana ia oe ke hana mai i kahi hana nou nei elike hoi me kau i hana aku ai no keia kaikamahine, a loaa iaia ka maha ame ka palekai. A ke nele au i ka mea e maha ai au mai a oe mai, alaila, e ahu au e make.”

                  Aohe huaolelo e ae i puka ae mai ka waha ae o ke kanaka o ke Akua, o keia wale no:

                  “E kuu keiki popilikia! Aloha ino!!”

                  Alaila, pane hou mai la o Naomi:

                  “Mai oi loa aku paha kou pono ina i hookaheia e au kou mau waimaka, aka, aole nae hiki iau ke uwe, oiai ma kau hoomaopopo iho, ua like kou puuwai i keia wa me ka pohaku. Me he mea la, ua paa kuu lolo apau i ke apo hao oolea loa: a ke ike nei au, ke okooko nei kuu mau onohi maka me ka punia o ke kuakoko o ke kaumaha. Ua hoao au e kanikau nou iho, e hoomanao ae i na la ou i noho ai i ke alo o kou makuahine, a pela hoi me kou makuakane, ame ka hoomanao pu ana ae hoi, he home kou e noho ai, aka, oia mau hoomanao ana ae apau ua lilo i mea ole-aole ae ka waimaka o ke aloha e hanini hou ma kou mau papalina. Nolaila, e ka makua maikai, e hiki ana anei ia oe ke hoopakele mai iau? Ua ike no au e hiki ana no ia oe ke hoopakele mai iau? Ua ike no au e hiki ana no ia oe ke hoopakele mai iau me ke aloha o Karisto!”

                  Alaila, pane aku la ua kanaka nei o ke Akua:

                  “E kuu keiki, e hoao au elike me ka hiki iau ke hana, me ke kokua pu ana mai o ke aloha o Karisto ia oe ame au. E noho iho oe, e kuu keiki, oiai ke ike nei au, ua maloeloe ia oe a ua maopa hoi. He me maopopo loa, ua oi aku ka eha o ka uhane luuluu e hana ai i ka uhane mamua o na eha a ke kino e haawi iho ai i ke kino.”

                  I kela wa i leha ae ai na maka o ua kanaka la iluna, a lamalama holookoa ae la kona mau helehelena apau me kekahi malamalama i like loa me ka maamaama o ka la. He hiohiona eehia kana i ike mai ai e poha aku ana mai ke kanaka aku o ke Akua, a kau iho la maluna ona ka ilihia ame ka eehia anoano. Me keia uluhia maemae i loaa iaia, pane mai la ia:

                  “He mau hora kakahiaka wale no i

                  (E nana ma ka aoao elua.)

 

KA MOKU LUU O AMERIKA HUIPUIA

                  NU IOKA, Nov. 16 – I keia la i hoolaha akea ia ae ka hoike a kekahi papa nana i waeia ai no ka nana ame ka hakilo pono ana i ka moku luu, nona ka inoa o “Holland”. O ka Peresidena o keia papa nana, oia no o Frederick Rogers o ke Aumoku kaua o Amerika Huipuia. He elua nae keia mau hoike i loaa mai i ke Aupuni, hookahi mai a John Love mai, kapena iloko oka Oihana Kaua Moana, a o kekahi hoike mai kahi mau hoa e mai o ka papa. Ua kulike loa na olelo hoakaka o loko o keia mau hoike elua no ka mea e pili ana i na mea i ikeia ma na hoaoia ana o ua moku la ma na ano apau, a ua hoike maopopo ae keia mau hoike elua, ua holopono loa na hoohanaia ana o ua moku la.

                  O ka hoaoia ana o ua moku “Holland” nei, ma ka la 8 nei no ia o Novemaba. Ua hoomakaia ka holo ana mai New Suffolk aku, Long Island, me eiwa poe kanaka maluna ona, oia hoi, he eha ka heluna oi aku o ka poe i kupono no ka hoohana ana iaia ma ka wa kaua. He ekolu mau topido o luna o ka moku. O na hana i hooholoia aku ai ka moku, oia no ka holo ana maluna o ka ili o ke kai, ame ka luu ana iloko o ke kai, a hoolele ana i kona mau poka topido. O keia mau hana apau i hoohanaia ai, ua holo pono wale no.

 

 

HOOLAHA KUMAU.

 

Ka Baisikala Kalivalana

 

No 30 la, eia iho na @@@@@@@@@ Kaa Baisikala Kalivilana @@@ iho:

Kulana 3 $30       Mamua $@

  “  35 $40      “  $@

  “  61 $50      “  $@

  “  66 $60      “  $@

 

O keia ka wa e kuai @@ i @@@ aku ana na kumukuai iloko o @@ kahini ae, 1900.

Honolulu Bike Company

 

DR. T. MITAMURA

Keena Oihana, 427 Alanui Nuuanu Pahu Leta 842; Telepona 132 @ Hale noho 543 Alanui Nuuanu. Hora @@ 12 a.m. ame hora 7 a 9 p.m. Na la Sabati, 2 a 6 p.m.

 

DR. I. MORI,

Keena Oihana, helu 427 Alanui Nuuanu, Pahu Leta 842; Telepona @@ Hale Noho 524 Alanui Nuuanu. Halemai, 530 Alanui Nuuanu. @@ hora: 9 a 12 a.m. a mai ka hora 6 a 8 p.m. Na la Sabati hora @@ 6 p.m.

 

W.C. Achi.

Enoch J@@@

ACHI & JOHNSON.

LOIO! LOIO! LOIO!

Keena Hana, Helu 10 aoao Kom@@@. Alanui Moi.

 

W.R. KAKELA

Loio a he Kokua ma ke A @@@@

HE LUNA HOOIAIO PAIAA@@@

2370

 

LYLE A. DICKEY

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

Notari no ka Lehulehu.

E hookoia na hana pili kanawai a@@@ mai na Mokupuni mai.

Kihi o Alanui Betele me Moi. @@@ Leta 786. Telephona 30@

 

Papa! Papa!

Aia ma kahi

LEWERS & COOKE (Lui Ma.)

Ma ke Kahua Hema o na Alanui Papu me Moi.

 

E LOAA NO NA @

Papa Nouaiki

O kela a me kia ana

@a Pani Puka

@a Puka Aniani

@a Olepelep@

@a Pou

Na O’a

Na Papa H@@

Na Papa K@@

Na Papa M@@

 

Na Pili Hale

O na Ano apau

A me na

Wai Hoohinuhinu Na@

O Ka A@@ A@@@

 

@a Palaki o na A@@ he Nui Wa@

Ke haiia aku @@i oukou o na @@@@ make a pau, no m@@k@@k@@ @@@@ @@@ M@k@@m@k@ o oukou @ h@@@@@ aku @@ @@ @@ a pau o pili ana ma ka @@@@ O@@@@ @@ @@

 

Uku Haahaa Loa

@ @@ me ka @@@ @ @@@@ @@@ m@@@@@@@ @  @ @@@ @ @@@ @@    @@@ @@@@

E @@@@ @@@ @ Wa@ @@ @@@@@ @@@.